MATERIAŁY DO WYPEŁNIEŃ TYMCZASOWYCH

Cement cynkowo-siarczany (fleczer)

• proszek

• tlenek cynku i bezwodny siarczan cynku

• krystaliczny tymol, magnezja, sproszkowany mastyks, dekstryna

• płyn

• woda destylowana

• guma arabska, alkohol, fenol, eugenol, boraks

• twardnienie

• 30 sekund

• właściwości

• zalety

• nieszkodliwy dla otaczających tkanek

• izoluje przed działaniem bodźców chemicznych i termicznych

• dobrze przylega do ścian ubytków

• słabe działanie przeciwbakteryjne

• twardnienie przy dostępie śliny

• szczelność

• wady

• nietrwałość

• kruchość

• szybkie wypłukiwanie z ubytku

• zastosowanie

• zamykanie ubytku w trakcie leczenia próchnicy

• kolory - etap i rodzaj leczenia

Cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy

• tlenek cynku z eugenolem lub olejkiem goździkowym

• trwalszy niż fleczer

• twardnienie

• 30 min.

• dobrze wiąże przy dostępie śliny

• właściwości

• szczelność

• trwałość

• eugenol - korzystnie na tkanki zmienione próchnicowo

• zastosowanie

• podkład w głębokich ubytkach - pokrycie pośrednie miazgi - pobudza odontoblasty do wytworzenia zębiny wtórnej

Gutaperka

• żywica kauczukopodobna zmieszana z tlenkiem cynku

• 80% gutaperki + olejki eteryczne, barwniki, domieszka tlenku cynku i oczyszczona kreda

• rozpuszczalna w chloroformie, eterze i benzynie

• plastyczna w 50-60*C

• zastosowanie

• opatrunek w ubytkach drążących pod dziąsło - tolerowana przez otaczające tkanki

MATERIAŁY DO WYPEŁNIEŃ STAŁYCH

Cementy glass-jonomerowe

• proszek

• kwaśno-oddziałujące szkło wapniowo-glinowo-krzemowe

• jony fluoru (do 20%)

• płyn

• wodny roztwór 40-50% kwasu poliakrylowego lub kopolimeru kwasu akrylowego z kwasem itakonowym, 5-10% kwas winowy

• niekiedy woda z 5% kwasem winowy - wtedy kwas poliakrylowy w proszku

• wiązanie

• I faza

• 2-10 min.

• powstają poliwęglany wapnia

• bardzo podatny na resorpcję wody (zapobiegamy przez pokrycie lakiem eterowo-kopalowym lub żywicą wiążącą)

• II faza

• powstają poliwęglany glinu

• ostateczne twardnienie

• wrażliwy na nadmierne wysuszenie

• twardnienie

• 4-5 minut

• wykańczanie po 10-15 minutach lub na kolejnej wizycie

• polerowanie z wazeliną

• właściwości

• zalety

• wytrzymałość na zgniatanie

• odporne na czynniki chemiczne jamy ustnej

• przyczepność do tkanek twardych zęba

• łańcuchy polianionowe wnikają do kryształów apatytów - ich grupy COOH wypierają grupy fosforanowe - połączenie chemiczne z hydroksyapatytem szkliwa i zębiny

• połączenie z zębiną na zasadzie adhezji jonowej, interakcja dipolowa z grupami COOH kolagenu

• bez wytrawiania

• przyczepność do materiałów złożonych, amalgamatów i metali

• szczelność, dobra styczność brzeżna

• niewielka ekspansja termiczna

• słaba rozpuszczalność po stwardnieniu

• kontrast na zdjęciach rtg

• uwalnianie fluoru (nawet 1-2 lata) z fluorku wapnia, strontu i trójfluorku glinu - fluoroapatyty, remineralizacja szkliwa, obniżona przyczepność płytki bakteryjnej (nie wpływa na jakość cementu) - działanie kariostatyczne

• biokompatybilne (w głębokich ubytkach zastosowanie podkładu), mało toksyczne

• światłoutwardzalne - mniej wrażliwe na wilgoć i bardziej przyczepne, w głębokich ubytkach - chemoutwardzalne

• poprawa transparentności z czasem

• neutralizacja kwasu mlekowego

• wady

• niewytrzymałość na rozciąganie

• ubytek objętości ok. 10% po 3 latach

• porowatość powierzchni

• niedoskonałość barwy i brak przezierności

• wrażliwość na wilgoć (10 minut → 24h)

• podział

• cementy lutujące i wyścielające - małe cząsteczki proszku

• cementy do wypełniania ubytków, odbudowy zębiny, odbudowy kikutów pod korony

• cementy estetyczne

• cementy wzmocnione żywicą

• cementy podkładowe szybko wiążące, do uszczelniania bruzd w zębach bocznych

• cementy do wypełniania kanałów korzeniowych

• zastosowanie

• podkłady w płytkich ubytkach - linery, cienkie, szczelne, szybko twardniejące (także osadzanie koron, mostów, wkładów, nakładów, licówek, cementowanie sztyftów kanałowo-koronowych)

• mocne i grubsze podkłady pod wszystkie wypełnienia - odbudowa zębiny (ograniczenie masy amalgamatu lub kompozytu w wypełnieniu)

• ubytki klasy III, V w zębach stałych

• ubytki w zębach mlecznych - wszystkie klasy

• metoda kanapkowa z amalgamatem lub kompozytem

• odbudowa kikutów pod korony

• odbudowa ubytkó pochodzenia niepróchnicowego, niedorozwoju szkliwa, ubytków klinowych, nadżerek nietypowych

• uszczelnianie bruzd i szczelin, wypełnienie po poszerzeniu - zapobieganie próchnicy

• wypełnianie kanałów korzeniowych

Cermety

• połączenie ceramiki z metalem - modyfikacja cementu glass-jonomerowego

• proszek szklany + metal - srebro lub złoto

• właściwości

• bardziej odporne na ścieranie i zgniatanie

• mniej wrażliwe na wilgoć niż g-j

• zastosowanie

• ubytki w zębach mlecznych

• odbudowa kikutów pod korony

• mocne podkłady w zębach bocznych stałych

• wypełnianie części stycznej w metodzie tunelowej - oszczędza krawędź żująco-styczną, zmniejsza wytrzymałość tylko o 8%

• ubytki klasy II, V pod kompozyty - metoda kanapkowa