Kultura - pochodzi od łacińskiego słowa „culture”, które oznaczało w starożytnym Rzymie uprawianie ziemi co rozumiano jako przekształacanie, doskonalenie. Obecnie jest to całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa, przyjętych przez nie wartości, wierzeń, obyczajów oraz modeli postępowania wytworzonych w ogólnym rozwoju historycznym lub w określonej epoce, wzbogacany stale nowymi działaniami twórczymi i pracą wszystkich pokoleń.

Natura - wszystko co istnieje na świecie, ale nie zostało stworzone przez człowieka.

Pionowy wymiar kultury:

- wierzchołek piramidy stanowią najważniejsze wartości kulturowe.

- strefa prawdy (poziom ludzkiej wiedzy i umiejętności).

- sfera dobra ( zbiór moralnych zasad i wynikających z nich zachowań).

- sfera piękna ( dorobek artystyczny uzyskany w ciągu wieków).

- sfera słowa ( wyrażający wszystkie osiągnięcia język czyli literatura).

Akulturacja - proces kulturalnej edukacji, którą człowiek nabywa przez całe życie.

Etnocentryzm - stanowisko głoszące, że własna dobrze rozwijająca się kultura jest najważniejsza, natomiast wszystkie inne kultury są gorsze dlatego nieistotne.

Etnologia, Etnografia, Antropologia kulturowa, Socjologia kultury

Cywilizacja - to środki pozwalające człowiekowi umiejętnie panować nad przyrodą i korzystać z niej np. budowac mieszkania chronić przed zimnem, a także racjonalnie organizować współżycie własnej zbiorowości np. powołując do życia państwo.

Globalizacja - ogarniające cały blok ziemski upowszechnienie się cywilizacyjnych wynalazków i produktów.

Funkcja kontrolna kultury - polega na przewidywaniu zwłaszcza odległych w czasie konsekwencji bierzących działań i niedopuszczenie do stworzenia wynalazków techniki mogących zagrażać ludzkości i przyrodzie.

Polonia – określenie Polaków mieszkających stale za granicami Polski, niezależnie od miejsca urodzenia czy obywatelstwa, zachowujących poczucie łączności duchowej z ojczyzną.

Diaspora – dawniej słowem tym określano grecką migracje i kolonizację śródziemnomorską lat 800 – 600 p. n .e. Współcześnie pojęcie obejmje skupiska i społeczności żyjące w rozproszeniu w wyniku sytuacji przymusowej, ale również które powstały skutkiem dobrowolnego wyboru, skutkiem poszukiwania pracy, handlu itp..

Styl dorycki – charakteryzuje się ciężkimi proporcjami, surowością. Kolumna wsparta jest bezpośrednio na stylobacie (brak bazy). Za najdoskonalszy przykład tego stylu uważa się Partenon (poświęcone Atenie).

Styl joński – kolumna wsparta na bazie, charakteryzująca się lekkością, wysmukłością, bogato zdobioną głowicą, która ozdobiona była wolutami (ślimacznicami). Np. Erechtejon ( świątynie nike bogini zwycięstwa).

Styl Koryncki – rozwinięcie stylu jońskiego. Różnił się od niego bogaciej zdobioną głowicą kolumny, była ona wyższa niż jońska i miała kształt lekko rozwijającego się ku górze cylindra z liśćmi Akantu. Np. świątynia Appolina.

Propyleje – brama prowadząca na akropol.

Akropol - wzgórze świątynne w Atenach.

Styl Romański:

- kościoły wznoszono na planie łacińskiego krzyża.

- zazwyczaj miały formę bazyliki złożonej z dostawionych do siebie przestrzennych bloków.

- grube, kamienne mury z niewielkimi na ogół od góry półkoliście zamkniętymi oknami, oraz dominujące nad całością wieże.

- szczególne zdobienie, występuje portal główny czyli ozdobne wejście do katedry.

Styl gotycki:

- katedry obrazowały doskonałość boskiego porządku

- wysokie i zwarte kamienne konstrukcje

- wydłużone okna z witrażami, zamknięte ostrymi łukami

- istotną rolę odgrywało światło

Sacrum – to co święte, darzone czcią. Kategoria ta odnoszona jest do związanych z religią przejawów sztuki. W sensie ogólnym obejmuje obszar wartości najwyższych, niepodważalnych i mistycznych.

Profanum – to co nie uświęcone, przyziemne, świeckie, związane z potocznymi doświadczeniami człowieka.

Etapy rozwoju rzeźby greckiej:

- rzeźbiarzom greckim chodziło o przedstawienie idealnego człowieka. Początkowo dominował kamień i postacie statyczne. Później nastąpiły próby ożywienia rzeźby, najczęściej ukazywano je z jedną nogą wysuniętą do przodu. Np. dyskobol.