Temat 2: Prewencja kryminalna.
*Rola państwa w zapewnianiu bezpieczeństwa
Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego jest jednym z najważniejszych i najstarszych zadań publicznych związanym ściśle z samym powstawaniem władzy publicznej.
Konstytucja art. 5 : „RP strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.”
Jest to zapis deklaratywny, istnieją pewne priorytety nad którymi trzeba czuwać. Bezpieczeństwo w pewnym wymiarze nie jest możliwe.
*Bezpieczeństwo a swobody
Działania na rzecz bezpieczeństwa ograniczają nasze swobody i wolności np. gdy chcemy być bezpieczni godzimy się na to żeby w miejscach publicznych zamontowane były kamery.
-dwie drogi podejścia do bezpieczeństwa:
a) podejście systemowe poprzez uzyskanie efektu energii
b)coraz większe ograniczenie swobód i wolności ograniczenie rozwoju
BEZPIECZEŃSTWO:
-organizacje pozarządowe
-biznes
-administracja publiczna: samorząd terytorialny
Zapewnianie bezpieczeństwa obejmuje całokształt różnorodnych i powiązanych wzajemnie środków realizowanych zarówno przez organy państwowe jaki i przez organizacje..
*Kompetencje i zakres działania władz lokalnych:
1) Samorząd gminny
Art. 7.
1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
3a) działalności w zakresie telekomunikacji,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej,
2) Samorząd powiatowy
Art. 4.
1. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym
w zakresie:
1) edukacji publicznej,
2) promocji i ochrony zdrowia,
3) pomocy społecznej,
4) polityki prorodzinnej,
5) wspierania osób niepełnosprawnych,
6) transportu zbiorowego i dróg publicznych,
7) kultury i ochrony dóbr kultury,
8) kultury fizycznej i turystyki,
9) geodezji, kartografii i katastru,
10) gospodarki nieruchomościami,
11) administracji architektoniczno-budowlanej,
12) gospodarki wodnej,
13) ochrony środowiska i przyrody,
14) rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
15) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
16) ochrony przeciwpowodziowej, <w tym wyposażenia i utrzymania powiatowego
magazynu przeciwpowodziowego,> przeciwpożarowej i zapobiegania
innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska,
17) przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy,
18) ochrony praw konsumenta,
19) utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz
obiektów administracyjnych,
20) obronności,
21) promocji powiatu,
22) współpracy z organizacjami pozarządowymi.
3) Samorząd województwa
Art. 14.
1. Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone
ustawami, w szczególności w zakresie:
1) edukacji publicznej, w tym szkolnictwa wyższego,
2) promocji i ochrony zdrowia,
3) kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
4) pomocy społecznej,
<4a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,>
5) polityki prorodzinnej,
6) modernizacji terenów wiejskich,
7) zagospodarowania przestrzennego,
8) ochrony środowiska,
9) gospodarki wodnej, w tym ochrony przeciwpowodziowej, a w szczególności
wyposażenia i utrzymania wojewódzkich magazynów przeciwpowodziowych,
10) transportu zbiorowego i dróg publicznych,
11) kultury fizycznej i turystyki,
12) ochrony praw konsumentów,
13) obronności,
14) bezpieczeństwa publicznego,
15) przeciwdziałania bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy,
15a) działalności w zakresie telekomunikacji.
<16) ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.>
*Kompetencje i odpowiedzialność samorządów:
patologie społeczne:
-alkoholizm
-narkomania
bezpieczeństwo w ruchu drogowym
bezpieczeństwo imprez masowych
dzieci i młodzież (nieletni)
*Komisja bezpieczeństwa i porządku publicznego
- ustawa o samorządzie powiatowym art. 38a par.1
Art. 38a.
1. W celu realizacji zadań starosty w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi
służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie
porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, tworzy się komisję bezpieczeństwa
i porządku, zwaną dalej «komisją».
2. Do zadań komisji należy:
1) ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie
powiatu,
2) opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a
także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z
zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
3) przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości
oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli,
4) opiniowanie projektów innych programów współdziałania Policji i innych
powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących
na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i
bezpieczeństwa obywateli,
5) opiniowanie projektu budżetu powiatu - w zakresie, o którym mowa w pkt 1,
6) opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w
sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i
4,
7) opiniowanie, zleconych przez starostę, innych niż wymienione w pkt 2 i pkt
4-6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.
3. Prezydent miasta na prawach powiatu i starosta powiatu graniczącego z takim
miastem mogą utworzyć, w drodze porozumienia, wspólną komisję dla miasta
na prawach powiatu oraz powiatu graniczącego z takim miastem. W takim przypadku
prezydent miasta i starosta współprzewodniczą komisji.
4. Porozumienie, o którym mowa w ust. 3, określa w szczególności:
1) tryb powoływania członków komisji, o których mowa w ust. 5 pkt 2-4,
2) zasady pokrywania kosztów działania komisji oraz zwrotu członkom komisji
i osobom powołanym do udziału w jej pracach wydatków rzeczywiście poniesionych
w związku z udziałem w pracach komisji,
3) zasady obsługi administracyjno-biurowej komisji.
5. W skład komisji wchodzi:
1) starosta jako przewodniczący komisji,
2) dwóch radnych delegowanych przez radę powiatu,
3) trzy osoby powołane przez starostę spośród osób wyróżniających się wiedzą
o problemach będących przedmiotem prac komisji oraz cieszących się
wśród miejscowej społeczności osobistym autorytetem i zaufaniem publicznym,
w szczególności przedstawicieli samorządów gminnych, organizacji pozarządowych, pracowników oświaty, a także instytucji zajmujących się
zwalczaniem zjawisk patologii społecznych i zapobieganiem bezrobociu,
4) dwóch przedstawicieli delegowanych przez komendanta powiatowego (miejskiego)
Policji.
6. W pracach komisji uczestniczy także prokurator wskazany przez właściwego
prokuratora okręgowego.
7. Starosta może powołać do udziału w pracach komisji funkcjonariuszy i pracownik
ów innych niż Policja powiatowych służb, inspekcji i straży oraz pracownik
ów innych organów administracji publicznej wykonujących zadania z zakresu
porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu.
8. Funkcjonariusze i pracownicy, o których mowa w ust. 7, uczestniczą w pracach
komisji z głosem doradczym.
9. Kadencja komisji trwa 3 lata.
10. Odwołanie członka komisji przed upływem kadencji przez organ, który go powołał
lub delegował, jest możliwe jedynie z ważnych powodów, które podaje się
na piśmie. Członkostwo w komisji radnego delegowanego przez radę powiatu
ustaje zawsze z wygaśnięciem jego mandatu.
11. W przypadku śmierci, odwołania lub rezygnacji członka komisji przed upływem
kadencji, organ, który go powołał lub delegował, powołuje lub deleguje nowego
członka komisji na okres pozostały do upływu kadencji poprzedniego członka.
COMMUNITY POLICING
Zasady policyjnego działania według Roberta Peel’a- Trzeba ciągle utrzymywać dobre stosunki ze społeczeństwem pamiętając, że policja jest jego częścią, której płaci się za całodobowe pełnienie obowiązków ciążących na wszystkich obywatelach.
Community Policing- idea powstania
-USA lata 60 (gwałtowny wzrost przestępczości)
-szybki rozwój gospodarczy i przeobrażenia społeczne doprowadzają do zamieszek na tle rasowym i kulturowym.
-policja podejmuje coraz bardziej radykalne środki
-następuje drastyczny spadek zaufania do policji, zerwanie więzi społecznej oraz spadek skuteczności działań.
Community Policing- to filozofia utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego mająca na celu redukcję przestępczości i braku porządku w społeczeństwie, poprzez tworzenie atmosfery zaufania, poszanowania i współpracy między policją a społeczeństwem.
-jest to polityka przekładająca się na strategię nastawioną na osiąganie skutecznej kontroli przestępczości, zmniejszeniu poczucia zagrożenia przestępczością, poprawienie jakości życia, usprawnianie pracy policji i podniesienie autorytetu policji przez proaktywne wykorzystywanie środków społecznych dla zmiany warunków stanowiących podłoże działań przestępczych.
Założenia:
- tworzenie zaufania
- stosowanie taktyki i strategii polegającej na rozwiązywaniu problemów
- zmianę policyjnej struktury organizacyjnej i mentalności tak aby wspierały przemiany wynikające z tej filozofii.
- zapobieganie przestępczości
- redukowanie zagrożeń porządku społecznego tj: prostytucja, wandalizm, alkoholizm w miejscach publicznych.
- podnoszenie poczucia bezpieczeństwa
- poprawa relacji Policja a społeczeństwo
- poprawa standardów życia
Elementy:
- Community partnership/ długotrwała partnerska współpraca policjanta z mieszkańcami, kościołem, szkołą, biznesem, szpitalem, stowarzyszeniami itp.
- Problem solving/ wspólne rozwiązywanie problemów przy współpracy z administracją miasta, która zapewnia ich szybką likwidację
Cechy konstytutywne Community Policing
Konsultacje – identyfikacja problemów, systematyczne działania dotyczące potrzeb społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa publicznego.
Adaptacja – zmiana sposobu kierowania, zwiększenie swobody lokalnych jednostek policji w podejmowaniu inicjatyw oraz decyzji.
Mobilizacja – mobilizacja obywateli i instytucji poza policyjnych do działań na rzecz bezpieczeństwa.
Rozwiązywanie problemów – eliminowanie wszelkich warunków i okoliczności sprzyjających powstawaniu przestępczości i strachu przed nią.