Konspekt dla II „LC

Temat: Polska i państwa ościenne w XVII wieku

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z sytuacją Polski w XVII wieku

Cele:

I. Wiadomości

A. Zapamiętanie wiadomości

Uczeń pamięta:

Daty: 1648,1605 , 1627 , 1632 , 1655, 1657,1660

Pojęcia: Inflanty, rozejm, wojna „szarpana”, traktat, potop

postaci: Zygmunt III Waza, Władysław IV, Jan Kazimierz, Jan Karol Chodkiewicz, Gustaw II Adolf, Karol X Gustaw

przebieg i skutki terytorialne, społeczne i gospodarcze konfliktów Polski ze Szwecją w XVII w XVII wieku

B. Rozumienie wiadomości

Uczeń rozumie:

Pojęcia: Inflanty, rozejm, wojna „szarpana”, traktat, potop

warunki traktatów pokojowych kończących wojny Polski z Szwecją

II. Umiejętności

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

Uczeń potrafi:

zlokalizować na mapie i w atlasie Szwecję, Litwę, Prusy Królewskie i Książęce, Siedmiogród, Kircholm, Częstochowę, Ujście, Kiejdany, Inflanty, Śląsk oraz Gdańsk, Oliwę i ujście Wisły

omówić charakter działań wojennych, rodzaj wojska i broni

wyciągnąć wnioski z przegranych wojen

udowodnić, że wojny z sąsiadami za Wazów doprowadziły do pogłębienia się kryzysu państwa w XVII wieku

D Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych

Uczeń potrafi:

posługiwać się różnymi źródłami historycznymi

dokonać porównania informacji pochodzących z różnych źródeł

pracować zespołowo

III. Postawy i Przekonania

E. Stosunek do przeszłości i teraźniejszości

Rola odpowiedzialności obywateli za losy państwa i konieczność poświęcenia własnego dobra na rzecz dobra ogólnego w chwilach krytycznych dla ojczyzny

Ukazanie patriotyzmu w przeszłości

Pokazanie sytuacji zagrażających suwerenności Rzeczypospolitej

F. Potrzeby i aspiracje

Zainteresowanie ucznia tematem lekcji a w konsekwencji samą historią.

Aktywizowanie uczniów podczas omawiania tematu.

Przekonanie uczniów do zgłębiania wiedzy historycznej na omawiany temat.

Zainteresowanie nowymi rodzajami wojsk

Metody Pracy: wykład, praca z mapą pod kierunkiem nauczyciela, dyskusja

Środki dydaktyczne: Mapa ścienna Polska w XVII wieku, Podręcznik D. Stola, J. Czubaty, Historia,

Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia
I. Czynności organizacyjno – porządkowe: sprawdzenie listy obecności	I. Przygotowanie podręczników, zeszytów przedmiotowych
II. Rekapitulacja wtórna: zadanie uczniom pytań, sprawdzających ich wiedzę z poprzedniego tematu lekcyjnego: 1.W którym roku Luter ogłosił swoje tezy? 2. Co było powodem ogłoszenia tez?	II. Uczniowie odpowiadają na pytania: Odp. 1517 Odp. symonia, nepotyzm, sprzedawanie odpustów
III. Wprowadzenie do tematu Polska i państwa ościenne w XVII wieku Omówienie genezy konfliktu ze Szwecją Notatka: Wojna 1600-1611 Po detronizacji Zygmunta III Wazy przez Szwedów (1598) i ogłoszonej przez niego inkorporacji północnej Estonii do Polski, wojska szwedzkie wkroczyły do Inflant (1600) i zajęły tereny po Dźwinę. Przeciwdziałania ze strony polskiej doprowadziły 1602-1603 do odzyskania Inflant bez Rewla, Parnawy i Narwy. Dalsze sukcesy militarne, zwycięstwa K. Chodkiewicza pod Białym Kamieniem (1604) i Kircholmem (1605) nie zostały przez Polskę wykorzystane w związku z zamieszkami wewnętrznymi spowodowanymi rokoszem sandomierskim. Odwołanie z Inflant wojsk Chodkiewicza w 1607 pozwoliło Szwedom na zdobycie dalszych miast i twierdz. W 1611 podpisano rozejm polsko-szwedzki, a obydwa państwa objęły terytoria, jakie posiadały w dniu zawarcia rozejmu. Rozejm był kilkakrotnie (1617, 1620, 1621) zrywany przez Szwedów, którzy dokonali zaboru dalszych części polskich Inflant, zdobywając m.in. Dyneburg, Rygę i Mitawę. Omówienie wojen z Rosją Omówienie powstania kozackiego Podanie notatki: Powstanie Chmielnickiego Największe powstanie Kozaków pod wodzą B. Chmielnickiego trwało w latach 1648-1654. W bitwach nad Żółtymi Wodami (16 V 1648) i pod Korsuniem (26 V 1648) wojska B. Chmielnickiego zniszczyły całkowicie armię koronną.. Pytania do dyskusji: Czy powstanie Chmielnickiego wpłynęło negatywnie na sytuację wewnętrzną Polski Omówienie potopu szwedzkiego z pomocą filmu o potopie Notatka: Potop szwedzki – szwedzki najazd na Polskę w 1655 w czasie II wojny północnej (1655–1660). Formalnie zakończył go pokój w Oliwie zawarty w 1660. Wojna ta, prowadzona była nie tylko przez Szwecję, w czasie wojny zmieniały się zarówno sojusze, jak i siły obu stron. Była ona kontynuacją wcześniejszych wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą, miała także swoje korzenie w sporze o tron Szwecji zapoczątkowanym jeszcze przez króla Zygmunta III Wazę. Praca z tabelką Przyczyny i skutki wojen szwedzkich Pytania do dyskusji: Czy Rzeczpospolita mogła zapobiec potopowi? Podział klasy na dwie grupy: I grupa podaje argumenty za tym że Polska mogła zapobiec potopowi II grupa argumenty że Polska nie mogła zapobiec potopowi	III. Uczniowie zapisują temat lekcji Uczniowie słuchają Uczniowie zapisują notatkę Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu Uczniowie słuchają Uczniowie zapisują notatkę Uczniowie dyskutują Uczniowie słuchają Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu Uczniowie podają swoje propozycje do tabelki Uczniowie dyskutują
IV. Rekapitulacja pierwotna: Pytania do dyskusji: Rozdanie testu sprawdzającego z wojen	IV. Uczniowie odpowiadają na pytania Uczniowie rozwiązują test
V. Podanie pracy domowej: Opisz sytuację wewnętrzną i pozycję międzynarodową Polski po potopie szwedzkim wskaż pierwsze symptomy kryzysu państwa	V. Uczniowie zapisują prace domową w zeszycie