14 marca 2008 podczas szczytu Rady Europejskiej zaakceptowany został przez przywódców państw UE wstępny projekt utworzenia Unii Śródziemnomorskiej. Przyjęta wersja projektu zakłada wejście w struktury Unii Śródziemnomorskiej wszystkich państw członkowskich UE, podczas gdy pierwotna wersja prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego mówiła o przystąpieniu do niej jedynie państw Unii położonych nad Morzem Śródziemnym. Rozszerzenie projektu na całą Unię Europejską nastąpiło po interwencji kanclerz Niemiec Angeli Merkel.
Proces Barceloński
W dniach 27-28 listopada 1995 roku odbyła się w Barcelonie konferencja ministrów spraw zagranicznych. Wzięło w niej udział 15 ówczesnych państw członkowskich UE oraz 12 Partnerów Euro-Śródziemnomorskich (Maroko, Algeria, Tunezja, Egipt, Izrael, Autonomia Palestyńska, Liban, Syria, Turcja, Cypr i Malta). Uczestnicy Konferencji przyjęli Deklarację Barcelońską, w której wyrazili wolę ustanowienia partnerstwa w zakresie:
kwestii politycznych i bezpieczeństwa (celem jest utworzenie w regionie obszaru pokoju i stabilności, opartego na przestrzeganiu podstawowych wartości, takich, jak: prawa człowieka, zasady demokracji, etc.);
kwestii gospodarczych i finansowych (zadaniem jest budowa strefy wolnego handlu zarówno pomiędzy UE i Partnerami, jak i we wzajemnych stosunkach wszystkich Partnerów Euro-Śródziemnomorskich oraz udzielenie wsparcia finansowego UE dla krajów regionu Morza Śródziemnego w celu przeprowadzenia przez nich reform oraz złagodzenia społeczno-ekonomicznych aspektów transformacji);
kwestii społecznych i kulturowych (celem jest rozwój zasobów ludzkich, promowanie budowy porozumienia pomiędzy kulturami oraz stworzenie podstaw do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego).
W myśl Deklaracji Barcelońskiej, współpraca śródziemnomorska opierać się powinna nie tylko na powiązaniach dwustronnych między UE a poszczególnymi krajami Morza Śródziemnego, lecz przede wszystkim na wielostronnej współpracy wszystkich partnerów. Deklaracja przewiduje utworzenie do 2010 r. euro-śródziemnomorskiej strefy partnerstwa ekonomicznego, finansowego, politycznego i kulturalno-społecznego. Ma to doprowadzić do powstania stabilnego pod względem ekonomicznym i politycznym regionu.