Zęby:

1. Ogólne cechy uzębienia:

~zęby mleczne (dentes lactales) 20

~zęby stałe (dentes permanentes) 32

2. Difiodoncja – dwupokoleniowość zębów

3. Heteroontyczność – różnokształtność zębów

4. Tekodoncja – zęby umieszczone są w kości za pomocą ozębnej

5. Cechy Mühlreiter’a:

• Cecha wypukłości korony – licowa część zęba jest bardziej wypukła od strony mezjalna

• Cecha kąta – kąty przy stronie mezjalnej są ostrzejsze

• Cecha korzenia – korzenie odchylają się ku dystalnej

• Girlandowatość linii szyjki

• Wypukłości na stronie licowej są bliżej linii szyjki

6. Systemy oznaczania zębów:

*Zsigmondy’ego:

Stałe -> mleczne ->

*Haderup’a:

Stałe -> mleczne ->

(*Poprawka Allerhand’a:

Stałe -> mleczne ->

*Viohl’a:

Stałe -> mleczne ->

*Amerykański:

Stałe -> mleczne ->

7. Podział zębów:

	Zęby stałe	Zęby mleczne
Siekacze	-Dłutowate -Bezguzkowe -1 korzeń	-Trójkątne łopatki -Bezguzkowe -Jeden korzeń
Kły	-Krawędź sieczna -Guzek sieczny -Wypukłości od strony wargowej i podniebiennej -1 korzeń	-Krawędź sieczna -Guzek sieczny -Wypukłości od strony wargowej i podniebiennej -1 korzeń
Przedtrzonowce	-Powierzchnia żująca -Dwuguzkowe -2 korzenie	--------------
Trzonowce	-Powierzchnia żująca -Wieloguzkowe -Górne: 3 korzenie Dolne: 2 korzenie	-Powierzchnia żująca -Wieloguzkowe

8. Budowa histologiczna:

-Szkliwo (łac. enamellum):

-budowa krystaliczna

-bardzo twarde

-najtwardsza tkanka organizmu ludzkiego (5-7 w skali Mohsa)

-powstaje z komórek nabłonkowych (adamantoblastów)

-substancje nieorganiczne tworzą kryształy dwuhydroksyapatytu

-pełni funkcję ochronną dla zębiny

-mocno odporne mechanicznie i chemicznie

-ma możliwość wchłaniania (fluor – ma zdolność wbudowywania się do kryształów szkliwa (fluoroapatyt - powstaje z hydroksyapatytów zawartych w twardych tkankach zęba), wpływa na odporność na próchnicę i niekorzystne, kwaśne środowisko)

-zachodzi w nim przemiana materii

-ściera się z wiekiem, traci wodę i staje się kruche, przebarwia się

*skład:

-substancje organiczne 1% (pochodne kolageny)

-substancje nieorganiczne 92-98%

-woda 3%

-substancje mineralne:

-fosforan wapnia 8-9%

-węglan wapnia 4%

-fluorek wapnia 2%

-fosforan magnezu 0,5%

-jony:

-magnezu

-żelaza

-miedzi

-sodu

-potasu

-cynku

-Zębina(dentinum):

-bardziej miękka od szkliwa (4-5 w skali Mohsa)

-budowa kanalikowa (1mm – 15tys. Kanalików)

-w kanalikach- wypustki komórek zębotwórczych, tą drogą zębina otrzymuje substancie odżywcze, sygnały termiczne i bólowe)

-odkłada się przez całe życie do środka zęba

-funkcje:

-tworzenie masy zęba

-tworzenie zębiny wtórnej

-przewodzenie bodźców

-odżywianie pozostałych tkanek zęba

-ochrania miazgę zęba

-bierze udział w metabolizmie szkliwa i cementu

*Budowa:

-drobne kryształy apatytu

-substancje nieorganiczne 70%

-substancje organiczne (włókna kolagenowe- Ebnera, woda) 20%

-woda 10%

-Cement korzeniowy (cementum, substancia ossea dentis):

-bardziej miękki od zębiny

-stosunkowo cienki (w zależności od wysokości, przy szczycie nawet do 0,5mm)

-występuje w formie cementu bezkomórkowego i komórkowego

-funkcje:

-ochrona zębiny korzeniowo

-utrzymanie zęba w zębodole przez włókna kolagenowe sharpey’a

-utrzymanie prawidłowej szpary ozębnej

*Budowa:

-substancje nieorganiczne 60%

-substancje organiczne 27%

-woda 13%