franciszek karpiński

Ogromny wpływ na jego twórczość wywarła filozofia J.J. Rousseau. Karpiński był twórcą pierwszego i jedynego w Polsce manifestu poezji sentymentalnej. Był to traktat poetycki zatytułowany „O wymowie w prozie albo w wierszu”. Oprócz tego manifestu Karpiński był autorem wielu utworów poetyckich, zwłaszcza sielanek, wierszy osobistych, wierszy patriotycznych, a także bardzo popularnych i śpiewanych do dzisiaj pieśni, zwłaszcza religijnych. „Bóg się rodzi”, „Kiedy wstają zorze” (?).

laura i filon

Jest to najbardziej znana sielanka Franciszka Karpińskiego. Utwór jest przykładem sielanki konwencjonalnej, ukazuje spotkanie tytułowy kochanków w umówionym miejscu i o określonej porze. Głównym tematem jest więc miłość, jaka łączy Laurę i Filona. Wszystko rozgrywa się w scenerii wiejskiej. Postaci reprezentują prosty lud, spotykają się na łonie natury po zapadnięciu zmroku. Laura dla ukochanego przynosi koszyk malin. Kiedy Laura przychodzi w umówione miejsce, nie zastaje tam Filona. Wpada w złość, zachowuje się zupełnie irracjonalnie; niszczy wianek, który ma na głowie, wyrzuca maliny i niszczy koszyk. Scena ta pokazuje, że istnieją sytuacje, w których człowiek traci kontrolę nad swoim zachowaniem, gdy władzę przejmują nad nim emocje. Poza tym pokazuje również, że miłość może wprowadzać człowieka w różne stany emocjonalne, od pełni szczęścia po skrajną rozpacz. Zakończenie sielanki jest jednak optymistyczne. Okazało się, że Filon specjalnie ukrył się przed Laurą, gdyż chciał ją wystawić na próbę i usłyszeć, co będzie mówiła na jego temat. Laura natychmiast wybacza też żart i kochankowie się godzą. Uczucie poddane jest idealizacji, zatem jest to przykład sielanki konwencjonalnej.