Flora- ogół gatunków roślin występujących na określonym obszarze (i w określonym czasie geologicznym)- może być to ogół gatunków określonego siedliska lub ogół gatunków danej grupy systematycznej na określonym obszarze.

Roślinność- ogół zbiorowisk roślinnych występujących na określonym obszarze. Jednostką roślinności (bez względu na kryterium jej wyróżniania)jest zbiorowisko roślinne.

Zbiorowisko roślinne- fitocenoza- jest utworzona przez populację różnych gatunków roślin zajmujących w obrębie pewnej przestrzeni przekształconej przez siebie i siedlisko, czyli biotop.

Roślinność/wegetacja/:

• Naturalna- utworzona dzięki wyłącznej działalności przyrody

• Półnaturalna- wynik częściowej pośredniej lub bezpośredniej działalność człowieka (np. łąka)

• Antropogeniczna- wytworzona wyłącznie dzięki działalności człowieka

  • Roślinność pól uprawnych – segetalna

  • Roślinność terenów zabudowanych- ruderalna

Szata roślinna- termin oznaczający roślinność danego obszaru w najogólniejszym ujęciu (flora+roślinność)

Biocenoza- jest utworzona przez zbiorowiska roślin – fitocenozy- i zespoły zwierząt-zoocenozy.

Ekosystem – układ ekologiczny utworzony przez biocenozę i biotop (środowisko)

Działalność człowieka jest dziś najpoważniejszym czynnikiem kształtującym szatę roślinną Polski. Dotyczy to przede wszystkim:

• Wyrębu lasów i zmiany zajmowanych przez nie obszarów w pola uprawne, łąki i tereny zabudowane z zachowaniem tylko nielicznych fragmentów roślinności zbliżonej do naturalnej

• Osuszenie terenów podmokłych

Na świecie wyniszczono ponad 50% pierwotnych lasów.

Z czasem miejsce pierwotnego krajobrazu leśnego zajęły krajobrazy sztuczne- rolnicze i przemysłowe, proces zachodzący w skali globalnej- okres ostatnich 10tys. lat w dziejach Ziemi- Antropozoik.

Zabudowa, regulacja rzek, eksploatacja surowców, komunikacja--- antropopresja- całokształt wpływów i oddziaływań człowieka na organizmach roślinnych i zwierzęcych, a także ich zbiorowiska.

Obecnie człowiek to główna siła sprawcza zmian (często nieodwracalnych) w środowisku i przyrodzie współczesnej Ziemi.

Obecnie (od X.2011)- 7mld ludzi, około roku 2050- 10mld ludzi, prognozowana krańcowa możliwość przetrwania.

Procesy dominujące współcześnie:

• Wymieranie gatunków i budowanych przez nie zespołów wrażliwych na dzialalność człowieka, gatunki Hemerofobowe (nienadążające za tempem przemian warunków siedliskowych powodowanych przez człowieka)

• Rozprzestrzenianie się gatunków (i ich ugrupować), którym ta działalność sprzyja – gatunki Hemerofilowe ( jeżeli zjawisko zachodzi w szybkim tempie i na duzą skalę nazywane jest inwazją- termin najczęściej stosowany w odniesieniu do gatunków obcych geograficznie)

Syntaropizacja- przystosowanie się organizmów do życia w bezpośrednim sąsiedztwie człowieka, także przemiany zachodzące w zbiorowiskach roślin i zwierząt pod wpływem człowieka i jego gospodarki.

Synantropy-

• rodzime gatunki, czyli tzw. Apofity (np. pokrzywa),

• gatunki obce geograficznie- tzw. Antropofity

Synantropizacja szaty roślinnej/definicje/

• -wg. Falińskiego- jest to proces przekształcania szaty roślinnej pod wpływem działalności człowieka, objawiający się jako kolejne wypieranie elementów rodzimych przez elementy obce, kosmopolityczne, a elementy swoiste (stenotopowe) przez wszędobylskie (eurytopowe)

• Proces prowadzący do kosmopolityzacji i trywializacji szaty roślinnej

• -wg Kornasia- jest to ogół historycznych i współczesnych przemian szaty roślinnej pod wpływem działań człowieka

• Całość przemian szaty roślinnej ziemi zachodzące w wyniku działalności ludzkiej

Elementy składowe procesów synantropizacyjnych

• Przemiany flor:

  • Ustępowanie gatunków wrażliwych, które z winy człowieka zmniejszają swój stan posiadania (gatunki ginące, hemerofobowe)

  • Rozprzestrzeniania się gatunków, które powstały ze zmian spowodowanych przez człowieka (rośliny synantropijne, hemerofilowe)

  • Powstawanie nowych taksonów (mieszance, odporne odmiany, GMO)

• Przemiany roślinności:

  • Ustępowanie naturalnych zbiorowisk

  • Rozprzestrzenianie się tych zbiorowisk naturalnych, które powiększają swój stan posiadania dzięki człowiekowi

  • Powstawanie nowych zbiorowisk

Rośliny synantropijne:

1. Apofity

2. Antropofity

   1. Metafity (stałe)

      1. Archeofity

      2. Kenofity

   2. Diafity(czasowe)

Obecnie w Polsce jest ok. 157 gatunków zaliczanych do archeofitów, 66 (42%) są wymarłe/zagrożone, np. kąkol polny, chaber bławatek, mak polny

Gatunki Inwazyjne w Polsce : norka amerykańska, neofity: Barszcz Sosnowskiego, nawłoć późna