1.Elementy pompy
Wał – służy do przeniesienia momentu obrotowego silnika na wirnik.
Kadłub – ma za zadanie doprowadzić i odprowadzić ciecz z pompy; spełnia też rolę spiralnego lub zbiorczego kanału, a także zespala wszystkie elementy pompy w jedną całość.
Kierownice – mają za zadanie doprowadzić ciecz wypływającą z wirnika do kolejnych jej elementów tj. osłony spiralnej, osłony cylindrycznej, kierownicy dośrodkowej, z możliwie małymi stratami oraz z częściową zamianą energii kinetycznej na energię potencjalną.
Uszczelnienia – zmniejszają straty przepływu między przestrzeniami o różnych ciśnieniach w pompie.
Dławnice – uszczelniają pompę w miejscach przejścia wału przez kadłub.
Wyróżnia się dwa typy dławnic:
-stosowane przy nadciśnieniu,
- stosowane przy podciśnieniu (zamknięcia hydrauliczne).
Łożyska – służą do podtrzymania wału i przeniesienia obciążeń na kadłub.
W pompach stosuje się oba rodzaje łożysk:
- toczne,
- ślizgowe.
Łożyska ślizgowe mogą być smarowane i chłodzone przepływającą cieczą.
2.Wykres indykatorowy
Wykres indykatorowy zamknięty przedstawia przebieg ciśnienie czynnika roboczego w cylindrze w funkcji chwilowej objętości komory spalania lub drogi tłoka. Zamknięte wykresy indykatorowe sporządza się w celu porównania obiegu rzeczywistego z teoretycznym.
3. Zalety pomp rotacyjnych w porównaniu z pompami tłokowymi
- równomierna wydajność,
prostsza konstrukcja (brak zaworów i powietrzników),
niższa cena,
mniejsze zapotrzebowanie miejsca,
Możliwość bezpośredniego podłączenia do silnika elektrycznego.
4.Zalety i wady pomp tłokowych
Pompy tłokowe są np. niezastąpione, gdy chodzi o uzyskanie wysokiego ciśnienia. Zasysają one ciecz automatycznie i nie wymagają uprzedniego zalewania. Są znacznie tańsze od pomp wirowych wielostopniowych na wysokie ciśnienie. Wady pomp tłokowych to nierównomierność strumienia cieczy oraz niebezpieczeństwo uszkodzenia pompy lub innych urządzeń w przypadku zamknięcia zaworu na rurociągu tłocznym w trakcie pompowania. Pompy wirowe tłoczą ciecz równomiernie i nie zużywają przy tym więcej mocy od tłokowych.
5.Pompy
Pompa zębata – posiada koła zębate o zębach prostych, śrubowych lub daszkowych.
Pompa czerpalna-jedna strona tłoka tylko przy ruchu w góre równocześnie zassysa i wytłacza ciecz.
Pompy tłokowe (nurnikowa) jednostronnego działania
Wada: dopływ cieczy do pompy odbywa się okresowo i nierównomiernie.
Z tego powodu stosuje się w pompie powietrzniki.
6.Wentylatory
Wentylatory to maszyny przepływowe służące do sprężania i przetłaczania gazów (powietrza) oraz mieszanin gazów i pyłów, dla których spiętrzenie całkowite jest mniejsze od 0,01 MPa (10000 Pa).
Budowa ogólna wentylatora
Najprostszy wentylator składa się z wirnika i silnika (przeważnie elektrycznego) – przeznaczony jest do wydmuchiwania powietrza z pomieszczenia przez otwory ścienne lub do wymuszania obiegu powietrza w pomieszczeniach lub komorach.
Wentylatory służące do transportu powietrza w przewodach muszą posiadać ponadto obudowę spiralną lub rurową oraz króćce: ssawny i tłoczny.
Dodatkowo wentylator może posiadać urządzenia regulujące wydajność, kierownice prostujące strugę, złączki elastyczne, amortyzatory drgań, przekładnie.
Każdy wentylator posiada także łożyska oraz podstawę.
Działanie wentylatora
Silnik napędza wirnik wentylatora. Łopatki wirnika przekazują energię przepływającemu powietrzu powodując wzrost jego energii zarówno potencjalnej jaki i kinetycznej. Energia ta jest potrzebna do pokonania oporów przepływu.
Wentylatory poprzeczne
W wentylatorach tych wykorzystuje się przepływ dośrodkowy w połączeniu z przepływem odśrodkowym.
Wirnik jest typu bębnowego. Obudowa umożliwia napływ i wypływ strugi prostopadły do osi wirnika.
Cel i sposoby łączenia wentylatorów
W celu zwiększenia przyrostu ciśnienie tłocznego czynnika stosuje się współprace szeregową wentylatorów. Przy tym połączeniu strumień objętości czynnika poszczególnych wentylatorów powinien być jednakowy. Przyrost ciśnienia całkowitego jest wówczas równy sumie przyrostów ciśnień całkowitych poszczególnych wentylatorów.
Zwiększenie strumienia objętości uzyskuje się dzięki stosowaniu współpracy równoległej tych maszyn.Przyrost ciśnienia całkowitego poszczególnych wentylatorów powinien być równy.Strumień objętości układu jest sumą strumieni objętości poszczególnych wentylatorów.
Spiętrzenie całkowite
Podstawowe równanie maszyn wirnikowych
Straty w wentylatorze osiowym i promieniowym
Straty przed wirnikiem – straty na wlocie do wentylatora; zależą od kształtu króćca i jego powierzchni (opływowy kształt i duża powierzchnia zmniejszają te straty).
Straty w wirniku – to straty: hydrauliczna, objętościowa i mechaniczna wewnętrzna.
Straty za wirnikiem – straty hydrauliczne związane z zamianą energii kinetycznej na potencjalną w spiralnym kanale zbiorczym; straty tarcia, straty przecieku związane przepływem gazu osłoną boczną wentylatora a tarczami bocznymi wirnika.
Straty mechaniczne – zewnętrzne
Regulacja wydajności w wentylatorze promieniowym
Regulacja poprzez zmianę prędkości obrotowej – najlepszy sposób regulacji wydatku; zmianę prędkości uzyskuje się poprzez zmianę prędkości obrotowej silnika napędowego, poprzez przekładnię pasową lub poprzez zastosowanie sprzęgła hydraulicznego lub elektromagnetycznego.
Regulacja poprzez dławienie – nieekonomiczny sposób regulacji; można dławić przepływ gazu po stronie ssawnej i tłocznej stosując przysłony lub zasuwy.
Regulacja poprzez zmianę kąta ustawienia kierownic wlotowych – zmienia się charakterystykę wentylatora; zmienia się kąt napływu strugi gazu, co powoduje zmianę trójkąta prędkości wlotowej i składowej cu0. Najczęściej stosuje się ruchome kierownice wlotowe. Regulacja bardzo prosta w wykonaniu i eksploatacji.
Regulacja za pomocą przestawnej przegrody – ruchoma przegroda zmienia przekrój czynny otworu wlotowego do wentylatora.
Regulacja wydajności w wentylatorze osiowym
Regulacja poprzez zmianę prędkości obrotowej – j.w.
Regulacja poprzez dławienie – ze względu na duże straty rzadko stosowana.
Regulacja poprzez zmianę kąta ustawienia kierownic wlotowych – obrót łopatek kierownicy w kierunku zgodnym z ruchem obrotowym wirnika powoduje zmniejszenie wydajności; obrót w kierunku przeciwnym wzrost wydajności.
Regulacja poprzez zmianę liczby i położenia łopatek wirnika – większa liczba łopatek powoduje wzrost wyróżnika sprężu (ciśnienia).
7.Połączenie mieszane-zadanie eksplotacyjne
-podział przewodów sieci na wezły
-obliczanie oporów przepływu
-sprawdzanie ilości cieczy odpływającej z zakonczen przewodu
-modernizacja sieci
8.Spręż- iloraz dwóch ciśnień. Ciśnienie tłoczenia i ssania