51259 88671 56533 85570 50394 89205 61208 79228 76407
5. UKR YTE TEORIE OSOBOWOŚCI - UTO; badania Ascha 1946
Uprzedzenia, sterorotypy dyskryminacja
STEROTYPY - to schemat wiedzy na temat grup społecznych wyróżniających się jakąś łatwo dostępną cechą
UPRZEDZENIA - to negatywny emocjonalny stosunek emocjonalny do określonych osób lub grup społecznych
DYSKRYMINACJA - to krzywdzące zachowania wobec określonych grup społecznych
Rodzaje stereotypów
Ze względu na cechy grup wyróżniamy
....
Funkcje stereotypów
Orientacyjne - możemy szybko identyfikować ludzi ( kontrola Poznawcza),Behawioralna - wiemy, kim są inni i jak powinniśmy się wobec nich zachować
Tożsamościowe - stereotypowe poglądy na temat własnej grupy oraz grup obcych pozwalają na samookreślenie, kim jesteśmy
Emocjonalne - dzięki stereotypom utrzymujemy komfort psychiczny poczucie ładu i porządku oraz usprawiedliwiamy własne zachowania wobec innych
Posługiwanie się stereotypami jest koniecznością naszego umysłu orientującego się święcie za pomocą schematów. Owa konieczność wyjaśnia
m.in. MODEL PATRYCJI DEVINE.
Automatyczne przetwarzanie informacji- wykorzystywanie wiedzy stereotypowej, niezależnie od osobistej akceptacji stereotypów
Kontrolowanie ( świadome) przetwarzanie informacji- możliwość zdystansowania się do wiedzy stereotypowej w zależności od osobistych przekonań.
Ocenianie ludzi na poziomie i etapu niezależnie odo osobistych przekonań jednostki . Może mieć miejsce w sytuacji.
podprogowej aktywizacji stereotypu
obecności osób uznających wiedze stereotypową ( badanie Greenberga i Pszczyńskiego 85 r.)
Rodzaje uprzedzeń:
AWERSYJNE - ich podstawa są silne emocje negatywne np. lek, wstręt, nienawiść
DOMINATYWNE- ich podstawą są takie emocje jak: pogarda, litość, współczucie
WYNIKAJA Z NIEJASNOSCI - bazują na sprzecznych emocjach: podziwu, uznania, oraz zazdrości, niechęci, rywalizacji
Rasizm jest uprzedzeniem i dyskryminacją grup etnicznych lub mniejszościowych
Formy Rasizmu
JAWNY - PUBLICZNE DEKLARACJE I CELOWE ZACHOWANIA WOBEC OKRESLOONEJ GRUPY
UKRYTY - występuje na poziomie przezywanych ( często nieświadomie) negatywnych emocji oraz niekontrolowanych zachowań wobec określonej grupy.
Teorie rasizmu ukrytego
Teoria rasizmu ambiwaletnego Irwina Katzła - ambiwalentny stosunek do innych grup rasowych, osób niepełnosprawnych, homoseksualistów itp. Wynika ze sprzecznych emocji przeywanych do tych osób. Z jednej strony obywatele demokratycznych krajów uznają egalitaryzm ( wszyscy są sobie równi) z drugiej strony czuja niechęc do osób uznających odmienne wartości. Ambiwaltny stosunek emocjonalny prowadzi do nasilenia reakcji...
Teoria rasizmu awersyjnego Dovidio i Gaerthner - ukryty rasizm przeywa nieswiadomy konflikt miedzy uznawanymi egalitarnymi wartoscami a emocjami woec innych ras. (dyskofort psychiczny), zachowania dyskryminacyjne pojawiaja się tylko wtedy gdy w danej sytuacji sa niejasne normy postepowania. W sytuacjach jednoznacznych ( gdy wiadomo jak trzeba postapic) rasita ukyty zachowuje się zgodnie z egalitarnym systemem wartosci.
Badania Dovidio, Gaerthner 1981 , Frey, Gaerthner 1986