Podstawowym warunkiem powstawania torfowisk jest roczny bilans wodny gdzie: dopływ i roczne opady> odpływ i ewapotranspiracja.
Mokradła: (typy, w zależności od sposobu zasilania ich w wodę)
- fluwiogeniczne- zasilane przez wody powierzchniowe (rzeczne)
-torfowiska soligeniczne- zasilane przez ruchliwe wody podziemne napływające do siedliska z warstw wodonośnych obszarów przyległych
-torfowiska topogeniczne- zasilane przez wody tworzące podziemny zbiornik o płaskim lustrze i niewielkim ruchu wód
-torfowiska ombrogeniczne- zasilane gł. przez wody opadowe bezpośrednio z opadów lub z niewielkiej zlewni własnej
Mokradła ombrogeniczne i topogeniczne występują w wyższych partiach terenów, natomiast w dolinach występują mokradła fluwiogeniczne i soligeniczne.
Mokradła fluwiogeniczne- w typologii łąkarskiej określone są mianem łęgów.
*dominują w dolinach rzek
*dzielimy je na: - torfowiskowe, - mułowiskowe, -namuliskowe, - mieszane; przeważa torf powstały z szuwarów turzyco dużej zwartości popiołu i miąższości 2-3m
Torfowiska poligeniczne- największa ilość
( w Polsce najczęstsze)
*wyróżniamy 2 podtypy:
-torfowiska wyciekowe zasilane przez wody ze swobodnym zwierciadłem
-torf. naporowe zasilane przez wody pod ciś.
*występują głównie w krajobrazie wysoczyzn morenowych o zróżnicowanym ukształtowaniu i bud. Geologicznej.
Torf. topogeniczne- występująca równinach morenowych wyróżniających się jednolitą bud. geologiczną i dużą przepuszczalnością utworów
*charakteryzują je: poziomy układ warstw torfowych i niska popielnośc (zawart. Popiołu) torfu
Torf. Ombrogeniczne- są zasilane przez wody opadowe i oligotroficzne
*zbiorowiska roślin składają się głównie z mchów torfowców,
*dzielimy je na: hydrologiczne izolowane i hydrologiczne otwarte.
W czasie tworzenia się gleby i podczas jej przekształcania następuje zróżnicowanie na poziomy genetyczne,które odznaczją się róznymi cechami morfologicznymi.
Na podst. Cech morfologicznych można zaliczyć glebę do 1 z jednostek systematyki (dział , rząd, typ, rodzaj, gat.)
Do głównych cech morfologicznych zaliczamy:
budowę profilu glebowego
miąższość
barwę
strukturę
układ
nowotwory glebowe
stopieńrozkładu torfu(w glebach org.)
a)pionowy przekrój gleby ukazujący jej budowę z poziomami zróżnicowania (genetycznymi) nazywany profilem glebowym. Poziom zróżnicowania nazywane są genetycznymi ponieważ odzwierciedlają procesy, które wpłynęły na powstanie tych poziomów.
Pedon- trójwymiarowe przedstawienie gleby. Jako pedon rozumiemy najmniejszą jednorodna objętoć gleby pozwalającą na jej zbadanie i zdefiniowanie. Poziomy glebowe to warstwy mineralne bądź mineralno-ograniczne znajdujące się w obrębie profilu glebowego w przybliżeniu równoległe do powierzchni gleby.
Poziomy w profilu glebowym mogą być główne, przejściowe, lub mieszane.
Poziomy główne okresla się na podstawie dominujących formi intensywności przeobrażeń skały macierzystej ukształtowanych w czasie procesu glebotwórczego.
Poziomy oznaczmy dużymi literami alfabetu O- organiczny,
próchniczny, E-wymywania, B- wzbogacenia
B)miąższość- łaczna glebowośc wszystkich jednolitych genetycznie poziomów, zróżnicowania profilu glebowego od powierzchni do skały macierzystej. Za taczęsć gleby uważa się tą część skały macierzystej, która nie wykazuje śladów procesu glebotwórczego
c)barwa gleby- jest ważną cecha morfologiczną pomocną w rozróżnianiu miąższości poszczególnych poziomów w profilach glebotwórczych
d)struktura gleby to stan zaspolenia elementarnych czastek glebowych zarówno utworów mineralnych jaki mineralno ogr.
e) układ gleby odzwierciedla sposób ułożenia względem siebie poszczególnych części elementarnych i agregatów oraz charakter porowatości.
f)nowotwory glebowe- to widoczne gołym okiem skupienia subst. w roznej formie i róznym skł. Chem.
g) stopien rozkładu torfu jest określony ilością zawartej w nim bezpostaciowej masy humusu wyrażonej w % lub innej umownej skali.
Systematyka gleb Polski:
Przy opracowaniu tego podziału gleb wzięto pod uwagę ich właściwości biolog. I fotochemiczne oraz cechy morfologiczne.
-dział- jednostka nadrzedna, obejmuje gleby wytworzone pod znacznym wpływem 1 z czynników glebotwórczych (hydrogeniczne IV)albo pod wpływem wszystkich bez wyraźnej przewagi jednego z nich (autogeniczne II)
-Rząd- obejmuje gleby o podobnym kierunku rozwoju i stopniu zwietrzenia i przemianach mat. Glebowego, podobnym typie subst.org (uzywamy dużych iter)
-typ-Podstawowa jedn. Systematyki gleb. używa się dla cyfr arabskich.
-podtyp- wyróznia się wówczas gdy na cechy głównego procesu glebotwórczego nakładają sie cech innego procesu (używamy małych liter)
-rodzaje gleb charakteryzujące skałę macierzystą i podłoże gleb
-gatunek- określa skład granulometryczny
W ramach syst. Gleb Polskich wyróżniamy:
1) gleby autogeniczne (skała macierzysta)
2) gleby autogeniczne (bez wyraźnego dominującego składnika)
3)gleby semihydrogeniczne (działanie wody, oglejenie)
4) gleby hydrogeniczne(działanie wody)
5) gleby napływowe
6) gleby słone
7) gleby antropogeniczne
Właś. Chem. I fiz. Torfu:
właściwości fiz. : stopień rozkładu, gęstość fazy stałej, gęstość objętościowa, porowatość, wilgotność.
Masa torfu składa się z części ogranicznych i mineralnych
Części organiczne- tkanki roślinne zachowane lub przekształcone w amorficzny humus w wyniku procesu rozkładu.
Części mineralne (namuły) lub osady eoliczne.
Metody stosowane do określania stopnia rozkładu torfu w terenie (polowa):polegające na obserwacji cech torfu podczas wyciskania w dłoni świeżo podbranej próbki. Najczęściej stosowana metoda Van Posta.
Gęstość fazy stałej torfu określany jako stosunek masy fazy stałej torfu do objętości zajmowanej przezwę fazę.
Gęstość objętościowa- zawartość suchej masy w jednostce objętości torfu pobranego w stanie naturalnym bez naruszenia struktury.