mgr Marta Janus-Taraszka
przy współpracy ks . Jana Wierzby
Montaż słowno muzyczny
- na ,,Czas Zmartwychwstania Pana Jezusa.’’
Recytator I
Przychodzi wiosna, co roku-
Czy po to , by wody płynęły głębiej i chyżej?
Czy żeby skowronki fruwały wyżej?
Czy żeby drzewa w ogrodach okryła zieleń młoda?
Ażeby w całym świecie mocniej pachniało kwiecie?
Ona się czarem osłania na wielki Dzień Zmartwychwstania.
By tam u grobowej skały dusze nasze zmartwychwstały.
A z Bogiem żyjące serce miało łask coraz więcej.
Ignacy Krasicki ,, Ptaszki w klatce
’’.
,,Czegóż płaczesz ? –staremu mówi czyżyk młody-
masz teraz lepsze w klatce niż w polu wygody .’’
„Tyś w niej zrodzon - rzekł stary – przeto ci wybaczę;
Jam był wolny , dziś w klatce i dlatego płaczę.’’
Narrator 1
Święta Wielkiej Nocy podobnie jak Święta Bożego Narodzenia podkreślają nasz narodowy i chrześcijański charakter. Wielkanoc jest najstarszym świętem chrześcijańskim .,,Noc Wielka’’ to noc wyjątkowa i niezwykła, to Zmartwychwstanie. Jezus pokonuje śmierć i powstaje z martwych. Tak jak podczas Wigilii dzielenie się opłatkiem ,tak na Wielkanoc dzielenie się święconym jajkiem przypomina prastare chrześcijańskie agapy , wspólny posiłek spożywany na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy. Zwyczaje związane z obchodami Świąt Wielkiej Nocy rozpoczynają się od Palmowej Niedzieli .
Narrator 2
Niedziela Palmowa rozpoczyna Wielki Tydzień. Jest ona liturgicznym wspomnieniem wjazdu Chrystusa do Jerozolimy. W tym dniu w kościele odbywa się święcenie palem oraz uroczysta procesja ku czci Chrystusa Mesjasza . Święconym palmom przypisywano właściwości lecznicze, dlatego chłostano się nimi dla zdrowia. Wielki Tydzień upływa pod znakiem przygotowań i oczekiwania Wielkiej Niedzieli.
Narrator 3
Wielka Środa. Po odprawieniu w kościele ciemnej jutrzni milkły kościelne dzwony. Po wsi chodzili chłopcy z kołatkami i trzy razy ją obchodząc przypominali wszystkim o poście ( kołatka ). Dzisiaj w liturgii kościoła następuje bezpośrednie przygotowanie do Triduum Paschalnego
Narrator 4
Wielki Czwartek to dzień Ostatniej Wieczerzy, ustanowienia Najświętszej Ofiary i Sakramentu Kapłaństwa –to dzień jedności i miłości .Na liturgię tego dnia składa się między innymi uroczysta Msza Wieczerzy Pańskiej z umywaniem nóg oraz poświęcenie olejów. Następnie kapłan przenosi Najświętszy Sakrament do kaplicy, dawniej zwanej ,,ciemnicą” .Wielki czwartek to także dzień pojmania Pana Jezusa.
Narrator:
Rozmowa z cierpiącym Jezusem
Dziecko 1:
Powiedz mi Panie Jezu. Jak było w Ogrójcu, dlaczego uczniowie tam spali i razem z Tobą nie czuwali?
Jezus:
Tam Ja z moim Ojcem rozmawiałem, Śmierć krzyżową z Bogiem uzgadniałem. Ciężko mi tam bardzo wtedy było, Moje czoło krwią się pociło.
W takiej trudnej byłem chwili, a uczniowie ze Mną nie czuwali, do Ogrójca przyszedł Judasz, aby mnie w ręce oprawców wydać.
Dziecko 2:
Może mi opowiesz Panie,
Jak Cię wydano na ubiczowanie?
Jezus:
Piłat taką decyzję ogłosił,
Bo tłum ludzi go o to prosił.
Myślał, że wystarczy im ten widok,
Ale ludzie chcieli żebym umarł na krzyżu.
Dziecko 3:
Co się stało w tamten wieczór z Piotrem, że się Ciebie wtedy zaparł?
Gdzie inni apostołowie przebywali, czyżby się twej Męki bali?
Jezus:
Widzisz moje drogie i kochane dziecko, większość Apostołów ze strachu ode mnie uciekło. Piotr, co prawda patrzył na Mnie z oddali, ale się Mnie zaparł, bo brakło mu odwagi. Ja mu już to w
Wieczerniku zapowiadałem, bo jego postępowanie wcześniej dobrze znałem.
Pieśń: Nocą ogród oliwny.
Narrator 5:
Na Kajfaszowym dziedzińcu zebrana,
czekała tłuszcza na wyrok kapłański.
Noc była cudna. Migdałów woń mocną
przywiał wiatr z ogrodów pańskich
i znowu wiosną powiało i ciszą…
lecz Piotr westchnienia wiatru nie usłyszał.
Siedział, spuściwszy głowę, nieruchomy,
w kącie podwórza na kamiennej ławie,
jak gdyby słuchał, co jakiś drab czarny
do grupki ludzi obok niego prawił,
i szeptał cicho …
Piotr:
O Rabbi, o Jezu, spraw, niechaj oni dziś w Ciebie uwierzą!
Narrator 5:
Wtem z kapłańskiego domu służebnica wyszła,
i ledwie na Piotra spojrzała, rzekła:
Służebnica:
Na pewno już tego człowieka razem z Jezusem gdzieś w mieście
widziałam!
Narrator 5:
A Piotr, przerażony, krzyknął:
Piotr:
Jak Bóg na niebie, nie znam Jezusa tak jak nie znam Ciebie!
Sługa I
I jam go widział, gdy z Jezusem młodym
Wstępował kiedyś na świątyni schody!
Piotr:
Przebóg, czyś oślepł? O bodajbym już jutra nie doczekał, jeśli łżę!
Mówię wam, bracia kochani,
że wcale nie znam tamtego człowieka!
Narrator:5
I powstał z ławy, myśląc: ,,Zniknę w tłumie,
Bo nie wiem, czy obronić się umiem”.
Lecz ledwie uszedł pięć kroków, ktoś znowu
Podbiega prędko doń z dzikim okrzykiem:
Sługa:2
Hola! Nie ujdziesz! Trzymajcie Go, ludzie!
J ja go widziałem z Nazarejczykiem!
Narrator:5
Piotr pobladł:
Piotr:
Ludzie-
Och, Boże, niewinny jestem!
I świadczę się niebem,
Nie znam Jezusa! Dajcież odejść, bracia!
J przaśnym jutro pożywić się chlebem.
Deszcz będzie, patrzcie, niebo w mgły spowite!...
Narrator 5:
A wtem rozgłośnie kur zapiał przed świtem. ( pianie koguta – z płyty )
W tej chwili wspomniał Piotr słowa Jezusa,
Który Mu mówił:
Zanim rozednieje,
Trzy razy zaprzesz się mnie dzisiaj Piotrze,
Jeszcze tej nocy, zanim kur zapieje …
Poszedł dalej w tłum, zakrywszy oczy
Opończą starą, od deszczu spłowiałą.
I gorzko płakał, wyszedłszy z podwórza,
Myśląc o Jezusie resztę nocy całą.
Dziecko 4:
Jezu, przecież Piłat nie widział winy w Tobie, dlaczego więc tak straszny wyrok podpisał na Ciebie?
Jezus:
To prawda, Piłat nie widział u Mnie winy, ale ludzie utratą władzy i cezarem go straszyli. Nawet jego żona za mną się wstawiła.
Bo we śnie z Mego powodu wiele wycierpiała. Piłat kochał swój urząd i wszelkie zaszczyty, więc wyrok śmierci na mnie podpisał.
Wolał Mnie wydać na krzyżowe cierpienie, niż utracić posadę w
Jerozolimie dla siebie.
Dziecko 5:
A jak wygląda twoja droga na Kalwarię, podczas której spotkałeś
Najświętszą Marię, oraz Szymona, Weronikę i płaczące kobiety, na drodze której pod krzyżem padałeś niestety.
Jezus:
Wiesz dziecko moje kochane,
Spotkałem po drodze swoją Mamę,
Nic z nią wtedy nie rozmawiałem,
Tylko na Jej twarz smutną spojrzałem.
Szymona do pomocy dla Mnie zmuszono,
Na jego barki na chwilę krzyż włożono.
Była też tam odważna kobieta Weronika,
Chustą swoją otarła mi pot i krew z oblicza.
Kobiety z dziećmi także tam były,
Nad moim losem się bardzo żaliły,
Ale Ja im powiedziałem żeby nie płakały.
Tylko nad swymi dziećmi się użalały.
Krzyż był ciężki a mi sił ubywało,
Moje ciało trzy razy pod nim na drodze padało.
Dziecko 6:
Co zrobiono z Tobą tam na Golgocie,
Czy cierpiałeś, gdy ciało przebijały ci gwoździe?
Jezus:
Tam bardzo cierpiało me serce i ciało,
Gdy do krzyża Mnie przybijano.
Nie krzyczałem, ani się nie buntowałem.
Bo przez tę mękę cały świat zbawiałem.
Dzięki tym cierpieniom ludzie na świecie całym,
Mogą po śmierci dostąpić wiecznej chwały.
Tylko każdy człowiek pamiętać musi,
By przez całe życie kochał Boga z całej duszy.
Muszą także ludzie i bliźnich swych szanować,
I całe moje nauczanie w sercu swym zachować.
Pieśń: Golgota
Narrator 6:
Wielki Piątek to dzień Męki i Śmierci Chrystusa. W tym dniu kościół
Nie sprawuje najświętszej ofiary. Następuje przeniesienie Najświętszego Sakramentu do Grobu Bożego oraz opis Męki Pańskiej. Przy grobie straż sprawuje wartę. Piękną polską tradycją jest odwiedzanie Grobu Chrystusa.
Recytator:
Wśród zieleni i pachnących kwiatów,
Które ręka hodowała troskliwa,
Jezus cicho pod ołtarzem spoczywa,
Jezus, śmiercią wyrwany z rąk katów …
Patrzę w oczy mgłą boleści zasnute
I na głowę, umęczoną cierniami,
Ręce, nogi tępym gwoździem przekłute …
- i me oczy przesłaniają się łzami …
Wiem, że cierpisz i za moje też winy …
Myślę, o tym dziś serdeczniej, goręcej …
Daj siły, o mój Jezu jedyny!
Nie chcę grzeszyć, nie chcę grzeszyć już więcej!
Narrator 6:
Z Wielkim Piątkiem związana jest jeszcze jedna prastara tradycja:
Malowanie jajek. Według podania greckiego z 10 wieku zwyczaj ten wywodzi się od św. Magdaleny. Marii Magdalenie, płaczącej przy pustym grobie Jezusa, ukazał się anioł i rzekł:
,, Nie płacz, Chrystus zmartwychwstał’’. Kiedy przybiegła do domu, zobaczyła, że wszystkie jajka zaczerwieniły się. Spotkanym apostołom mówiła o zmartwychwstaniu i rozdawała czerwone jajka.
Zwyczaj malowania jajek trwa do dziś i jest ważnym elementem tradycji wielkanocnych.
Narrator 7:
Wielka Sobota to dzień świecenia pokarmów.
Ten stary obrzęd, znany w kościele katolickim już w 8 wieku, pielęgnowany jest w większości polskich domów.
Święcone było niegdyś w Polsce bardzo sute. Dziś jest skromne –mieści się w małym, pięknie ozdobionym koszyku. Na tradycyjnym wielkanocnym stole stawiano święcone kiełbasy, chrzan, szynki, lukrowane baby, mazurki. Główne miejsce zajmował baranek z
masła lub cukru jako pamiątka pierwszej nocy paschalnej oraz pisanki. Według ludowych wierzeń poświecone jajko chroni przed ogniem, zapewnia obfitość, dobre zdrowie i bezpieczeństwo.
Recytator 4:
Niesiemy do Twego kościoła
Wszystko, co mamy od Ciebie
Chleb, sól, białego baranka –
co chorągiewką kolebie.
Niesiemy Ci jaja –kraszanki,
Tak śliczne pomalowane,
Że się ucieszy, roześmieje,
Kto takie jajo dostanie.
Słodziutkie baby i placki,
kiełbasy pachnące mile.
wszystko to nam ksiądz poświęci,
święcone będzie za chwilę.
Jutro Wielkanoc już święta,
Jutro siądziemy do stołu
I Ty Jezuniu siądź z nami,
I ucztuj z nami pospołu.
My wiemy, że ci ubodzy,
Których ugościć możemy,
To przyjaciele są Twoi,
wśród nich więc Ciebie znajdziemy.
Chodziłeś niegdyś po ziemi
między maluczkich tak w gości.
Przyjdź i na nasze święcone,
Bo my też mali i prości.
Narrator 6:
Wielką Sobotę kończyła Rezurekcja. Dawniej rezurekcyjne dzwony zwoływały na nabożeństwo zmartwychwstania w Wielką sobotę o12 w nocy. Wokół rozlegał się dźwięk dzwonów (dzwony z płyty), armat, strzelb i moździerzy. Nadchodziła Wielka Niedziela.
Recytator 5:
Kiedy umierał trzęsła się ziemia
Z bólu i w trwodze
Gdy zmartwychwstał głaz ustępował na Jego drodze.
I wyszedł z grobu pełen triumfu mocy i chwały
Świat drżał z zachwytu ptaki Hosanna Mu śpiewały.
Najbliżsi Jemu w trwożnej udręce w modlitwach trwali
I pół w nadziei a pół w zwątpieniach wyczekiwali …
Aż Magdalena – jej się ukazał w owy dzień z rana
-wybiegła z krzykiem wielkiej radości
Widziałam Pana!!
Piosenka: „Ty wskazałeś drogę do miłości.”
Narrator 7
Poniedziałek słynął w całej Polsce z oblewania wodą. Zwyczaj ten ma początek w prasłowiańskich czasach, kiedy wierzono w oczyszczającą moc wody. Dzisiejsza nazwa – śmingus –dyngus –powstała z połączenia dwóch obrządków. Chodzono po dyngusie śpiewając i zabierając datki, a po południu oblewano dziewczęta wodą. Śmingus oznaczał uderzanie brzozową rózgą po nogach. Przestrzegano niegdyś ściśle zwyczaju, że w Poniedziałek Wielkanocny panowie oblewali panie, natomiast we wtorek mężczyźni byli oblewani przez kobiety, ale tylko wczesnym rankiem.
Tak w dawnej Polsce obchodzono Wielkanoc. Dziś z dawnej tradycji wiele jeszcze zostało. Został przede wszystkim nastrój radości.
Na te radosne dni życzymy:
Recytator 5:
Kiedy Wielka Noc nastanie
Życzymy wam na Zmartwychwstanie
Dużo szczęścia i radości
Które niechaj zawsze gości
W dobrym sercu, w jasnej duszy
I niech serca wam poruszy.