Cw 1

1) wymienić elementy komputerowych systemów pomiarowych: Przyrządy pomiarowe z wbudowanymi elektrycznymi przetwornikami wielkości (długości lub kata) oraz przetwornikami A/D musza mieć one cyfrowe wyjście danych, program transmisji danych. Komputer systemowy gdzie jest przeprowadzana obróbka i analiza. Oprogramowanie do gromadzenia, analizy, graficznego przedstawienia wyników pomiarowych np. Excel

2) Podać i omówić definicję odchyłki walcowości: Odchyłka walcowości – największa wielkość miedzy walcem rzeczywistym a walcem przylegającym.

3)Omówić uproszczone metody pomiaru odchyłek walca – średnice wałków mierzy się najpierw za pomocą suwmiarki z noniuszem 0,1mm. Mierzymy na obu końcach oraz w środku walka. Następnie w tych samych miejscach mierzy się za pomocą suwmiarki z noniuszem 0,05mm oraz mikrometrem. Można użyć tez dokładniejszego przyrządu np. transmoetru. Znając średnice walka ustawia się zestaw płytek wzorcowych na ten wymiar. Następnie ustawia się wrzeciono transometru po czym wsuwa Walek pomiędzy kowadełko a wrzeciono. Wychylająca się wskazówka na podziałce wyznacza wartość odchyłki kształtu walka.

4) Niep jaka powinien charakt się przyrząd pom.. Z uwagi na tolerancje danego wymiaru winien być spełniony warunek delta (dokładność pomiaru danego przyrządu) ≤ 0,1 Tw (tolerancja mierzonego wymiaru)

Cw2

1) definicja odchyłki okrągłości: Odchyłka okrągłości – miara niezgodności rzeczywistego zarysu przedmiotu z kształtem geometrycznym okręgu. Jest to największa odległość zarysu rzeczywistego od okręgu przylegającego do tego zarysu, mierzona wzdłuż promienia tego okręgu. Najczęściej spotykanymi odchyłkami okrągłości są owalność i graniastość. W celu wykrycia owalności stosuje się styk 2 punktowy a do garaniastości styk 3 punktowy.

2)Omówić trójpunktowa metodę pomiaru odchyłek okrągłości: Polega na pomiarze przyrządami w których końcówkę pomiarowa stałą zastąpiono dwiema stałymi końcówkami usytuowanymi tak…

3) Wyjaśnić zasadę doboru współczynnika wykrywalności pryzmy – odchyłka graniastości przy pomiarach w pryzmie Δ jest obrazem wskazania czujnika Δw i współczynnika wykrywalności pryzmy S. Δ=Δw/S. wartość współczynnika wykrywalności odczytuje się z tablic. Aby go odczytać należy znać ilo-kątna jest graniastość oraz kat pryzmy.

4) wyjasniczwiazkipomiedzy tolerancja wymiaru i kształtu wałków lub otworów – deltaW = T –deltaK. Oznacza to ze dopuszczalna całkowita odchyłka wymiarowa deltaW zależy od odchyłki określającej dokładność kształtu deltaK. W każdym przypadku tolerancja kształtu winna zajmować tylko część tolerancji wymiaru. Jeżeli wymagania dotyczące dokładności kształtu SA większe niż wynika to z tolerancji wymiarów to stosujemy dodatkowo tolerancje kształtu.

5) Omowicbezodniesieniowąmetode pomiaru odchylki okrągłości. Bezodniesieniowa metoda pomiaru odchylek okrągłości polega na zamocowaniu walka w dwoch punktach lezacych na jego osi symetrii i obrocie dookoła niej. Baza pomiarowa jest os a nie powierzchnia walka.

Cw 3

Def srednicypodz gwintu. Średnica podziałowa gwintu jest to średnica powierzchni walcowej której wszystkie tworzące przecinaja w ten sposób gwint że ich długoscobjeta bruzda jest rownadlugosciobjetejwystepem. (rys w polowie).

Omowic przebieg pomiaru średnicy podziałowej gwintu mikroskopem warsztatowym bez nożyków. Po ustwieniumikroskopu,mierzonego gwintu i ostrosci obrazu należy doprowadzicsrodkowakrese siatki pomiarowej okularu do pokrycia ze zboczem zarysu gwintu tak aby srodekkrzyza siatki pomiarowej okularu znajdowal się w polowiedlugosci zbocza zarysu gwintu (rys). dokonac odczytu wskazania w1 przesuwu poprzecznego stolika mikroskopu, nastepnie należy przesunac stolik pomiarowy mikroskopu przy pomocy przesuwu poprzecznego tak aby srodkowa kresa siatki pomiarowej okularu pokryla się z przeciwleglym zboczem zarysu gwintu. Dokanac odczytu w2 wskazania przesuwu poprzecznego stolika. Obliczycczastkowy wynik pomiaru srednicypodzialowej jako roznicewskazan d’2= w1(0) – w2. Żeby zredukowacblad pomiaru powtarzamy pomiary.

Omowic tolerancje i pasowanie gwintow metrycznych. Tolerancja i pasowgwintow metrycznych saobjete Polskimi Normami. Zgodnie z tymi normami przedstawiono polozeniepol tolerancji dla gwintow metrycznych. A) gwinty wew b) gwinty zew. Normy przewiduja 2 rodzaje gwintow ze wzgl na charakter pasowania w zlozeniusruba- nakretka; *gwinty suwliwe (H), EI=0 ES=0, *gwinty luzne. I 3 klasy dokladnoscigwintow metrycznych; *klasedokladna *sredniodokladna *zgrubna. Wyroznic można 3 dlugskreceniapolazcen gwint: *mala S *srednia N *duza L.

Wymienic sposoby pomiaru srednicypodzialowej gwintu. Metoda trojwaleczkowa (zalicza się do najdokladniejszychdziekidlugosciomierzomAbbego pionowym i poziomym). Pomiar przy uzyciu mikroskopu warsztatowego. Pomiar przy uzyciu mikroskopu uniwersalnego. Pomiar z uzyciemnozykow pomiarowych.

Podac def podzialki gwintu i przedstawic sposób jej pomiaru.Podzialka gwintu odleglosc osiowa miedzy odpowiadajacymi sobie punktami najblizszych jednoimiennych skokow gwintu jednokrotnego, podzialka gwintu jest rowna skokowi. Podzialke gwintu można mierzyc za pomoca mikroskopu warsztatowego. Ustawic mikroskop, mierzony gwint i ostrosc. Doprowadzicsrodkowakrese siatki pomiarowej okularu do pokrycia ze zboczem zarysu gwintu tak aby srodekkrzyza siatki pomiarowej okularu znajdowal się w Polowie długości zbocza zarysu gwintu. Dokonac odczytu wsazania w1. Przesunac stolik pomiarowy mikroskopu przy pomocy przesuwu wzdłużnego tak aby srodkowa kresa siatki pomiarowej okularu pokryla się z nastepnym zboczem zarysu gwintu. Dokonac odczytu w2 przesuwu wzdłużnego stolika mikroskopu. Obliczycczastkowy wynik pomiaru podzialki jako roznicewskazan p’=w1-w2. w celu redukcji bledow pomiary powtórzyć.

Eliminacja bledow. W celu zredukowania bledu pomiaru spowodowanego nie rownolegoscia osi gwintu i…. powtarzamy kilkakrotnie pomiar przy uzyciu mikroskopu. By wyeliminowacblad systematyczny należy również ustawic tak kat tubusa aby nie padalcien podczas ustwienrozy pomiarowej, a także przy pomiarach wzdłużnych nie należy zmieniac położenia poprzecznego i odwrotnie.

Cw 4

Omowic przebieg pomiaru promienia krzywizny. Ustawiamy tubus mikroskopu prostopadle. Ustawiamy srodek skali pomiarowej w najwyższym punkcie luku a nastepnie opuszczamy w poziomie poprzecznym o długość strzałki i z czytujemy wartości przecięcia z lukiem nastepnie obliczamy promien ze wzoru R=(c^2+4s)/8s.

Omowic przebieg pomiaru odległości osi otworow na mikroskopie. I sposób. Dokonujemy pomiaru średnic otworow i odległości miedzy otworami i obliczamy ze wzoru Lx=L+0,5D1+0,5D2 (rys). II sposób polega na zmierzeniu średnicy otworu D i odleglosci L1 i L2. Wzor: Lx= 0,5D1+ (L1-D1)+ 0,5(L2-L1). III sposób. Wzor; Lx= [(L2-L)/2]+L.

Mikroskop warsztatowy. Jest to urzadzenie optyczne sluzy do bezdotykowego pomiaru. Mikroskop warsztatowy skladasiez podstawy na ktorej umieszczony jest stol krzyzowy zaopatrzony w kly do mocowania przedmiotow. Oba przesuwy stolu, wzdłużny i poprzeczny, uzyskujemy dziekisrubom mikrometrycznym zaopatrzonym w bebny z naniesionymi podziałkami. Na podstawie umieszczona jest kolumna ze statywem w którym znajduje się czesc optyczna mikroskopu. Przedmiot oświetlony jest od spodu. Przez okular obserwujemy pole widzenia z naniesionymi rysami związane z podzialka Katowa na ktorej odczyty przeprowadzamy patrzac przez wziernik zaopatrzony w noniusz o zerowym module. Ostrosc zgrubna ustawia się przesuwając tubus w pionie a nastepnieostroscdokladna uzyskujemy przez obracanie pokrętłem okularu.

Wyjasnic wpływ długości strzałki na dokładność pomiaru promienia krzywizny. ∆s=s1-s = R(1-cosφ) z tego wzoru wynika, ze blad ten jest spowodowany niewłaściwym pomiarem strzałki mierzonego luku. Przy nie poprawnie ustawionej siatce okularu mikroskopu, dla określonej cieciwy c zostanie zmierzona strzalka s1 zamiast odpowiadającej tej cieciwie strzałki s.

Podac charakterystyke metrologiczna mikroskopu warsztatowego. Zakres pomiarowy mikroskopów warsztatowych wynosi ; w małych 25x75 mm , w dużych 50x 150 mm ; obszar pomiarowy podziałki liniowej 25 mm , podziałki kątowej 360 stopni . Wartość działki elementarnej : mały mikroskop warsztatowy 0,01 mm , duży mikroskop warsztatowy 0,005 mm , dla kątów 1’.

Wyjasnic jaki wpływ ma ustawienie siatki pomiarowej okularu na blad pomiaru odlegl osi otworow. Przed pomiarem należy ustawicsiatke głowicy pomiarowej okularu mikroskopu tak, aby jedna z dwoch przecinających się lini siatki pod katem prostym była prostopadla do kierunku x przesuwu stolika mikroskopu. W ten sposób eliminuje się blad niezgodności kierunku ustawienia z kierunkiem pomiaru. Wart liczbowa tego bledu można wyznaczyc z wzoru ∆L=Lx – L= (r1+r2)* (1-cosφ)

Cw5

PodaczasadeAbbego. Wymóg dokładnej i poprawnej konstrukcji przyrządu do mierzenia długości, zgodnie z którym aby mierzona długość i mierzący ją wzorzec muszą leżeć na jednej prostej. Przyrządy o konstrukcji nie spełniającej postulatu Abbego mogą dawać błędne pomiary.

Omowiczasade odczytu wskazanurzadzenia odczytowego ze spirala Archiedesa. W długościomierzu Abbego dla zwiększenia dokładności odczytu wskazań zastosowano specjalny mikroskop z noniuszem o module zero i spiralą Archimedesa. Załóżmy, że przy pomiarze pewnej długości L wzorzec ustawił się tak, że 34 kresa wzorca znajduje się pomiędzy O i 1 noniusza. Położenie kątowe spirali jest zerowe. Odczyt części całkowitych milimetrów wynosi 34, dzie­siętnych 0. Pozostaje jeszcze dokonać odczytu wartości odcinka x₁x₂=Δr<0,1 [mm]. W celu dokonania tego odczytu należy przy pomocy pokrętła 7 obracać płytkę spirali tak długo aż nastąpi styk linii spirali z linią kresy milimetrowej wzorca, a więc należy obrócić ją o kąt Δϕ. Następnie należy odczytać liczbę K działek na podziałce spirali naprzeciw wskaźnika. Znając wartość działki spirali a₀ po przemnożeniu jej przez liczbę K dodać w ten sposób uzyskany wynik do wcześniej odczytanych wartości całkowitych i dziesiętnych. W rzeczywistości spirala posiada 10 zwojów, a linia spirali składa się z dwóch linii równoległych odległych od siebie o 0,012 [mm]. Dzięki temu osiąga się wyższą dokładność ustalenia styczności kresy milimetrowej do linii spirali, ponieważ optymalna styczność występuje wtedy, gdy kresę mi­limetrową wprowadzimy symetrycznie między linie spirali.

Omowic przeznaczenie i budowesprawdzianow dwugranicznych. Obydwa typy sprawdzianow (tloczkowy do otworow, szczekowy do walkow) spełniają to samo zadanie tznpozwalajastwierdzic czy wymiar rzeczywisty jest mniejszy od gornego wymiaru granicznego B i wiekszy od dolnego wymiaru granicznego A. z uwagi na powyższe sprawdziany te posiadajatzwstrone przechodnia sluzaca do stwierdzenia ze wymiar rzeczywisty jest wiekszy od dolnego wymiaru granicznego otworu Ao lub mniejszy od gornego wymiaru granicznego walka Bw oraz tzwstrone nieprzechodnia sluzaca do stwierdzenia ze wymiar rzeczywisty jest mniejszy od gornego wymiaru granicznego otworu Bo lub wiekszy od dolnego wymiaru granicznego walka Aw. Otwor może być naprawialnym lub nienaprawialnym.

Omowic przebieg pomiaru sprawdzianu na długościomierzu Abbego. Najpierw należy ustawic wskazanie zerowe. Jako pierwszy wykonujemy pomiar strony nieprzechodniej sprawdzianu. Sprawdzamy ustawienie przyrządu pomiarowego (dlug. Abbego). Obliczamy wymiary graniczne strony nieprzechodniej za pomocawzorow i tablic. Mocujemy mierzony sprawdzian w klach stolika pomiarowego i sprawdzamy czy w zakresie swobodnego ruchu stolika powierzchnia czesci nieprzechodniej sprawdzianu styka się z koncowka pomiarowa konika. Ustalic miejsce pomiaru średnicy na długości strony przy pomocy sruby mikrometr. Doprowadzic do zetkniecia końcówki wzorca z przedmiotem w miejscu pomiaru średnicy. Ustawic mierzona strone sprawdzianu na odp wysokości pomiarowej poprzez regulacje stolika pomiarowego. Podczas regulacji obserwowac wskazanie w okularze. Max wskazanie mikroskopu odczytowego oznacza poprawne ustawienie. Znaleźć takie ustawenie kołysząc stolikiem przy pomocy dźwigni w płaszczyźnie poziomej i obserwując wskazanie mikroskopu odczytowego. Minimalna wart wskazania oznacza poprawne ustawienie. Wykonujemy pomiar dla strony przechodniej sprawdzianu. Ostatnia czynnością jest ocena właściwości metrologicznych sprawdzianu.

Cw6

1) Wymienić i krótko omówić przyrządy do pomiarów kątów.

Kątomierz uniwersalny- przyrząd wskazujący bezpośrednią wartość mierzonego kąta. Korpus przyrządu składa się z ramienia stałego, uchwytu i tarczy z podziałką. Na trzpieniu może się obracać część ruchoma, do której umocowana jest podziałka noniusza oraz uchwyt, w którym (po zwolnieniu zacisku) można przesuwać ramię wzdłuż jego osi głównej i zmierzyć kąty z dokładnością 5’. Pomiar kąta polega na przyłożeniu (bez szczeliny) do powierzchni przedmiotu obu ramion kątomierza, które tworzą mierzony kąt. Poziomnica optyczna-służy do pomiaru małych kątów, będących odchyleniami od położenia poziomego lub pionowego. Poziomnice można ustawić na żądany kąt lub wykonać nią pomiary kątów. Służy do pomiarów kątów na pow. płaskich, walcowych oraz do ustawiania maszyn, wałów itp. w położeniach poziomych. Liniał sinusowy- składa się z płyty wzdłużnej, która oparta jest na dwóch wałkach o jednakowej średnicy oraz płytek oporowych czołowych lub bocznych. Liniały do pomiarów stożków wyposażone są dodatkowo w uchwyty kłowe. Liniały sinusowe służą do pomiaru kątów i ustawiania przedmiotów pod żądanymi kątami. Posługiwanie się liniałami wymaga jednoczesnego użycia płytek wzorcowych, czujnika na statywie oraz płyty pomiarowej.

2)Omówić zasadę pomiaru kąta poziomnicą optyczną. Na początku mierzymy poziomnicą odchylenie płyty pomiarowej od poziomu, blokujemy tę wartość. Stawiamy na płycie mierzony przedmiot, przykładamy poziomnicę, odczytujemy wartość kąta. Na koniec od drugiej wartości kąta odejmujemy wartość kąta pochylenia płyty pomiarowej i otrzymujemy ostateczny kąt klina.

3)Wyjaśnić zasadę doboru wysokości stosu płytek wzorcowych przy przypmiarze kąta za pomocą liniału sinusowego. Wysokość stosu płytek h dobieramy tak, aby główna płaszczyzna (tworząca) przedmiotu mierzonego była równoległa do płaszczyzny płyty pomiarowej, na której ustawiony jest liniał sinusowy (tak by W1-W2=0). Wysokość h stosu płytek wzorcowych wyznaczamy ze wzoru: Hst=L*sinαw, gdzie αw-wynik wstępnego pomiaru kąta α np. poziomnicą, kątomierzem.

4)Wyjaśnić pojęcie pochylenia i zbieżności. Pochylenie: kąt nachylenia określonej powierzchni względem innej powierzchni ( pow odniesienia)Λ=(H-h)/L=tgα. Zbieżność: Kąt rozwarcia powierzchni stożkowych ∆=(D-d)/L=2tgα.

5)Omówić przebieg pomiaru kąta stożka wewnętrznego z użyciem kulek pomiarowych. Przebieg pomiaru kąta stożka wewnętrznego polega na doborze 2 kulek o różnej średnicy d1 i d2, spełniających warunki d1>= 1,1Dmin i d2<=0,9max i następnym pomiarze wysokościomierzem mikrometrycznym wysokości H1 i H2. Wartość mierzonego kąta wyznaczyć ze wzoru: α=arcsin*(d2-d1)/[2*(H1-H2)+(d1-d2)].

6)Omówić pomiar stożka zewnętrznego przy użyciu wałeczków pomiarowych. Zasada pomiaru stożka z użyciem wałeczków pomiarowych opiera się na pomiarze dwóch średnic D1-D2 i odległości Ld między tymi średnicami. Pomiar przeprowadza się w następujący sposób: należy ustawić mierzony przedmiot na płycie pomiarowej, a następnie zestawić 2 jednakowe stosy płytek wzorcowych (H1) oraz dobrać 2 jednakowe wałeczki pomiarowe (dw) i dokonać pomiaru wymiaru M1, później zestawiamy 2 stosy płytek wzorcowych o wartościach H2 mozliwie największych i dokonujemy pomiaru wymiaru M2. Zaleznosc; ∆=(M2-M1) / (H2-H1) = 2tgalfa.

Cw7

Omowic cel okresowego sprawdzania mikromierzy. Celem, zadaniem jest umożliwić utrzymywanie wyposażenie systemow pomiarowych w pelnej sprawności pomiarowej i zgodności z wzorcami odniesienia. Sporzadzanieprotokolu sprawdzania przyrządu pomiarowego. Sprawdzenie aktualnego stanu technicznego i właściwości przyrządów. Dokladnoscwskazan to podstawowy parametr który w czasie eksploatacji zmienia swoja wartość. Przyrzady pomiarowe musza być okresowo sprawdzane aby stwierdzic czy wartość tego parametru miesci się w dopuszczalnych granicach.

Omowic przebieg sprawdzania dokładności wskazan suwmiarki uniwersalnej. Sprawdzenie dokładności wskazan polega na porównaniu wskazan sprawdzanego przyrządu z przyrządem odniesienia. Sprawdzanie polega na określeniu błędu wskazania zerowego oraz błędów wskazań z użyciem szczęk zewnętrznych 1, wewnętrznych 2 i wysuwki 3 głębokościomierza. Przy określaniu błędu wskazania zerowego należy doprowadzić powierzchnie pomiarowe szczęk płaskich do zetknięcia ze sobą i sprawdzić czy, kreska zerowa noniusza znajduje się na przedłużeniu zerowego wskazu podziałki prowadnicy. Błędy wskazań suwmiarki przy pomiarach zewnętrznych określa się za pomocą płytek wzorcowych 4. Błąd wskazania stanowi różnicę między odczytaniem wskazania za pomocą noniusza i wartością nominalną płytki wzorcowej. Błędy wskazań suwmiarki przy pomiarach wykonywanych z użyciem wysuwki 3 głębokościomierza należy sprawdzać za pomocą odpowiednich par płytek wzorcowych o tych samych wymiarach nominalnych, ustawionych na stalowej płycie pomiarowej. Badajacbledywskazan przy uzyciuplytek wzorcowych wyznaczmy je w co najmniej 3 punktach równomiernie rozłożonych w calym zakresie pomiarowym suwmiarki. Suwmiarka oraz użyte do jej sprawdzania środki pomiarowe powinny znajdować się w pomieszczeniu pomiarowym przynajmniej 3 godziny przed rozpoczęciem sprawdzania.

Omowic noniusze stos w przyrządach pomiarowych. Noniusz- podzialkaumozliwiajacazwiekszenie dokładności odczytu wskazan poprzez interpolacje geometryczna dzialki. Dokładność odczytu wskazan suwmiarek uniwersalnych o zakresie pomiarowym (0+_140)mm wynosi 0,1mm lub 0,05mm. Suwmiarki o wiekszych zakresach pomiarowych i suwmiarki modulowe SA wykonywane z noniuszem o dokładności odczytu 0,02mm. Niezależnie od dokładności noniusza spotyka się suwmiarki z noniuszem o module m=1 i m=2. Modul m=1 jest modulem podstawowym natomiast modul m=2 pozwala na lepsza ocene koincydencji kres podzialki prowadnicy i noniusza. Suwmiarki cyfrowe, dokładność +_0,03mm i rozdzielczość podzialki 0,01mm.

Omowic przebieg sprawdzania równoległości pow pomiarowych suwmiarki. Sprawdzenie równoległości powierzchni pomiarowych plaskich szczek do pomiaru wymiarow zewnętrznych odbywa sie za pomocaplytek wzorcowych dla trzech polozen suwaka w zakresie pomiarowym odczytując wskazania dla dwochpolozenplytki „a” i „b”. Jako odchylenie od równoległości przyjąć najwiekszaroznicewskazan z trzech odczytow dla dwochpolozenplytki. Sprawdzenie równoległości dla szczek do pomiaru wymiarow wewnętrznych odbywa się za pomoca mikromierza w jednym położeniu suwaka, umieszczając płytkę wzorcowa o wymiarze nominalnym N miedzy powierzchniami pomiarowymi plaskimi szczek przeciwległych. Jako odchylene od rownolegl przyjąć najwiekszaroznicewskazan z pomiarow na calej długości pomiarowej.

Omowic przebieg prostoliniowości i płaskości. Sprawdzamy płaskość i prostoliniowość plaskich powierzchni pomiarowych szczek (do pomiaru wym zew) i krawedzi pomiarowych (do pomiaru wymwew)za pomocalinialu krawędziowego obserwując szczelineswietlna. Szerokosc szczeliny ocenia się wzrokowo poprzez porównanie jej ze szczelina wzorcowa(rys).

Wymienic jakie informacje powinny być zawarte w swiadectwie kontroli przyrządu pomiarowego. Dane identyf (numer zgłoszenia przyrządu do sprawdzenie, dane identyf zgłaszającego, nazwe i nr identyf przyrządu, nazwisko sprawdzającego, date sprawdzania). Wyniki sprawdzania obejmujące; zestawienie wymaganych do sprawdzenie parametrow metrologicznych, zestawienie dopuszczalnych odchylek dla wymaganych parametrow, zestawienie zaobserwowanych odchylek od wartości nominalnych, zestawienie odchylek zaobserwowanych). Stwierdzenie aktualnego stanu przyrządu pomiarowego; orzeczenie o dopuszczeniu do uzysk lub o nie dopuszczeniu, wyznaczenie daty nastepnego sprawdzania.

Cw8

1) Wyjaśnić dlaczego przy sprawdzaniu równoległości powierzchni pomiarowych mikromierza stosuje się 4 płytki interferencyjne: Płasko równoległe płytki interferencyjne wykonane są w kompletach po 4sz ze stopniowaniem wymiaru nominalnego równym 0. 125mm. Tak dobrane stopniowanie umożliwia sprawdzenie równoległości powierzchni pomiarowych mikromierza co 0.25 obrotu bębna.

2) Omówić przebieg wyznaczania nacisku pomiarowego mikromierza: Najpierw sprawdzamy płaskość powierzchni mikromierza przy pomocy płasko równoległych płytek interferencyjnych. Później sprawdzamy równoległość za pomocą płytek wzorcowych lub interferencyjnych zakładamy obciążenie wstępne na jedną szale wagi na drugą szale zakładamy odpowiednie odważniki. Montujemy w statywie mikromierz doprowadzamy do styku powierzchni pomiarowych mikromierze przez obracanie sprzęgiełka mikromierza do chwili gdy sprzęgiełko zacznie przepuszczać. Wyznaczamy różnicę pomiędzy wartością wskazaną obciążenia a wartością obciążenia wstępnego, wartość nacisku powierzchni pomiarowych jest równa iloczynowi wyżej wymienionej różnicy i przyspieszenia ziemskiego.

3) Omówić zasadę sprawdzania płaskości powierzchni pomiarowych mikromierza: metoda ta polega na przyłożeniu do badanej powierzchni płaskiej płytki interferencyjnej i zaobserwowaniu obrazu prążków interferencyjnych. Jeśli obraz stanowią nie zamknięte krążki interferencyjne to odchylenie P od płaskości należy wyznaczyć ze wzoru: P=N*K*lambda/ 2 jeśli obraz stanowią zamkniete prążki interferencyjne to odchylenie płaskości liczymy ze wzoru: P= N*lambda/2.

Cw9

1) Def Rz, Ra i odc elem.

RZ – wyskosc chropowatości wg 10 punktów, jest to średnia arytmetyczna wartości bezwzględnych wysokości 5 najwyższych wzniesień profilu chropowatości i głębokości 5 najniższych wgłębień profilu chropowatości w przedziale odcinka elementarnego.

RA- średnie arytmetyczne odchylenie profilu chropowatości. Jest to średnia arytmetyczna wartości bezwzględnych odchyleń profilu od lini średniej w przedziale odcinka elementarnego.

Odcinek elementarny- jest to długość linii odniesienia przyjmowana do wyznaczania nierówności charakteryzujących chropowatość powierzchni.

2)Def Sm i Smi.

Średni odstęp chropowatości S_m – średnia wartość z odstępów chropowatości występujących w przedziale odcinka elementarnego.

Odstęp chropowatości Smi jest to długość odcinka lini średniej zawierająca wzniesienie i sąsiadujące z nim wgłębienie profilu chropowatości.

3)Omów przebieg pomiaru wysokości chropowatości przy pomocy mikrosShmaltza– umieścić próbkę na stoliku pomiarowym tak aby ślady obróbki były prostopadle do krawędzi szczeliny świetlnej lub krawędzi cienia, ustawiac kolejno kreskę przerywana stycznie do wierzchołków a następnie wgłębień linii zarysu profilu, odczytywać kolejne wskazania W1, W2..W10 podziałki okularu odpowiadające kolejnym wierzchołkom i wgłębieniom, obliczyć wart parametru Rz wg wzoru Rz=1/5(W1+W3+W5 +W7 +W9 –W1… -W10) WL / Pier2. Powt pomiary w 3 miejscach.

4) Omow przebieg pomiaru odstępu chropowatości przy pomocy Shmaltza. – obrócić głowice okularowa aby kresa przerywana zajęła położenie pionowe w polu widzenia, ustawić kreskę przerywana kolejno na wzniesieniach lub wgłębieniach zarysu profilu przekroju świetlnego i odczytywać wyniki wskazań podziałki okularu odpowiadające kolejnym wzniesieniom lub wgłębieniom, obliczyć odstępy chropowatości Si dla wzniesień lub dla wgłębień jako różnicę Wi – Wi-1 kolejnych odczytów wskazań, jeżeli w polu widzenia mieści się mniej niż 6 wzniesień przesunąć stolik z próbka śrubą mikrometryczna i dokonać pomiaru odstępu pomiędzy minimum dwoma wzniesieniami lub wgłębieniami, obliczyć średni odstęp miejscowych wzniesień profilu nierówności zgodnie z wzorem S! = [(W1-W2) + (W2-W3) + … +(W5-W6) + (W7-W8)]xWL, powtórzyć pomiar w 3 miejscach.

5) Stykowe metody pomiaru. Metoda stykowa polega na wykorzystaniu igły o znanej geometrii przesuwającej się po badanej powierzchni ze stałą prędkością. Przemieszczenia pionowe igły są przekształcane na sygnał elektryczny. Wzmocniony sygnał może być przetwarzany na wartości liczbowe żądanych parametrów chropowatości lub rejestrowany w postaci profilogramu o znanym powiększeniu pionowym i poziomym.

Cw10

1) Omówić parametry charakteryzujące rozkład normalny:

Wartość oczekiwan: wartość opisująca spodziewany wynik doświadczenia losowego.

Mediana: wartość cechy w szeregu uporządkowany poniżej i powyżej w którym znajduje się jednakowa liczba obserwacji.

Wariancja: W statystyce klasyczna miara zmienności jest równa kwadratowi odchylenia średniego. Wyznacza się na podstawie próbki liczebności n i przyjmuje jako oszacowanie wariancji dla danej populacji.

Wartość średnia: używa się jej do szacowania nie wiadomej wartości poprawnej jako wartości centralnej względem której wyznacza się średnie odchylenie właściwości lub jako jednego z parametrów określającego stabilność procesu. Wartość średnią wyznacza się dla próbki o liczebności n i przyjmuje się jak oszacowanie wartości średniej dla danej populacji.

2) Podać definicje wariancji i odchylenia standardowego:

Wariancja: W statystyce klasyczna miara zmienności jest równa kwadratowi odchylenia średniego. Wyznacza się na podstawie próbki liczebności n i przyjmuje jako oszacowanie wariancji dla danej populacji.

Odchylenie standardowe: mówi jak szeroko wartości jakiejś wielkości są rozrzucone wokół jej średniej. Im mniejsza wartość odchylenia tym obserwacje są bardziej skupione wokół średniej.

3) Omówić sposoby pobierania wyrobu do badań:

Pobieranie z wykorzystaniem generatora liczb losowych: stosowane gdy przedstawia się wyrób do kontroli w formie uporządkowanej ( ponumerowane jednostki lub serie ).

Pobieranie sposobem przypadkowym ( na ślepo): stosowany gdy przedstawia się wyrób do kontroli luzem lub porządkowanie ich jest nie ekonomiczne. Jednostki muszą pochodzić z różnych miejsc, partii nie stosuje się gdy wady wyrobu widać wzrokowo.

Pobieranie systematyczne: stosowane gdy przedstawia się wyrób do kontroli w formie potokowej jednostki pobierane w określonych odstępach czas bądź ilości jednostek.

Pobieranie wielostopniowe: Stosowane gdy przedstawia się wyrób do kontroli w opakowaniach nie jednostkowych, polega na etapowym tworzeniu próbki poprzez pobieranie jednostek opakowani a następnie jednostek wyrobu z pobranych opakowań.

Pobieranie warstwowe: stosowane gdy się przedstawia wyrób do kontroli składającej się z dwóch lub więcej pod partii.

4) Wyjaśnić pojęcie średniej standaryzowanej: Sposób liczenia oszacowania liczebności próbki.

5) Omówić pojęcie liczebności próbki w badaniach statystycznych: nie można jej wyznaczyć ale można obliczyć oszacowanie tej liczebności na podstawie granic kontrolnych poziomów częstości. Prostym sposobem obliczania szacowania liczebności próbki jest skorzystanie z ogólnie znanej w statystyce zmiennej losowej standaryzowanej.

6) Omówić przebieg badania zgodności rozkładu cechy w populacji z rozkładem normalnym : najpierw należy pobrać z badanej populacji próbkę o liczebności n < lub = od 100 wyznaczyć wartość xi właściwości każdej jednostki produktu wartość średnią x i odchylenie średnie sx uzyskany zakres wartości liczbowych xi należy podzielić na i = i rozłącznych podziałów oraz wyznaczyć liczbę n sztuk w każdym przedziale, określić granicę aj tych przedziałów liczebności nj każdego przedziału i wyznaczyć standaryzowane górne granice yi później korzystając z tablicy wartości dystrybuanty rozkładu rozkładu normalnego obliczamy części teoretyczne dla standaryzowanych górnych wartości przedziałów i wyznaczyć teoretyczną liczbę jednostek nt dla każdego przedziału nt=ojoj następnie obliczyć kwadrat odchylenia Dletankwadrat pomiędzy rzeczywistą liczba jednostek a teoretyczna w każdym przedziale Delta kwadrat=(nj-npj) kwadrat ostatecznie należy wyznaczyć x2 dla liczby swobody r=3 i w zależności od przyjętego poziomu istotności alfa odczytać z tablic wartości krytycznych xkwadrat alfa rozkładu x kwadrat. Persona wartość krytyczna x kwadrat kryt i porównać ją z wartością otrzymaną z obliczeń. Jeśli x kwadrat jest < = x kwadrat kryt to uznajemy ze rozkład z badanej własności jest zgodny z rozkładem normalnym.