 | Pobierz cały dokument rola.panstwa.w.gospodarce.finanse.i.doc Rozmiar 95 KB |
Rynek a państwo
Idealna gospodarka rynkowa (bez interwencji państwa) pozwala na wykorzystanie maksymalnych korzyści z dostępnych zasobów społeczeństwa.
Funkcje ekonomiczne państwa:
Zwiększanie efektywności (popieranie konkurencji, ograniczenie efektów zewnętrznych, dostarczanie dóbr publicznych)
Popieranie sprawiedliwości (podatki, redystrybucja dochodów na rzecz wybranych)
Sprzyjanie makroekonomicznej stabilności i wzrostowi (zmniejszanie bezrobocia i inflacji, pobudzanie wzrostu przez środki polityki fiskalnej i regulacje pieniądza).
Efektywność
„Doktryna niewidzialnej ręki”:
Wszystkie produkty i usługi mają cenę, handluje się nimi na rynku. Żaden konsument ani przedsiębiorstwo nie jest na tyle duże, aby mieć wpływ na kształtowanie się ceny rynkowej.
Gospodarka, w której wszystkie rynki cechują się konkurencją doskonałą, jest najefektywniejsza. Wszystkie zasoby są wykorzystywane, utrzymuje się na granicy możliwości produkcyjnych. Elementami, które zaburzają konkurencję doskonałą są: niedoskonała konkurencja, jak monopol; efekty zewnętrzne; dobra publiczne.
Niedoskonała konkurencja
Wynika z niedoskonałej konkurencji lub elementów monopolu. Występuje wtedy, gdy nabywca lub sprzedawca może oddziaływać na cenę dobra. Na skutek niedoskonałej konkurencji społeczeństwo może się przesunąć wewnątrz swojego zbioru możliwości produkcyjnych. Przykładem może być sytuacja, gdy monopolistyczny sprzedawca podnosi niebotycznie cenę jakiegoś dobra. Produkcja spadnie wówczas poniżej najbardziej efektywnego poziomu.
Rezultaty niedoskonałej konkurencji to ceny przewyższające koszty oraz zakupy konsumenta zredukowane do poziomu poniżej poziomu efektywnego.
Do sposobów walki z niedoskonałą konkurencją można zaliczyć kontrolowanie przez rząd ceny i zyski takich monopoli, jak wodociągi, sieć telefoniczna i zakłady energetyczne. Hamulcem dla niedoskonałej konkurencji jest także otwarcie rynków dla konkurentów krajowych lub zagranicznych.
Efekty zewnętrzne
Efekty zewnętrzne występują wtedy, gdy jednostki (ludzie lub firmy) narzucają koszty i korzyści innym poza rynkiem. Znaczy to, że z dobrami łączą się niespodziewane koszty lub korzyści narzucone innym (np. hałas, zanieczyszczenie środowiska).
Państwo ma za zadanie ograniczać ujemne efekty zewnętrze, poprzez ustalanie odpowiednich regulacji prawnych.
Dobra publiczne
 | Pobierz cały dokument rola.panstwa.w.gospodarce.finanse.i.doc rozmiar 95 KB |