ROSJA

Wstęp:

Rosja chce ściślej współpracować z Unią Europejską – takie było postanowienie tego państwa na spotkaniu w Berlinie w roku 2009. Zadeklarowali więc współpracę, uzgodnili pewną ilość konkretnych przedsięwzięć w walce z terrorystami. Było to m.in. zapobieganie produkcji i handlu narkotykami na Bliskim wschodzie, zacieśnienie współpracy z państwami sąsiadującymi z Afganistanem, ochrony krytycznej infrastruktury, poprawienia skuteczności kontroli granicznych oraz przeciwdziałania werbowaniu przez terrorystów nowych zwolenników, zwalczanie terroryzmu nuklearnego. W Berlinie rozmawiano również o budzącej kontrowersje w całym świecie sprawie zdefiniowania terroryzmu. Minister spraw wewnętrznych Rosji Raszid Nurgalijew zaproponował, by w kwestii tej postępować pragmatycznie, co spotkało się z uznaniem Wolfganga Schaeublego – Minister spraw wewnętrznych Niemiec.

Rosja i UE w walce z terroryzmem

Zarówno na UE, jak i Rosji spoczywa szczególną odpowiedzialność za bezpieczeństwo i stabilność w Europie i poza nią, dlatego też obydwie strony postanowiły wzmocnić współpracę w zakresie bezpieczeństwa międzynarodowego.

W celu zacieśnienia współpracy Unii z Rosją będą prowadzone działania w 5 obszarach priorytetowych:

• pogłębianie dialogu i współpracy na arenie

międzynarodowej;

• walka z terroryzmem;

• nierozprzestrzenianie broni masowego

rażenia i Śródków przenoszenia broni,

wzmacnianie systemu kontroli eksportu

oraz rozbrojenie;

• współpraca w zakresie zarządzania kryzysowego i ochrony ludności;

Strategia UE

Unia i Rosja podejmują wspólne starania na rzecz wzmocnienia roli ONZ, OBWE i Rady

Europy w tworzeniu porządku międzynarodowego, opartego na zasadzie skutecznego

multilateralizmu. Stosunki UE- Rosja są w coraz większym stopniu oparte na szerokim

i coraz lepiej funkcjonującym dialogu politycznym.

Zaangażowanie Rosji w zapewnienie stabilności na kontynencie europejskim, a w szczególności w regionach położonych blisko granic Unii i Rosji, tj. w naszym wspólnym

sąsiedztwie – leży w żywotnym interesie Unii. Konflikty regionalne w Mołdawii

(Naddniestrze) oraz na południowym Kaukazie (w Abchazji, Osetii Południowej oraz

Gorskim Karabachu) są przedmiotem regularnych rozmów.

Unia przywiązuje ponadto znaczenie do wspierania demokracji na Białorusi. Dyskusje na powyższe tematy stanowią jednocześnie okazję do wymiany poglądów w kwestiach związanych ze wspólnym sąsiedztwem oraz służą jako forum poszukiwania wspólnych rozwiązań. Unia i Rosja dążą do wzmocnienia współpracy na międzynarodowych i regionalnych

forach, opracowujących metody zwalczania terroryzmu, w szczególności poprzez promowanie i opracowywanie konwencji i innych mechanizmów działania w ramach ONZ, OBWE czy w Radzie Europy. Unia przywiązuje szczególną wagę do szybkiego przyjęcia konwencji generalnej ONZ przeciwko międzynarodowemu terroryzmowi.

Również współpraca z Unią Europejską w zakresie zwalczania ekstremizmów zaczęła się rozwijać, czego wyrazem może być porozumienie, do którego doszło w kwietniu 2007, a którego jednym z punków jest przygotowanie tzw. Mapy Drogowej oraz stworzenia grupy roboczej na bieżąco koordynującej wspólne działania UE, USA i Rosji.

Podczas szczytu Rady w Sewilli w 2002 r. UE określiła warunki uczestnictwa Rosji

w unijnych operacjach zarządzania kryzysowego, których Rosja jednak nie przyjęła.

Nie wpłynęło to jednak na rozwój dialogu politycznego w dziedzinie zarządzania kryzysowego oraz Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Ochrony, któremu sprzyjają w szczególności regularne spotkania rosyjskiego ambasadora w Brukseli oraz Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa. Ponadto regularnie odbywają się spotkania szefa sztabu generalnego sił zbrojnych Rosji oraz przewodniczącego Komitetu Wojskowego UE; utrzymywane są również regularne kontakty na szczeblu eksperckim.

Fundusze z UE

Unia przeznaczyła sporą część funduszy na Międzynarodowe Centrum Nauki i Techniki

w Moskwie, które angażuje byłych specjalistów przemysłu zbrojeniowego w projekty

pokojowe. Od 1994 r. ok. 60 000 specjalistów wzięło udział w ok. 2 100 projektach wartych łącznie 635 mln USD. 150 mln EUR przekazanych przez Unię w ramach tej kwoty.

Ochrona Ludności

Pogłębienie dialogu i współpracy w zakresie ochrony ludności ma służyć bardziej skutecznemu reagowaniu na klęski i katastrofy.

We współpracę zaangażowane są przede wszystkim Centrum Monitoringu i Informacji

w zakresie Ochrony Ludności W 2004 r. strony przyjęły zasady praktycznej współpracy, która polega na wymianie informacji, danych kontaktowych w celu zachowania stałej łączności oraz na wymianie pracowników centrów operacyjnych.

Walka z globalnym terroryzmem

Walka z globalnym terroryzmem wymaga zdecydowanych i skoordynowanych działań. Do 11 września 2001 Rosja w bardzo niewielkim stopniu angażowała się w globalne inicjatywy zwalczania terroryzmu, skupiając wysiłki służb bezpieczeństwa na walce z separatystami czeczeńskimi. Dopiero wydarzenia w Nowym Jorku sprawiły, że Putin wyraził poparcie dla działań Stanów Zjednoczonych przeciwko terrorystom, żądając przy okazji uznania swoich działań wymierzonych przeciwko Czeczenom za element międzynarodowej wojny z terrorem. Mimo to w odpowiedzi na apel Departamentu Stanu w sprawie rozmów z bojownikami wystosowany po wydarzeniach w Biesłanie, minister spraw zagranicznych Federacji Sergej Lavrov stwierdził:

„sami rozwiązujemy nasze wewnętrzne problemy i nie ma potrzeby, aby Amerykanie mieszali się w sposób politycznej normalizacji Czeczenii”.

O generalnym stosunku władz rosyjskich do problemu globalnego terroryzmu najlepiej może świadczyć lista organizacji terrorystycznych, sporządzona przez FSB, których działalność na terytorium Federacji Rosyjskiej jest zabroniona. Aby znaleźć się na liście dana organizacja musiała spełnić trzy podstawowe kryteria:

- prowadzić działalność prowadzącą do zmiany ustroju konstytucyjnego Federacji przemocą;

- mieć powiązania z nielegalnymi formacjami zbrojnymi i innymi strukturami ekstremistycznymi działającymi w rejonie Północnego Kaukazu;

- należeć do większych organizmów, uznawanych przez wspólnotę międzynarodową za terrorystyczne lub utrzymywać z nimi kontakt.

Na powyższej liście nie znalazły się Hamas i Hezbollach.

Generał Jurij Sapunow, odpowiedzialny w FSB za Zarząd ds. Walki z Międzynarodowym Terroryzmem, skwitował ten fakt słowami:

„nie wszędzie na świecie uważane są za organizacje terrorystyczne, Moskwa uznaje międzynarodowe wykazy organizacji terrorystycznych „mając je na uwadze” podczas kontaktów partnerskich ze służbami bezpieczeństwa innych krajów.”

Po krytyce wobec stosunku Rosji do międzynarodowego terroryzmu trzeba jednak oddać sprawiedliwość i wskazać również te aspekty zaangażowania, wśród których można wymienić

- Poparcie misji w Afganistanie

- Zainicjowaną wspólnie ze Stanami Zjednoczonymi Globalną Inicjatywę na rzecz Walki z Terroryzmem Nuklearnym.

Ponadto Rosja dąży do członkostwa w Grupie Australijskiej kontrolującej rozprzestrzenianie broni biologicznej i chemicznej.

Zamach w Bostonie

W zamachach w Bostonie zginęły trzy osoby, w tym ośmioletnie dziecko, ponad 170 zostało rannych, w tym kilkanaście osób w stanie krytycznym. Początkowo mówiono o dwóch wybuchach w okolicach mety odbywającego się maratonu w tym mieście, potem policja wspomniała o trzecim - w pobliżu biblioteki im. JFK w Bostonie. Zamachu dokonali dwaj bracia pochodzący z Czeczenii.

Tematem rozmowy przywódców po zamachu w Bostonie była współpraca obu krajów w dziedzinie wzmocnienia bezpieczeństwa, zwłaszcza w kontekście zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi w 2014 roku. Prezydent USA z uznaniem wypowiadał się o współpracy z Rosją. Jak sam dodał, w dziedzinie walki z terroryzmem najbardziej USA skorzystało na tej komitywie po zamachu w Bostonie. Podzielił on również stanowisko W. Putina w sprawie kontynuowania wspólnej walki z terroryzmem i współpracy w kwestiach bezpieczeństwa.

Agencja AFP skomentowała współpracę Rosyjsko – Amerykańską. Uważa, że jest to słaby punkt z powodu zarzutów, że Putin pod pretekstem walki z terroryzmem atakuje swoich przeciwników politycznych. Szef Komisji Spraw Międzynarodowych Rosyjskiej Dumy Aleksiej Puszkow ma odtąd nadzieję że Waszyngton po zamachu w Bostonie będzie teraz mniej krytyczny w sprawie Polityki Rosji wobec Czeczenii.

Wspólpraca Rosjii z NATO

Anders Fogh Rasmussen sekretarz generalny NATO zaapelował do ministra spraw zagranicznych Rosji Siergieja Ławrowa o umocnienie współpracy Rosji z Sojuszem.

 - Program Rady Rosja-NATO ma na celu konkretną współpracę w Afganistanie –

oświadczył Ławrow po spotkaniu z Rasmussenem. Politycy omówili ustalenia związane z operacjami NATO w Afganistanie, w tym z walką z przemytem narkotyków czy tranzytem przez terytorium Rosji części sprzętu wycofujących się z Afganistanu sił NATO - ISAF (Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa w Afganistanie). Jego wypowiedź cytuje agencja ITAR-TASS. Szef rosyjskiej dyplomacji powiedział, że

współpraca dotyczy zarówno afgańskiego tranzytu, jak i szkolenia policji antynarkotykowej i innych funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa dla Afganistanu, Azji Środkowej i Pakistanu.

Podczas rozmowy w brukselskiej siedzibie NATO Rasmussen wyraził nadzieję

na kontynuowanie przez NATO i Rosję znaczącego postępu osiągniętego w poprzednim roku w "praktycznej współpracy" w walce z terroryzmem czy piractwem.

Według komunikatu NATO Rasmussen i Ławrow dyskutowali też o sposobie osiągnięcia postępu w rozmowach między NATO a Rosją na temat obrony przeciwrakietowej. To główny punkt sporny między Sojuszem a Moskwą.