Wykład IV

PASZE, KLASYFIKACJA PASZ ORAZ CHARAKTERYSTYKA TECHNOLOGII ZBIORU, PRZYGOTOWANIA ORAZ PRZECHOWYWANIA

• Podział i charakterystyka pasz

• Objętościowe są to pasze roślinne zawierające średnio w stanie suchym ponad 18% surowego włókna i wykazują niższą koncentrację składników odżywczych (białek, węglowodanów i tłuszczów) – poniżej 0,8 jednostek owsianych. Dzieli się je na:

• 1. pasze objętościowe soczyste (o zawartości wody >40%)

a) zielonki – rośliny pastewne z łąk i pastwisk lub z pól uprawnych, zbierane w stanie świeżym do bezpośredniego skarmiania bądź spasane na pastwisku. Poprawiają strawność innych skarmianych pasz…

b) kiszonki i sianokiszonki

c) okopowe

• 2. pasze objętościowe suche (zawartość wody <40%, zawartość dużo włókna – ponad 19%)

a) siano

b) słoma

• Pasze treściwe – charakteryzują się wysoką koncentracją składników pokarmowych (zawierają w 1kg paszy co najmniej 0,8 jednostek owsianych). Jako komponenty do produkcji wykorzystuje się: ziarno zbóż, nasiona roślin strączkowych, otręby pszenne, śruty poekstrakcyjne, maczki pochodzenia zwierzęcego, mieszanki przemysłowe, susze z roślin motylkowych

• Technologie przygotowania pasz objętościowych

• objętościowe soczyste

• kierunki wykorzystania zielonek

• pastwisko – bezpośredni wypas

• zbiór na siano

• zbiór na sianokiszonkę

• zbiór na kiszonkę lub do bezpośredniego skarmiania

• zbiór na susz

• Sposoby konserwowania zielonek

• suszenie – obniżenie zawartości wody w zielonkach < 15% (produkcja siana i suszu)

• kiszenie – obniżanie pH przez zakwaszenie kwasem mlekowym, powstającym w wyniku procesu fermentacji wywołanej bakteriami kwasu mlekowego

• Produkcję kiszonek można wprowadzić w oparciu o następujące technologie:

• zakiszanie w rękawie foliowym

• zbiór podsuszonych traw dużymi prasami (Big Bale) o wymiarach 70x160x120, układanymi w prostopadłościenne pryzmy i okrywającymi folią

• zbiór podsuszonych traw techniką beli zwijanych owijanych folią elastyczną

• zbiór podsuszonych roślin techniką przyczep zbierających lub świeżych roślin sieczkarniami polowymi oraz zakiszanie w pryzmach podłużnych lub silosach przejazdowych

• Zbiór zielonki na siano

• zbiór zielonki

• kosiarka rotacyjna

• kosiarka rotacyjna ze spulchniaczem pokosów

• przetrząsanie

• przetrząsacz

• przetrząsaczo-zgrabiarka

• zgrabianie

• zgrabiarka

• przetrząsaczo-zgrabiarka

• zbiór

• przyczepa samo zbierająca

• prasy tłokowe lub zwijające

• magazynowanie (stogi, brogi, stodoły, poddasze)

• stetniki

• dmuchawy

• ładowacze

• inne urządzenia

• Zbiór zielonek na sianokiszonkę

• Koszenie – kosiarka rotacyjna lub kosiarka rotacyjna ze spulchniaczem pokosów

• po kosiarce rotacyjne konieczne jest przetrząsanie (przetrząsaczem lub przetrząsaczo-zgrabiarką), po kosiarce ze spulchniaczem pokosów możliwe jest od razu zgrabianie

• zgrabianie – zgrabiarką lub przetrząsaczo-zgrabiarką

• zbiór – przyczepą samozbierająca lub prasami tłokowymi lub zwijającymi

• po przyczepach samozbierających następuje napełnianie silosów – ugniatanie, pokrywanie folią, zabezpieczanie folii; po prasach następuje zwożenie bel –wózki samo załadowcze, chwytaki do bel + przyczepa; owijanie bel – owijarka do bel; składowanie bel – chwytaki do bel

• Alternatywne metody przygotowania sianokiszonek

• owijanie bel prostopadłościennych

• owijanie tylko po części cylindrycznej bel (oszczędność pieniędzy)

• stóg z bel prostopadłościennych (na folii układamy, a drugą folią przykrywamy)

• Zbiór zielonek na kiszonkę

• zbiór zielonki

• ścinacz zielonek

• sieczkarnia polowa + przyczepa

• formowanie silosu (lub pryzm)

• ugniatanie

• okrywanie folią

• zabezpieczania folii

• Z czego produkujemy kiszonki?

• kukurydzy

• porostu łąkowego

• traw z uprawy polowej

• motylkowatych

• mieszanki zbóż lub zbożowo-strączkowej (GPS) zbieranych w fazie dojrzałości mlecznej ziarna

• wysłodków buraczanych prasowanych o zawartości ok. 20% s.m.

• W zależności od zawartości suchej masy w zakiszonych zielonkach, kiszonki dzielimy na:

• wilgotne – zawartość s.m. 10-17%

• świeże – zawartość s.m. 20-30%

• z zielonek przewiędniętych – zawartość s.m. 30-40%

• z zielonek podsuszonych – zawartość s.m. 40-50%

• > 50% - niebezpieczeństwo pleśnienia!

• Zasady sporządzania kiszonek

• odpowiedni skład surowca

• rozdrobnienie surowca

• stworzenie i utrzymanie warunków beztlenowych:

• ugniecenie masy

• szczelne okrycie

• ochrona przed wodą i słońcem

• zagospodarowanie soków kiszonkowych

• KOSZENIE – ścięcie zielonki za pomocą kosiarek rotacyjnych

• kosiarka rotacyjna z górnym napędem

• spulchniacz pokosów (bez osłony)

• schemat działania spulchniacza:

• wirnik (od góry osłonięty jest osłoną)

• zielonka przesuwa się pomiędzy nim a osłoną

• zastosowanie: przy koszeniu i kondycjonowaniu runi łąkowej

• zgniatanie pokosów

• para walców obracających się w przeciwnych kierunkach

• zastosowanie: przy koszeniu i kondycjonowaniu motylkowatych traw

• Przetrząsanie i zgrabianie

• przetrząsaczo-zgrabiarka kołowo-palcowa beznapędowa Z211

• -------------------------------------- aktywna Z214

• Zbiór

• przyczepy zbierające

• prasy zbierające

• tłokowe

• zwijające (rolujące)

• stałokomorowe

• zmiennokomorowe

• transport bel

• sieczkarnie

• technologie produkcji kiszonek

• silos przejazdowy

• podłużne pryzmy

• pojedyncze bele cylindryczne owinięte folią