9 miesiąc:
- pełza na brzuchu do przodu i wokół własnej osi
- z pozycji siedzącej przechodzi do leżenia na brzuchu
- podpiera się również z tyłu
- samo wstaje z pomocą
- aktywnie unosi jedną nogę
- stara się podczas picia trzymać kubek oburącz
- zdejmuje z głowy kapelusz, chustkę
- wyjmuje z pojemnika zabawkę i ponownie ją tam umieszcza
- wypowiada 8 różnych sylab
- umie zrobić „kosi-kosi”
- bawi się w chowanego
- złości się gdy zabierze się mu zabawkę
10 miesiąc:
- kołysze się na czworakach
- wykonuje siad prosty
- podciąga się do pozycji stojącej
- wykonuje ruchy kroczące w miejscu lub w bok
- podaje zabawkę, ale nie potrafi wypuścić jej z rąk
- naśladuje dorosłych np. podnosi pokrywkę
- prowadzi monologi
- mówi mama i tata
- reaguje na swoje imię
- naśladuje „pa-pa”
- rozumie pochwały
- powtarza czynności za które jest chwalony
11 miesiąc:
- dużo pełza
- stabilizacja siadania
- chodzi bokiem trzymając się za szczebelki
- idzie do przodu, gdy poda mu się obie ręce
- chwyta przedmiot kciukiem i wskazicielem
- zrzuca przedmioty z wysokości i patrzy jak spadają
- krótkie zdania sylabowe
- kręci głową na „nie”
- robi „pa-pa”
- rozumie zakazy „nie-nie”
- próbuje samodzielnie pić z kubka
- samo je ciastka
12 miesiąc:
- w pozycji klęczącej zachowuje równowagę
- dalsza stabilizacja siadania
- idzie do przodu trzymane za rękę
- wykonuje pierwsze samodzielne kroki
- podaje zabawkę i wypuszcza ją z dłoni
- wkłada jeden przedmiot w drugi
- interesuje się samochodami
- prowadzi proste monologi
- reaguje swoim głosem na muzykę/ kiwa się do muzyki(\”tańczy”
- wykonuje proste polecenia: przynieś, podaj
- fascynuje go odbicie w lustrze
- poje samodzielnie z kubka
- próbuje samodzielnie jeść łyżeczką
Rozwój czynności ruchowych:
Pierwszy rok życia – fazy rozwoju ontogenetycznego:
Istota apedalna
Istota jakaś
Istota jakaś
Rozwój ruchowy:
Uwarunkowany jest występowaniem:
- odruchów postawy zapewniają prawidłowe ułożenie ciała – do 6 mż
- odruchów prostowania – służą do uzyskania i utrzymania pozycji pionowej – od 6 mż
Badanie odruchów – test na występowanie patologii. Ocena na pierwszym spotkaniu, dać czas, po miesiącu sprawdzić ponownie, jeśli mimo to nie spełnia książkowych norm to możemy pomóc rehabilitacją ale nie koniecznie -> indywidualny rozwój dziecka, w tym wypadku rozpatrywane dzieci donoszone.
Odruch skrzyżowania wyprostny <2mż /pierwszy jaki badany u niemowlaka/
- dziecko leży na plecach, głowę utrzymuje w osi, kończyny dolne zgięte lub w wyproście
- drażnienie przyśrodkowej powierzchni podudzia jednej z kończyny powoduje:
- toniczny wyprost i przywiedzenie kończyny strony przeciwnej
Odruch skrócenia kończyny <2mż
- niemowlę w pozycji na plecach, głowa w linii środkowej, obie kończyny dolne wyprostowane
- na skutek stymulacji stopy jednej kończyny
- występuje toniczne zgięcie danej kończyny we wszystkich stawach (ucieczka dziecka z nogami do ciała)
Odruch pchnięcia kończyny <2mż
- pacjent leży w pozycji na plecach, głowa w osi, kończyny dolne zgięte
- drażnienie stopy jednej z kończyn powoduje
- toniczny wyprost kończyny we wszystkich stawach
Odruch podparcia <_ 4mż
- niemowlę w pozycji pionowej
- dotknięcie stopami dziecka podłoża powoduje
- toniczny wzrost napięcia mięśniowego w kończynach dolnych
Asymetryczny toniczny odruch szyjny 2-6mż ATOS
- niemowlę leży na pozycji na plecach(pozycja szermierza)
- podczas czynnego lub biernego obrotu głowy w bok następuje
- wyprostowanie kończyn, w stronę których zwrócona jest twarz dziecka, a zgięcie kończyn po stronie potylicy
Symetryczny toniczny odruch szyjny 3-6mż STOS
- niemowlę w pozycji na brzuchu (pozycja kot pijący mleko)
- początkowo odgięcie głowy w kierunku grzbietowym, a następnie w kierunku brzusznym powoduje
- w pierwszym etapie wyprost kończyn górnych, a z gięcie nóg, a następnie odwrotnie
Odruch skrócenia tułowia (Galanta) <6mż
- niemowlę w pozycji na brzuchu (najczęściej trzymane na ręce)
- stymulacja tułowia wzdłuż linii pachowej tylnej powoduje
- zgięcie boczne tułowia skierowane w stronę drażnioną
Odruch szyjny prostujący 6mż
- pacjent w pozycji na plecach
- podczas wykonywania skrętu głowy na boki
- razem z ruchem głowy całe ciało obróci się w kierunku skrętu głowy
Odruch prostujący typu spiralnego >7-8mż
- niemowlę pozycji na plecach
- czynny lub bierny skręt głowy wymusza skręt barków, z następowym obrotem kończyny górnej, a następnie obrót miednicy ze zgięciem i przywiedzeniem kończyny dolnej
Odruch Landaua >7mż<3mż
- niemowlę w pozycji poziomej uniesione nad podłoże
- pochylenie ciała pacjenta głową w podłoże powoduje
- podniesienie głowy przez niemowlę jednoczesnym wygięciem kręgosłupa
Gotowość do skoku >7-8mż
- dziecko uniesione w pozycji poziomej nad podłoże
- podczas przybliżania ciała dziecko do podłoża z nachyleniem ku dołowi jego górnej części ciała powoduje
- następujące ustawienie ciała dziecka – głowa uniesiona, kończyny górne wyprostowane
Reakcja spadochronowa >8-9mż
- pacjent uniesiony w pozycji poziomej nad podłoże
- po zbliżeniu ciała dziecka do podłoża w pozycji poziomej następuje
- niesienie głowy dziecka, kończyny odwiedzione w ustawieniu podporowym/asekuruje się przed upadkiem/
Odruchy ważne klinicznie:
- odruch Babińskiego – fizjologicznie występuje do 2 roku życia – grzbietowe zgięcie palucha w odpowiedzi na drażnienie brzegu stopy
- odruch Rossolimo – fizjologicznie występuje do 6-7mż. Stymulacja palców stóp – rozprostowanie palców
- odruchy brzuszne –drugą stroną młoteczka neurologicznego– robienie kresek na brzuchu – skurcz mięśni brzucha, pojawiają się około 7-8 mż
Rozwój psychoruchowy – sygnały alarmowe:
- U – sfera umysłowa
- E – sfera emocjonalna
- R – sfera ruchowa
1 miesiąc – U:
- nie reaguje na dźwięki
- nie skupia wzroku na zabawce przesuwanej przed oczami
- nie wydaje innych dźwięków prócz krzyku
1 miesiąc – E:
- nie przygląda się twarzy opiekuna
- nie płacze
- nie reaguje na przytulenie
1 miesiąc – R:
- nie unosi głowy (wodogłowie)
- nie pełza
- nie ściska palca włożonego do ręki
6 miesiąc – U:
- nie chwyta przedmiotów jedną ręką
- nie dotyka swojego odbicia w lustrze
- nie gaworzy
6 miesiąc – E:
- nie odróżnia znajomych od nieznajomych
- nie śmieje się głośno
- nie cieszy się
- nie odwraca głowy w odpowiedzi na zawołanie
6 miesiąc – R:
- nie siedzi – prowokowanie pozycji trzymając go za ręce i brak napięcia i prób przyjęcia pozycji stabilnej
- nie przewraca się z pozycji na plecach
- nie utrzymuje ciężaru ciała na nogach
12 miesiąc – U:
- nie wkłada jednego przedmiotu w drugi
- nie naśladuje prostych czynności
- nie wymawia prostych słów ze zrozumieniem
12 miesiąc – E:
- nie boi się obcych ludzi lub miejsc
- nie rozumie zakazu „nie wolno”
- potrzeby wyraża wyłącznie płaczem – bezstresowe chowanie doprowadza do zaburzeń w tej strefie
12 miesiąc – R:
- nie stoi samo
- nie chodzi
- nie używa kciuka
Należy notować wszelkie postępy wcześniaków, często doganiają dzieci donoszone. Rehabilitacja dzieci przedwcześnie urodzonych jest konieczna!!!
Urazy okołoporodowe:
Urazy głowy:
Obecnie występują rzadko
Przyczyny: poród pośladkowy, użycie kleszczy położniczych, wady wrodzone
Krwawienia śródczaszkowe: podpajęczynówkowe, dokomorowe, śródmózgowe – najczęściej u wcześniaków bo mają kruche naczynia, gwałtowne ruchy położnika, podjęcie akcji resuscytacyjno-reanimacyjnych – wzrost ciśnienia śródczaszkowego – możliwość wynaczynienia krwi do oun
Wylew śródczaszkowy – objawy:
- apatia
- osłabienie lub zniesienie odruchu Moro
- osłabienie napięcia mięśniowego
- zaburzenia oddychania
- niedokrwistość
- tętniące ciemiączko = zawsze świadczy o wzmożonym ciśnieniu środczaszkowych
Wylew śródczaszkowy – rozpoznanie:
- TK
- USG
- nakłucie podtwardówkowe
- nakłucie lędźwiowe
Przedgłowie:
Przyczyny: ucisk przodującej części płodu przez kości kanału rodnego
Wielkość i rozmiary zależą od czasu trwania porodu
Nie jest ograniczone do jednej kości czaszki
Nie wymaga leczenia
Wchłania sięw ciągu kilkunastu godzin
krwiak podokostnowy:
występuje najczęściej w okolicy kości ciemieniowej
skóra nad krwiakiem jest niezmieniona
objawy towarzyszące: niedokrwistość, żółtaczka – wynaczyniona krew-jej rozpad-wzrost stężenia bilirubiny
nie wymaga leczenia - ale może dojść do ropienia krwiaka
ustępuje w ciągu 2-8 tygodni
złamanie kości czaszki:
przyczyny: ucisk kości krzyżowej matki w okresie życia płodowego, użycie kleszczy położniczych podczas porodu
charakter złamania linijne zlokalizowane w obrębie kości czołowej lub ciemieniowej
nie wymaga leczenia
wgniecenie kości czaszki:
lokalizacja: kość ciemieniowa
skóra nad wgnieceniem jest niezmieniona, wgniecenie jak w piłeczce ping-pongowej
leczenie: operacja neurochirurgiczna
- urazy rdzenia
- urazy obwodowego układu nerwowego