STOSUNKI POLSKO-SŁOWACKIE
Współpraca polityczna , wojskowa i kulturalno-naukowa:
- wizyty na najwyższym szczeblu, intensywne kontakty polityczne
- 2002r – na szczycie NATO w Pradze, Słowacja została zaproszona do Sojuszu Północnoatlantyckiego i UE, a w Kopenhadze, razem z Polską i pozostałymi krajami kandydującymi, zakończyła negocjacje z UE.
- Polska wspierała aspiracje i wysiłki Słowacji na rzecz integracji z NATO i UE, co wynikało z sympatii, dobrosąsiedzkich stosunków oraz uwzględniało też interes Polski : „aby w regionie środkowoeuropejskim rozszerzała się strefa stabilności i bezpieczeństwa”
- Prezydenci: Aleksander Kwaśniewski i Rudolf Schuster mieli bardzo dobre kontakty, często bywali u siebie oficjalnie i roboczo.
- Tak samo dobre stosunki mieli premierzy : Jerzy Buzek i Leszek Miller często spotykali się z M. Dzurindą i jego następcą Robertem Fico. Odbywało się to na płaszczyźnie dwustronnej ale intensywnie wykorzystywano też możliwość kontaktów przy okazji posiedzeń Rady Europejskiej, a zwłaszcza GW ( i wcześniej) CEFTA. Warto podkreślić ich bardzo rzeczowy charakter. Z reguły każde spotkanie kończyło się konkretnymi ustaleniami, powołaniem zespołów roboczych itp.
- Rezultat pierwszej wizyty M. Dzurindy w Warszawie – to powołanie 6 zespołów problemowych, mających na celu opracowanie projektów współpracy m.in. w dziedzinie: energetyki, kontaktów przyrodniczych i komunikacji.
- maj 2001r – w Polsce przebywał minister spraw zagranicznych RS Eduard Dukan (wcześniej w RS był polski min. Bronisław Geremek) – była to pierwsza oficjalna wizyta od 1997r.
- Kontakty min. Nasiliły się w okresie przygotowań Słowacji do członkostwa w NATO i UE.
- Duża intensywność polsko-słowackich kontaktów parlamentarnych
- na polsko-słowackie kontakty nie miały wpływu zmiany opcji politycznych i koalicji rządzących w obu krajach oraz występujące niekiedy rozbieżności stanowisk w niektórych kwestiach polityki zagranicznej lub europejskiej. Obie strony dążyły i dążą do podtrzymania i rozwijania wszystkich elementów współpracy sąsiedzkiej, które przynoszą Polsce i Słowacji wymierne korzyści. Relacje między kolejnymi władzami polski i Słowacji układały się równie dobrze ( L .Kaczyński i I. Gasparowicz).
- Intensywny rozwój współpracy wojskowej. 2002r – utworzenie polsko-słowacko-czeskiej brygady, której sztab mieścił się w Topolczanach na Słowacji, a pierwszym dowódcą został wojskowy słowacki. Brygada już zakończyła współpracę ale planowane są podobne przedsięwzięcia w ramach UE i GW np. w postaci mieszanych grup bojowych.
- Najważniejsze przykłady współpracy to : przekazywanie polityczno-wojskowych doświadczeń płynących z członkostwa RP w NATO, wspólne ćwiczenia jednostek armii lądowej , eksperckie rozmowy na temat uzbrojenia, zarządzania kadrami wojskowymi i cywilnymi, współpraca naukowo-badawcza ( np. Miedzy Instytutem Technicznym Wojsk Lotniczych w Warszawie a Wojskowym Instytutem Wojsk Lotniczych Słowacji) oraz wojsk przygranicznych.
- Współpraca kulturalno-naukowa opiera się o międzyrządową „Umowę współpracy kulturalnej, oświatowej, i naukowej z marca 2000r” oraz umowy międzyresortowe, a także porozumienie PAN i Słowacką Akademię Nauk.
- Na Słowacji ukazuje się też literatura polska( np. T.Różewicz, w.Gombrowicz)
- Bliskie są kontakty polskich i słowackich uniwersytetów
- Ożywiona współpraca również między uczelniami artystycznymi
- od 2002r – otwarta jest stała ekspozycja słowacka w Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. W obu krajach działają różne instytucje kultury.\
PARTNERSTWO GOSPODARCZE
- Ujemne saldo handlowe po stronie polskiej. W 2008 r – wyniosło 1,3 mld USD., jest to nieuniknione jako konsekwencja dużej różnicy w chłonności importowej, związanej z wielkością rynków. W słowackich obrotach handlowych Polska zajmuje 4 miejsce.( Po Niemczech, Czechach).
- Wśród towarów przywożonych na Slowację dominują maszyny oraz urządzenia mechaniczne i sprzęty elektroniczne a także artykuły spożywcze
- Słowacja dostarcza nam: art., przemysłowe i środki transportu; głownie samochody, oraz części i podzespoły. Import telewizorów też jest zauważalny. Sporadycznie piwo i wino.
- niska chłonność rynku słowackiego
- zainteresowanie rynkiem słowackim ze strony polskiej będzie wzrastało, czemu sprzyjają niskie podatki oraz uproszczone procedury rejestracji i prowadzenia działalności gospodarczej. Przeszkodą tutaj mogą być „kampanie propagandowe” słowackich org. Gospodarczych i izb handlowych, przestrzegających przed zalewem polskich ziemniaków, okien plastikowych itp.
- we współpracy dominuje handel, inwestycje sa słabo rozwinięte, na Słowacji działają jedynie małe firmy dystrybucyjne, należące do polskich przedsiębiorców np. rozprowadzające artykuły meblarskie, gospodarstwa domowego itp. Największy wzrost polskich inwestycji na Słowacji miał miejsce po 2004 r. Zaś słowackie instytucje w Polsce do 2004 r przeyższały polskie, ale później się to odmieniło i część inwestycji słowackich wycofano z Polski ( stacje benzynowe „Slovnaftu”).
- W najbliższych latach będzie rozwój motoryzacyjnej współpracy ( powiązania z fabrykami: KIA Motors w Żylinie, PSA Peugeot Citroen w Trnawie)
-Dobrze rozwinięta współpraca turystyczna oraz ruch tranzytowy
- Turystyka zakupowa – Słowacy płacą w walucie europejskiej, co się bardzo opłaca
WSPÓŁPRACA TRANSGRANICZNA
- na polsko[słowackiej granicy działają 3 euroregiony: Karpaty (wielostronny), Tatry(dwustronny) i Beskidy ( polsko-słowacki)
- Kwiecień 2002 – konferencja polsko-słowacka w Preszowie, gdzie omawiano przyszłość współpracy transgranicznej w ramach UE, poszukiwano jej przełożenia na efekty gospodarcze, czyli m.in. wzrost zatrudnienia.
- Rozwojowi kontaktów regionalnych sprzyja bliskość językowa, kulturowa, ale także zbieżność interesów w dążeniu do zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych
- ważniejszą inicjatywą transgraniczną było podjęcie przez władze regionów: Żylińskiego, śląskiego i morawskoślaskiego działań zmierzających do pełniejszego wykorzystania potencjału gospodarczego, znajdującego się w trójkącie: Katowice-Ostrawa-Żylina
- forum gospodarcze Euroregionu Tatry, zorganizowane w republice słowackiej w listopadzie 2008r w Spiskiej Nowej Wsi i będzie kontynuowane w latach następnych
- Komisja Międzyrządowa ds. współpracy Transgranicznej – jest ważnym instrumentem współpracy obu krajów ( działa od 12 lat) , zajmuje się głównie : aktywizacją i wspieraniem regionalnej administracji państwowej oraz samorządowej ze swoimi partnerami w celu realizacji wspólnych projektów gospodarczych, społecznych, kulturalno-edukacyjnych, przyczyniających się do rozwoju obszarów przygranicznych w obu państwach. Komisja spotyka się raz w roku i wytycza dalszy plan działania. Skład : 11 grup roboczych:
( ds. ochrony zdrowia, kultury, edukacji i wymiany młodzieży itp.) Komisja wspiera rozwój infrastruktury technicznej i komunikacyjnej.
- Współpraca społeczna i obywatelska, placówki konsularne. Słowacja otwiera kolejne konsulaty honorowe: Poznań, Gliwice, Rzeszów, Sopot, Wrocław i Zakopane oraz konsulat generalny w Krakowie.
- współpracę poprawia forum z inicjatywy Ambasadora Słowacji w Polsce Franciszka Rużiczki.
RAZEM W UNII EUROPEJSKIEJ
- wspólny cel obu państw to pomyślne zakończenie negocjacji akcesyjnych z UE, oraz wspólne interesy: uzyskanie stosownego wsparcia dla gałęzi gospodarki wymagających restrukturyzacji i stosowanie zasady solidarności w decyzjach unijnych.
- polsko-słowacki „okrągły stół”, poświęcony różnym aspektom akcesji, który z inicjatywy Ambasady RP w lipcu 2002r obradował w Bratysławie z udziałem ministrów i ekspertów obu stron.
- jednoczesne przyjęcie do UE : 01.05.2004r
- w obu krajach widoczne są efekty okresu poakcesyjnego , zarówno bezpośrednie jak i pośrednie.
Bezpośrednie : rosnące strumienie funduszy europejskich, zwłaszcza strukturalnych , Polska w latach 2007-2013 otrzymała z UE ponad 67 mld euro., a Słowacja ok 11mld euro na rozwój regionalny, infrastrukturę, edukację itp. ; otwarcie rynków pracy prawie wszystkich krajów członkowskich ( z wyjątkiem Austrii i Niemiec) oraz ogromny postęp w dochodzeniu do pełnej realizacji podstawowej zasady UE czyli 3 wolności: swobodny przepływ towarów, osób i kapitału.
Pośrednie: spadek bezrobocia w obu krajach, przyspieszenie wzrostu PKB, zwiększenie napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych i zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego – dzięki czemu nastąpił wzrost płac realnych i przyrost miejsc pracy . ( Słowacja przystąpiła do Eurolandu , od 1 stycznia 2009 walutą jest tam euro)