Antypedagogika i alternatywna pedagogika humanistyczna
Anty- przeciwne czemuś, np. schematowi, ugruntowanemu stwierdzeniu; negatywny wydźwięk
Antypedagogika:
- nie ma wydźwięku negatywnego, niesie za sobą ogromny ładunek nowoczesności, zwolennikami są ludzie młodzi;
- jest jedną z dróg nurtu współczesnego poszukiwania „alternatywnej pedagogiki humanistycznej,” która czyni z podmiotowości dziecka (człowieka) podstawową i niepodważalną kategorię pedagogiczną
- jako reakcja na wszechwiedzę
- powstała pod koniec lat 70 XX wieku
- dziecko jako podmiot a nie przedmiot
- W Polsce w 1985r. H. Widma został zaproszony do Uniwersytetu Łódzkiego i tam wygłosił wykład o antypedagogice
- Bogusław Śliwierski czołowym przedstawicielem antypedagogiki w Polsce
- Hubertus von Schonebeck wygłosił wykłady w Polsce w styczniu 1990r.
- jej powstaniu towarzyszyły bunt, alternatywne rozwiązania pedagogiki oraz antypsychiatria, psychologia humanistyczna, pedagogika nowej lewicy
- Kolebka antypedagogiki to Stany Zjednoczone (walka o prawa dziecka)-> inicjatorzy to rodzice, prawna przed/podmiotowość dziecka (Deklaracja Praw Dziecka- uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 20 XI 1959r.; inne deklaracje prawne nawiązujące do Paktu Praw Człowieka), dorośli muszą się opiekować dziećmi, co jest ich obowiązkiem
Przeciwnicy przedmiotowości dziecka
-John Holt- wybitny prawnik, założyciel ruchu praw dziecka pod nazwą „John- Holt- Associaton”; autor książki Pt. „Do diabła z dzieciństwem: o prawach i potrzebach dzieci”
- Richard Farson- psycholog, współzałożyciel Western Behavioral Science Instytut w La Jola w Kalifornii; jeden z pierwszych amerykańskich humanistów, który publicznie zabrał głos na temat dzieci jako mniejszości uciskanej przez dorosłych; w swojej książce Pt. „Prawa człowieka dla dzieci. Ostatnia mniejszość” wydanej w USA w 1974r. opowiedział się za następującym kodeksem praw dla nieletnich:
* prawo do samostanowienia
* prawo do swobodnego wyboru środowiska życia
* prawo do środowiska wyposażonego adekwatnie do potrzeb i możliwości psychorozwojowych dzieci
* prawo do wiedzy
* prawo do samowychowania
* prawo do życia bez kar cielesnych
* prawo do seksualnej wolności
* prawo do działalności gospodarczej
* prawo do wpływu na życie publiczne
Główni przedstawiciele antypedagogiki:
Henrich Kupffer („Antypsychiatria a antypedagogika”), ustosunkowuje się do konfliktu międzypokoleniowego, należy zrezygnować z wychowania dzieci, nie można wtłaczać swoich planów w życie dzieci
Ekkehard von Braumuhl („Antypedagogika. Badania celem zniesienia wychowania”) w 1975r. upowszechnił w tej książce nurt antypedagogiki; zwolennikami byli lekarze, rodzice, prawnicy i dziennikarze; potrzeba wychowania innych jako podstawa kulturowa, powielany ten sam schemat wychowawczy- schemat patriarchalny, decydowanie o celach wychowawczych, decydowanie o przyszłości ludzi i społeczeństwa-> krytyka tego wszystkiego, jest to nieetyczne, nie należy skazywać dzieci schematem życia, który ogranicza ich indywidualne możliwości, nie wolno dorosłym kształtować dzieci na swój wzór; popierał nauczanie domowe
Hubertus von Schonebeck- twórca radykalnej odmiany antypedagogiki w RFN, tzw. „duchowy przywódca antypedagogiki” w Europie Zachodniej, mieli na niego wpływ C. Rogers i E.von Braumuhl, napisał książkę „Kocham siebie takim, jakim jestem”; zrezygnował z pracy w szkole, z wykształcenia był ornitologiem; dostrzegał postępującą dehumanizację szkoły (karne prace, wymóg spokoju i posłuszeństwa, zadawanie prac domowych, nakaz przebywania jedynie na określonym piętrze w szkole); prowadził badania, wiedział, że ważna jest komunikacja; przyjął perspektywę badanego w Kalifornii w Centrum Studiów nad Osobowością C. Rogera, pogłębił wiedzę na temat własnej osoby, wsłuchiwał się w siebie; stosował trening interpersonalny; zaczął organizować spotkania młodzieżowe i dla dzieci (od 3 do 17 lat)- wspólne przebywanie dzieci, same decydowały i ustalały, co będą robić; stworzył wyspę ludzi dorosłych i ich rodzin, którzy chcą zmiany, aby społeczeństwo stanowili wszyscy ludzie (dorośli, starzy i dzieci); uwalnianie dorosłych z tradycyjnych postaw- „Stowarzyszenie Przyjaciół z dziećmi”(wiele filii, centrum w Monster)- pokazanie życia z drugiej strony wychowania, wskazanie rodzicom jak nie wychowywać; Manifest Dziecięcy domagający się respektowania praw człowieka przez dorosłych- 3 kategorie praw (podstawowe, społeczne, indywidualne); postrzeganie dziecka jako człowieka; w latach 80 XX wieku Obronił pracę magisterską z zakresu antypedagogiki
Ashley Montagu- uważał, że im ludzie są młodsi tym są bardziej otwarci, powinno się być jak najdłużej młodym, świeżym i otwartym, zachowującym chęć do pracy i uczenia się; napisał książkę „Dojrzeć do bycia dzieckiem”
Polskie prawodawstwo odnośnie dzieci:
- Konstytucja RP
- Prawo międzynarodowe
- wyrasta z nurtu pozytywistycznego
- Dziecko jest przedmiotem prawa, nie jest osobą prawną
- Dziecko w wieku 18 lat zyskuje zdolność do czynności prawnych
- odsłania to absurdalne kłamstwa prawne- kłamstwa dorosłych, bowiem dorośli chcą umocnić i poszerzyć swoje panowanie za pomocą tych kłamstw twierdząc, że wszystko jest dla dobra dziecka