Mind Mapy (mapy myśli)
Historia map myśli
Przez kilka ostatnich tysięcy lat popularna była teza, że człowiek myśli w sposób linearny. Pogląd taki powstał między innymi dla tego, że dwa najważniejsze sposoby komunikacji człowieka to mowa i druk (książki i in. teksty, listy). Tak też powstawały wszystkie, standardowe notatki aż po dzisiejsze czasy. Najczęściej uczniowie, studenci czy uczestnicy kursów, szkoleń notują wszystko „jak leci” co usłyszą. Notatki takie przyjmują linearny układ, czyli linijka pod linijką. Bardziej zaawansowani tworzą struktury hierarchiczne. Jakkolwiek tak zakodowane informacje są dla naszego umysłu niezrozumiałe, trudne do przyswojenia.
Okazuje się bowiem, że umysł człowieka pracuje w sposób nielinearny. Wiedza, jaką przyswaja połączona jest ze sobą skojarzeniami. W taki też sposób wydobywane są informacje (wspomnienia, wiedza semantyczna itd). Zapewne przypominasz sobie sytuacje, gdy znajdując się w jakimś szczególnym miejscu, np. z dzieciństwa, nagle przypomniało Ci się coś z przeszłości. Albo słysząc konkretną muzykę, wspomniałeś swój pierwszy pocałunek (który był przy tej właśnie muzyce).
Tony Buzan, światowej klasy specjalista od szybkiej nauki wykorzystał ten fakt, tworząc tzw. MindMapping. Polega on na takim notowaniu, aby był on naturalny dla mózgu. Dzięki niemu, oszczędzasz czas (piszesz tylko najważniejsze informacje, takie jak słowa klucze, bez wypełniaczy), dobrze się bawisz (bo taki sposób sprawia na prawdę dużą frajdę!), szybko się uczysz (bo umysł znacznie szybciej i łatwiej przyswoi taki materiał).
Jak tworzyć mapy myśli?
Poniżej prezentuję najważniejsze, kluczowe wskazówki wg T. Buzana:
Weź dużą kartkę (np. A4 a nawet większą), najlepiej bez wzoru (czystą)
Na środku powinna się znaleźć główna idea, temat, zapisana w sposób klarowny, najlepiej z obrazkiem
Od centralnego tematu odchodzą coraz mniej ważne idee/tematy powiązane w sposób tematyczny. Im dalej tym mniejsze i b. szczegółowe. (tak jak drzewo - pień najgrubszy, potem gałęzie, gałązki, aż listki jako najmniejsze części)
Słowa pisz drukowanymi literami, dzięki czemu będą bardziej czytelne
Każde słowo powinno znajdować się na linii, każde na osobnej (lub w jakiejś otoczce)
Wszystkie elementy połączone ze sobą liniami w sposób tematyczny
Używaj kolorów. Inny kolor najlepiej do oddzielnego tematu. Stymuluje to prawą półkulę mózgu i ułatwia czytelność
Twórz swoje mapy tak jak umiesz, nie przejmuj się jeśli coś nie wychodzi. Z czasem nabierzesz wprawy i stanie się to normalne a mapy coraz lepsze.
Pierwsze Mapy Myśli mogą wydawać się Tobie niezgrabne, natomiast z praktyką zdobędziesz umiejętności i sam zauważysz, jak szybko i łatwo jest je wykonać. Co najważniejsze, rezultaty poznasz po pierwszych egzaminach czy klasówkach do których uczyłeś się z kreatywnych notatek!
Gdzie jeszcze możesz używać Map Myśli, oprócz nauki?
Otóż wszędzie! Przykładowo, do planowania spotkań, wyznaczania celów, przygotowywania wystąpień publicznych, prezentacji, zarządzania czasem czy zapamiętywania ważnych informacji z mediów oraz przeczytanych książek oraz robienia burz mózgów.
Jak notować w łatwy i skuteczny sposób - artykuł o Mapach Myśli
Poniżej prościutka, ręcznie zrobiona, przykładowa mapa myśli na temat szybkiej nauki. Zobacz jakie to łatwe!
Zrobienie jej zajęło mi kilka minut. Robiąc w ten sposób, zaoszczędzasz czas, dobrze się bawisz, rozwijasz zdolności prawej półkuli mózgu (zwłaszcza gdy robisz rysunki, co gorąco polecam) i co ważne, zapamiętujesz trwale materiał!
Jeśli zależy Tobie na szybkiej nauce i chcesz nauczyć się robić szybko i skutecznie mapy myśli, polecam kurs Kasi Szafranowskiej Mapologia - jest to 7-dniowy kurs mailingowy o efektywnym noJak Notować w Łatwy i Skuteczny Sposób
Jak wynika z badań nad ludzką pamięcią, mózg zapomina 80% wiedzy w ciągu 24 godzin od nauki. Co więcej, w ciągu dwóch tygodni ten wskaźnik sięga aż 99%, czyli pozostaje Tobie tylko 1% wiedzy, której pozyskanie mogło kosztować Ciebie mnóstwo czasu i energii!
Jeśli jeszcze tego nie zauważyłeś, to spróbuj sobie teraz przypomnieć jak najdokładniej jakiś temat z przed kilku lekcji, wykładów czy szkoleń wstecz. Albo z przedostatniej książki... Ile procent wiedzy jesteś w stanie sobie przypomnieć? Jeśli nie stosowałeś powtórek ani żadnych mnemotechnik, oraz nie stosowałeś wiedzy w praktyce okaże się, że zaledwie będziesz wiedzieć o co w danym materiale chodziło, a szczegóły przykryje ciemna plama ;)
Z tego powodu, od stuleci człowiek robił notatki. Jednak większość z nich (pomijając takie wyjątki jak notatki Leonarda da Vinci), zapisywane były i są nadal w postacie liniowej. Linijka po linijce, słowo po słowie, tak jak usłyszane zostało podczas przemowy czy czytania książki. Jedyne ulepszenia, to streszczanie, hierarchizowanie czy podkreślanie elementów notatek. Jednak mózg myśli w sposób nie-linearny, więc trudno mu przyswoić tak skonstruowaną wiedzę. Po drugie, lubi on zabawę i to co ciekawe, więc linearnymi notatkami szybko się nudzi i efektywność zapamiętywania spada.
Teraz pomyśl tylko, jak by to było gdybyś przestał tracić te 99% ciężko (lub łatwo, jeśli już tak umiesz) nauczonej wiedzy. Jak potoczyłaby się Twoja kariera zawodowa, gdybyś w każdym momencie miał dostęp do wiedzy ze wszystkich przeczytanych książek i artykułów tematycznych, związanych z Twoją pracą? Albo jak łatwo mógłbyś zdawać każdy egzamin na studiach, bawiąc się przy tym świetnie a w nagrodę dostając stypendium naukowe? Jeśli jesteś uczniem, jak dużo radości sprawiałyby Twoim rodzicom przynoszone do domu kolejne piątki i szóstki, dyplomy z olimpiad oraz nagrody na koniec roku?
Kluczem do robienia efektywnych notatek, jest wykorzystywanie naturalnych zdolności ludzkiego mózgu oraz używanie obydwu półkul jednocześnie, dając efekt synergii. Być może już o tym wiesz, że mózg człowieka dzieli się na dwie części. Jedna z nich (najczęściej lewa) jest logiczna, racjonalna, analityczna, werbalna, liniowa, matematyczna. Widzi pojedyncze elementy zamiast całości. Natomiast druga z nich (najczęściej prawa), jest intuicyjna, wyobrażeniowa, twórcza, syntetyzująca, wizualna, przestrzenna, muzyczno-tonalna. Widzi całość zamiast pojedynczych elementów.
U ludzi najczęściej dominuje jedna z nich (na ogół lewa), co daje niewielkie rezultaty podczas nauki. Natomiast gdy połączymy obydwie, otrzymamy efekt synergii (czyli wyniki znacznie wyższe niż każdej z osobna). Aby dokonać tego połączenia, należy nauczyć się korzystania z mózgu w specjalny sposób wykorzystując właściwości obydwu półkul.
Takie możliwości daje tworzenie Map Myśli, czyli kreatywnych notatek wymyślonych przez znanego na całym świecie Tonyego Buzana. Mapy myśli są jedynym rodzajem notatek, które wykorzystują zarówno jedną, jak i drugą część mózgu pozwalając na szybkie i łatwe zapamiętywanie już podczas ich tworzenia, oraz znacznie szybsze powtarzanie. Co więcej, linearne notatki przypominają tylko fragmenty wiedzy (zapisane), natomiast Mapy Myśli przypominają cały obraz przyswojonej wiedzy, na zasadzie hologramu.
Kolejne zalety tworzenia Map Myśli, to dużo zabawy podczas ich tworzenia, możliwości dopisania jednostek w dowolnym miejscu, ukazanie połączeń między tematami i fragmentami wiedzy, struktury materiału i hierarchii. Oprócz tego, Mapy Myśli stymulują kreatywne myślenie i wzmacniają połączenia między obydwoma półkulami, co przekłada się na długofalowy efekt.
Pierwsze Mapy Myśli mogą wydawać się Tobie niezgrabne, natomiast z praktyką zdobędziesz umiejętności i sam zauważysz, jak szybko i łatwo jest je wykonać. Co najważniejsze, rezultaty poznasz po pierwszych egzaminach czy klasówkach do których uczyłeś się z kreatywnych notatek!
Gdzie jeszcze możesz używać Map Myśli, oprócz nauki?
Otóż wszędzie! Przykładowo, do planowania spotkań, wyznaczania celów, przygotowywania wystąpień publicznych, prezentacji, zarządzania czasem czy zapamiętywania ważnych informacji z mediów oraz przeczytanych książek oraz robienia burz mózgów.
Mapy Myśli służą przedstawieniu tematu w ciekawy sposób. Rozrysowanie w postaci drzewka pomaga lepiej zapamiętać wiadomości i szybciej je sobie przypomnieć. Przy pomocy tych mapek można łatwiej zaplanować pisanie wypracowania, a przede wszystkim czerpać radość z uczenia się.
Jak narysować Mapę Myśli?
Na środku kartki gładkiego papieru napisz temat, który chcesz opisać. Możesz przedstawić go za pomocą rysunku. Następnie narysuj linie wychodzące z tego napisu lub obrazka. Linie, przypominające gałęzie drzewa, muszą być ze sobą połączone i rozchodzić się w różnych kierunkach.
Na gałęziach drukowanymi literami napisz najważniejsze dla danego tematu słowa. Z głównych gałęzi poprowadź cieńszą kreską gałązki. Nad nimi napisz słowa związane lub kojarzące Ci się z poprzednimi słowami. Użyj wielu kolorów długopisów lub pisaków. Najlepiej będzie, gdy gałąź z jej odgałęzieniami narysujesz jednym kolorem. Ułatwi to zapamiętywanie tekstu! Zadbaj o przejrzystość i staranność Twojej pracy. Pomiędzy słowami powinny być odstępy, a linie mieć odpowiednią długość – najlepiej taką, żeby zmieściły się nad nimi napisy, ale też nie za długie (żeby nie zajmowały zbyt dużo miejsca). Postaraj się również, aby na każdej linii umieścić tylko jedno słowo.