Zarządzanie dochodami i wydatkami JST

1. Zarządzanie dochodami JST

Racjonalizacja dochodów uzależniona jest od:

• Obowiązujących norm prawnych dotyczących danego szczebla JST

• Charakterem danej JST (gmina miejska, wiejska, powiat itp.)

• Bazy ekonomicznej i demograficznej (liczba i struktura podmiotów gospodarczych, migracje ludności, stan na rynku pracy jaki będzie)

• Poziomu i jakości zagospodarowania przestrzennego, wielkość i kierunki nakładów inwestycyjnych)

• Kierunków przyjętej strategii rozwoju JST

2. Zarządzanie wydatkami JST

Podstawowe instrumenty wspomagające racjonalizację wydatków:

• Metody programowania budżetowego w tym opracowanie wieloletnich planów inwestycyjnych

• Opracowywana strategia rozwoju z którą w kolejnych latach powinna być skorelowany budżet

• Dokonywanie analiz finansowych JST oraz analiz korzyści i kosztów na etapie wyboru sposobu i realizacji zadań

• Bieżące monitorowanie wykonywania poszczególnych wydatków pod kątem ich legalności, gospodarności i celowości

• Przeprowadzanie kontroli wykonanych wydatków w tym audyt wewnętrzny

Równowaga i nierównowaga w budżetach samorządowych

Deficyt budżetowy - jest to stan w którym część sum ustalonych wydatków będzie pokrywana innymi niż dochody budżetowe środkami finansowymi np.: pożyczkami lub kredytami

Deficyt budżetowy może być finansowany z następujących źródeł:

• Środki zwrotne - np.: pożyczki, kredyty, emisja obligacji, spłaty pożyczek udzielonych z budżetu

• Środki pieniężne będące w posiadaniu JST np.: nadwyżka z lat ubiegłych czy też wolne środki pieniężne pozostałe z zaciągniętych kredytów i pożyczek w latach wcześniejszych

• Środki własne pochodzące z prywatyzacji majątku JST

• Nadwyżka budżetowa - w danym roku budżetowym dochody przewyższają wydatki

Zgodnie z ustawą o finansach publicznych JST mają prawo zaciągać kredyty i pożyczki oraz emitować papiery wartościowe na:

• Pokrycie występującego w ciągu roku deficytu budżetowego (niedoboru środków finansowych) niezależnie od planowanych wydatków w budżecie

• Finansowanie planowanego deficytu budżetowego czyli uchwalonego przez radę lub sejmik

• Spłat zobowiązań dłużnych zaciągniętych we wcześniejszych okresach tzw. rolowanie długów (rozchody i wydatki budżetowe);

• Należności uboczne (dodatkowe koszty związane : prowizja od udzielonego kredytu lub pożyczki, ustanowienie lub zniesienie zabezpieczenie spłaty zobowiązania, koszty związane ze zmianą warunków umowy, prowizja dla agenta emisji papierów wartościowych

Finanse publiczne ćwiczenia 18.12.2010

1