,,Każdy człowiek jest włączony w wielkie procesy historyczno-społeczne, które dzieją się w jego kraju, każdy człowiek wplątany jest w pewien sposób w przemiany świata i jego konflikty zachodzące w epoce, w której żyje. Każdy człowiek uczestniczy w kulturze swego wieku. Każdy z ludzi jest w pewien sposób elementem większych całości i zawsze każde ,,ja" włączone jest w różnorakie ,,my". Bogdan Suchodolski SUBKULTURA - CO TO JEST ? Józef Chałasiński GENEZA PODKULTURY Jean Jousselin Trudności te spowodowane są warunkami współczesnego życia. Nieustanny postęp techniczny, wymagają od młodzieży stałego pogłębiania wiedzy i coraz wyższych kompetencji zawodowych. Normy i wzory postępowania, ważne w przeszłości, przekazywane z pokolenia na pokolenie, przestają być aktualne współcześnie, a życie samo stawia człowieka wobec sytuacji i konfliktów, których rozstrzygnięcie przekracza zakres posiadanych doświadczeń. Współczesna młodzież jest ,,produktem" niesłusznych, nieskutecznych i zdezaktualizowanych metod wychowawczych i produktem swojej epoki. ,,Uczymy dziś nasze dzieci żyć w świecie, którego już nie ma". Albert Camus
Zachwianie wielu uznanych norm, wpływa na kształtowanie się młodzieży i zaostrza się jej konflikt ze światem dorosłych. Charakterystyczny jest odruch buntu, protestu, przeciw wszelkiemu istniejącemu porządkowi. Jest to bunt bez wyraźnie postawionego celu. Zjawisko chuligaństwa przybiera różne formy, ale w istocie podobne jest w wielu krajach. Poprzez te odruchy, nienawiści, niszczenia, młodzi poszukują jednocześnie odpowiedzi o sens świata. Są często pełni goryczy, niechętni wobec wysiłku, gardzą dorosłymi. Rozpad więzi rodzinnych, chęć wyróżnienia się z tłumu powodują, że chętnie łączą się w małe bandy, ale w głębi pozostają tragicznie samotni i odosobnieni. Ich sposób bycia, ekstrawagancki i ordynarny, jest tylko maską dla pokrycia własnego niepokoju, konfliktów i samotności. Zło jakie widzą i odczuwają w świecie często identyfikuje się ze złem, jakie chcą wyrządzić innym ludziom. Wewnętrzną pustkę, niedosyt i poczucie samotności, kompensuje się niechęcią i pogardą dla otoczenia. Samoobrona objawia się w agresji, poczuciu mocy, w brawurze, manifestacji siły i pewności siebie, rozpacz zaś i wrażliwość w cynizmie i brutalności. Im większe jest ,,zło świata" w świadomości tych ludzi, tym ostrzejsze szaleństwo zniszczenia. Ale ,,złem świata" może niekiedy wydawać się dobrobyt, ład i zorganizowane życie. Takie postępowanie młodzieży jest wyrazem niepokoju o sens i wartość życia we współczesnym świecie. ,,Młodzież wyraża obawy i nadzieje naszej epoki. Poznać młodzież, oznacza poznać niepokoje współczesnego świata". Jean Jousselin PODSTAWOWE CECHY WŚPÓŁCZESNYCH SUBKULTUR Współczesne subkultury charakteryzują się następującymi cechami: CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH SUBKULTUR MŁODZIEŻOWYCH I ICH PRZEJAWÓW NIE AKCEPTOWANYCH SPOŁECZNIE. W charakterystyce wybranych subkultur młodzieżowych przedstawione zostaną ogólne informacje o powstaniu, sposobach działania ich członków i innych formach aktywności z uwzględnieniem zachowań nie akceptowanych społecznie. Wśród wielu subkultur współczesnego świata możemy wyróżnić: 1. SKINHEAD (w języku ang. skin-skóra, head -głowa, skóro-głowi, inaczej skini, skinersi, ostrzyżeni, łyse czaszki, łysogłowi). Ruch powstały w latach 60-tych w Wielkiej Brytanii. Wywodził się z proletariackich kręgów i odcinał od bogatego mieszczańskiego społeczeństwa. Trudne warunki życia angielskiej młodzieży, monotonia, szarość, bezsens zmagania się z losem, to istotne składniki postrzegania rzeczywistości jako bezlitosnej i okrutnej, w której dominuje ból i cierpienie. Siła pięści, ciężkie buty, według założeń skinów miały być rozwiązaniem prowadzącym do zmiany świata. W szybkim tempie w działalności skinów ujawniają się formy zachowań nie akceptowanych społecznie. Przejmują też pewne założenia z ideologii faszystowskiej, zwłaszcza identyfikują się z nadludźmi. Nienawiść i agresja skinów angielskich skierowana została przede wszystkim przeciw: Żydom, ludności kolorowej, komunistom, homoseksualistom, jako sile sprawczej ,,zohydzenia świata". Swoją agresję angielscy skini ,,wyładowywali" na demonstracjach, manifestacjach, w czasie zawodów sportowych i widowisk artystycznych (występów zespołów młodzieżowych) i w wielu innych okolicznościach, budząc strach, panikę i przerażenie. Z nich wywodzą się: W Polsce najpierw można było spotkać pojedyncze grupy skinów, najczęściej ubranych w kolejarskie mundury. Lata 1988-1994, to okres rozkwitu tej podkultury w naszym kraju. Powstało wtedy wiele odłamów, podgrup, oddziałów, brygad czy bojówek nawet wzajemnie się zwalczających. Wygląd zewnętrzny polskich skinów nie różni się od skinów na świecie. Obecnie ubierają się w stroje dżinsowe lub ,,moro" bez naszywek i napisów. Zamiast imion i nazwisk używają pseudonimów ,,Adolfo", ,,Diabeł". Do innych członków subkultur, jak i do całego społeczeństwa nastawieni są wyjątkowo wrogo. Przerażające jest chyba to, że aktualnie w Polsce, ta subkultura skupia znaczną część dorastającego
3. ROCKERY. Ruch ten pojawił się w USA pod koniec lat 50-tych i w wielu krajach jego odłamy istnieją do dziś. Najbardziej łagodnym odłamem tej podkultury są ROCKERSI. Skupiają oni całą swoją działalność wokół własnego motocykla, urastającego wręcz do przedmiotu kultu i czci. Rockery natomiast cenią kult siły, twierdząc ,,Jesteśmy kimś tylko dlatego, że ludzie panicznie nas się boją". Jeżdżą na ciężkich motocyklach typu Harley, Kawasaki, BMW. Ubierają czarne skórzane kurtki, zakładają specjalne kaski, długie czarne buty, czarne wąskie spodnie, na włosach często wiążą opaski. Dość często rockery ,,upiększają" ciało tatuażem i napisami ,,SS", ,,War', ,,Wermacht". Aby być członkiem tej grupy trzeba posiadać odpowiedni motocykl, mieć przestępczą przeszłość i złą opinię w środowisku. Ulubionymi sposobami wywoływania paniki są nocne przejazdy obok domów na ciężkich motorach, przy eksponowaniu wrzasków, pogróżek, nieraz podrzucaniem ognia. Inną formą działania jest okrążanie przechodniów czyli tzw. ,,spirala". W Polsce subkultura rockerów ma mniej ekskluzywne motory, często bez tłumików, z obciętymi końcówkami rur wydechowych, a ich właściciele dodatkowo są uzbrojeni w pałki, łańcuchy i inne przedmioty do zastraszania przechodniów i toczenia walki. Określają siebie ,,Aniołami Piekieł" uważając, że swym zachowaniem są w stanie stworzyć najprawdziwszą postać piekła na ziemi. 4. METALOWCY. Ruch utworzony przez fanów odmiany muzyki rockowej tzw. heavy - metalowców. Jako grupa pojawili się w latach 70-tych i najważniejszą rolę odgrywa u nich muzyka. Ostro brzmiąca muzyka skierowana jest przeciw tej komercyjnej i jej wszelkim odmianom. Teksty piosenek metalowców często nawiązują do mitologii germańsko-celtyckiej lub do średniowiecza (wykorzystywane jest pismo gotyckie). Miejscem spotkań metalowców są koncerty, a najważniejszym wydarzeniem w Polsce jest koncert Metalomania w Katowicach, na który zjeżdżają się corocznie setki fanów. 5. ROCKMANIACY. To grupy młodzieżowe powiązane specyficznym rodzajem muzyki. Słuchanie głośnej muzyki w grupie (110-120 decybeli). Utwory muzyczne preferowane przez rockmaniaków przekazują różne treści wypaczając ich słuchaczy. Propagują bunt przeciw obecnemu porządkowi społecznemu. Podświadomy przekaz treści jest bardzo 6. DEPECHE MOND-DEPESZe, DEPESZOWCY. Fani zespołu Depeche Mond, często zachowujący się agresywnie podczas dyskotek i występów zespołów młodzieżowych. Zdarzają się przypadki, że dokonują kradzieży aby mieć pieniądze na odpowiedni strój, oparty głównie na image'u scenicznym gitarzysty Depeche Mond - Dawida Gahena, a także by móc brać udział w imprezach młodzieżowych, dyskotekach, występach zespołów i zlotach. 7. STREETBOYS (STREETGANGS) - uliczni chłopcy, uliczne gangi. Tą nazwą objęte są wszystkie grupy eksponujące zachowania agresywne, których wspólną cechą są uliczne walki, ataki przechodniów i inne negatywne zachowania, burzące poczucie bezpieczeństwa i doprowadzające do dewastacji mienia prywatnego i publicznego. Podkultura ta występuje w wielu krajach. Należą do niej młodzi ludzie w wieku od 10 do 20 lat, o różnym pochodzeniu społecznym. W ulicznych ,,walkach" atakując przechodniów (głównie w celu kradzieży) używają noży, pałek i kastetów. Częste awantury dokonywane są pod wpływem alkoholu, bądź innych środków odurzających. 8. OFFICIAL HOOLIGANS. Podkultura ta powstała w 1989 roku na Zachodzie Europy i szybko dotarła do Polski. Niektórzy badacze twierdzą, że wyodrębniła się ona z grupy skinów. Działają oni podobnie jak streeetboys, ale mają nieco szerszy cel i zasięg. Chcą bowiem zawładnąć ulicą, dyskotekami, parkami, przejściami podziemnymi, środkami masowej komunikacji i wieloma innymi terenami. Ich zachowania to przemoc, agresja, napady rabunkowe, włamania, oraz zmuszanie do płacenia haraczu. Tworzą dobrze zorganizowane grupy o dużym poczuciu solidarności i więzi grupowych. Używają pseudonimów i mają własny wypracowany sposób porozumiewania się. Lata 1990-1993 to okres szczególnego rozwoju tej podkultury w Polsce. 9. NEOFASZYŚCI. Podkultura gloryfikująca faszystowskie sposoby postępowania. Rozpowszechniona na całym świecie, nie tylko wśród młodzieży. Najczęstsze ich zachowania to: pobicia, gwałty, szantaże, zmuszanie do płacenia haraczu, zamachy na ludzką godność w postaci stosowania terroru psychicznego, poniżania i upokarzania wybranych ofiar. Poprzez strój (szara koszula, skórzana czarna kurtka), chcą się upodobnić do formacji ,,SS". Niekiedy też farbują włosy, bądź je tlenią. Porozumiewają się specjalnym słownictwem, zawierającym wiele niemieckich zwrotów. Niektóre odłamy tej grupy gromadzą pamiątki po III Rzeszy. Nie kryją swej aprobaty a czasami fascynacji dla Hitlera, nienawidzą Żydów i brzydzą się nimi, uważając ich za siłę sprawczą wszelkiego zła. Ich zdaniem: ,,za Hitlera było dobrze (...) był porządek, dobre wychowanie młodzieży, bo Adolf troszczył się o młodzież (...) Gdyby obecnie rządził Hitler na pewno byłoby lepiej". To wypowiedź polskiego neofaszysty. Ze względu na martyrologię Polaków w czasie II wojny światowej, podkultura ta budzi bardzo negatywne odczucia społeczne. 10. KILLERSI, KILLERZY (mordercy, zabójcy, czciciele śmierci). Podkultura ta pojawiła się w Stanach Zjednoczonych. Jej członków można spotkać w wielu krajach, także w Polsce. Uznają siebie za czcicieli śmierci, bo tylko ona może uchronić człowieka od okrucieństwa świata. Ich zachowania to rozboje, gwałty a nawet zabójstwa. Wygląd zewnętrzny często budzi strach i panikę - czarne skórzane kurtki z upiętymi znaczkami trupich czaszek, twarz zdobi udziwniony makijaż, włosy farbowane na popielaty kolor. W naszym kraju podkultura ta skupia małą ilość członków, a w ogóle pojawienie się jej należy uznać za wyraz głębokiego stresu i utrudnień funkcjonowania młodego pokolenia, nie widzącego przyszłości dla siebie, poszukującego rozwiązań własnych problemów poprzez gwałty i rozboje. 11. SATANIŚCI. Ugrupowania oddające kult szatanowi. Działają w myśl założeń biblii satanistycznej i przykazań satanistów opracowanych przez Czarnego Papieża Antona Szandera satanistów, takie jak: szataniści, lucyferowie, różokrzyżowcy, metale, metaliki i inni uznają, że życie jest wielką żądzą, a śmierć ascezą. Dlatego należy z życia czerpać wszelkie rozkosze dla siebie, a innym czynić zło. Mają wypracowane własne słownictwo, zaklęcia, swoje tajemne sztuki czarów i własne wtajemniczenia by być ,,lepszym sługą szatana". Przybierają pseudonimy, często imiona diabłów. Niszczą i bezczeszczą symbole wiary chrześcijańskiej. Msze satanistyczne odprawiane są na cmentarzach, gdzie członkowie odurzają się narkotykami i piją alkohol. Są bardzo agresywni wobec otoczenia, dokonują kradzieży z rozbojami. Ubierają się na czarno i noszą odwrócone krzyże w formie medalionów. 12. DRESIARZE. Ruch powstały w Polsce w latach 90-tych. Za ich poprzedników można uważać discomanów- stałych bywalców dyskotek. W swoich poglądach kwestionują model życia rodziców (praca, dorabianie się, ,,przez całe życie pracowali i co z tego mają?). Świadomie zaprzeczają oficjalnym wartościom kościoła, instytucji prawnych. Wyznają zasadę ,,szybkiego szmalu i łatwej przyjemności". Ważny jest u nich strój- najlepiej drogi (tzw. kult metki), firmowy, luźny, sportowy i higieniczny czyli dres. Dobrze widziane są także gadżety świadczące o wysokiej pozycji - komórka, samochód oraz przy boku ładna dziewczyna. Według nich, do osiągnięcia życiowego sukcesu nie jest potrzebne wykształcenie i swoje dochody zdobywają poprzez nielegalne interesy, często wiążąc się z mafiami. Bywają zagorzałymi kibicami piłki nożnej, wywołując liczne awantury na meczach. 13. SKEJCI, SKATERZY. Ruch ten powstał w Polsce, wraz z powstającą kapitalistyczną rzeczywistością. Styl życia, ,,luzacki", sportowy, w którym liczy się sprawność fizyczna, dobra kondycja i spontaniczność. Fascynują się jazdą na deskorolkach, skupiając swoją uwagę na technikę jazdy, odpowiednim ubiorze i dobierając odpowiednie gadżety. Skejci uważani są za prekursorów ruchu graffiti. 14. GRAFICIARZE (SPRAYOWCY). Subkultura, która swoje radości, smutki, rozterki, komentarze o rzeczywistości nieraz o zabarwieniu politycznym wypisują na ścianach, murach, (o zgrozo-świeżo odremontowanych zabytkowych kamienicach), a właściwie gdzie się tylko da. Ich twórczość powstaje nocą, w konspiracji. Najczęściej podczas ,,pracy" są ubrani na czarno, twarz okrywa maska. Operują farbami i lakierami w spray'u, dewastując mienie prywatne i publiczne. Nieraz graficiarstwo jest też specyficznym sposobem komunikowania się między członkami podkultur oraz możliwością ukazania istnienia grupy i miejsca ich pobytu. 15. SQUATERSI Nielegalnie zajmują puste niezamieszkałe budynki lub mieszkania. W Polsce subkultura ta obecna jest od lat 80. Wspólnoty funkcjonują w większych miastach. Grupy są tworzone przez młodych ludzi. Pod wspólnym dachem mieszkają zarówno osoby niechętnie nastawione do społeczeństwa dorosłych, uciekinierzy z domów rodzinnych młodzież pragnąca po prostu zakosztować niezależnego, samodzielnego życia. Wszystkich uczestników squautu łączy przekonanie, że niezależnie od zamożności, każdy ma prawo do dachu nad głową. Wspólnoty te są atrakcyjne dla nieletnich uciekinierów z placówek opiekuńczo- wychowawczych, osób, które popadły w konflikt z prawem, oraz narkomanów. 16. Git- ludzie (subkultura grypserki) Subkultura gitowców pojawiła się w szkołach na początku lat 70. Nauczycieli i wychowawców zaniepokoiły powtarzające się przypadki zastraszania uczniów, połączone z wymuszaniem pieniędzy niszczeniem mienia oraz prześladowaniem kolegów. Subkultura git- ludzi była odbiciem zjawiska „drugiego życia”, które pojawiło się w latach 50. w zakładach wychowawczych i poprawczych oraz zakładach karnych dla młodocianych więźniów. Młodzież, opuszczająca placówki resocjalizacyjne, przenosiła zasady funkcjonowania subkultury na wolność. Cechą charakterystyczną subkultury gitowców było: - kult siły, rozumianej jako sprawność fizyczna i przymioty ducha, - odwaga i gotowość do podjęcia walki w obronie swoich racji, - demonstrowanie przywiązania do reguł przestępczego świata i wzorca „prawdziwego przestępcy”, - lojalność, solidarność i uczciwość wobec członków grupy, - spryt, bezwzględność i cynizm w kontaktach ze światem nieprzestępczym; kierowanie się wyłącznie własną korzyścią i eksploatowanie „frajerów”, - lekceważenie zasad współżycia społecznego, - apoteoza męskości połączona z pogardą dla wszelkich przejawów słabości, - pogardliwy, lekceważący stosunek do kobiet. Ciekawym elementem subkultury były rytuały: zawarcie braterstwa krwi, mającego cementować przyjaźń między gitowcami. Ważnym elementem grupowej aktywności było zbiorowe picie alkoholu. Zewnętrznymi przejawami przynależności do subkultury git- ludzi były tatuaże i sznyty. Grupą młodzieżową, którą git-ludzie prześladowali ze szczególną zaciekłością byli hipisi. Subkultura git- ludzi zaczęła tracić znaczenie pod koniec 70. i wkrótce jej działalność zupełnie zanikła. Podsumowując, przedstawiam jeszcze ,,OSTRZEGAWKĘ SUBKULTUROWĄ", przewodnik po subZOO, autorstwa Agnieszki Gil i Urszuli Ciasnochy, dwóch uczennic klasy dziennikarskiej w VI LO w Rzeszowie (artykuł ,Nowiny Rzeszowskie, maj 2003 rok). W artykule tym, jak piszą autorki ,,lwy oddzielone zostały od łani".,,LWY", TO CI, KTÓRYCH LEPIEJ OMIJAĆ, a są to:
b) skinheadzi - nie znoszą odmieńców. Często atakują kogoś tylko dlatego, że wygląda inaczej niż oni. Znak rozpoznawczy: ogolone głowy (nie mylić z łysymi) i dwustronne kurtki, które w czasie zadymy zakładają na jaskrawą stronę. c) dresiarze - kolorowe dresy, najczęściej firmy adidas (uwaga, często podróby), złote łańcuchy, telefony komórkowe. Bywają bezwzględni. d) pseudosataniści - interesują się czarną magią, okultyzmem i wszystkim mówią ,,ave satan". Znak rozpoznawczy to czarne ubrania i odwrócone krzyże. e) kserokopiarki - noszą wszystko co jest obecnie modne. Nie akceptują ludzi, którzy nie ulegają najnowszym trendom ze stoisk odzieżowych w centrach handlowych. Miewają poczucie wyższości, w przeciwieństwie do własnego zdania.
|