Wyrazy nacechowane emocjonalnie.

Wpływ kontekstu na barwę uczuciową wyrazu

• wśród wszystkich słów są słowa neutralne, czyli nie nacechowane emocjonalnie (pies, kobieta, ławka, krzesło, stół, oczy, twarz) i wyrazy nacechowane emocjonalnie.

• wyrazy nacechowane emocjonalnie mogą być nacechowane dodatnio - zdrobnienia, lub ujemnie - zgrubienia.

• wyrazy mogą być nacechowane wulgarnie, pogardliwie, lekceważąco, ironicznie, żartobliwie.

pies

• n. dodatnio - piesek, psina, pieseczek, piesio

• n. ujemnie - psisko

Wyraz „psisko” jeśli pojawia się samodzielnie wówczas jest nacechowany ujemnie. Ale kiedy powiemy: „Moje stare psisko” wyraz ten staje się wyrazem nacechowanym dodatnio, czyli pod wpływem kontekstu słowa mogą zmieniać swoją barwę uczuciową.

dziewczyna

• n. dodatnio - dziewczynka, dzieweczka

• n. ujemnie - dziewucha, dziewoja, dziewka

Z Uli wyrosła ładna dziewucha.

oczy

• n. dodatnio - oczęta, oczka

• n. ujemnie - oczyska, ślepia, gały

Monika ma zdradliwe oczka.

twarz

• n. dodatnio - twarzyczka, buźka, buzia, lico (podniośle)

• n. ujemnie - morda, gęba

Przygarnęliśmy pieska o ślicznej mordzie.

kot

• n. dodatnio - kotek, kociak, kiciuś, koteczek

• n. ujemnie - kocisko, kocur

Moje stare, biedne kocisko.

chłopiec

• n. dodatnie - chłopczyk

• n. ujemnie - chłopczysko

Wczoraj widziałam bardzo brzydkiego chłopczyka.

noga

• n. dodatnio - nóżka

• n. ujemnie - goleń, gira, kulas

Moje biedne, spuchnięte kulasy.

matka

• n. dodatnio - mama, mamusia, mateczka

• n. ujemnie - macocha, matczysko

Moje biedne, kochane matczysko.

---