zaliczenie na koniec tylko jednio podejście. test albo cuś b204 11.30 czwartek wtorek 16.30

literatura:w necie

WKŁ 1

Czym jest Eu?konstruktywna niejednoznaczność

Proces wielopłaczszycznowy, zróżnicowany - funkcjonowanie EU. Integracja to proces a nie stan. Proces się rozwija. Śledzimy te zmiany na podstawie zmian struktury prawno-instytucjonalnej (traktatowa). Ocena tych procesów

Specyfika EU

Organizacja międzyrządowa. W odróżnieniu od org miedzyrządowaych fukncjonuje dzieki temu żę państwa członkowskie przekazały częśc swoich suwerrennych praw instytucjom EU.

Rada Europejska-wytycza główne cele rozwojowe EU.

Rada MInistrór - org złozony z przedstawiceil panstw członskowskich

Komisja Europejska - organ wykonawczy

Parlament Europejski- pierwotnie kontrolna, teraz bierze udziałw tworzeniu prawa.

Europejski trybunał obrachunkowy - audytor, bada finanse EU

Trybunał Sprawiedliwości - czuwa nad przestrzeganiem prawa.

Europejski Bank Centralny

Instytucje maja reprezentować interes wspólny, patrzeć szerzej

Eu różni się tym od państwa że ta ponadnarodowość dotyczy części instytucji EU (Komisja, Parlament i Trybunał i EBC) i dotyczy części polityk (np konkurencji)

EU przybliża do państwa że ma swój hymn, godło, służbę dyplomatyczną, przewodniczącego

Fundamenty na których opiera się EU - wartośći

Wg Traktatu Lizbońskiego

Artykuł 2.

-państwo prawa(poszanowanie wolności,praw człowieka, demokracja, posz. praw mniejszości)

-zasada niedyskryminacji (równości wszystkich wobec prawa, zakaz dyskryinowania (wiek, obywatelstwo i takie tam) Z ptk widzenia gosp:zakaz dyskryminacji jesli chodzi o zatrudnienie, pracę

-solidarności (wspólna realizacj uzgodnień, solidarność finansowa biedni dostają od bogatszych

Sankcje za nieprzestrzeganie

Art 7.

zawieszenie niektórych praw, łącznie z prawem do głosowania.

Cele EU

Art3

-wspieranie pokoju, wartości w/w i dobrobytu

Zasady

Art 5.

- zasada przyznania (EU działa wyłącznie wa ramch przyznanych jej kompetencji,

- zasada subsydiarności (pomocniczości) ma na celu zabiec temu żeby unia się wpierdalała wszędzie. Unia powinna zajmować się tylko tymi sprawami, z którymi kraje nie mogą sobie poradzić.

- zasada proporcjonalności. Środki które unia podjemuje w celu ralizacji zadańbył adektwatne do tychże zadań.

Kompretencje EU

Opisane w traktacie o funkcjonowanie EU

Art 3.

3 kategorie kompetencji:

1. Wyłączne (tylko EU ma prawo zajmować się tymi sprawami)

-unia celna

-reguły konkurencji

-polityka pieniężna w strefie euro

-zachowanie morskich zasobów biologicznych

-wspolna polityka handlowa

2. KOmpetencje dzielone (tymi sprawami zamuje się EU i państwa członkowskie)

-rynek wewnętrzny

-polityka spójności

-rolnictwo i rybołowstwo

-środowisko naturalne

-ochorna konsumenta

-sieci traneuropejskie

-energia

-wolność bezpieczeńtwo i sprawiedliwość

-bezpieczeństwo zdrowia publicznego

3. Wspieranie, koordynowanie i uzupełnianie

-ochorna zdrowa

-kultura

-przemysł

-turystyka

-kształcenie zawodowe

-mlodzież

-edukacja

-sport

Polityki EU

Struktura filarowa EU Brak jednolitego wzroca podejmowania decyzji w EU.

W 1. filarze rolę zasadniczą odgrywają instytucje unijne. Rządzi metoda wspólnotowa Głownie podejmuje się decyzje większością kwalifikowaną. proces decyzyjny w największym stopniu odbywa się tak że komisja cośproponuje a rada i parlament tworzą do tego prawo.

W 2. i 3. filarze rola instytucji jest mała. Tu decydują rządy. Stosuje się jednomyślnpość przy podejmowaniu decyzji. Liczba instytucji biorących udział w podejmowaniu decyzji jest ograiczona (mniej niż w 1.)

Gospodarka, obywatelstwo EU, imigracja, azyl, sądownictwo w sprawach cywilnych -filar 1.

2.-polityka zagraniczna, bezpieczenstwo, prawa człowieka, misje pokojowe, pomoc państwa 3. rozbrojenie, utrzymanie pokoju, borana w przyszłości ma być. 3. sprawyy karne sądownicze, torroryzm, rasizm, wspólpraca policji.

Funkcjonowanie EU

1. Zwykła procedura prawodawcza-większość spraw. Dawna procedura współdecydowania. Gł. w 1. PE+RE podjemują decyzję 0robią ak prawny). na wniosek KE. Teraz ta procedura może uruchomić grupa państw lub PE lub EBC lub TS lub Europejski Bank Inwestycyjny.

PE i RE musi zatwirdzić akt aby wszedł w życie

2. SPecjalna procedura.

Akt prawny jest stanowiony przez Radę z udziałem PE lub odwrotnie - głownie w II i III filarze. Bez KE. Sprawy socjalne, dyskryminacja, organizowanie wyboru do PE.

3. Budżetowa. Stanowienie budżetu. KE przygotowuje projekt budżetu a RE i PE uchwalają.

Instytucje EU

Są rózne organy:główne, zarządzające, operacyjne i wykonawcze, rozstrzygające spory, kontrolują administracyjne

Kompetencje-w ządnej innej OM instytucje nie mają tak szerokich kompetencji. W pewnym zakresie wykonuja suwerenne prawa państw członkowskich.

Mamy w instytucjach osoby które zostały wybrane przez obywateli EU.

Kategorie organów EU:

Ten rysuneczek to organy główne (bez komisji regionów i ek-społ<te są pomocnicze>) oraz TS i sądu - te są autonomiczne. Zostały powołąne przez Radę EU, ale są od niej niezależne

RE i Rada Ministrów-niektórzy traktują ten organ jako jeden.

Ogólne zasady działania tych instytucji.

1. Instytucje muszą działąc z poszanowaniem prawa wspólnotowego.

2. Instytucje powinny działać zgodnie z zasadą rónowagi instytucjonalnej. Instytucje się wzjamnie kontrolują.

3. Zasada autonomiii instytucjonalnej. To co się dzieje wewnątrzi nstytucji, jest jej sprawą. Inne instytucje się nie wtryniają.

4. Zasada lojalnej współpracy - inst. mająokreślone procedury wspólpracy. Najbardziej znacząca współpraca - w kwestii budżetu.

Języki EU

Oficjalne (urzędowe) i robocze.

Oficjalnych jest 23. Używane w przypadku wszystkich aktów prawnych. Muszą one być tłumaczone na 23 języki.

Robocze-stosowane zwyczajowo przez pewne instytucje. Np. RE-ANG,FRA. PE-ANG,FRA. Dokumenty PE są robione w języku aNG,FRa,GER i ITA. TS- tutaj język roboczy to język FRA. ALe postępowanie możę być w innym języku EU.

Rada Europejska

Wzięła się ze szczytów WE, które były zwoływane od 61r. OD czasu do czasu w miarę potrzeby. Od 69r. stwierdzono, że takie szczyty powinny być reguralnie. W 74r. postanowanio no że będą 3x w roku i bdą brać udzuał szefowie państw i rządów. Sukcesywnie formalizowano zasady postępowania RE. W pewnym momencie zobowiązano Rady do przedstawiania "konkluzji Rady". Prezentowana są one PE. Z czasem do RE doporszono przewodniczącego KE i jednego z członków KE.

RE funkcjonowała na zasadach zwyczajowych. Dopiero traktat z Maastricht ustanowił ją jako organ unii. W Traktacie Lizbońskim napisano, że RE jest instytucją EU. Ma spotykać się 4x w roku i ma przedstawiać konkluzje.

W sklad RE wchodzą (wg Tr. Liz) szefowie państw lub rządów;rzpewodniczący RE (prezydent EU), przewodniczący KE i Wysoki Przedstawieciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.

Obrady zwykle trwają 2 dni (sobota niedziela). Oprócz szefó delegacji są także kompetentni ministrowie co do danej sprawy;doradcy;stali przedsawiciele państw członkowskich w EU-Coreper(komitet stałych przedstawicieli) oraz minister ds. integracji.

Obrady przebiegają-

-sesja plenarna(stały skład delegacji).

-osobna sesja szefów rządów lub państw wraz z przewodniczacym KE.

-sesja ministrów.

Obradom przewodniczył kiedyś szef prezydencji. Od wprowadzenia Tr. Liz. przewodniczy przeodniczący RE- Herman Van Rompuy (Bel). Przwodniczy obradom-zapewnia ciagłoścp rac, zapewnia osiągnięcie porozumienia, musi rpzestawić sprawodzdanie PE i reprezentuje EU na zewnątrz w kwestiach polityki zagrnaicnzej i bezpieczeństwa.

Jak przebiegają prace RE? Problematykę przygotowuje Rada ministrów EU albo ds. zewnętrznych? Spotkania mają często charakter nieformalny. Również pracuje w nocy - szefowie nie. Od 2004 r. przyjęto zę wszysstkie szczyty są Brukseli.

Decyzje kluczowe podjmowane są przez tzw. consens-wszyscy muszą się zgodzić, bez głosowania. Np. decyzja o przyjęciu nowego kraju, czy dfany kraj nrusza reguły EU.

Inne decyzje-większością kwalifikowaną.

Jakie kompetencja ma RE?

Art. 15 traktau o EU. RE nadaje impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa ogólne priorytety polityczne. RE nie pełni funkcji prawodawczej. Ale w art 48. jest powiedziane żę pewne uprawnienia prawodawcze są.

-wytyczanie kierunkó rozwoju integracji (np budowa jednolitego rynku)

-ustalanie tempa rozwoju

-wytyczanie kierunków polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (np strategia działąnia wobec krajów 3.)

-przyjmowanie nowych krajów.

-wytyczanie kierunków przemian instytucjonalnych w ramach EU.

-rozstrzyganie sporów w trakcie fukcnjonowanie EU np. skłądki do budżetu.

Rada Unii Europejskiej

dawniej-Rada Ministrów lub Rada

Odgrywa kluczową rolę w integracji europejskiej. Pełni dwoistą funkcję. Z jednej strony reprezentuje interesy państw członkowskich np. ograniczenie emisji CO2. Z 2. strony-jest instytucją erupejska i powinno reprezentować Eu.

Jest instytucją stanowiącą prawo EU. ALe też realizuje politykę zagraniczną - pełni też funkcje wykonawcze.

Zatiwerdza propozycje praw które formułuje KE. Ma monopol na sito, które przepuszcza albo nie przepuszcza propozycje KE

tr. Liz - rada pełni wspólnie z PE funckjęprawodawczą i budżetową. Pełni funkcjęokreślania polityki i koordynacji (samodzielnie) zgodnie z warunkami przewidzianymi w traktatach.

Członkowie Rady - teraz jest 10 rad. W skłąd wchodzą odpowiedni ministrowie

-Rada Ds. ogólnych-ministrowie spraw zagranicznych (co miesiąc) najważniesza

-rada ds., stosunkó zewnętznych -obrony+sprawa zagr.

-ecofin-ds. współpracy ekonomicznej i finansowy. ministrowie finansów

-rada ds. wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

-rada ds. zatrudnienia, polityki społęcznej, zdrowia, konsumentów

-rada ds. konkurencyjności

- rada od transport, telekomikacja i energia

-rolnictwo i rybołóstwo

-rada ds. ochrony środowiska

-edukacja, młodzież i kultura (tylko 2 razy w roku)

Rada EU ma strukturę. Na górze są ministrowie.

Potem jest Coreper-ambasadorowie i ich zastępcy.

Następnie eksperci (150-250). SKładają się z urzędników krajowych.

Jak działąją?

1. Spotykają się na miejscu w Brukseli i się znają.

2. Co 6 miechów zmienia się przewodniczący rady, bo zmienia się prezydencja. planują posiedzenia, staraja sie wpłynąć na wypracowywane decyzje, wpłynąć na consens. Kraj który ma prezydencje ie powiniene zbyt mocno lansować soiwch interesów-taki obyczaj.

3. Głownym partnerem Rady jest KE. Wspołpraca z KE ma szcególny wymiar, ale nie zawsze harmonijny. KOnflikty mogą być, bo podziały kompetencji nie są do końca jasne.

KOmisja realizuje prawo, a Rada nie zawsze ma zaufanie do KE.

4. Komitologia-struktura skłądająca siękomitetó nadzorującą pracę KOmisji. JEst ich kilkasaet. komitety mają za zadanie patrzeć Komisji na ręce

5.Stosunki z PE są luźna, aczkolwiek coraz ważniejsze.

6. Relacje wewnętrzen-rada nie jest organem jednolitym. Rywalizacja między radą ds ogólnych lub ecofinem.

7.akty prawne-

I filar - rozporządzenie (najważniejsze). Powoduje, że on musi być w całości wmontowany w system prawny krajó członkowskich.; Dyrektywa-trzeba osiągnąć jakiś cel, ale nie mówi jak.; decyzja-jest wiążący w stosunku do określonych podmiotów; rekomendacje i opinie-zalecenia

II filar i III - wspólne działania-określa cel, zakres, środki, czas obowiązywania, warunki realizacji;

wspólne stanowisko-określa stosunek Eu jako całości do danej kwestii. Stanowi jakby wytyczną dla krajów członkowskihc, które powinny dostosować swoją politykę

Jak są pedejmowane decyzje w radzie?

1. jednomyślność

2.większość-zwykła(maleje ilość rozstrzygania spraw tą większośćią, mniej istotne sprawy); kwalifikowana-każdy kraj ma określoną pulę głosów

>>>>Parlament Europejski<<<<<

Przeszła największą ewolucję od czasu powstania. Z klubu dyskusyjnego wielonarodowego do „głos ludu”. Nadaje demokratyczną legitymację EU. Instytucja mało znana i jednocześnie niekoniecznie robi to co się wydawało że powinna robić (w porównaniu do parlamentów krajowych).

*Historia:

1952 gdy rozpoczęła dziłalnosc EWWiS powołano Wspólne Zgromadzenie – zaczątek PE. Skladało się z nominowanych przez państwa przedstawicieli. Ich rolą było wydawanie opinii o niewiążącycm charakterze. Później ci przedstawicieli byli wybierani spośród posłow do parlamentów krajowych. Do 1973 po raz ostatni przedstawiciele w PE byli desygnowani spośród posłów krajowych. W 73 pojawiła się po raz 1. nazwa PE. Po raz 1. posłow do PE wybrano demokratycznie w 1979r. Posłów coraz więcej ( w związku z przyjmowaniem nowych krajów ). W tr. Liz ustalono ze wybierają 736 (2009). Będzie 751 po 2014r.

Siedziba PE była od początku w Strasburgu.

*Kompetencje PE

Zmieniały się. Rozpychał się PE na forum rządzenia. Pierwotnie PE pełnił funkcję konsultacjo-kontrolno-opiniodawczą. Z czasem te funkcje zaczęły się zmieniać i coraz większą rolę pełnią f. prawodawcze. OD 1987 tworzy prawo. Dzisiaj pełni funkcję (tr. Liz)- art. 14. 1. PE pełni wspólnie z RE f. prawodawczą i budzetową.

Pełni funkcję kontroli politycznej i konsultacyjną.

Wybiera przewodniczącego KE. W skład PE wchodzą obywatele EU. Reprezentacja ma charakter proporcjonalny. Nie mniej niż 6 na kraj. Nie wiecej niż 96.

Wybierany na 5-letnią kadencję. Wybory sa bezpośrednie, powszechne, wolne i tajne.

Jaki jest zakres funkji PE?

Obecnie obejmuje połowę legislacji EU. Np. zatwierdz umowę stowarzyszenie z EU, rosnąca rola o wydatkach budżetowych.

PE ma władzę odrzucenia budżetu.

Funkcje kontrolne dotyczą kontroli nad wydatkowaniem pieniędzy przez KE. Kontrola na bieżąco i ex post. Przyjmuje rokrocznie sprawozdania Rady i RE.

Zatwierdza przewodniczącego KE i skład KE. Np. w 2004 odmówił zatwierdzenia jednego z komisarzy proponowanych – za jego wypowiedzi na temat kobiet.

*rola parlamentu w porównaniu z krajowymi

PE jest bardziej aktywny w poszukiwaniu rozwiązań politycznych.

Parlament ma siedzibę w Strasburgu. Okazało się że koniecze jest prowadzenie PE w Brukseli i czasem w Luxemburgu.. Tam obradują komisje. W Strs. Obradują sesje.

*Jak działa PE?

Jest wielonarodowy, wielojęzyczny, wielopartyjny. W odróżnieniu od narodowych parlamentów jest więcej poglądów, opcji. W PE są głównie zawodowi politycy. Duża rotacja w porównaniu z parl. Krajowymi. PE jest uważany za bastion prointegracyjny, ośrodek władzy w EU, który jest zwolennikiem poszerzania integracji.

Jak to funkcjonuje?

Powstają frakcje. Są wielonarodowe. Opierają się na podobnych poglądach. Jest 8 frakcji. Zjednoczona Lewica Europejska. Eurposjkcy Socjaliści. Zieloni. Porozumienie liberałów i demokratów. Ludowa Partia, Europejscy konserwatyści. Kogo frakcje reprezentują? Wyborców i całą Europę. (wg ankietowanych). Konieczne są jakieś kompromisy między frakcjami. Jak są osiągane?

*struktura

Jednoizbowy. Głównym organem kierującym jest Konferencja Przewodniczących (odpowiednik konwentu seniorów). Wchodzą w skłąd przewodniczący Pe, wiceprzewodniczący i szefowie poszczególnych frakcji. Co robi? Ustala harmonogram prac PE i obsadza komisje. Jest około 20 stałych komisji i komitety współpracujące z nimi. Np. komisja spraw zagranicznych, budżetowa, prawna, rolnictwa i rozwoju wsi.

Organizacja prac PE:

Sesje plenarne-wszyscy się zbieraja członkowie i głosują. Często robią to mechanicznie. Zazwyczaj to zostało już uzgodnione. Problemem jest wielojęzyczność. W 2007 roku tłumacze przetłumaczyli ponad milion dokumentów.

Komisje- ustala się to co potem zostanie przegłosowane na forum plenarnym. Poprawki się robi itp. Rolą komisji jest wypracowanie kompromisu.

*Pozycja PE

Mówi się że PE jest jedynym przejawem demokracji w EU. Organ pochodzi wyboru-argument dla legitymizacji. PE jest dość odległy od społeczeństwa. Mało kto (z badanych) jest w stanie powiedzieć czym się zajmuje PE. Wynika to z tego, że procedury w PE są skomplikowane, nieprzejrzyste, często ludzi to wali co tam się dzieje. Frekwencja z 1. wyborów-ponad 60%. Obecnie koło 40%. W PE partie rządzące mają słabsze wyniki wyborcze niż w wyborach do krajowych parlamentów. Coraz więcej jest eurosceptyków w PE. Pensja ponad 7 tys euro. I 298 za dzień przepracowany w Strasburgu.

>>>>Komisja Europejska<<<<

Od 1967r. w wyniku fuzji organów Wspólnot Europejskich. Gruntowaną reformę przeszła W 1990r. Komisja jest czym więcej niż sektratariem OM ale mniej niż rząd. Zajmuje się zarówno politką oraz administrowanie mi zarządzaniem. KE ma też taki swój wymiar ponadnarodowy i wymiar narodowy(międzyrządowy). „Hybryda”.

Traktat Lizboński- art. 17. 1.

-KE wspiera ogólny interes EU. Podejmuje w tym celu odpowiednie inicjatywy.

-Czuwa nad stosowaniem traktatów i środków przyjmowanych przez instytucję na ich podstawie. KE kontroluje państwa czy instytucje EU czy przestrzegają traktatów.”strażnik traktatów”.

- nadzorowanie stosowania prawa EU pod kontrolą TS.

-wykonuje budżet.

- zarządzanie programami unijnymi. Np. ERASMUS

-reprezentowanie na zewnątrz. Z wyjątkiem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zapewnia reprezentację EU na zewnątrz. Są biura w równych krajach, prowadzi negocjacje w imieniu państw członkowskich ,reprezentowana w WTO.

-podejmuje inicjatywy w zakresie…funkcja rozjemcza, koncyliacyjna w dochodzeniu do różnych decyzji.

-f. informacyjna.

Art. 17 2

- (o ile traktat nie stanowią inaczej)akty prawodawcze mogą być przyjęte tylko na wniosek KE. Ma wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej. Dotyczy to I filara. Bez inicjatywy KE nie może być w zasadzie przyjęty żaden akt prawny w EU.

Komisja jest wybierana na 5 lat.

Prawdziwe wpływy KE- jedni uważają że KE na bieżąco działa przy powstawaniu prawa, ale sceptycy twierdzą że rządy tworzą prawo a KE ma tylko władzę delegowaną uzależnioną od krajów członkowskich. Inni mówią, że KE ma bardzo ważną rolę np. przy tworzeniu jednolitego rynku europejskiego. Z 3. strony, rola komisji jest ograniczona bo przedstawiciele państw pełnią rolę komisarzy.

*Jaka jest struktura KE?

Pracuje 23 tys. człowieków. Dzielą się na 2 grupy:

Kategoria polityczna - przewodniczący + komisarze 27 osób. Ciało polityczne

Komisarze działają- decyzje mają charakter polityczny. Decyzje podejmowane poprzez konsens. Raz w tygodniu posiedzenie komisarzy. Podejmują decyzje na zasadzie głosowania-większość absolutna. Kolegialnie odpowiada za pojmowane decyzje-wszyscy odpowiadają. Sprawują komisarze nadzór nad swoimi resortami. Np. ds. konkrecji komisarz. Dziwny podział kompetencji. W przyszłości (2014) ma być ograniczona liczba komisarzy do 2/3 liczby państw członkowskich. Komisarze nie powinni działać w sposób zależny od kogokolwiek. Np. od partii politycznych z których pochodzą.

Jak są powoływani? Desygnowani przez rządy państw członkowskich. Z reguły politycy z partii rządzących. Przewodniczący komisji może zaakceptować kandydatury komisarzy lub odrzucić. Po ustaleniu składu PE musi się wypowiedzieć na ten temat-zaakceptować.

Komisarze działają dzięki Gabinetom Komisarzy. Tam jest z reguły zatrudnionych kilka osób. Nie mogą to być osoby z tego samego kraju. GK dbają o to, aby interes danego komisarza był respektowany. Oceniają propozycję innych gabinetów, reprezentująca zewnątrz komisarzy.

Pracownicy – stanowią służbę publiczną. Personel administracyjny. Departamenty są itp. Funkcjonuje w ramach 30 Dyrekcji Generalnych (resorty). Zajmują się przygotowywaniem edycji. DG zatrudnia 300-600 osób. W sumie to ponad 20 tysi człowieków. 7 tys to pracownicy o charakterze merytorycznym-tworzą politykę. Reszta jest administracyjna, tłumacze. Wśród tych 7 tysi są ustalone pewne ilości przysługujące narodom, by jedna nacja nie zdominowała DG.

W ramach KE funkcjonują też eksperci. Mogą być zatrudnieni czasowo lub od potrzeby. Rozbudowane ciało. Eksperci często pochodzą od rządów krajów członkowskich

KE współpracuje też z lobbystami. Reprezentują określone grupy interesów. Zasięga ich rady gdy przygotowuje określone rozwiązania prawne.

WKŁ IV

TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚĆI

Dlaczego rządy prawa są potrzebne? CO dają?

Pewność działania, większą przewidywalność tego się może zdarzeyć w integracji. Pozwalają w lepszy sposób osobom fizycznym i prawnym oraz państwom koordynować swoje działąnia.

System instytucjonalny

Centralna instytucja:TS

Niżej: Sąd I Instancji

Na dole: Sądy krajowe

Skład TS

27 sędziów (po 1 z każdego kraju). PRzesstawicieli delegująrządy państw członkowskich i oni są wyznaczani przez Radę Europejską. Ich kadencja trwa 6 lat. Możliwość reelekcji na 3 lata lub 6. Co 3 lata wymiana połowy składu sędziowskiego. Sędziowie rozpatrują se sprawy róznego rodzoaju.

CO to jest instytucja Rzecznika Generalnego? Ci rzecznicy to również sędziowie, ale ich rola jest taka, że przygotowują posiedzenia trybunału. Tudzież przedkładają opinie w prawach które wpływają do TS i proponują poropzycję orzeczenia. Powołonia rzecznika miało służeyć usprawnienie pracy TS. Średnio rozpatrywanie spraw trwa 2,5 roku. Rekord-8lat

ZAdania TS?

-dba o to, by prawo EU było przestrzegane i właściwie interpretowane.

-TS może określić czy prawo zostało przez właściwy sposób wprowadzone przez państwa członkowskie i instytucje EU.

-decyzje TS mogą kształtować kierunek integracji.np. decyzja TS wprowadziło zasadę bezpośredniej skutecnzość prawa EU.

-zasada pierwszeńtwa prawa EU przed prawem krajowym.

- zasada odpowiedzialności państw członkowksich zap oniesione szkody.

- zasada wzajemnego uznawania. Jeli towar został wprowadzony do obrotu na rynek jakiegoś kraju członkowksiego, tzn. że w innyc krajach członkowskich teżm oze być legalnie sprzedawany bez procedury dopuczaniaa go do obrotu.

JAki rodzaj decyzji podejmuje TS?

1.rostrzyga orzeczenia wstępne. Główny ilościowo zakres zadań. Orzeczenia wstępne-TS dokonuje interpretacji prawa EU. OD sadu I instacji można se apelować.

2. skargi bezpośrednie. osoby fizyczne irpawne mogą sięwzrócić ze skargą do Sądu I Instrancji. Jeśli wyrok ejst chujowy to mmogą apelować. Instytucje EU mogą zwrócić się do TS lub sądu 1. instancji.

Jakie rodzaje skar wpływają do TS?

*skargi o stiwerdzenie uchybienia zobowiązania. Wnoszone przeciwko rządom państw członkowskich w zwiżzku z niestosowaniem prawa EU. np. skarga od KE

*skarga o stierdzenie nieważności. Mogą ją wnieść instytucje EU bądź państwa członkowskie pzeciwko aktom prawnym EU, które są niezgodn z traktatami lub prawami podstawowymi.

*skargi na beczynność.SKargi przeciwko instytucjom EU na zaniechanie działania.

*skargi bezpośrednie wnoszone przez osoby fizyczne lub prawne.

Najwięcej skarg dotyczy dostosowanie ustawodastwa krajowgo, ochrony środowiska. Najbardziej Hiszpania, Grecja, Belgia, WŁochy najczęściej się uchybiają.

Trybunał Obrachunkowy

Jest instytucją autonomiczną (powołany przez Radę Europejską, uzyskał niezależność)

Składa się z 27 członków-przedstawicieli krajó. Mają tytuł sędziów, mimo że de facto nimi nie są. TO został powołąny w 1975 r, ale dopiero traktat z Maastricht nadał mu status intytucji EU. CZłonkami są ludzie z dużym doświadczeniem w kwestiach finansowych, kontroli.

TO zajmuje się kontroląfinansó EU.

Kontroluje instytucje EU, wszystkie instytucje ktore majądostępd o pieniendzy EU. np. w Polsce MInisterstwo Rozwoje Regionalnego. oraz wwszyztkie osoby prawne i fizyczne które majądo czynienia z piniendzmi EU.

Kontrola na podstawie dokumentów (zza biurka) oraz field control (urzędnicy przyjeżdzają se i kontrolują se). KOntrole wykazuję, że część środków jest wydawane w sposób nieprawidłowy (a to chuje, co nie?) Około 11% wydatku budżetu EU są wydawane w sposób nieprawidłowy.

Jak ktoś wydał niedobrze piniendze, to powiniene je oddać. Ale Eu nie zawsze to egzekwuje. Najwięcej nieprawidłowości jest w wydatkach na politykę rolną i regionalną?

Inne zadanie TO:

proponuje zmiany, jeśli widzi że system kontroli jest chujowy.

TO jest zobowiązany skłądać co roku sprawozdanie z prac dla PE i RE.

EBC

Jest to główna instytucja, ora zajmuję się polityką pieniężną?

Struktura organizacyjna:

Europejski System Banków Centralnych ESBC (rysunek w paincie) EBC + BC krajowe:

1.EBC

2.Ale ktaje które pwrowadziły Euro tworzą eurosystem

3.BC krajó ktore nie wprowadziły euro

KOntrukcja przejściowa

ESBC zarządza RADA OGÓLNA, czyli prezesi wszystkich BC krajóe EU.

Eurosystemem zarządza RAda Prezesów i zarząd

Rada PRezesó skłąda sięz prezesó BC, ktore wpowadziły euro. z zarządu EBC

Członkowie zarządu EBC to prezes, wiceprezes i 4 inne osoby

Czym się zajmuje ESBC?

Ale de facto zajmuje się tym tylko eurosystem.

-definiowanie i realizacja polityki pienieżnej EU

-prowadzenie operacji walutowych.

-zarządzeni rezerwami walutowymi

-popieranie nelżetygeo funkcjonowanie systemó płatyniczych

-nadzór nad nazdroem osrożnośćiowym i instytucjami kredytowami.

EBC ma wyłączne prawo emisji E. Jest niezależny w wej działalności. Jest konsultowany w sprawie każego projektu aktu prawnego, który dotyczy uprawnień EBC.

Emisja pieniądza.

EBC osobiście emituje banktnoty. Emisją monet mogą zajmować się BC panśtw po uzyskaniu zgody EBC.

KOmpetencje Rady Prezesów:

RP jest tym organem, który przyjmuje wytyczne i ecyzje zadań systmu,. Formułuje poliykę pienieżną.

KOmpetencje zarządu EBC:

zarząd przygotowuje posiedzenia Rady Prezesów. REalizuje politykę pieniężną i kieruje bieżącą działalnością EBC

Kompetencje Rady Ogólnej

Ograniczone uprawnienia. DOstarcza danych statystycznych potrzebnych do proawdzenia polityki pienieżnej i uczestniczy w przygotowaniu krajów, ktore szykująsie do przyjecia euro.

EBC jest niezależny

ART 123 traktatu o EU. :zakazane jest przez EBC udzielanie pożyczek państwom na pokrycie deficytu.

Zadania EBC i eurosystemu:

polityka pieniżna. Utrzymanie stabilności cen. Wyraż asię w tmy, zę jest ajkiś tam cel inflacyjny i nie może być wieksza niz 2% w skali rocznej.

organy pomocnicze

1. wspólne dla kilku instytucji głównych

około 96% organó pomocniczych. Najwięcej ich pomaga KE-około 1400-1500.

Organy działające dla instytucji głównych

*komitet ekonomiczno społeczny-wyłonił się z komitetu doradczego przy EWWIS. Potem wsplny komitet dla 3 wspólnot (tych atomów i EWG i EWWiS). Pierwotnie doradzał Radzie i Komisji. Z czasem PE. Komitet skłąda się z przedstwiceili organizacji pracowniczych czy podmiotów reprezentujących społ. obywatelskie. Zgodnie z trakt. lizb mają to y c reorezebtawtywni przedstawiciele tych srodowskik. Jest tam 350 miejsc w komitetcie. Polska ma 21 czonków. Kandydatury zgłaszają rzady panstw. Kadencja trwa 5 lat. Członkowie komitetu ek-społ powinni reprezentować interes ogolny. członowie komitetu mogę se wykonywać zawód i być cżlonkami komitetu. Kto z Polski reprezntuje:pracodawwcy z sektora panstwoego i prywatnego. BCC biznes klub, zwizki zawodowe, soliarnosć, OPZZ. rolnicy, konsumenci

*komitet regionów

powstał w połowie lat 90. wtedy se stiwerdzono zę trzeba zwiśzyć reprezntację przedstawicieli regionó, w zwzaku z postępującą integracją. 350 osób. Polska ma 21 prz4dstawciele. przedstawiciele włądz regionalnych. Przedstawicieli powłuje Rada Eu na wniosek rządów na 5 lat. Interes ogólny powinien kierować. Komitet regionó zajmuje sięlitką sprójnoci, rynkiem pracy, edukacją.

2. przypisane do określonej instytucji głownej

BUDŻET EU

EU ma swój budżęt. Na wspolne polityki itp. Struktura kosztów pokazuje że koszty administracyjne to pińć procent.

Zasady tworzenia budżetu:

1.zsada jedności budżetu.

Europejski fundusz rozwoju fiannsuje wspólpracę z byłymi kolonimi.

Europejski Bank Inwestycyjny

2. zasada uniwersalności

dochody budżetowe nie mogą być przypisywane do psozczególnych celów. Wpada to wsyzstko do jegnego wora.

3. zasada jednorocznośći-budżet jest roczny ale jest fragentem wioletniej perspektywy fiansowej.

sporzązany w 2 ujęćiach:

sodki na zobowiąznia (planowane wydatki-ujęcie memoriałowe) i środki na płątnośći

4.zasada równowagi. budżet EU musi być zbilansowany. NIemożliwe jest istnienie deficytu.

5. zasada specjalizacji wydatków. wydatki budżetowe muszą mieć określone, przypisane cele

6.budżet jest psorządzany w euro.

DO roku 1970 budżet był zalezny do dobej woli państw członkowkich. Potem wprowadzono elemnty autonomiczajci budżetu

Funkcje budzętu:

1.fianansuje polityki EU

2. jest narzędzie spójności społęcznej, ekonomicznej i terytorialnej

3.wyrównywanie bilansu korzysći i kosztów integracji europejskiej

Budżet to namieskzańca EU 250 euro. Około 2% budżetów krajowych państw członkowskich. 1% PNB pańtw członkowkich.

Pułap środkó własnych-maksymalna wielkośc budzetu określa się obecnie jako 1,24% PNB Wcześniej pułap wynosił 1,27%

Zasada subsydiarnośći budżetu EU- ma wspomagać zadania,których nie da się zrealizować na niższych szczeblach.

Bdużej Eu nie ma żadnych środkó na interwencję fiskalną.

WKŁ V

zaliczenie 25.11

STRONA DOCHODOWA BUDŻETU EU

Budżet Eu jest zasilany ze źródeł kilku:

1. tradycyjne zasaoby własne. Początkowe od 1971r.

a)cła od wyrobów przemysłowych. Początkowo 90% wpływów z ceł trafiało do budżetu EU. Teraz to ok. 75%. Pozostała część zostaje do wykorzystania dla krajów.

b) cła od produktów rolnych

c) opłata cukrowa - przeznaczona na subsydiowanie eksportu cukru

2. VAT. Skomplikowana formuła wyliczania stawki vAt. Najpierw wylicza się zharmonizowaną podstawę. Liczona dla poszczególnych krajów i jest mnożona przez współczynnik. max to 1/2.

3. Dochód narodowy brutto. Domyka budżet. Wprowadzone w 1989r. wraz z reformą

budżetu

Udział dochodów poszczególnych w budżecie EU:

60%-dochody narodowe brutto

20%-vat

15-20% tradycyjne

O ile pierwotnym założeniem budżetu byo to, że EU ma własne piniendze, to tera jest w coraz mniejszym stopniu niezależny odp aństw członkowkich. Skłądki od państw dominują.

Rabat brytyjski-specjalna kategoria budżetowa, która mówi o tym ,że EU ma pewien tabat z tytułu wpłąt do budżetu. Żelazna Dama wywalczyła. Wylicza się go w chuj trudno. Zwrot 2/3 swojej ujemnej pozycji netto. Jeśli UK wpłaca więcej i dostaje mniej, to różnicy między wpłatą a wypłatą jest jej zwracane. Zwracane jes to przepz pozostałe państwa.

Austria, GER, HOL, SWE uzyskały obniżkę przy finansowaniu tego rabatu brytyjskiego.

Cechy budżetu:

1.Budżet funckjonuje dość sprawnie. System poboru pieniędzy pzebiega efektywnie.

2. NIeprzejrzystosć. Czytelny jedynie dla fachowców.

3.budżet miał uniezależnić EU od państ, ale niestety to zrobił. Bo państwa dokładają gros piędzy dobudżetu.

4. Istnieją zasady, ale jest dużo wyjątków. W wszczególnośći jesli chodzi o ulgi to państwa na tym samym pozomie rozwoju traktowane są rózńie.

Wydatki budżetu:

Sporządzane wg struktury przedmiotowej, wg działów które odzwieciedlają prespetywy finansowe. Z tych wydatków wynikająkwody dla krajó

Wielkość budżetu:prawie bilion euro.

Jest różnica w środkach na płątności i zobowiązania.

Środki na płątności jako procent DNB -1%

Struktura wydaktów:

1. trwały wzrost: główny elenet:fundusze strukturalne;badania i rozwój 44%trwał wzost cały

2. ochrona i zarządzanie zasobami naturalnymi:rolnictwo 43%

3.obywatelstwo,wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość:kultura,edukcja,ochrona zdrowia. 1% z hakiem

4. EU jako partner globalny: na wspólną politykę zagraniczną i bezp. 6%

5. Administracja 5,8%

6. Wyrównanie

Jak truktura budżetu zmianiała się:

Zmianiałą się wraz ze zmianąkierujnków integracji. Wydatki pierwotnie były głównie na wspolną politykę rolną. Rosły aż do końca lat 70. Wydatki na politykę spójnośc pojawiły się dopiero pod koniec lat 80.

Zmianyt w budżecie EU zaczęły się dopiero (istotne zmiany) pod koniec lat 90. Bo pojawiły się nowe pozycje np. pomoc przedakcesyjna. Z chwilą kiedy EU zajęła się wspólną politykę zagraiczną i bezp to pojawiły się wydatki na to.

Wraz z pojawieniem sie nowych kategorii nie zwiększałsię budżet w sensie relatywnym (relacji do dochodu narodowego brutto).

Znaczenie budżetu dla panstw członkowkich jest różne. Zależy to od wielkości i zamośnośc państwa, od struktury gospodarki. Np państwo ma duży udziarolnictwa, to znaczeni e budzętu EU jest duże. Dla krajó mniejzych i iedniejszych znaczenie też jest większe.

Kto ile płaci: Najwięcej-GER. Absolutne wilkości:FRA,ITA,UK

Najwięcej otryrzymuje: przez długi czas najwięcej dostawała ESP (absolutnie) w 2007 najwięcej absolutnie dostałą FRA. Potem FRA i GER

Beneficjenci budżetu;.Określa się to pzez transfery netto. Najiekszym benficjentem netto jest w 2007r GRE, potem POL.

Najwiekszym beneficjentem netto w przeliczeniu na mieszkańca to LUX i BEL

Kto najwiecej płaci w przeliczeniu na mieszkańca: HOL, DEN, SWE

KTo otrzymuje najwiecej w proporcji do PKB: Lux, LIT, LAT, GRE

Kto najwięcej w relacji do PKB płaci: HOL, GER i SWE

Ocena systemu płatności do EU:

Niektóre kraje żądają, aby te płątności były sprawiedliwe (juste retour).

Ci co płacą, to chcą płacić mniej, a ci co dostają, to chcą więcej.

Podział nie wynika ze sprawiedliwości, ale dzięki polityce. Kozaki sobie wywalczą więcej.

Integracja nie jest grąo sumie zerowej

Część dochodu nie moze byc przipsana posc. państwom.

Efekt rotterdamski: wpłacają więcej bo tam dużo leci do portu towarów. Niekoniecznie tylko do potrzeb HOL. Holendrzy clą te towary, ale idą do Unii. Pieniądze nie sąkoniecznie ich zaslugą, bo cżęsto są tylko pośrednikami dla innych krajów.

PRoces stanowienie budżetu:

JEst to jedna z najbardziej skomplikkowanych procedur stanowienia prawa w EU. Procedura wieloetapowa. zaczyna sięna poćżatku roku. Trwa prawie cały rok.

W budżecie jest podział na wydatki obligatoryjne i nieobligatoryjne

Obligatoryjne:na politykę rolną w zakresie interwencji rynkowej (gwarancji). Gwarantująrolikom okreśłony poziom dochodów.; wytaki na działnia zewn, aminisrację i rezerwy budżetowe

Nieobligatoryjne: rolnictwo, strukturalna, wewnętrzna

PRocedura stanowienia budżetu: do 1 września projekt budżetu dla Rady. Potem do parlamentu. Potem budżet jest zatwierdzany zazwyczaj w końcu grudnia i obowiązuje od roku nastęnego. Jeślni nie zatwierdzi się budżetu w terminie to jest prowizorium budżetowe i wydaje się środki miesięcznie w wielkości 1/12 przewidywań budzetowych.

POLITYKA KONKURENCJI

Wchodzi w skład polityk będących w wyłącznej kompetencji EU.

Ogólny sens tej polityki i jej umiejscowienie w działaniach EU:

Przesłanki ekonomiczne(to tak naprawdę polityka ochrony konkurencji):

- przekonanie wynikająće z podręcnzików ekonomii. Monopol jest chujowy, a konkurencja jest dobra. Jest motorem postępu. CHodzi o ograniczenie nieefektywnośći monopolu. -NIeefektywność ma swój wymiar statyczny i techniczny (niesprawne zarządzanie).

także dynamiczny wymiar. Monopol nie ma chęci do innowacji

- ograniczenie konkurencji stanowi jednocześnie utrudnienie dla handlu MN, integracji.

Dlaczego nie wystaczają instytucje krajowe do tego? Bo nie mają zasięgu poza kraj. A mamy wspólny rynek, nie?

Polityka konkurecnji była uznana już w traktacie założycielskim. Ale se była na marginesie. Nabrała znaczenia na poczaktu lat 90, kiedy postał wspólny rynek. Podejście do konkurencji w trkatatach zmieniło się. W kierunku trochę nieoczekiwanym. W trkatatach załżycielskim było wolnej konkrencji. W trkatacie lizbońskiej pojęćie wolnej konkurencji zniknęło. Ale w preambule do trk. lizbnksiego mowi się o uczciwości konkurencji.

Cele ochorny konkurencji:

-ochorna procesu konkurecnji przed zaklóceniami ze strony pdomiotó prywatnych i punlicznych. (główny cel)

-budowa rynku wenw.

-wpsiranie konkurancyjnośći

-ochrona środowiski

-ochorna konsumenta

Zakres polityki konkurencji:

Zakres jest wyznaczony w traktatach przde wsyzstkim. Art. 101-109 tr. lizbońskiego są podstawowe przepisy dot ochrony konkurencji.

Oprócz trkatatu jest prawo wtórne np. rozttrzygniecia TS, rozporządzenia RADy

DO przedsiębiorst odnoszą się art 101-106 reszta do państwa

Jakich kwestii dotyczą te artykuły?:

-Dotyczą porozumień między przesiębiorstwami (zmów). Zmowy są chujowe i ograniczają konkurancję.

-nadużywania pozycji dominująćej

-pomoc pobliczna

-przedsiębiorstwa publiczne i posiadające specjalne prawa

-konktrola przez KE koncentracji przedsiębiorstw ( to nie jest w traktacie)

Ochoronąkonkurencjie zajmuje się:

*Rada EU-która konsultuje się z PE. Rola PE jest mniejsza.

*KE - inicjuje stanowienie tego prawa. Przedstawienie projektów aktuów prawnych . KE realizuje na bieżąco politykę ochrony konkurencji. Czuwa nad tym, aby konkurencja nie byłą zagrożona.

*TS - interpretuje prawo i określa pewne terminu np. co to jest przedsięborstwo. Weryfikuje decyzje KE

*Instytucje krajowe. Krajowe organy antymonopolwe, któe wspólracuje miedzy sobą i z KE. W 2004 r. powołąno Europejśką Sieć Konkurencji.

*Krajowe Sądy antymonopolowe. Współpracująz TS

Elementy polityki ochrony konkurencji:

1. reguły ochrony konkurencji dotyczące porozumień między rpzedsiębiostwami. Art 101 zakazuje ze skutkiem bezpośrednim wszelkich porozumień, które ograniczają konkurencję i ograniczają handel na jednolitym rynku wewn.

Od tej reguły jest dużo wyjątków:

-reguła de minimis w kwestii wpłwu na handel. Ponizej kwoty 40 mln euro nie zajmują się tym

-wyłączenie indywidualne. np. są porozumienie które sprzyjają posępowi technicznemu. Ograniczają konkurencjęale w sumie to robią dobrze. Są wtedy akceptowalne.

-wyłączenia grupowe. Dotyczą niektórych rodzajów umów. np. licencyjnych, praw badawczo-rozwojowych.

-bagatelne. Jeśli są małe skałe obrotów to organy mają na to wyjebane.

Jeśli KE dojdzie do wniosku ze ktos narusza regułu konkurencji, to KE rozpoczyna postępowanie. Można też donieść na kogoś. W wyniku postępowania KE możę żądać wsyzstkich dokumentów.

2. pozycja dominąca. art 102 trk liz. zakazuj nadużywania pozycji dominującej Kryterium:wpływ na handel między państwami członkowskimi. DOtyczy to firm nie tylko unijnych ale też spoza EU. Jak można nadużywać? Narzucać zbyt wysokie ceny albo żądać transakcji wiązanych, stosować nieróne warunki wobec różnych warunkach.

Co to jest w ogóle pozycja dominująca? Na rynku? CO to jest rynek? TO powstają wątpliwości. inaczej ta pozycja będzie wyglądać w różńych bańząch. Pozycja dominujaće jest w tedy ,gdy nie liczymi sę z innymi uczestnikami rynku, uzależniamy od siebie innych uczestników rynku, zapobiga konkurencji.

3. kontrola koncentacji Firm. chodzi tu o fuzje i połączenia. Czasem jest to korzystne:obniża siękoszty, wziększa skalę produkcji. KE musi musi wprowadzić odpowienią nalizę ekonomczina. KE zajmuje się kontroląkoncentracji jesli ma to wymiar unijny, jesli rpzekraczają pewną wielkość. np obró 5 mld euro w skali świata. KE jest zobowiązana uzyskać od przesiebiorstw info na temat planownej fuzji. JEsli są przekreoczone jakieś wskaźniki np. ten wyminione wyżęj, KE ma miesiac aby się wypowiedzieć czy ta fuzja będzie okej.