UTONIĘCIE

• jest ono zaliczane do śmierci gwałtownej z uduszenia w następstwie odcięcia dopływu powietrza do płuc przez wodę lub inne płyny

5 okresów utonięcia

Okres I - niespodziewanych oddechów

• kilka-kilkanaście sekund

• wskutek działania zimnej wody na zakończenia czuciowe nerwów skórnych dochodzi do pojedynczych wdechów (podczas których woda dostaje się do dróg oddechowych) wywołanych odruchowym porażeniem ośrodka oddechowego

• nieobecna - (-) tonięcie w ciepłej wodzie, (-) nieprzytomni, (-) głębokie upojenie alkoholowe, (-) narkoza

Okres II - faza świadomego oporu

• 30-60 sekund (zależy też od wytrenowania - nurkowie 2-3 minuty)

• tonący świadomie wstrzymuje się od oddychania, aby zapobiec wnikaniu wody do płuc

• kończy się wtedy gdy ilość zgromadzonego we krwi CO2 przekroczy próg pobudliwości ośrodka oddechowego - zmusza to do oddychania pod wodą

• wówczas zaczyna się także połykanie wody i przedostanie się jej do przewodu pokarmowego

• nieobecny - (-) nieprzytomni (jak I)

Okres III - faza wydatnych ruchów oddechowych

• 60-150 sekund

• charakteryzuje się silnymi wdechami i wydechami, podczas których woda wraz z powietrzem dostaje się do dróg oddechowych i płuc oraz do przewodu pokarmowego (żołądka i jelit)

• pod koniec - drgawki i utrata przytomności

Okres IV - faza zamartwicy

• zupełne ustanie czynności oddechowej i całkowita utrata przytomności

• 60-90 sekund

Okres V - faza oddechów końcowych

• o rozmaitym natężeniu

• 30-50 sekund

• skurczowe rozwierania ust, prężenie ciała, z krótkimi wydechami, klp ustawiona wdechowo

Woda słodka a morska

• różnice uwidaczniają się w okresie III, tj. od momentu kiedy woda dostaje się do końcowych oskrzelików i pęcherzyków płucnych

1. Woda słodka

• woda jest płynem hipoosmotycznym w stosunku do krwi

• dostając się do pęcherzyków płucnych zaczyna przenikać do łożyska naczyniowego, powodując rozcieńczenie krwi (hiperwolemia) i jej hemolizę

• dochodzi do↑ hiperkapni, ↑ wzrasta ciśnienie żylne wskutek zwiększenia oporów w krążeniu żylnym płucnym i ucisku na żyły główne

• krótkotrwały wzrost p tętniczego ↑

• Na ↓, Ca ↓, Cl ↓, białko ↓

• K ↑ (z hemolizy)

• Powikłania: - niewydolność mięśnia sercowego, - migotanie komór

2. Woda morska

• roztwór hiperosmotyczny w stosunku do krwi

• rozpoczyna się ucieczka wody z łożyska naczyniowego do światła pęcherzyków płucnych

• zagęszczenie krwi (hipowolemia), Ht ↑, Na ↑, Cl ↑

• ucieczka pewnej ilości białka do pęcherzyków płucnych

• Powikłanie: - obrzęk płuc

Przebywanie zwłok w wodzie

1. Skóra praczek

• w ciągu kilku godzin dochodzi do napęcznienia naskórka w miejscach jego zgrubień

• głównie na dłoniach i podeszwach

• naskórek staje się białoszary, matowy i ulega sfałdowaniu

• dalsze przemiany prowadzą do nasilenia sfałdowań, częściowego odstawania naskórka, a wreszcie po paru h - do całkowitego zsunięcia się naskórka

2. Gęsia skórka

• po kilku h w wodzie

• efekt wyraźnego stężenia mięśni przywłośnych

3. Grzybek piany sprawdzić zażyciowość

• wokół ust i otworów nosowych

• powstaje przy wydychaniu i wykrztuszaniu przez tonącego wody zmieszanej z powietrzem i śluzem

4. Plamy opadowe

• twarz, szyja, barki - najniżej położone części ciała (zwłoki zwrócone są głową ku dołowi)

• zawalanie ubrania i ciała mułem, piaskiem i wodorostami

5. Rozedma wodna płuc

• w słodkiej wodzie, ostre rozdęcie płuc

• świadczy, że przyczyną śmierci stało się utonięcie

• płuca - duże, wypełniają ściśle jamy opłucnej, ich przednie brzegi pokrywają worek osierdziowy, bladoróżowe, odciśnięte żebra, chrzęst na przekroju, przy ucisku (pienista treść)

• sprężone przez wodę powietrze rozrywa ściany pęcherzyków płucnych

Rozpoznanie śmierci z utonięcia

1. Płyn topielny w żołądku i w początkowym odcinku jelita cienkiego

2. Porównanie krwi z lewego i prawego serca (krew z lewego z większą hemolizą)

3. Badanie zagęszczenia/rozcieńczenia krwi

4. Zawartość elektrolitów

5. Badanie na obecność okrzemek (mózg, nerki i szpik)

Pytania testowe

1. Którego, których okresów tonięcia (wg. V stopniowej skali) nie zaobserwujemy u pijanego i nieprzytomnego - I, II

2. W której fazie tonięcia nie ma ruchów oddechowych - 2, 4

3. Obrzęk wodny płuc obserwujemy w utonięciu w - wodzie morskiej (słonej)

4. Jakie objawy wystąpią po utonięciu w wodzie słodkiej

5. Zmiany w elektrolitach po utonięciu - woda słodka (↓ Na, ↓ Cl, ↑ K), woda słona (↑ Na, ↑ Cl)

6. Fałszywie dodatnia próba wodna płuc - u noworodków resuscytowanych

7. Utonięcie w wodzie słonej - hipowolemia

8. Co nie występuje w utonięciu - plamki Paltaufa w żołądku

9. Zmiany we krwi w utopieniu słoną wodą. NIE MA - hiperwolemii