1. Przypadki, w których dopuszczalne jest stosowanie ukladu lokalnego przy zakładaniu osnowy poziomej:

Dopuszcza się czasowe stosowanie układów lokalnych w przypadku wykonywania pomiarów uzupełniających i bieżącej aktualizacji mapy zasadniczej. Tworzenie nowych układów lokalnych może następować w przypadku:

1. Zakładania osnów realizacyjnych obiektów budowlanych oraz badań odkształceń i przemieszczeń budowli i podłoża gruntowego,

2. Wykonywania dokumentacji powstałej w wyniku robót geodezyjnych nie podlegających zgłaszaniu w trybie obowiązujących przepisów,

3. Obiektów specjalnych, gdy względy techniczne wymagają opracowania osnów o dokładności większej niż to wynika z zastosowania układu państwowego.

4. Istnieje już układ lokalny (p. Warszawa) a przejście na układ państwowy wymaga nakładów nie mających uzasadnienia ekonomicznego.

W innych przypadkach uzasadnionych technicznie i ekonomicznie tworzenie układów lokalnych może nastąpić za zgodą Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. (np. w przypadku gdy na danym obszarze nie ma układu państwowego – co w Polsce i „dobie” GPS jest już raczej niemożliwe)

2. Różnice pomiędzy układem warszawskim a układem 1965

Układ Warszawski:

- uklad lokalny

- za początek układu współrzędnych przyjeta jest kopule kościoła ewangelickiego przy placu Małachowskiego

- za 0 osnowy pionowej przyjęty poziom Wisly (zero głównej łaty wodowskazowej)

- rozmiar arkusza mapy 60x 80

- osie układu oznaczone N (północ) O (wschód)

- inaczej oznaczone są godła mapy zasadniczej,

- wysokość jest opisana punktami wysokościowymi (tzw. Koty) a nie warstwicami,

- w wersji rozwarstwionej mapy zasadniczej inne nakładki niż w układzie panstwowym

Państwowy układ współrzędnych płaskich prostokątnych nie jest układem jednolitym. Posiada on 5 stref odwzorowawczych :

-dla czterech odwzorowawczych przyjęto odwzorowanie quasi-stereograficzne (odwzorowanie płaszczyznowe ukośne, wiernokątne). Są to: strefa 1- obejmująca południowo-wschodnią część Polski; strefa 2- część północno- wschodnią; strefa 3- część północno-zachodnią; strefa 4- część południowo-zachodnią Polski

-Każde odwzorowanie quasi-stereograficzne jako wiernokątne odwzorowanie płaszczyznowe elipsoidy definiuje się, określając położenie punktu głównego (punktu styczności płaszczyzny z powierzchnią elipsoidy) oraz skalę odwzorowania w tym punkcie, będącą równocześnie skalą podobieństwa odwzorowania.

-dla strefy 5 przyjęto odwzorowanie Gaussa-Krügera z 3-stopniowym pasem odwzorowawczym. Strefa 5 obejmuje byłe województwo katowickie w granicach sprzed reformy administracyjnej 1975 r.

3. Podstawowe zasady wykonywania pomiarów geodezyjnych:

1. Pomiar zgodnie z zasada od ogółu do szczegółu

2. Musza występować obserwacje nadliczbowe – niezbędne do przeprowadzenia analizy dokładności (i dające możliwość wyrównania) oraz kontroli, elementów nadliczbowych – kontrola obliczeń

3. Jednolitość prac geodezyjnych:

-jednolity system miar,

-jednolity system odniesienia i odwzorowania wyników pomiarów,

-znormalizowana treść, dokładność i forma opracowań (typowych).

4.Czynniki które decydują o wyborze skali mapy zasadniczej.

-stopien zageszczenia szczegółów sytuacyjnych tworzacych tresc mapy

-stopien zageszczenia terenu w urzadzenia podziemne, naziemne i nadziemne

-planowane zamierzenia inwestycyjne

20.Proszę wymienic rodzaje bledow wystepujacych przy pomiarach geodezyjnych, które z nich możemy wyeliminowac w trakcie opracowywania obserwacji, a które pozostaja i decyduja o dokladnosci pomiarow.

Bledy pomiarow dzielimy na 3 grupy: grube czyli omylki, systematyczne i przypadkowe.

-Bledy grube -omyłki

-Bledy systematyczne znieksztalcaja wyniki pomiarow wedlug okreslonego prawa.Znajomosc tego prawa umozliwia wyeliminowanie bledow systematycznych poprzez odpowiednio wykonany pomiar lub uwzgledniajac blad w obliczeniach.

-Bledy przypadkowe sa drobne i nieuchwytne uzaleznione od stale zmieniajacych się warunkow pomiaru.Nie można ich uniknac ani wyeliminowac.

5. Co stanowi treść mapy zasadniczej? Jaka jest różnica zawartości treści mapy w skali 1:500 i w skali 1:5000?

Tresc mapy dzieli się na obligatoryjna tzn. obowiazkowa oraz fakultatywna tzn. dopuszczalna zalezna od potrzeb i zamierzen inwestycyjnych.

Tresc mapy zasadniczej stanowia:

-punkty osnowy geodezyjnej

-granice

-budynki,ogrodzenia

-uzbrojenie terenu oraz urzadzenia inzynieryjno-techniczne

-drogi i koleje z urzadzeniami towarzyszacymi

-wody i urzadzenia towarzyszace

-kontury klasyfikacji gruntow ich oznaczenia i numery dzialek

-pomniki, cmentarze, figury i krzyze przydrozne

-rzezba terenu

-opisy informacyjne zwiazane z trescia mapy

Treść mapy zasadniczej NIE zależy od skali jej opracowywania, zależnie od skali może być tylko przedstawiana innymi znakami umownymi, inny tez może być stopień generalizacji

6. Proszę opisac stala dodawania w dalmierzu elektrooptycznym.

Stala dodawania laczy ze soba wplyw roznicy miedzy centrem mechanicznym dalmierza, a jego centrem elektronicznym.

Stała dodawania dalmierza nie jest zależna od długości, składa się ze stałej dodawania samego instrumentu (dalmierza) i lustra

Dalmierz – różnica miedzy :zerem geometrycznym a elektronicznym)

Lustro – różnica miedzy „zeram optycznym a geometrycznym”

7. Proszę wymienic i krotko opisac poprawki i redukcje które winny być uwzglednione przy redukcji boku pomierzonego dalmierzem elektrooptycznym w przypadku ukladu 1965.

- stała dodawania,

- poprawka atmosferyczn

- czasem poprawka fazomierza

- redukcja długości skośnej do poziomu,

- redukcja długości poziomej na poziom morza,

- redukcja długości z poziomu morza do układu odniesienia

8.Korzystajac z prawa Gaussa przenoszenia bledow proszę wykazac ze dokladnosc pomiaru kata w dwocz polozeniach lunety jest rowna dokladnosci pomiaru kierunku w jednym polozeniu lunety.

Napisać wzór na obliczenie kata pomierzonego w dwóch położeniach lunety, założyć że wszystkie kierunki (lewy, prawy, przez zenit prawy, i znowu lewy) są mierzone z takim samym błędem , zróżniczkować wzór i samo wyjdzie

Pomiar kąta: [(K’p-K’l)+(K”p-K”l)]/2=alfa

Przy zalozeniu, ze K’p, K’l, K”p, K”l zostaly pomierzone z taka sama dokładnością.

m(kąta)=√(1/4)(mk^2+ mk^2+ mk^2+ mk^2) = m(kierunku)

10.Proszę podac dokladnosc metody mechanicznej obliczania powierzchni oraz wymienic skladajace się na nia bledy.

Szacuje się na około 1/200 P

Skladaja się na nia bledy:

-błędy układu odniesienia, błędy osnowy

-pomiarow w terenie (dlugosci bokow katy)

-skartowania rysunku [nanoszenia na mape]

-skurczu arkusza

-błędy planimetrowania

11.Proszę wymienic bledy wplywajace na dokladnosc metody graficznej obliczania powierzchni, ale tylko takie które nie maja wplywu na dokladnosc metody analitycznej.

-Skartowania rysunku

-Graficznego pomiaru elementow z mapy

-Skurczu arkusza

12. Proszę podac jaka jest dokladnosc metody analitycznej obliczania powierzchni. Jakie czynniki decyduja o tej dokladnosci, które z nich nie maja wplywu na dokladnosc metody graficznej obliczania powierzchni.

1/1000 P

Bledy:

-błędy układu odniesienia, błędy osnowy

-Pomiarow w terenie (dlugosci bokow i katow)

Wszystkie z nich maja wplyw na metode graficzna.

13. Proszę podać interpretację geometryczną stałej dodawania i stałej mnożenia w planimetrze biegunowym. Jak wyznaczyć stałą mnożenia.

Stala dodawania rowna jest polu jakie zatoczy wodzik przy nieruchomym w czasie tej operacji kolku calkujacym. (tzw. Pole martwe)

Stala mnozenia rowna jest polu prostokata w którym jednym z bokow jest dlugosc ramienia wodzacego a drugim jest 1/1000 obwodu kolka calkujacego.

Wyznaczanie stalej mnozenia:

Wybieramy znana powierzchnie np. kwadrat siatki pierworysu, nastepnie planimetrujemy powierzchnie kilkakrotnie prowadzac wodzik zgodnie z ruchem wskazowek zegara. Stala mnozenia jest to iloraz pola oraz sredniej roznicy odczytow z licznika kolka calkujacego wykonanych z kilku oprowadzen wodzika po granicy kwadratow siatki.

14.Proszę przeanalizowac dokladnosc niwelacji geometrycznej (dla jednego stanowiska) w przypadku

tzw. niwelacji ze srodka

tzw. niwelacji w przod

Niwelacja w przod

-poprawki ze względu na blad kulistosci ziemi i refrakcji maja wplyw na blad odczytow wysokosci

-na dokladnosc ma również wplyw blad nierownoleglosci osi celowej do osi libelli

-Wysokość niwelatora wyznaczamy z większym błędem niż dokładność odczytu łaty

Niwelacja ze srodka

-w przypadku gdy odleglosc jest taka sama bledy spowodowane kulistoscia ziemi, nierownolegloscia osi celowej do osi libelli sa jednakowe, zas bledy wynikle z istnienia refrakcji pionowej w wiekszosci przypadkow można uznac za jednakowe. Przy odejmowaniu odczytu w przod od odczytu wstecz bledy automatycznie redukuja się.

15. Proszę podac jak sprawdzamy warunek rownoleglosci osi celowej do osi libelli w niwelatorze ze sruba elewacyjna, a jak w przypadku niwelatora samopoziomujacego.

Sprawdzenie tego warunku sprawdza się metoda podwojnej niwelacji. Polega to na obraniu 2 punktow w odleglosci ok. 50m. Miedzy latami w rownej odleglosci ustawiamy niwelator. Wykonujemy odczyty na lacie A oraz B. Wyznaczamy roznice wysokości

Następnie ustawiamy się przy jednej z łat i ponownie wyznaczamy różnice wysokości miedzy tymi samymi łatami, jeżeli obie różnice są zgodne z dokładnościa 2-3 mm to jest OK.

W obu typach niwelatorów sprawdzanie odbywa się w ten sam sposób, inaczej tylko rektyfikacja ale o tym w pytanie nie było

16.Celowa dluga.

Celowa długa to taka celowa w niwelacji trygonometrycznej przy której należy uwzględniac porawke za krzywizne ziemi i refrakcje, jeżeli łacznie te poprawki mają więcej niż 50% dokładności niwelacji to musimy uwzględniać, dokładnoś ta wyliczamy w zleżności od dokładności poniaru kata i długości

17.Proszę podac czynniki które decyduje o wprowadzeniu do niwelacji trygonometrycznej poprawek za krzywizne Ziemi i za refrakcje pionowa(podzial celowych na krotka i dluga)

Dla krótkich celowych ≤ 380m tak jak podałem wyżej to zależy od dokładności pomiaru kata pionowego i długości

Zakładamy, że powierzchnia Ziemi jest płaszczyzna i kierunek lini pionowych jest do niej prostopadły

Dla dlugich celowych >380m bierzemy poprawki uwzgledniajace kulistosc Ziemi i refrakcje jeżeli ich wartosc jest wieksza niż dokladnosc pomiaru.

18.Proszę omowic wplyw bledow centrowania, celowania i odczytu na sredni blad pomiaru kierunku.

Brak błędu poziomowania

Wszystkie obliczone błędy zsumować (w kwadracie) i po pierwiastku będzie wynik

19.Proszę wymienic i podac krotka charakterystyke bledow instrumentalnych wsytepujacych przy pomiarze kata poziomego, jak możemy je eliminowac lub ograniczyc ich wplyw.

Blad kolimacji i inklinacji- eliminujemy poprzez mierzenia kątów w dwóch położeniach lunety.

21.Proszę opisac pojecie obserwacji nadliczbowej i opisac jej znaczenia w obliczeniach geodezyjnych.

Obserwacje nadliczbowe służą do sprawdzenia informacji i analizy błędów. Obserwacje nadliczbowe umożliwiają przeprowadzenie analizy dokładności i wyrównania obserwacji.

Obserwacja nadliczbowa to dodatkowa obserwacja, która nie jest konieczna do rozwiązywania danego zadania geodezyjnego.

22.Proszę podac podstawowe warunki jakie musi spelniac teodolit i zaznaczyc je na schematycznym rysunku.

• Os libelli prostopadla do osi pionowej obrotu alidady i rownolegla do plaszyczny limbusa(war. Libelli)

• Os celowa lunety prostopadla do osi obrotu lunety (war. Kolimacji)

• Os obrotu lunety prostopadla do osi obrotu alidady(war. Inklinacji)

• Luneta powinna być wolna od paralaksy

• Alidada powinna być osadzona centrycznie względem nimbusa

23.Proszę podac dlaczego katy poziome mierzymy w dwoch polozeniach lunety.

Eliminujemy wpływ kolimacji i inklinacji

24. Warunki geometryczne spełnione w ciągu poligonowym obustronnie nawiązanym liniowo i kątowo.

Ciąg poligonowy dwustronnie nawiązany to konstrukcja geometryczna, wykorzystywana do określania współrzędnych geodezyjnych punktów ciągu, w której pomierzono wszystkie boki oraz wszystkie kąty.

Ciąg poligonowy dwustronnie nawiązany spełnia następujące warunki geometryczne:

-suma kątów wynosi +/-(A0-An)+n * 180 stopni, gdzie n to liczba kątów, A0 to azymut początkowy, An to azymut końcowy; znak stojący przed nawiasem uzależniony jest od mierzonych kątów i dla kątów prawych to plus, a dla kątów lewych to minus

-suma przyrostów współrzędnych to różnica współrzędnych punktu początkowego i końcowego.

25.Proszę opisac jakie sa zasadnicze roznice miedzy osnowa pozioma a osnowa realizacyjna.

Osnowa realizacyjna jest zawsze w układzie lokalnym (ze względu na zbyt małą dokładność osnowy państwowej)

26.Proszę opisac blad miejsca zero(blad indexu) oraz opisac sposoby jego eliminowania z wynikow pomiarow kata pionowego.

Definicja:

Przy poziomym położeniu osi celowej, odczyt z kręgu pionowego powinien wynosić 100 lub 300.

Wykrywanie:

W pewnej odległości od stanowiska, na wysokości osi celowej zaznaczamy punkt (np. krzyżyk na ścianie budynku). Celujemy do tego punktu w dwóch położeniach lunety dokonując za każdym razem odczytu z kręgu pionowego. Suma odczytów z I i II położenia lunety powinna wynosić 400. Nadmiar lub niedobór od tej sumy jest podwójnym błędem indeksu.

Eliminacja błędu :

-wyznaczenie i uwzględnianie rachunkowo

-wyznaczenie i zrektyfikowanie urządzenia

-pomiar kąta w dwóch położeniach lunety

Rektyfikacja:

Srednia obliczona na podstawie dwoch odczytow da wartosc kata pionowego wolna od bledu indeksu. Sprawdzamy wycelowanie na punkt obserwacyjny i nastawiamy odczyt wyliczony na podstawie sredniego kata pionowego za pomoca sruby elewacyjnej libelli kola pionowego. Na skutek tego pecherzyk libelli przesunie się z punktu glownego. Wówczas pokrecamy srubka rektyfikacyjna libelli az do momentu wprowadzenia pecherzyka libelli do punktu glownego. Ponawiamy wszystkie czynnosci celowania dla kontroli.

OK., tak w przypadku teodolitu z libela kolimacyjna ale nowsze teodolity maja urzadzenie samopoziomujące, wtedy przesuwamy krzyż kresek na właściwy

27.Proszę wymienic bledy które mogę wystapic przy niwelacji geometrycznej wykonywanej niwelatorem technicznym (rozpatrujemy tylko 1 stanowisko), wplyw których bledow będzie zmniejszony lub wyeliminowany jeżeli pomiar jest wykonywany ze stanowiska centrycznego

-Zakrzywienie powierzchni ziemskiej

-Refrakcja

-Nierownoleglosci osi celowej do osi libelli

-Osiadanie instrumentu i lat w czasie pomiaru

-Niejednakowo umieszczony poczatek podzialu obu lat

-Bledny podzial laty w skutek naniesienia niewlasciwej jednostki dlugosci na late

-Odchylenie laty od pionu

-Blad poziomowania osi celowej

-Blad odczytu z laty

Przy pomiarze ze stanowiska centrycznego wyeliminowany zostanie blad zakrzywienia powierzchni ziemskiej a zmniejszone blad refrakcji pionowej przyziemnej i nierownoleglosci osi celowej do osi libelli.

28.Proszę opisac jakie bledy wplywaja na dokladnosc metody analityczno-graficznej obliczania powierzchni. W jakich przypadkach stosowanie tej metody jest uzasadnione.

Metodę analityczno-graficzną obliczania powierzchni stosujemy do obliczania pól wydłużonych działek. Błędy wpływające na dokładność tej metody to bledy:

-pomiarow w terenie (dlugosci bokow katy)

-skartowania rysunku [nanoszenia na mape]

-graficznego pomiaru elementow z mapy

-skurczu arkusza

29.Proszę opisac klasyfikacje osnowy poziomej.

1. osnowa podstawowa

• 1 klasy (sredni błąd względny długosci boku po wyrównaniu nie wiekszy od 5*10^-6)

1. osnowa szczegółowa

• 2 klasy (sredni bład połozenia punktu względem punktu nawiazania nie wiekszy niż 0,05m)

• 3 klasy (nie wiekszy niż 0,10m)

1. osnowa pomiarowa (dokladnosc dostosowana do konkretnych zadan geodezyjnych ) – NIE WIĘCEJ NIŻ 20 CM

30.Proszę zapisac jakimi metodami można zakladac osnowe pomiarowa.

• sieci poligonowych

• sieci linii pomiarowych

• zbioru punktów wyznaczanych wcięciami

  • kątowymi

  • liniowymi

  • sposobem biegunowym

• metodami fotogrametrycznymi

31.Proszę podac klasyfikacje osnowy pionowej.

Podstawowa i szczegółowa geodezyjna osnowa wysokościowa dzieli się na cztery klasy I,II,III i IV.

• Podstawowa geodezyjna osnowa wysokościowa składa się z punktów niwelacji precyzyjnej I i II klasy (błąd 1 i 2 mm/km).

• Do klasy III i IV należą punkty szczegółowej osnowy wysokościowej (błąd 4 mm i 10 mm/km).

• Wysokościowa osnowa pomiarowa charakteryzuje się błędem nie większy niż 20 mm/km. Punkty osnowy pomiarowej nie są dzielone na klasy (nazywamy to czasem klasa V)

32.Proszę wymienic jakie dokumenty geodezyjne powstaja przy pomiarze szczegolow sytuacyjnych metoda domiarow prostokatnych, proszę podac (krotko, w punktach) jakie informacje one zawieraja.

Przy pomiarze szczegolow sytuacyjnych metoda domiarow prostokatnych powstaje szkic polowy który wraz z danymi w nim zawartymi tworzy dokument geodezyjny.

Szkic polowy zawiera:

• Dane pomiarowe

• Tytul

• Nr szkicu

• Strzalke poludnika kierunek północy

• Dane opisowe np. nazwy ulic, numery domów, rodzja nawierzchni itp

• Podpis wykonawcy

• Date wykonania

33.Proszę opisac w jaki sposób sprawdzamy warunek rownoleglosci osi celowej do osi libelli w niwelatorze technicznym z libella elewacyjna, jakie czynnosci ponadto nalezaloby wykonac gdyby był to niwelator samopoziomujacy (sprawdzenie prawidlowosci kompensacji). Kiedy w/w warunek można uznac za spelniony.

Niwelator z libella elewacyjna (tak samo dla niwelatora automatycznego)

Sprawdzenie tego warunku sprawdza się metoda podwojnej niwelacji. Polega to na obraniu 2 punktow w odleglosci ok. 50m. Miedzy latami w rownej odleglosci ustawiamy niwelator. Wykonujemy odczyty na lacie A oraz B. Wyznaczamy roznice wysokosci. Nastepnie ustawiamy niwelator w poblizu jednej z lat i wykonujemy odczyt na lacie. Znajac roznice wysokosci wyliczamy odczyt nie obarczony bledem.Jeżeli blad przekroczy 2-3mm to należy wykonac rektyfikacje.

34.Proszę podac zasadnicze roznice miedzy pomiarami realizacyjnymi a pomiarami inwentaryzacyjnymi.

Pomiary realizacyjne mają na celu wyznaczenie w terenie przestrzennego położenia obiektów budowlanych, uzyskania zgodności wymiarów i kształtów realizowanych obiektów zgodnie z danymi z planu realizacyjnego oraz kontrolowanie wymienionych parametrów geodezyjnych z wymaganiami ustalonymi w projektach technicznych (prace geodezyjne podczas budowy).w oparciu o osnowe realizacyjna – układ lokalny

Natomiast pomiary inwentaryzacyjne obiektów lub terenu służą do zbadania stanu aktualnego w terenie (aktualizacja mapy, opracowanie projektów zabudowy lub modernizacji, stanu zachowania się obiektów). Układ państwowy

35. Proszę podac dokladnosc graficzna mapy zasadniczej.

(Dokładność graficznej mapy zasadniczej to długość terenowa odpowiadająca wielkości 0,1mm na mapie. Dla mapy w skali 1:500 to 5cm, 1:100 to 10cm, 1:200 20cm, 1:5000 50 cm)

Siatka kwadratów z dokładnością 0,1 mm

Osnowa (1: 500) 0,2 mm

Osnowa (1;1000, 1:2000, 1:5000) 0,1 mm

Szczegóły I i II grupy dokładnościowej 0,3 mm

Szczegóły III grupy dokładnosciowej 0,6 mm

36. Proszę napisac jakie informacje wynikaja z godla mapy.

Godło mapy to kombinacja liter i cyfr jednoznacznie ustalającego położenie obszaru przedstawionego na mapie w określonym układzie współrzędnych. Godło może być uzupełnione nazwą największej miejscowości na danej mapie

Skalę tez można rozszyfrować

37.Proszę wymienic i krotko opisac sposoby przedstawiania rzezby terenu na mapach sytuacyjno-wysokosciowych.

Za pomoca:

• Warstwic – wyznaczaja one linie o jednakowych wysokosciach

• Opisu wysokosci charakterystycznych punktow np. szczyty, najnizsze punkty dolin i wawozow

• Znakow umownych(urwiska, zwaly kamieni,glazow) – opisuja przedmioty terenowe. Podzielono je na 4 grupy:

  • Punktowe

  • Liniowe

  • Konturowe

  • Objasniajace

39.Proszę podac dokladnosc graficzna mapy zasadniczej odnosnie punktow osnowy poziomej i szczegolow sytuacyjnych roznych grup dokladnosciowych.

Grupa I – 0,3 mm w skali mapy

Grupa II – 0,30mm w skali mapy

Grupa III – 0,6mm wskali mapy

40.Proszę wskazac roznice w sprawdzeniu i rektyfikacji bledu miejsca zero(blad indexu) w przypadku:

1. sprawdzenia i rektyfikacji teodolitu z libella kolimacyjna

2. sprawdzenia i rektyfikacji teodolitu z automatycznym indeksem kola pionowego

a)Sprawdzenie tak samo. Rektyfikacja polega na nastawieniu odczytu wolnego od bledu za pomoca leniwki libelli kolimacyjnej. Podczas tej czynnosci pecherzyk libelli kolimacyjnej wyjdzie z polozenia srodkowego. Pecherzyk libelli kolimacyjnej sprowadzamy spowrotem do polozenia glownego za pomoca srub rektyfikacyjnych.

b)W teodolitach z autmatycznym indeksem kola pionowego usuwanie bledu indeksu odbywa się w zaleznosci od zastosowanego rozwiazania w teodolicie albo przez zmiane polozenia osi celowej lub regulacje wahadla.