Katastrofa ekologiczna - zjawisko polegające na zmianie środowiska przyrodniczego danego gatunku lub populacji w sposób uniemożliwiający jej przetrwanie. Zachodzi ono w różnych sytuacjach, przede wszystkim:
kiedy po zmianie abiotycznego składnika środowiska (np. zmiana temperatury, spadek ilości opadów itp.) zasoby środowiska maleją w stosunku do potrzeb gatunku
kiedy środowisko staje się niesprzyjające dla danego gatunku z powodu zbyt dużej presji drapieżników
kiedy nadmierny przerost powoduje gwałtowny spadek szans na przetrwanie gatunku (przeludnienie)
katastrofa ekologiczna na Węgrzech; do zdarzenia doszło 6.10.2010 w miejscowości Ajka. Zbiornik z odpadami huty aluminium uległ awarii. Czerwona fala szlamu zatopiła pobliskie miasteczka. W wyniku oddziaływania drażniących substancji wiele osób doznało poparzeń. Czerwona powódź rozlała się na powierzchnię 40 km2 niszcząc wszystkie rośliny prócz drzew, zatruwając zwierzynę i powodując że ziemia przez długi czas nie będzie nadawać się do uprawy . Zatruciu uległy wody gruntowe, nastąpiło prawdopodobieństwo zatrucia ujęć wody pitnej. Skutkiem awarii był stary i nieszczelny zbiornik, który zawierał kilkakrotnie więcej żrącego szlamu, niż pozwala na to jego pojemność. 5 dni po katastrofie szlam dociera do rzeki Marcal niszcząc kompletnie ekosystem, 3 dni później żrąca substancja dociera rzeki Raby, nie powodując już skażenia. Gdy maź dociera do Dunaju jest już na tyle rozcieńczona i zneutralizowana za pomocą kwasów i gipsu że zagrożenie jest znikome. Zatrzymanie tej cieczy w lokalnych rzekach było kluczową sprawą, szlam zawierał ołów, arsen, kadm, chrom. Jeżeli substancja ta dotarłaby do Dunaju mogło dojść do skażenia na skalę europejską. Rzeka płynie przez 6 państw i wpada do Morza Czarnego.
Zbiorniki poflotacyjne w Polsce:
zbiornik „Żelazny Most”- największy w Europie zbiornik odpadów poflotacyjnych o powierzchni 1 394 ha. Należący do KGHM Polska Miedź SA. Znajduje się w miejscowości Rudna. Budowa rozpoczęta w 1974 roku. Na jego potrzeby zalano 3 miejscowości. Zbiornik jest cały czas powiększany. Dysponuje możliwościami rozwoju pojemności do ponad 1,1 mld m3.
Zbiornik „Konrad”- należący do firmy BUHAG, znajduje się w rejonie Iwin przy kopalni miedzi.
Zbiornik osadowy odpadów flotacyjnych należący do ZG Trzebionka SA. Składowany materiał pozostaje po produkcji koncentratów cynku i ołowiu.
Zbiornik odpadów poflotacyjnych ZGH „Bolesław” w Bukownie. Materiał składowany pozostaje po produkcji rud siarczkowych cynku i ołowiu. Zawiera dużą ilość metali ciężkich.
Zbiornik „Gilów”- nieistniejący zbiornik poflotacyjny rudy miedzi. Rozbudowę przerwano w 1977 roku, dziś jest zwykłym jeziorem.
W Polsce brak zbiorników z czerwonym szlamem. Huta aluminium w Koninie nie gromadzi toksycznych płynnych odpadów.
Katastrofy ekologiczne:
Pęknięcie zbiornika „Konrad” w Iwinie w 1953 roku. Przerwanie wału i nagły wypływ mas wody i szlamu nastąpiło o trzeciej w nocy 13 grudnia 1967 roku. Katastrofa pochłonęła życie 18 osób. Dolina rzeki Bobrzycy została zalana na długości 19 km i szerokości od 50 do 220 metrów.
Podczas opróżniania zbiornika elektrowni wodnej w Bobrowicach w 2006 roku, silny nurt porwał ze sobą olbrzymie ilości zalegającego na dnie mułu i śmieci. W wyniku tego doszło do zamulenia wody na rzece Bóbr, co w konsekwencji doprowadziło do wymarcia ryb. Do podobnej katastrofy doszło na tamie w Leśnej w 2003 roku. Po spuszczeniu wody w korycie rzeki zostały tony śmieci.
Huty aluminium w Polsce:
Huta Aluminium "Konin" w Koninie.