22.02.2010
Ukł. Oddechowy:
- drogi oddechowe
- tkanki płucne
Komponenty :
- centralne oddechowe- regulacja oddechowa
- mm. Oddechowe
- drogi oddechowe: górne (do gardła włącznie) i dolne
- nos i jama nosowa – 2 okolice – pola węchowe i oddechowe
- zatoki – rezonatory, regulacja temperatury w obrębie przedniego dołu czaszki
- gardło – pierwsza linia obrony przed drobnoustrojami
- płuca – główny narząd biorący udział w wymianie gazowej
- oddychanie: zewnętrzne (płuca) i wewnętrzne (komórkowe)
- przestrzeń martwa :
-anatomiczna – brak wymiany gazowej -> górne i dolne drogi oddechowe
- fizjologiczna – obj. Pow. Pęcherzykowego, nie biorąca udziału w wymianie z krwią
- mm. Wdechowe – przepona, mm. Międzyżebrowe zewn.
- mm. Wydechowe – mm. Międzyżebrowe wewn.
- faza wydechu – bierna, spadek wymiarów klp, usunięcie powietrza z płuc
Surfaktant – czynnik powierzchniowy, zmniejsza napięcie powierzchniowe, zapobiega sklejeniu pęcherzyków, stabilizuje średnicę pęcherzyków, wydzielany przez pneumocyty ziarniste.
Obrzęk płuc – filtracja osocza, płynu w pęcherzykach
- przeciek fizjologiczny – minutowa poj. Serca, która nie zdążyła się utl., przepływ krwi i napełnianie pęcherzyków w dolnych partiach płuc – jest większe -> częśc krwi nie jest utl.
Żylno-tętniczy przeciek anatomiczny –do lewego przedsionka krew zaw. krew żylną z unaczynienia odżywczego płuc
- dyfuzja odbywa się zgodnie z gradientem prężności cz. Gazów:
Wpływa: ciśnienie krwi, temperatura
- odruchy obronne:
a) kaszel – podrażnienie receptorów przez ciała obce, włókna dośrodkowe n. X i XI
b) kichanie – n.V, receptory w jamie nosowej, usuwanie ciał obcych
c) czkawka – podrażnienie nerwu przeponowego, nagły skurcz przepony – szybki wdech
stany patologiczne:
- hipoksemia – niedobór O2 we krwi tętniczej
- hipoksja – niedobór O2 na poziomie tkanki
- hiperkapnia
- hipokapnia
Zaburzenia rytmu oddechowego:
- Kussmanla oddech
- Biota oddech
SPIROMETRIA:
- badanie diagnostyczne, monitoringowe, orzecznicze, epidemiologiczne
- pomiary obj. I przepływów
- identyfikacja obturacyjnego zaburzenia wentylacyjnego
- pozwala podejrzewac restrykcyjne zab. Wentylacyjne
- pomiar objętości i pojemności – spirometria statyczna
- pomiar przepływu pow. W czasie wydechu – s. dynamiczna
Pomiar statyczny:
VC – poj. Życiowa
TV – obj. Oddechowa
ERV – zapasowa obj. Wydechowa
IRV – zapasowa obj. Wdechowa
IC - poj. Wdechowa
Nie można obliczyc z pomiaru statycznego:
RV – obj. Zalegająca
FRC – czynnościowa poj. Zalegająca
TLC – całkowita pojemnośc płuc
Pomiar dynamiczny:
FVC – natężona poj. Życiowa
FEV1 – natężona poj. Wyczechowa pierwszo sekundowa
FEV1%VC – wskaźnik Tiffenau
FEV1%FVC – wskaźnik pseudo-Tiffenau
Krzywa przepływu – obj.
PEF – szczytowy przepływ wydechowy
PIF – szczytowy przepływ wdechowy
MEF75 – max p. wydechowy, gdy 75% natęż. Poj. Życiowej w płucach
MEF50
MEF25
FET – czas trwania max wydechu
tPEF
- obturacja – ograniczenie przepływu pow. przez drogi oddechowe, wywołane zmianami wewnątrz- i zewnątrz oskrzelowymi, spadek wskaźnika Tiffenau i pseudo-Tiffenau
- choroby z obturacją: astma oskrzelowa, rozedma, mukowiscydoza, POCHP, rozstrzenie oskrzeli
- choroby restrykcyjne: ubytek śródmiąższowej, czynnej części płuca, przyczyny: płucna, pozapłucna (choroby opłucnej, ściany klp, nerwowo-mięśniowe), wskaźnik Tiffenau prawidłowy, spadek VC, TLC, RV, FVC, FEV1