Ćwiczenie nr 75
Politechnika Łódzka filia Bielsko-Biała
Wyznaczenie ogniskowej soczewki rozpraszającej i zwierciadła wypukłego metodą obrazów pozornych.
Wykonali:
Michalski Łukasz
Orlicki Maciej
Ulczok Krzysztof
WPROWADZENIE
Soczewki rozpraszające oraz zwierciadła wypukłe dają obrazy pozorne, których nie możemy obserwować bezpośrednio na ekranie.
Fizyczną podstawą metody wyznaczania ogniskowej za pomocą obrazów pozornych jest następujący związek:
gdzie: x - odległość przedmiotu od soczewki (zwierciadła)
y - odległość obrazu od soczewki (zwierciadła)
Odległość y można wyznaczyć z prostej zależności która wynika z układu przedstawionego na rysunku 1. i 2.
Mamy więc, że:
y = n - l
RYS 1 (soczewka rozpraszająca)
Oznaczenia: S - soczewka
P - płytka
F - ognisko soczewki
RYS 2 (zwierciadła wypukłego)
Oznaczenia: Z - zwierciadło
P - płytka
Bieg promieni w obu układach pomiarowych został przedstawiony na powyższych rysunkach. Ogniskowa w obu wyżej wymienionych układach (z soczewką oraz z zwierciadłem) jest wyrażana jednym wzorem:
oznaczenia: x - odległość pomiędzy przedmiotem a soczewką lub zwierciadłem
l - odległość pomiędzy płytką a soczewką lub zwierciadłem
n - odległość pomiędzy płytką a obrazem pozornym
WYNIKI POMIARÓW
|
|
lp [cm] |
lpł |
ls; lz [cm] |
loi [cm] |
|
1 |
0 |
58,5 |
30,5 |
93,8 |
soczewka |
2 |
0 |
58,5 |
30,5 |
94,4 |
|
3 |
0 |
58,5 |
30,5 |
92,8 |
|
1 |
0 |
55 |
80 |
22,1 |
zwierciadło |
2 |
0 |
55 |
80 |
22,6 |
|
3 |
0 |
55 |
80 |
21,8 |
lp- położenie przedmiotu
lpł- położenie płytki
ls- położenie soczewki
lz- położenie zwierciadła
loi- położenie obrazu, ostrza
WYNIKI PRZEPROWADZONYCH OBLICZEŃ:
|
|
x [cm] |
Δx [cm] |
n [cm] |
Δn [cm] |
l [cm] |
Δl [cm] |
f [cm] |
Δf [cm] |
|
1 |
30,5 |
0,1 |
35,3 |
0,1 |
28 |
0,1 |
-9,45 |
0,35 |
Soczewka |
2 |
30,5 |
0,1 |
35,9 |
0,1 |
28 |
0,1 |
-10,37 |
0,38 |
|
3 |
30,5 |
0,1 |
34,3 |
0,1 |
28 |
0,1 |
-7,93 |
0,33 |
|
1 |
80 |
0,1 |
32,9 |
0,1 |
25 |
0,1 |
-8,8 |
0,25 |
Zwierciadło |
2 |
80 |
0,1 |
32,4 |
0,1 |
25 |
0,1 |
-8 |
0,24 |
|
3 |
80 |
0,1 |
33,2 |
0,1 |
25 |
0,1 |
-8,8 |
0,25 |
Obliczamy ogniskową badanego zwierciadła i soczewki wykorzystując wzór:
Błąd Δf obliczamy ze wzoru:
PRZYKŁADY OBLICZEŃ:
Przykład obliczenia ogniskowej:
Przykład obliczenia błędu Δf:
OGÓLNY WYNIK DOŚWIADCZENIA:
Średnia wartość ogniskowej badanego zwierciadła to:
Średnia wartość ogniskowej badanej soczewki to:
P
S
A2
B2
n
l
y
B1
A1
F
x
B
A
O
F
B1
A1
y
l
n
x
Z
P
B2
A2
B
A