1)Zagrożenia i problemy ochrony środowiska o wymiarze globalnym:

1.Zagrożenie atmosfery ziemskiej- ze strony zanieczyszczeń antropogennych, wywołujących negatywne skutki jak efekt cieplarniany, niszczenie powłoki ozonowej, gazy kwaśne, pyły (katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu)
2.Deficyt wody –występujący w świecie nierównomiernie, ale w skali globalnej stanowiący zagrożenie ekologiczne, któremu przeciwstawia się oszczędzanie, oczyszczanie i retencjonowanie wody
Ponad miliard ludzi na świecie nie ma dostępu do czystej wody, a 2,6 miliarda żyje w złych warunkach sanitarnych - raport Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP). Najtrudniejsza jest sytuacja w Afryce i w Azji
-W krajach o deficycie wody ludzie zużywają około 5 litrów wody dziennie
-Europejczycy- 200 litrów wody
-Amerykanie- 400
-Raport o Rozwoju Społecznym zaleca –co najmniej 20 litrów wody dziennie
3.Degradacja powierzchni ziemi i niszczenie gleby, prowadzące do zmniejszenia jej obecnej lub przyszłej zdolności do wytwarzania dóbr
4.Problemy wyżywienia i zdrowia człowieka – na tle wzrostu demograficznego ludności świata, stwarzające splot globalnych zagrożeń ekologicznych
5.Niszczenie lasów -w szczególności lasów tropikalnych (Brazylia, Kraje Trzeciego Świata, Puszcza Amazońska)
6.Zagrożenie różnorodności gatunkowej - wymagające działań na rzecz utrzymania zasobów genetycznych i biologicznych, utrzymanie sprawności ekologicznej ekosystemów i utrzymanie zróżnicowania krajobrazowego

2. OD STAROŻYTNOŚCI DO WSPÓŁCZESNOŚCI – KSZTAŁTOWANIE POGLĄDÓW O WYMIARZE GLOBALNYM

                              STAROŻYTNOŚĆ

• Już w tym okresie kształtowały się poglądy filozoficzne i religijne określające stosunek człowieka do otaczającego go środowiska              i przyrody

• W VII i VI w. p. n. e.  problem ten podejmowali filozofowie przyrody. Pierwsze ich rozważania dotyczyły wody jako „prapierwiastka życia”, powietrza i ziemi.  Już w 500 roku p. n. e. prawo w Atenach wymagało składowania odpadów w wyznaczonych miejscach poza murami miasta

                              ŚREDNIOWIECZE

• Określenie stosunku człowieka do zwierząt

                             KLUB RZYMSKI 1968 ROK

1. Klub Rzymski 1968 rok- było to  pozarządowe, nieformalne forum światowe, wybitnych jednostek z różnych dyscyplin naukowych, polityki , finansów

2. Celem Klubu były okresowe spotkania i narady oraz raporty

Pierwszy raport działalności Klubu Rzymskiego pt” Granice wzrostu” z 1972 roku został opracowany przez grupę naukowców z USA. W raporcie tym przedstawiono tezę: „…Przy utrzymaniu takich tendencji rozwojowych świata-jak przyrost demograficzny, wykorzystanie zasobów naturalnych należy spodziewać się w okresie najbliższych stu lat dojścia do kresu możliwości rozwoju cywilizacyjnego ludzkości wskutek przeludnienia planety i wyczerpania jej zasobów naturalnych oraz całkowitego zanieczyszczenia środowiska”

Ostrzeżenia i zalecenia ekologiczne zawarte w pierwszym raporcie Klubu Rzymskiego spotkały się z przychylnym przyjęciem na forum ONZ, gdzie w następnych latach podjęto szereg działań , które doprowadziły do sformułowania NORM MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ŚRODOWISKA!!!

                              FORUM ONZ -1968

Raport „Człowiek i jego środowisko”  zawierał :

• informacje na temat głównych globalnych zagrożeń światowego środowiska

• klasyfikację problemów środowiska na lokalne, regionalne, krajowe i międzynarodowe

• określenie celów i zadań światowej konferencji ONZ w sprawie ochrony środowiska.

• Myśli i wskazania zawarte w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego z 1968 roku stały się punktem wyjścia i drogowskazem dla sformułowania w następnych latach norm międzynarodowego prawa środowiska

• W związku z tym rok 1968 uznaje się za początek formowania się prawa środowiska, jako odrębnej gałęzi prawa

                          SZTOKHOLM- 1972

• Konferencja ONZ „Człowiek i środowisko”.

• Wzięło udział 113 państw

• Trwałym osiągnięciem tej Konferencji było wypracowanie tekstu międzynarodowego - Deklaracji Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Środowiska Człowieka  (niestety 26 zasad zawartych w tej Deklaracji nie nabrało wiążącej mocy i nie nadano temu tekstowi umowy międzynarodowej)

• Jednak Deklaracja Sztokholmska stworzyła silne podwaliny dla rozwoju międzynarodowego prawa środowiska.

• Na konferencji w Sztokholmie po raz pierwszy pojawił się termin polityka ekologiczna, jako integralna część polityki państwowej kierując się hasłem „Mamy tylko jedna Ziemię”

                       RIO DE JANEIRO 1992

• 20 lat po konferencji w Sztokholmie odbyła się w Rio de Janeiro-1992 rok Konferencja Narodów Zjednoczonych „Środowisko i rozwój” z udziałem 179 państw

• Dokonano podsumowania wydarzeń od konferencji w Sztokholmie i wnioski były smutne bo tylko niewielką cześć ambitnych zamierzeń z poprzedniej Konferencji udało się wcielić w życie

Dokumentami uchwalonymi na konferencji w Rio de Janeiro były trzy deklaracje:

• Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju

• Deklaracja o ochronie lasów

Deklaracje zawierały rozwinięcie zasad konferencji w Sztokholmie, ze szczególnym uwzględnieniem „procesu zrównoważonego rozwoju”.

• Globalny Program Działań tzw. „ AGENDA 21”

AGENTA 21 zawierała problemy ochrony środowiska:

• Ochrona i wspomaganie zdrowia człowieka

• Zrównoważony rozwój siedli ludzkich

• Ochrona atmosfery

 

• Gospodarowanie odpadami stałymi i ściekami

• Odpadami niebezpiecznymi i radioaktywnymi

• Zrównoważone gospodarowanie gruntami rolnymi

 

• Walka z niszczenie lasów

• Zrównoważony rozwój terenów górskich

• Ochrona i zagospodarowanie zasobów słodkowodnych

 

• Ochrona i zagospodarowanie mórz i oceanów

• Zachowanie różnorodności biologicznej

• Walka z pustynnieniem i suszą

                       KONFERENCJA W JOHANNESBURGU W 2002 ROKU

Była III ekologiczną światową konferencją ONZ

3) Terminologia z dziedziny oceny oddziaływania na środowisko

  1. Oddziaływanie na środowisko 

Różnica (zmiany) miedzy:

• Spodziewaną wartością danego parametru środowiskowego w określonym czasie i przestrzeni , oszacowana (obliczoną) przy założeniu, że nie dojdzie do realizacji planowanego przedsięwzięcia

 

• Spodziewaną  wartością tego samego parametru środowiskowego oszacowaną  (obliczoną) dla identycznych warunków przestrzenno-czasowych przy założeniu, że planowane przedsięwzięcie będzie realizowane. Oddziaływanie może być opisane w kategoriach ilościowych (np. hałas , zasoby wód podziemnych) lub jakościowych (np. walory estetyczne krajobrazu)

Najczęściej rozróżniane  kategorie oddziaływań

-bezpośrednie i pośrednie II, III i wyższego stopnia,

-odwracalne i nieodwracalne

• -lokalne, regionalne i globalne,

• - trwałe, okresowe

-negatywne, pozytywne, skumulowane 

     2. Ocena oddziaływania na środowisko

Wieloetapowy proces, zintegrowany z cyklem inwestycyjnym, polegający na:

• Określeniu potencjalnych, znaczących konsekwencji planowanych przedsięwzięć dla środowiska przyrodniczego i kulturowego, zdrowia ludzkiego

 

• Określeniu walorów społeczno-ekonomicznych

 

• Efektywnym wykorzystaniu zgromadzonych w jego trakcie informacji podczas podejmowania decyzji

 

   3. Proces OOŚ (cz.1)

Jest to:

• Przebieg następujących po sobie i powiązanych etapów postępowania, prowadzącego do oszacowania, w formie ilościowej i/lub jakościowej, potencjalnych skutków zamierzonej działalności na środowisko przyrodnicze

 

• Przedstawienie sposobów redukujących ryzyko pojawienia się spodziewanych zagrożeń

Zazwyczaj etapami procesu OOŚ  są kolejno:

1. Kwalifikacja (selekcja) przedsięwzięć do OOS (screening)

2. Ustalenie zakresu OOS (scoping)

3. Studia podstawowe (baseline study)

4. Prognoza oddziaływań (impact prediction)

5. Waloryzacja oddziaływań (impact evaluation)

6. Określenie środków łagodzących niekorzystne oddziaływanie (mitigation measures)

7. Opracowanie raportu Oddziaływania na Środowisko (ROS)

8. Opiniowanie ROS

9. Wydanie decyzji

10. Monitoring

11. Przegląd (analiza) porealizacyjny (a)

   4. Kwalifikacja

• Etap na którym zapada decyzja o potrzebie poddania procesowi OOŚ określonego przedsięwzięcia- screening

 

   5. Ustalenie zakresu OOŚ

• Bardzo wczesny etap procesu OOŚ, mający na celu identyfikację najistotniejszych problemów i zagadnień, które będą szczegółowo analizowane na kolejnych etapach oceny.

• Istotna rolę odgrywa tu szeroki udziale społeczeństwa

• Na tym etapie następuje dobór zespołu badawczego, określenie planu pracy, wskazanie metod OOS, wstępne opracowanie układu treści ROS, określenie przeznaczenia dostępnych środków  finansowych

 

   6. Studia podstawowe

Są to badania, studia podejmowane w celu zgromadzenia informacji i danych o zagadnieniach zidentyfikowanych na etapie ustalenia zakresu  OOSdotyczących proponowanego przedsięwzięcia, jak również środowiska, w którym będzie ono realizowane  

   7. Środki łagodzące

•       Są to działania, środki, których stosowanie ma na celu uniknięcie lub minimalizację potencjalnych oddziaływań

• Mogą one polegać na: wykluczeniu inwestycji z realizacji, podjęcia rekultywacji, zastosowanie odpowiednich urządzeń lub rozwiązań technologicznych w celu zapobiegania i kompensowania emisji zanieczyszczeń, strat przyrodniczych lub społecznych

 

   8. Raport oddziaływania na środowisko (ROS)

• Dokument sporządzony w formie pisemnej i graficznej, zawierający opis przebiegu procesu OOS oraz wnioski, które w jego wyniku sformułowano (raport wstępny, raport końcowy)

 

   9. Opiniowanie (weryfikacja) ROS

• Etap kontroli jakości w procesie OOS, na którym dochodzi do oceny poprawności sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko (ROS) z punktu widzenia wymagań formalnych, uwzględnienia wskazań i wytycznych sformułowanych na etapie ustalenia zakresu, prawidłowości zastosowanych metod badawczych, dokonanych obliczeń oraz przeprowadzonych wnioskowań

• Istotną rolę odgrywa tu udział społeczeństwa

 

   10. Monitoring w OOS

•  Pomiary i ewidencjonowanie cech i parametrów o charakterze przyrodniczym, społecznym i ekonomicznym związanych z oddziaływaniem określonej inwestycji

• Wyróżniono dwa rodzaje  monitoringu:

• implementacyjny-polegający na kontroli realizacji inwestycji i porównaniu prac konstrukcyjnych z ustaleniami zawartymi w wydanych pozwoleniach (decyzjach) i zatwierdzonej dokumentacji projektowej

• oddziaływań-pomiar wielkości i intensywności oddziaływań, związanych z realizacją i funkcjonowaniem inwestycji

   11. Analiza porealizacyjna, ocena porealizacyjna

• Studia i badania mające na celu porównanie charakteru i/lub wielkości prognozowanych oddziaływań zidentyfikowanych i opisanych w raporcie OOS z oddziaływaniami , które pojawiły się w rzeczywistości, po  realizacji konkretnego przedsięwzięcia

• Analiza poreakcyjna zapobiega powielaniu ewentualnych błędów oraz pozwala na lepsze rozpoznanie interakcji zachodzących w środowisku przyrodniczym

 

   12. Metody OOS

Świadome i konsekwentnie stosowane sposoby identyfikacji, wartościowania, interpretacji i prezentacji  potencjalnych oddziaływań na środowisko będących rezultatem działania 

      13. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko (SOOŚ)

Sformalizowany, systematyczny i kompleksowy proces oceny potencjalnych skutków środowiskowych, wynikających z realizacji proponowanej strategii polityki, planu, programu, a także ich rozwiązań wariantowych, łącznie z przygotowaniem pisemnego raportu zawierającego wnioski tej oceny , a następnie wykorzystanie tych wniosków w wiarygodnym społecznie procesie decyzyjnym

       14. Procedury OOS

      Unormowane przepisami prawnymi wymagania co do przebiegu procesu OOS

• Kwalifikacja (selekcja) przedsięwzieć do OOS

• Ustalenie zakresu OOS

• Opracowanie raportu OOS

• Opiniowanie raportu OOS

• Monitoring i analiza porealizacyjna

 

   15. Postępowanie w sprawie OOŚ

• To nie tylko raport o oddziaływaniu przedscięwzięcia na środowisko przedłożony przez wnioskodawcę- to jest cała procedura z udziałem wszystkich zainteresowanych

• Kluczowa role w tym postępowaniu  odgrywają organy ochrony  środowiska, wnioskodawca oraz społeczeństwo, które będzie odczuwało zarówno pozytywne , jak i negatywne skutki realizacji przedsięwzięcia, będącego przedmiotem postępowania

• W Polsce jaki i w innych krajach udział społeczeństwa jest traktowany jako bardzo ważny element postępowania w sprawie OOŚ

4) Najczęściej rozróżniane kategorie oddziaływań:

-bezpośrednie i pośrednie II,III i wyższego stopnia

-odwracalne i nieodwracalne

 

-lokalne, regionalne i globalne

-trwałe, okresowe

 

-negatywne, pozytywne, skumulowane

5) Ewolucja systemu ocen oddziaływania na środowisko w Polsce europie i na świecie;

USA 1969 (EIS)

Za początek ocen oddziaływania na środowisko na świecie uznaje się uchwalenie przez kongres Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej ustawy

o Narodowej Polityce Ochrony Środowiska

(NEPA - National Environmental Policy Act)

Ustawa ta wprowadziła obowiązek sporządzania dla każdej propozycji legislacyjnej lub innego poważnego przedsięwzięcia władz federalnych tak zwanego

           Environmental Impact Statesment (EIS) – raportu, omawiającego wpływ proponowanego przedsięwzięcia na środowisko, związane z nim negatywne konsekwencje dla środowiska i nieodwracalne ubytki w zasobach naturalnych oraz ewentualne alternatywne rozwiązania.

Pierwsze podobne regulacje wprowadziły  :

Australia (1972), Nowa Zelandia (1972) Kanada (1973) RFN (1975)

dotyczyły :oceny oddziaływania na środowisko planowanych działań aparatu administracyjnego danego państwa na szczeblu centralnym, więc wykonywane były nie więcej jak kilkanaście razy na rok

Zasadniczą zmianę podejścia do oceniania oddziaływania na środowisko przyniosło wprowadzenie przez Irlandię w 1976 roku analogicznej procedury w Ustawie o zagospodarowaniu przestrzennym

Kolejne istotne zmiany wprowadziła Francja w 1976 roku w Ustawie o ochronie przyrody, precyzując kategorie inwestycji podlegających ocenie i ustawowo przyznając społeczeństwu prawo do uczestnictwa w procedurze OOŚ – do tej pory udział społeczeństwa był istotną częścią OOŚ, nigdzie jednak nie usankcjonowaną prawnie.

Zbliżoną drogę jak w innych krajach Europy przeszły procedury OOŚ w Polsce

W ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska z 1980 roku znalazł się zapis, upoważniający organy właściwe do spraw ochrony środowiska do żądania przedstawienia opinii rzeczoznawcy: „opinii co do oddziaływania na środowisko inwestycji”

Kolejne uzupełnienia wprowadzono w latach 1989-1990, wprowadzając m.in. termin „ocena oddziaływania na środowisko” określając, jakie wymagania powinna spełniać  ocena oraz dodając kategorię „inwestycji, których wykonanie może pogorszyć stan środowiska”Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w drodze rozporządzenia powołał komisję do spraw OOŚUstawa Prawo Ochrony Środowiska z 27.04.2001 powołuje krajową oraz wojewódzkie komisje ds. ocen oddziaływania na środowisko 
 

6. Rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (uwarunkowanie prawne)

• Podstawy prawne :

- Rozporządzenie Rady Ministrów z 24.09.2002 r.

- Ustawa z 27.04.2001 r. –  Prawo Ochrony Środowiska

- Ustawa z 18.07.2001 r. –Prawo wodne

- Rozporządzenie Rady Ministrów z 10.05.2005 r.

- Rozporządzenie Rady Ministrów z 14.11.2002 r.

- Rozporządzenie Rady Ministrów z 31.07.2002 r.

Przepisy prawne dotyczące OOŚ

- Zapewniają, że wszystkie przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko, zostaną poddane ocenie

- Zapobiegają poddawaniu procedurze oceny tych przedsięwzięć które na pewno nie będą  znacząco oddziaływać na środowisko

Rodzaje przedsięwzięć mogące znacząco oddziaływać na środowisko i dla których trzeba sporządzić  raport oddziaływaniu na środowisko według RRM z dnia 24.09.2002 r.

1. Przemysł chemiczny

2. Przemysł energetyczny

3. Hutnictwo, Przemysł metalurgiczny i maszynowy

4. Przemysł mineralny

5. Przemysł drzewny i papierniczy

6. Geologia i górnictwo

7. Rolnictwo leśnictwo

8. Infrastruktura

9. Przemysł spożywczy

10) Inne przedsięwzięcia 

7) Przepisy prawne

Prawo Środowiska Unii Europejskiej

- Rozwój problematyki ochrony środowiska w regionie europejskim nastąpił dość późno, co wynikało z potrzeby szybkiej odbudowy kontynentu ze zniszczeń II wojny światowej oraz intensywnego rozwoju gospodarczego

- Utworzona w 1957 roku Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG), aktualnie Wspólnota Europejska (WE) nie uznawała początkowo spraw ochrony środowiska za problem międzynarodowego współdziałania

- Z czasem jednak poszerzono kompetencje EWG na sferę ochrony środowiska. Stało się to głownie za sprawa szybkiego wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństw krajów Europy (ruch ekologiczny), co doprowadziło do tworzenia podstaw krajowej polityki ekologicznej

- Dopiero w 1987 roku włączono formalnie ochronę środowiska do katalogu celów EWG.

Rozwój Polskiego Prawa Środowiska

- W Polsce rozwój śladów instytucji ochrony przyrody można doszukiwać się już od początku państwowości polskiej , opierając się na wczesnym prawie zwyczajowym w szczególności na religiach: polowania, rybołówstwa

- Polegały one np. na wyłącznym prawie panującego lub osoby przez niego upoważnionej do polowania na niektóre gatunki zwierząt (żubry, tury), np. Bolesław Chrobry narzucił prawną ochronę bobrów

- Od połowy XIV w. mamy w Polsce prawo stanowione, które miało normy służące pośredniej ochronie przyrody. Np. Statuty Kazimierza Wielkiego w II połowie XIV w. przewidywały kary za wyrąb dębów i innych drzew w cudzym lesie.

- Od połowy XVIII w. liczne przepisy ochronne można znaleźć w królewskich ordynacjach leśnych biorących w ochronę lasy i dziką zwierzynę

- Kolejne uniwersały leśne powstawały w latach 1778, 1868, 1903

- Kolejny etap tworzenia prawa ochronnego to lata powojenne:

* ustawa o ochronie przyrody z 1949 roku,

*ustawa o prawie wodnym 1962, 1974

*ustawa o rybactwie śródlądowym z 1985

- Przełom nastąpił w 1980 roku kiedy to przyjęto USTAWĘ O OCHRONIE I KSZTAŁTOWANIU ŚRODOWISKA

- ustawa ta nie była doskonała , to jej konstrukcja wskazywała wyraźnie kierunek dalszych prac legislacyjnych w stronę tworzenia polskiego kodeksu ochrony środowiska

- Aktualnie obowiązującą ustawą jest Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 roku

- (dz. U. 2001 r., Nr 62 poz. 627)

- Prawo ochrony środowiska z 2001 roku (obejmuje 442 artykułów), zawiera 8 tytułów , dzielących się na działy i rozdziały o ciągłej numeracji

- Dział 6 tej Ustawy określa „Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko”

9. Kluczowe elementy procedury udziału społeczeństwa w ocenie oddziaływania na środowisko przedsięwzięć 

Prawne ramy udziału społeczeństwa w postępowaniu w sprawie decyzji dotyczących OOŚ

Ustawa Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27.04.2001

• nakłada obowiązek informowania społeczeństwa  o wpływie na środowisko i zdrowie danej inwestycji

• Jest to początek aktywnego udziału społeczeństwa w procedurach lokalizacji inwestycji

Kluczowe elementy procedury udziału społeczeństwa w ocenie oddziaływania na środowisko przedsięwzięć

1. Umieszczenie w publicznie dostępnym wykazie

2. Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości ) o wszczęciu postępowania, możliwości zapoznania się z dokumentacją sprawy oraz złożenia uwag i wniosków

3. Zapoznanie się z dokumentacją sprawy

4. Złożenie uwag i wniosków

5. Rozpatrzenie przez organ uwag i wniosków

6. Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o podjęciu rozstrzygnięcia i możliwości zapoznania się z nimi wraz z towarzysząca mu informacją o zgłoszonych uwagach i wnioskach oraz sposobie ich wykorzystania

Ad 1. Umieszczenie w publicznie dostępnym wykazie 
Umieszczenie danych w wykazie następuje po wszczęciu postępowania, a wiec po sprawdzeniu czy wniosek złożony w tej sprawie spełnia wszelkie określone prawem i formalne wymagania

• Jeżeli tak nie jest to wnioskodawca musi uzupełnić braki, zaś jeżeli tego nie zrobi to podanie jego pozostanie nierozpatrzone

• Jeżeli dojdzie do umieszczenia danych o dokumencie (tzn. wniosku) skutkuje to specjalnym reżimem prawnym udostępnienia tych dokumentów (oznacza to udostępnienie tych dokumentów bez opłat)

Ad 2. Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości ) o wszczęciu postępowania 
Następuje poprzez:

1. Ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjęty w siedzibie organu właściwego

2. Poprzez obwieszczenie informacji w pobliżu miejsca planowanego przedsięwzięcia

3. Ogłoszenie w prasie

 

Ad. 3 Zapoznanie się z dokumentacją sprawy

• Zapoznanie się z wnioskiem i towarzyszącą jemu dokumentacją (np. raport lub prognoza oddziaływania na środowisko), a także z rozstrzygnięciem w sprawie oraz informacją o zgłoszonych uwagach i wnioskach oraz sposobie ich wykorzystania- następuje poprzez instytucję publiczną

• Oznacza to dostęp do tych dokumentów w tym samym dniu i bez opłat za wyszukanie informacji

 

Ad.4 Złożenie uwag i wniosków

• Ustawa Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27.04.2001 przewiduje termin 21 dni na składanie uwag i wniosków (termin ten obejmuje dni robocze)

• Szczególna jest sytuacja organizacji ekologicznych Termin 21 dni dotyczy trybu składania uwag i wniosków, a nie trybu zgłaszania chęci uczestnictwa w postępowaniu na prawach strony

• Organizacja nie jest związana terminem 21 dni na wystąpienie z żądaniem uczestnictwa w danym postępowaniu na prawach strony

 

Ad.5 Rozpatrzenie przez organ uwag i wniosków

• W ramach rozpatrywania uwag i wniosków, a przed wydaniem decyzji wymagających udziału społeczeństwa właściwy organ administracyjny może przeprowadzić rozprawę administracyjną otwartą dla społeczeństwa

• Do udziału w rozprawie powinny być wezwane podmioty uczestniczące w postępowaniu jako strony, ale również państwowe i samorządowe jednostki, organizacje społeczne, świadkowie i biegli a także osoby których udział w postępowaniu jest uzasadniony

 

Ad.6 Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o podjęciu rozstrzygnięcia i możliwości zapoznania się z nimi

• Społeczeństwo należy poinformować o wyniku postępowania i udostępnić możliwość zapoznania się z tym wynikiem

 10. Zalety i wady udziału społeczeństwa w procedurze OOŚ

Korzyści dla organu

• Lepsze rozpoznanie preferencji i oczekiwań społeczeństwa oraz właściwego odzwierciedlenia ich w decyzji

• Lepsza wiedza społeczeństwa nt. zadań i kompetencji organów

• Wskazanie nowych istotnych problemów środowiskowych, które należy uwzględnić w postępowaniu

• Większe wykorzystanie wiedzy i potencjału społeczeństwa

• Lepsze decyzje organu to zdrowsze środowisko oraz zdrowsze i szczęśliwsze społeczeństwo
   
  Trudności dla organu

• Możliwe spowolnienie postępowania

• Zwiększenie koniecznych zasobów (czasu, kadr i pieniędzy)

• Negatywne nastawienie przedstawicieli organu do właściwego zapewnienia udziału społeczeństwa

Korzyści dla wnioskodawcy

• Uniknięcie kosztownych opóźnień w realizacji przedsięwziecia

• Znalezienie nowego, kreatywnego rozwiązania

• Szybsze i łatwiejsze porozumienie się ze społeczeństwem, wyjaśnienie specyfiki przedsięwzięcia i zdobycie poparcia dla jego realizacji

• Poprawienie publicznego wizerunku i wiarygodności wnioskodawcy oraz budowanie przyjaznego klimatu społecznego

 
Trudności dla wnioskodawcy

• Obawa przez pogorszeniem wizerunku publicznego

 
Korzyści dla społeczeństwa

• Większa przejrzystość procesu planowania przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na środowisko i podejmowania decyzji w ich sprawie

• Dostęp do informacji dotyczących danego przedsięwzięcia

• Możliwość zgłoszenia opinii na temat przedsięwzięcia

 
Trudności dla społeczeństwa

• Oczekiwania dotyczące udziału społeczeństwa mogą być nadmierne i nierealne

• Opinie społeczeństwa na temat przedsięwzięcia nie zawsze są takie same a mogą być wręcz sprzeczne, ponieważ różne grupy mogą mieć bardzo odmienne interesy i problemy

11)  Wyróżniamy dwie grupy czynników mających znaczący udział w środowiskowych zagrożeniach   i narażeniach ludzi

1. Chemiczne

2. Przestrzenne

1

• czynniki chemiczne- oddziaływania różnych związków chemicznych na organizm ludzki wynikają z ich emisji do środowiska w procesach technologicznych, z transportu i użytkowania produktów chemicznych

Stąd też postępowanie w sprawie ocen oddziaływania na środowisko i zdrowie ludzi powinno być  ukierunkowane na:

• Minimalizowanie użytkowania substancji toksycznych jako czynników środowiskowych zagrożeń zdrowia

• Całkowite niedopuszczenie możliwości trwałego zanieczyszczenia środowiska substancjami toksycznymi

• Wdrażanie wysokich standardów technologicznych i technicznych działalności gospodarczej powodującej lub mogącej spowodować uwalnianie substancji toksycznych do środowiska

• Stałe podnoszenie jakości działalności gospodarczej w zakresie środowiskowych zagrożeń zdrowia powodowanych przez czynniki chemiczne

2

• Czynniki przestrzenne –ich wpływ na zdrowie należy rozumieć jako kompleksowe oddziaływanie uwarunkowań i relacji przestrzennych na komfort fizyczny i psychiczny ludzi zamieszkujących dany obszar. Negatywny wpływ przestrzeni jest najczęściej dodatkowym stresem, który dodaje się innych czynników zagrażających zdrowiu. Tam gdzie występują relacje i uwarunkowania przestrzenne istnieje zagrożenie obniżenia odporności ludzi na inne czynniki-fizyczne, chemiczne i biologiczne

• Do najważniejszych czynników przestrzennych należą:

•      bariery architektoniczne wiążące się z ograniczeniem dostępu lub utrudnieniem funkcjonowania człowieka w miejscu pracy, zamieszkania, nauki lub odpoczynku

• Istotne ze względów zdrowotnych ważne jest zagęszczenie i zatłoczenie, powodujące odczuwanie stresu związanego z ograniczeniem przestrzeni

• Z punktu zdrowia człowieka ważna jest także dehumanizacja przestrzeni związana z lokowaniem dużych zakładów przemysłowych w sąsiedztwie zabudowy mieszkaniowej i narażanie ludzi na ich oddziaływanie, w formie zanieczyszczeń i z powodu wpływu na psychikę i relacje społeczne

Szacowanie ryzyka zdrowotnego

• Do oceny wpływu przedsięwzięcia na zdrowie ludzi służy ocena (szacowanie) ryzyka zdrowotnego. Jest to kompleksowe narzędzie, które łączy jakość środowiska ze zdrowiem ludzi. Jest ono jakościową lub ilościową charakterystyką prawdopodobieństwa wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych u człowieka lub w populacji w  wyniku narażenia na określone czynniki szkodliwe

• Ocena ryzyka zdrowotnego, wynikającego z potencjalnego zanieczyszczenia środowiska substancjami chemicznymi, obejmuje 4 etapy: identyfikację zagrożenia, ocenę zależności dawka-odpowiedź, ocenę narażenia i charakterystykę ryzyka 

13. Procedury OOŚ

• Kwalifikacja (selekcja) przedsięwzięć do OOS

• Ustalenie zakresu OOS

• Opracowanie raportu OOS

• Opiniowanie raportu OOS

• Monitoring i analiza porealizacyjna

14) Etapy postępowania dla przedsięwzięć grupy I, czyli wymagających sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko 

1. SCOPING- (określenie zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, tzw. Postępowanie wstępne)

2. ZŁOŻENIE WNIOSKU o wydanie decyzji zgodnie z Prawem ochrony środowiska (inwestor składa wniosek o wydanie decyzji wraz z wymaganymi dokumentami)

3. UZGODNIENIE PRZED WYDANIEM DECYZJI (uzgodnienie z wojewodą)

4. UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA (przeprowadzenie postępowania z udziałem społeczeństwa)

5. WYDANIE DECYZJI (organ prowadzący postępowanie wydaje decyzję i umieszcza ją w publicznie dostępnym wykazie)

2.Etapy postępowania dla przedsięwzięć grupy II, czyli mogących wymagać sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedscięwziecia na środowisko 

1. ZŁOŻENIE WNIOSKU o wydanie decyzji zgodnie z Prawem ochrony środowiska (inwestor składa wniosek o wydanie decyzji wraz z wymaganymi dokumentami)

2. SCREENING (określenie konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko)

3. SCOPING- (określenie zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko)

4. UZGODNIENIE PRZED WYDANIEM DECYZJI (uzgodnienie ze starosta oraz powiatowym inspektorem sanitarnym)

5. UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA (przeprowadzenie postępowania z udziałem społeczeństwa)

6. WYDANIE DECYZJI (organ prowadzący postępowanie wydaje decyzję i umieszcza ją w publicznie dostępnym wykazie)

Etapy postępowania dla przedsięwzięć grupy II, czyli mogących wymagać  sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedscięwziecia na środowisko

Do wniosku o wydanie decyzji należy dołączyć informację o planowanym przedsięwzięciu, a w szczególności dane dotyczące:

1. Rodzaju, skali i usytuowania przedsięwzięcia

2. Powierzchni zajmowanych nieruchomości, a także obiektu budowlanego, pokrycia szatą roślinną

3. Rodzaju technologii

4. Wariantach przedsięwzięcia

5. Przewidywanej ilości wykorzystanej wody i innych surowców, paliw i energii

6. Rozwiązaniach chroniących środowisko

7. Rodzajach i przewidywanej ilości wprowadzonych do środowiska substancji lub energii przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko