APARAT FOTO W PROCESIE BADAWCZYM. Myślimy i komunikujemy się fotograficznie. Aparat jako język. 3 etapy pracy badawczej wg cullerów: e.początkowy [rekonesans,oględziny,niewiedza,szukanie sprzymierzeńców,najważniejsze pytania,hipotezy], e.środkowy [zawężenie spojrzenia, dokładne badania, konkretne dane], e.końcowy [analiza, synteza, język nauki].

1.Użycie fotografii jako bodźca podczas wywiadu 2. Systematyczny zapis 3. Analiza zawartości fotografii naiwnej 4. Tworzenie obrazów przez tubylców 5. Narracyjna teoria obrazu (fotografie jako opowieści z terenu)

Wagner: 1. Badanie ludzkich organizmów (struktury społecznej) 2. Badanie znaczeń i struktury zachowań sytuacyjnych – situated action= field studies, 3. Badanie symboliki i procesów obrazowania.
Projekt badawczy: przyjęcie założenie mówiącego o niemożności zgromadzenia absolutnie pełnej dokumentacji fotograficznej. Odpowiednie dobranie próbek. Znaczące i ważne informacje, analiza porównawcza, zdjęcia niekoniecznie doskonałe estetycznie czy technicznie,ale mogą. Elastyczność podejścia i wrażliwość na szerszy kontekst. Prawda fotografii jako jedna z wielu. Techniki pomocnicze:
1. Kilku fotografów do tego samego zadania, 2. Skrypt – pozwala na wstępną selekcję materiału, 3. Ze-staw- czyli ocena danych fotograficznych poprzez zestawianie z werbalnymi, 4. Robienie przypadkowych zdjęć. Musi być jakiś poziom reprezentatywności! Dokładne opisanie fotografii {czas,mjsce,okoliczność}, tworzenie fotograficznej próbki przez systematyczny zapis wszystkiego. Fotografia na tle innych, fotograficzna obserwacja jako cykl badawczy. Izomorfizm fotografii. Musi być myśl przewodnia, temat, hipoteza, teoria. Może wykorzystać siatkę kratek[silne punkty obrazu], wykorzystać charakterystyczną dla fotogr.tendencję do tworzenia i narzucania wzorów postrzegania tego,co istotne. Odczytywanie fotografii przez kod: semiotyczny, proksemiczny. Przedstawienie zdjęć członkom studiowanej społeczności. Analiza przez kilku badaczy. Odpowiednie podpisy. ANTROPOLOGICZNY REKONESANS zaufanie ludzi, tubylczy współpracownik,który pomoże wyjaśniać zachowania ludzi, dobór asystenta – musi mieć autorytet, z ludu, uczymy się podstawowych reguł języka wizualnego danej kultury. Fotografia jako otwieracz do puszek, złoty klucz(inicjuje kontakt). Umożliwia łatwy i precyzyjny zapis tego, co normalnie byśmy rok pisali. Foto musi być jak alibi, dla akceptacji społeczeństwa. Wartościowe podawanie do interpretacji komuś „z ludu”. Badacz nie natarczywy! Szacunek,otwarte fotografowanie![przykład zośki rydet zdecydowane wejście w teren, długie rozmowy, działanie niespieszne,spokojne,manifestacja sprzętu,dawanie czasu ludziom na jakieś obiekcje,unikanie mechanicznego podejścia, elastyczność badacza,indywidualne podejście w danych badaniach]. Cenne może być wszystko, inwentarz kulturowy pełnił w jej fotografiach niezwykłą rolę. To zapis socjologiczny, człowiek przedstawiony przez przedmioty, które posiada, bo otaczają go przedmioty i określają. Idea uwieczniania tego,co przemija. Char. podejście całościowe, wtopiona w społeczność jednostka, cykle zdjęć, wnętrza biur, kąciki biurowe, wnętrza autobusów, autobusowe dekoracje, wizerunki JP2, . najpierw zdjęcia przy 1 ścianie, potem4, całym domu. Budowanie caego domu. Najpierw fotografujemy to,co publiczne i manifestowane, potem osobiste,prywatne, ukryte! Np. badania Halla i dystansów przestrzennych człowieka [proksemika]. Granice m. działaniami publicznymi i osob.są określane kulturowo. Fotografujemy to,z czego tubylcy są dumni, wizytówkę. Musi być zgoda. Antropolog musi sobie trafnie wybrać odgrywaną rolę społeczną, ludzie po czasie się przyzwyczajają, ignorują go. Shanklin: antrop.jako: 1. Turysta, 2. Gość, 3. Uczestnik. TURYSTA rola bezwartościowa,jest lekceważony, GOŚĆszacunek, wolno więcej, ale w granicach, oswaja się badanych z aparatem, etap pośredni, UCZESTNIKostateczny cel antropologa, podobny do klas.obs.uczestniczącej. analizuje się sposób w jaki fotografia jest obecna i używana w danej społeczności. MIASTO------------skomplikowana społecznie, duża populacja.1. opis geografii kulturowej i ekologii społecznej np. za pom.fotografii lotniczej[w chuj antropologów ma samoloty]pokazanie relacji przestrzennych, niemożliwych do obserwacji z ziemi. Analiza porównawcza map, obiektyw szerokokątny, z odp.punktu widok. Ujęcie społeczności jako organizmu. Kształt wsi zależy od czynników kulturowych, np. różnica m. francuskimi a angielskimi społecznościami. 1. FOTOGRAFIA PANORAMICZNA ogólny obraz otoczenia, stopień koncentracji, relacje m.zabudowaniami, procesy zmiany. 2. FOTOGRAFICZNY SUVREY SPOŁECZNOŚCI np. sfery ekonomicznej, szukamy oznak konsumpcji, biedy, foto sklepów i domów, szyldów... szukamy wewnętrznej organizacji i struktury społeczności, aktywności kult.-kina,teatry,religijnej. Tworzymy FOTOGRAFICZNĄ MAPĘ MIASTA.-osobno fotografujemy ulice, ujęcie panoramiczne, selektywne, detaliczne, granice m.dzielnicami, wygląd domów,sklepów,budynków. Położenie – gdzie? Wygląd – np. wizualny koloryt okolicy,charakter ulic, organizację – układ, funkcje – jak środowisko jest wykorzystywane (zdjęcia rejestrujące orientację poszcz. Miejsc względem ich użytkowników i cechy tych, którzy je odwiedzają), ludzie-kto mieszka?, transport, teren zamieszkały-styl,wiek,typ?cykle dzienne – foto w tym samym miejscu co tydzień, co miesiąc, szukamy prawidłowości. Historia – jakie znaki przeszłości? Zmiana- nowe budowle, rozbiórki, starzy ludzie, rozkład wieku. FOTOGRAFICZNY INWENTARZ KULTUROWY rekonesans ma płynnie przejść do systematycznych badań (cultural inventory). Szybkie i wierne zarejestrowanie ogromnej liczby obiektów, wygląd domu odzwierciedla to kim mieszkaniec jest, relacje i style, opisywanie akulturacji, ciągłości i zmiany, analiza cech psychologicznych. Pytamy o poziom ekonomiczny, estetykę wystroju, aktywność domową. TECHNIKA I TECHNOLOGIA technika określa sferę ekonomiczną, decyduje o jakości życia, przetrwaniu całej grupy. Fotografia—dokładna rejestracja faz procesu technologicznego i funkcji zaangażowanych w niego ludzi (np. jak rybak łowi rybki).Użycie danej techniki w jej kontekście. Trzeba dobrać reprezentatywną próbe, w spójny ciąg obrazów. Pracujemy z osobami kompetentymi – rola sprzężenia zwrotnego. DZIAŁANIA I STOSUNKI SPOŁECZNE ujęcie żywej tkanki życia społecznego, działań, interakcji, stosunków społecznych. Odczytujemy dane proksemiczne, mijanie czasu, sposoby komunikacji werbalnej. Opisujemy: przystanki, ulice np o określonym czasie, wierny zapis aktorów społ.odgrywających swoje role. Kościoły, supermarkety, parki, miejskie deptaki. Można robić przyspieszoną fotografią. Zaplanowane wydarzenia publiczne [pokazuja formalny układ władzy], ceremonie [porządkują ludzi wedle pozycji społecznej], katastrofy i klęski , sytuacje rutynowe. Też: jak ludzie ubrani,wygląd. Badamy dynamikę struktur społecznych m. formalną fasadą życia społ. a nieformalną. Można z sytuacji odczytać np. przepływ interakcji i dlaczego ktoś gada z tym i tym, czemu z nim siedzi w danej firmie. Skupiamy się na kontekście danej kultury. WYWIAD Z UŻYCIEM FOTOGRAFII zdjęcie jako pretekst do uzyskania informacji i własnej interpretacji respondenta. To drzwi do poznania psychiki ludzkiej, wnętrza. Jak projective interview – testy projekcyjne w psychologii wykorzystujemy sprzężenie zwerotne, coś a’la fototerapia – badanie jaźni subiektywnej i jaźni odzwierciedlonej. Zdjęcia, które wywołują reakcję, dają info o człowieku. Krzysztof Koseła metodę wywiadu łączyć z narzędziami pokrewnymi: psychologicznymi technikami projekcyjnymi i wywiadem zogniskowanym. Wywoływanie schematów poznawczych, robimy do tego skrypty. Tutaj badacz dobrze kontroluje przebieg badania. Fotografie są jak komunikacyjne mosty, stwarzają wspólną płaszczyznę do rozmowy, typ swobody i zaufania, używamy „wywołania fotograficznego”. Rozłożone na stole foto grają rolę „3 uczestnika” wywiadu. Zadajemy pytania dot.fotografii- jest ona tu przedmiotem badania. Informatorzy mogą zachęcać do dokładnego zapisania tego,co mówią. Ludzie lubią oglądać, my musimy kierować uporządkowaniem zdjęć w trakcie wywiadu! I kierować nim! Projective interview pozwala na rekonstrukcję poszcz.wydarzeń i el.rzeczywistości, utrwalonych na zdjęciach z pktu widz.badanego, który nie jest traktowany instrumentalnie, jest przewodnikiem antropologa po swoim świecie. Taki wywiad- wysoki stopień zaangażowania,respondent jak nauczyciel. Fotografia to bodziec,pytanie np. dot 1. Tożsamości etnicznej, 2. Cech psychicznych, 3. Znaczenia ważnych zachowań i procesów, których jest uczestnikiem. WADY wg Koseły ogólnie powalone przez Olechnickiego, wg Olechnickiego: duży format zdjęć, dużo wydajemy kasy. SĄ 4 TYPY ŹRÓDEŁ: 1. Zdjęcia badacza dla studium, 2. Zdjęcia własne badanego, 3. Zdjęcia z muzeów, archiwów,katalogów, 4. Zdjęcia, o które poprosił badacz by wykonano na miejscu w rodzinie. /////można się posłużyć foto własnymi rodziny, z domowych zbiorów, badani mogą mieć kontrolę n.robieniem zdjęć.=====rodzima podukcja medialna. Dostarczamy im tylko sprzęt,utrwalają wizerunek swojej wspólnoty. Zaleta: natychmiastowość, polaroidy. FOTOGRAFICZNA FENOMENOLOGIA badacz prosi o zrobienie zdjęć tak, żeby ukazać swój własny świat i jak oni go widzą. Poznanie koncepcji „ja” (itself), robienie autoportretów, co redukuje ingerencję badacza w badanie, pozwala zobaczyć jak ludzie widzą siebie. Może być problem z interpretacją zdjęć, komentarzami do fotografii. Poznajemy operacjonalizację różnych koncepcji „ja”, sądy n.t. znaczących innych, przedmiotów, idei, wierzeń,wartości. Np studium Jima Goldberga- wpływu izolacji i ubóstwa na stan ducha bezdomnych z San Francisco. Zdjęcia tutaj jako bodziec do szczerych wypowiedzi. Helen Strummer – badanie murzyńskiego getta, dawanie odbitek(zaufanie). Najlepszy dokument= zapis rozmowy badacza i rozmócy, uwagi dot. Zachowania+ odpowiednie fotografie. Badany musi umieć odczytywać foto 2wymiarowe. Oglądania fotografii trzeba się nauczyć! Rozeznanie czy w ogóle sens robienia foto, czasem film lepszy **************TEORIA I PRAKTYKA ESEJU FOTOGRAFICZNEGO***********fotoesejphoto essay,visual essay - forma ikoniczno-werbalnej narracji i ekspresji antropologów obrazu, lekceważona przez badaczy głównego nurtu. Tekst+obraz. Icontext/ imagetext. Teoria Luca Pauwelsa: całość musi się opierać na szkicu teoretycznym, teoria Mitchella esej opiera się na wspólnym dla fotografii i tekstu układzie odniesienia, pojęcia rzeczywistości, fikcyjności, naukowości. Założenie o niespełnieniu obu mediów. Ale uzupełnianie się. Tekst-rezerwa i umiarkowanie. FOTOREPORTAŻ nieautonomiczność tekstu! Tekst krótki,nie wnosi nic nowego! A w FOTOESEJU trudny do zrobienia, musi być konceptualizacja całości, ta sama osoba robi. Zdjęcie jest i nie jest językiem, niedyskursywny. Formy wizualne równie dobre do artykulacji jak słowa. Roland Barthes paradoks fotografii: równocześnie jest językowa i pozajęzykowa. Ważny jest poziom denotacji i konotacji. Obie się przenikaja. Konotacje sięgają korzeni fotografii. Fotografia stawia opór, by nie stać się tylko dodatkiem do języka. Czytamy fotografię, oglądamy tekst. [Esej: „How the other half lives”]. 2 podejścia: 1. Dokumentu społecznego [social documentary] zapis wydarzeń oraz 2. nauk społecznych [social scientific] podejście nauk społecznych/ antropologicznych. Fotografia społeczna [social photography] ma wywołać dyskusję społeczną [ludzie pokrzywdzeni, ubodzy, spychani na margines]. Chodzi o stworzenie dokumentu społęcznego – takie fotografie muszą być rezultatem użycia ścisłej metody i teorii, intersubiektywnej metody, inne obrazy –reklamy, zdjęcia dziennikarskie- to produkty społeczne antropologicznego tworzenia obrazu. ROLA TEORII W BADANIU musi być gruntowne pzygotowanie, namysł co do pola, paradygmatu[fuck!], przedmiotu badania. Teoria pozwala kierować obróbką obrazów. Wybór epistemologii. ROBIMY SPRAWOZDANIE!, patrzymy na niekontrolowane sytuacje mające wpływ na badaną sytuację. Umieszczamy przedmiot badań w jego szerszym kontekście wizualnie i werbanie. Informacje kontekstowe! John Berger bierzemy p. Uwagę funkcjonowanie pamięci, skłonność do generowania wielu skojarzeń. Słowa, porównania,znaki- tworzą kontekst fotografii. Przykłady fotoesejów: Barthes Światło obrazu, o kolonialnych haremach, Alloul – pocztówki z arabskimi kobietami z Algierii, w pseudoetnograficznym stylu, maskującym pornografię. FOTOESEJ na granicy m. modernizmem a postmodernizmem, forma, w kt.opór przeciwko wymianie m. obrazem a tekstem jest najistotniejszy. Problem akceptacji wśród naukowców. Współdziałanie słowa i obrazu. Podpisy mają być interesujące. Fotografia- to język i nie-język. Język – jest fotografią i nią nie jest. Relacja m. fotografią a językiem jest głównym polem walki o znaczenie. Esej fotograficzny to dramatyzacja powyższych pytań, przejawia się w powstającej złożonej formie wieloelementowej sztuki. ETYKA ANTROPOLOGA –FOTOGRAFAshooting, snapping[strzelić se fotkę]-jak łowy, zrobienie foto to zgwałcenie, oglądanie ludzi takich jakimi siebie nigdy nie widzą, ludzie są uprzedmiotowieni. Nie interweniujemy w życie, tylko odwiedzamy! Ludzie chcą być fotografowani. Dylemat dot.kwestii granic musimy informować, że robimy foto. Sama zgoda jednak nie uwalnia od odpowiedzialności, sposób ważny! Zabezpieczamy materiał. Są 3 relacje m. badaczem a badanym: 1. Badacz dominuje. 2. Harmonii, współpracy i wymiany, 3. Sytuację definiuje badany. Ważny jest etyczny sposób wykorzystania fotografii.