Prawo karne 13.12.14 II wyklad

cdl.

kontratyp oblewania sie woda w ramach tradycji smingus dyngus- generalnie mozemy miec tutaj do czynienienia ze zrealizowaniem znamion przestepstwa naruszenia nietykalnosci cielesnej, zniszczenia mienia, a nawet nieumyslnego spowodowania smierci, ktore to juz wykraczaja poza granice tego kontratypu, jednakze nie jest to nigdzie wprost powiedziane.

KONTRATYPY USTAWOWE cdl.

art. 213 (cz.szczegolna) uchylenie odpowiedzialnosci karnej za przestepstwo pomowienia (znieslawnienia) uregulowane w art. 212.TTen kontratyp jest bardzo wazny poniewaz daje on podstawe kontroli nad osobami sprawujacymi funkcje publiczne. Pomowienie jest dopuszczalne, jezeli:

-zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy. Niepublicznie, tzn. formulowac go w taki sposob, ze nie mozne sie z nim zapoznac wieksza grupa ludzi (np. ktos postawia jakis zarzut na zamknietym seminarium).

(Publicznie- pojecie szersze, na lamach np. gazety)

- $2 kto publicznie podnosi i rozglasza prawdziwy zarzut. Charakterystyczne dla tego kontratypu jest przeniesienie ciezaru dowodu na oskarzonego (tego, kto pomawia)co jest wyjatkiem od zasady domniemania niewinnosci. Dla unikniecia odpowiedzialnosci karnej zarzut musi byc prawidzyw, stawiany innej osobie pelniacej funkcje publiczna oraz musi byc on stawiany w istotnym celu pod wzgledem interesu spolecznego.

Jezeli zarzut dotyczy zycia prywatnego drugiego czlowieka,to musi sluzyc on jako zapobiezenie narazenia zycia drugiego czlowieka lub demoralizacji maloletniego i tylko w takiej sytuacji mozna dowodzic prawdziwosci tego zarzutu przed sadem. W zadnym innym przypadku pomawiajacy nie moze tego dowodzic.

kontratyp dzialania na rozkaz- dotyczy osob pelniacych sluzbe. Powstaje pytanie czy osoba na sluzbie ma obowiazek wykonania kazdego powierzonego mu rozkazu. Od czasy procesu norymberskiego przyjeto zasade "myslacych bagnetow" wedlug ktorej zolnierz nie moze wykonywac kazdego rozkazu (o charakterze zbrodniczym), bo wtedy odpowiada wraz ze swoim przelozonym. Art. 318 k.k- przecietny zolnierz ma prawo uwazac ze wykonanie danego rozkazu jest zbrodnia i zwiazku z tym musi odmowic jego wykonania. Jezeli zdaje sobie sprawe z tego, ze wykonujac rozkaz lamie prawo, jest tego swiadomy (swiadomosc ta ocenia sad w dalszym postepowaniu) to nie zostanie zwolniony od odpowiedzialnosci karnej, bo to jest umyslne wspoluczestnictwo w dokonaniu przestepstwa.

WINA I OKOLICZNOSCI JA UCHYLAJACE

Kodeks karny nie formuluje zadnych ustalen dotyczacych pojecia samej winy.

WINA- (nie ma przestepstwa bez stwierdzenia winy). Doktryna i orzecznictwo formuluje rozne poglady sprowadzajace sie do kilku koncepcji:

a) psychologiczna - wina jest stan psychiczny czloweika w chwili popelnienia czynu tj. stosunek czlowieka do popelnionego przez niego czynu. Krotko: wina polega na przezyciu psychicznym przestepcy,ktory odczuwa "dyskomfort" z tego powodu czeog sie dopuscil.

Na pewno elementu stosunku psychicznego nie mozemy nie brac pod uwage ale nie jest to istotna, najwazniejsza przeslanka do uznania dany czyn za zawiniony. Istotne sa tez tu motywy wliczajace sie do przezyc psychicznych.

Wina w rozumieniu prawa karnego to cos wiecej. Oprcz elementu psychologicznego musimy wziac pod uwage element normatywny, sporwadzajacy sie do tego, ze to ustawa wprost reguluje sytuacje, w ktorych sprawca nie ponosi winy (niepelnoletni) <- ujecie winy w sensie normatywnym.W sensie normatywnym wina jest niestopniowalna, jezeli ustawa stanowi ze ktos jest winny, no to jest winny.Jezeli ktos jest poczytalny, pelnoletni i mogl uniknac przestepstwa a tego nie zrobil, to jest winny. Wina w sensie normatywnym przenosi do glowy sedziego, ktory ocenia czy dana osoba spelnia przeslanki do uznania go za winnego, tj. czy jest pelnoletni, czy jest poczytalny, czy byly okolicznosci wylaczajace wine.

Ale wina generalnie ma to do siebie, ze jest stopniowalna - osoba, ktora ukradla 2 mln zl jest w inny sposob winna niz osoba, ktora ukradla 20 zl. Wine mozna porownac do kolorw, ktore maja rozne odcienie, tzn. ze moze byc slaba, powazna, ciezka. OD tego stopnia winy zalezy wysokosc kary.

art. 9 k.k. zawiera okreslenia stoipni winy:

- $1 - wina umyslna- sprawca ma zamiar popelnienia czynu, tzn ze chce popelnic czyn lub godzi sie na jego popelnienie.

-$2 - wina nieumyslna- sprawca nie ma zamai