Paznokcie

• S ą rogowymi tworami naskórka zaliczanymi do przydatków skóry

• Posiadają kształt wypukłych płytek, pokrywających grzbietowe powierzchnie końcowych paliczków palców rąk i stóp.

• U zdrowego człowieka palce u rąk rosną od 0,5-1,2 mm tygodniowo, znacznie szybciej niż paznokcie stóp. Całkowity odrost płytki paznokciowej u rąk przebiega w czasie od 90- 150 dni, w obrębie palców stóp nawet 2-3 razy wolniej.

• Paznokieć jest przeźroczysta płytką o grubości około 0,5 -0,7 mm. Swą twardość i elastyczność zawdzięcza obecności keratyny, która jest podstawowym składnikiem komórek paznokciowych

Budowa paznokci

1. Płytka paznokciowa zbudowana jest z keratyny twardej, spoczywającej na części naskórkowej, która stanowi łożysko.

2. Na bocznych brzegach i w części tylnej płytkę otacza wał skórny nazywany wałem paznokciowym.

3. Dosiebną część łożyska, która leży pod wałem paznokciowym stanowi macierz, bedąca miejscem wzrostu płytki paznokciowej

4. W budowie płytki paznokciowej możemy wyróżnić dwie części: Tylną pokrytą wałem paznokciowym stanowiącą – korzeń paznokcia, oraz widoczną część nazwaną- ciałem paznokcia

5. Przed korzeniem widoczne jest białawe zabarwienie w kształcie półksiężyca zwane obłączkiem. Obłączek jest częścią nieuwodnioną, z czego wynika jego biały kolor. Szczególnie widoczny jest na kciuku a może być niezauważalny na innych placach

6. Pod wolnym brzegiem paznokcia znajduje się obrąbek naskórkowy podpaznokciowy

7. Naskórek wału paznokciowego przechodzi na wolne powierzchnie ciała paznokciowego tworząc obrąbek naskórkowy zwane tez skórką chroniąc płytkę przed urazami

Płytka paznokcia składa się z trzech warstw:

1. Warstwa grzbietowa: zbudowana jest ze zrogowaciałych komórek, ściśle do siebie przylegających

2. Warstwa pośrednia: jest znacznie bardziej miękka, komórki znacznie luźniej do siebie przylegają

3. Warstwa wewnętrzna: stanowi ją cienka błona

Budowa narządu paznokciowego

SCHORZENIA PŁYTEK PAZNOKCIOWYCH MOŻEMY PODZIELIĆ NA:

1) Schorzenia płytek paznokciowych o charakterze wrodzonym i dziedzicznym

2) Schorzenia płytek paznokciowych nabyte:

Wywołane czynnikami infekcyjnymi:

- wirusowymi

- bakteryjnymi

- grzybiczymi

• Wywołane urazami

• Nowotwory

3) Schorzenia płytek paznokciowych w przebiegu częstych dermatoz

4) Schorzenia płytek paznokciowych w przebiegu chorób ogólnoustrojowych

Schorzenia płytki paznokciowej o charakterze wrodzonym i dziedzicznym:

• Pachyonychia congenita: jest chorobą o dziedziczeniu autosomalnym dominującym, w której głównym objawem jest znacznie zgrubiała „ trąbkowato” zwinięta płytka paznokciowa oraz nadmierne rogowacenie podpaznokciowe z jednoczesną hiperkeratozą podeszw, zmianom towarzyszy nadmierna potliwość.

• Zanik płytki paznokciowej: czyli atrofia, polega na ścieraniu i skróceniu długości płytki, co w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do jej braku z zastąpieniem jej przez miękką łuskę

• Szorstkość paznokci: To zwyrodnienie o podłożu wrodzonym obejmujące zwykle wszystkie paznokcie rąk i stóp. Schorzenie to charakteryzuje się obecnością cienkich płytek paznokciowych z nieregularną powierzchnią, która w dotyku jest bardzo szorstka.

• Paznokcie rakietowe: To choroba wrodzona. Paliczek dystalny jest krótki i szeroki, jego długość jest znacznie mniejsza w porównaniu do szerokości, ma to związek z przedwczesnym zakończeniem wzrostu nasady dystalneg paliczka

• Bielactwo paznokci: potocznie zwane „kwitnące paznokcie” charakteryzują się występowaniem kropkowatych nieregularnych odbarwień przesuwających się od nasady ku wolnemu brzegowi płytki paznokciowej. Przyczyna do końca nie jest znana, Może być wrodzona lub spowodowana uszkodzeniem macierzy m.in. przy niewłaściwym wykonaniu zabiegu manicure. Bielactwo wrodzone płytki paznokciowej występuje bardzo rzedko i nie ma nic wspólnego z bielactwem nabytym (vitiligo)

Zmiany paznokciowe wywołane czynnikami infekcyjnymi:

Czynniki infekcyjne:

• Bakterie

• Wirusy

• Grzyby

Zmiany wywołane czynnikami bakteryjnymi:

• ZANOKCICA: jest częstą chorobą płytki paznokciowej, charakteryzująca się ostrym, surowiczym bądź ropnym zapaleniem wału paznokciowego

• Do rozwoju schorzenia dochodzi najczęściej wskutek ukłucia zanieczyszczonym narzędziem, przerwanie ciągłości tkanek około paznokciowych

• Z innych przyczyn można wymienić macerację wału paznokciowego w wilgotnym środowisku, które również ułatwia wnikanie bakterii w tkanki

Zmiany w paznokciach wywołane czynnikami wirusowymi:

• Najczęstszym zakażeniem wirusowym narządu paznokciowego są BRODAWKI WIRUSOWE wywołane przez wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV)

• Lokalizują się około paznokciowo w obszarze wału i obrąbka naskórkowatego lub wrastaja pod płytkę paznokciową

• Pierwotnym wykwitem jest grudka o nierównej hiperkeratotycznej powierzchni i średnicy od kilku do kilkunastu milimetrów. Brodawki mogą występować pojedynczo, często jednek są mnogie i wykazują tendencję do grupowania się i zlewania.