Untitled

Przedstaw formy walk Polaków z okupantem hitlerowskim

Ogólna nienawiść do okupanta, umiłowanie wolności i patriotyzm narodu polskiego stały się podstawą do walki z III Rzesza . Niespotykane w nowożytnych czasach wyniszczenie społeczeństwa, germanizowanie podbitego kraju, brutalne i zbrodnicze ujarzmienie milionowych rzesz ludności, grabież gospodarczych i kulturalnych dóbr oraz masowe gwałty, prześladowania i terror wywołały ruch samoobrony przed zagładą, opór uczyniły powszechną potrzebą społeczeństwa. Rozwinięte formy tego ruchu przewijały się w różnej postaci; od żywiołowości (postawa wrogości wobec okupanta, manifestacja solidarności narodowej, przejawy gotowości do zbiorowych wystąpień przeciwko zarządzeniom okupanta in.) do zorganizowanej walki prowadzonej przez odziały partyzanckie. Postaram się przybliżyć te formy walki , aby lepiej zrozumieć podzielę je na trzy rodzaje:

Kierownictwo walki cywilnej była wówczas rozumiana jako powszechny opór przeciwko okupantom, który mógł przybierać różne formy. Bojkotowano zarządzenia okupanta, instytucje rozrywkowe i prasę wydawniczą wydawaną przez Niemców, nazywaną „szmatławcami ” lub „gadzinówkami”. Większość ugrupowań konspiracyjnych wydawała własne gazetki. Wydawnictwa konspiracyjne to głównie wiadomości z nasłuchu radiowego, instrukcje walki, literatura społeczno-polityczna i patriotyczna.

Istniał jeszcze mały sabotaż, czyli różne formy propagandy ulicznej, m.in. rozwieszanie flag Polskich podczas większych świąt, rozlepianie karykatur Hitlera i innych przywódców Rzeszy, podłączanie się do megafonów ulicznych. Malowano również na murach znak Polski Walczącej (kotwice), symbole powolnej pracy (żółwie). W małym sabotażu uczestniczyła głównie młodzież z Szarych Szeregów m.in. Harcmistrz Aleksander Kamiński (autor powieści Kamienie na szaniec ) .

W Generalnym Gubernatorstwie okupant całkowicie zignorował szkolnictwo średnie ogólnokształcące oraz wyższe. Zezwolił jedynie na nauczanie powszechne i zawodowe, przy czym zakazanymi mimo wszystko przedmiotami były literatura polska, historia i geografia. W październiku 1939 roku utworzono TAJNĄ ORGANIZACJĘ NAUCZYCIELSKĄ, która organizowała szkoły średnie na tajnych kompletach, na ogół w prywatnych mieszkaniach. Funkcjonował także Uniwersytet Warszawski, Instytut Sztuki Teatralnej, oraz Wszechnica Polska.

Specjalna komórka Biura Informacji i Propagandy AK prowadziła dywersje psychologiczną wśród Niemców - była to tak zwana akcja „N”. Jej celem było demoralizowanie żołnierzy oraz administracji niemieckiej. Polegała głównie na wydawaniu w języku niemieckim fałszywych druków, zawiadomień , obwieszczeń, pism niemieckojęzycznych itp.

2. Walka Gospodarcza

Jednym z form walki gospodarczej były strajki, do których najczęściej dochodziło do nich na Śląsku. Jednak pomimo narastającego ze strony okupanta terroru wobec strajkujących, strajki straciły rację bytu. Wzrosło natomiast znaczenie sabotażu, polegającego na niszczeniu i psuciu narzędzi, maszyn, urządzeń oraz niszczeniu surowców i produkcji niepełnowartościowych wyrobów. Swoistą formą sabotażu była mało wydajna praca. Symbolem tej akcji stał się już wyżej wspomniany żółw lub hasło pPp - pracuj Polaku powoli. Od 1943 okupant zaczął wykonywać wyroki w miejscu pracy na robotnikach podejrzanych o spowodowanie strat.

Kolejna formą gospodarczej walki z okupantem były akcje antykontyngentowe (Niemcy wprowadzili tzw. Kontygent czyli obowiązek przymusowych bezpłatnych dostaw produktów rolnych). Akcje takie polegały na ukrywaniu rzeczywistych rozmiarów produkcji przez chłopów i ziemian, dostarczaniu produktów niepełnowartościowych, fałszowaniu kwitów kontyngentowych.

Powszechną rzeczą stało się ukrywanie zboża oraz inwentarza, nielegalny ubój i dostarczanie żywności na „czarnym rynku”. Dla Polaków nie wywiązujących się z kontyngentów wprowadzono specjalne obozy pracy przymusowej. Prowadzono nielegalny handel żywnością, tworzono podziemne wytwórnie mydła, papierosów i odzieży.

3. Walka zbrojna

Podziemne organizacje zbrojne prowadziły różne formy działania;

PARTYZANTKA.
Rząd był przeciwny organizowaniu większych akcji zbrojnych w terenie, gdyż były one zawsze okupione dużymi stratami, a przynosiły mizerny skutek. Jednak Armia Krajowa (konspiracyjna organizacja wojskowa, która powstała w wyniku przekształcenia Służby Zwycięstwu Polski w Związek Walki Zbrojnej, przemianowany 14 II 1942 przez gen. W. Sikorskiego, na AK) przez cały czas prowadziła działania dywersyjne, mające za zadanie osłabienie potencjału militarnego nieprzyjaciela, oraz akcje odwetowe, za terror stosowany wobec społeczeństwa polskiego. Akcjami dywersyjnymi zajmowały się specjalne oddziały pod kierownictwem „Kedywu” - od Kierownictwa Dywersji. „Kedyw” podzielony był na dwie części: na terenach niemieckich działał Związek „Odwet”, a na Kresach Wschodnich organizacja „Wachlarz”. Oddział „Kedywu” przeprowadził wiele trudnych operacji dywersyjnych jak na przykład: zamach na kata Warszawy, dowódcę SS i Policji, generała Franza Kutscherę, zamach w Krakowie na generała Franka Koppe, odbicie z transportu gestapo harcmistrza Jana „Rudego” Bytnara.
W tymże czasie oprócz prawicowej Armii Krajowej, działa też organizacja lewicowa - Gwardia Ludowa. Celem GL było niszczenie transportu wroga, dezorganizacja administracji okupanta, dokonywanie akcji odwetowych (np. zamach na Caf Club), walka z żandarmerią i policją, wywiad i walka partyzancka. Organizacje GL powstały w całym Generalnym Gubernatorstwie, a w 1943 w Zagłębiu Dąbrowskim, na Śląsku, w Łodzi i północnym Mazowszu. Oddziały dzieliły się na jednostki polowe (oddziały partyzanckie) i jednostki garnizonowe (grupy wypadowe). Po powołaniu 1 stycznia 1944 Armii Ludowej Gwardia weszła do AL i stała się jej trzonem

DYWERSJA. Napady zbrojne na transporty wojskowe, zakłady przemysłowe, palenie niemieckich magazynów itp.

AKCJE LIKWIDACYJNE przeciwko funkcjonariuszom aparatu okupanta, konfidentom gestapo, czołom band terrorystycznych itp.

AKCJE ODBIJANIA TRANSPORTÓW WIĘZIENNYCH np. odbicie pod warszawskim Arsenałem Jana Bytnara „Rudego”

AKCJE ROZBROJENIOWE żołnierzy i policji niemieckiej w celu zdobycia broni.

AKCJE NISZCZENIA DOKUMENTÓW w urzędach np. niszczenie wykazów ludnościowych, wykazów podatkowych, spisów kontyngentowych, kartotek urzędów pracy, zawierających nazwiska osób przewidzianych do wywozu do Rzeszy itp.

Polskie Państwo Podziemne było fenomenem na skalę światową czasów II wojny światowej. Mimo bezwzględnego terroru funkcjonowały wszystkie jego organa, zarówno cywilne, jak i wojskowe. Była to szczególna walka o zachowanie ciągłości Państwa i życia Narodu.

Najbardziej widoczna walka ludności polskiej wobec okupanta było Powstanie Warszawskie. I choć w ramach planu "Burza" nie przewidywano walk w Warszawie, narzuciła je konieczność. Podjęcie decyzji o przystąpieniu do powstania spowodowane zostało sytuacją, jaka wytworzyła się wokół Warszawy i w samym mieście: powodzeniem sowieckiej ofensywy, ucieczką administracji niemieckiej, groźbą masowej ewakuacji ludności w związku z planem utworzenia "twierdzy Warszawa". Istotną rolę odegrał tu czynnik psychologiczny. Młodzież Warszawy przez prawie pięć lat szkolono i przygotowywano do walki z okupantem. Było wprost nieprawdopodobne, aby z tej walki zrezygnowała, gdy inni walczyli o jej miasto. Gdyby nie wydano rozkazu powstania, doszłoby i tak do spontanicznych zrywów, które mogły zostać krwawo stłumione przez Niemców.
Powstanie Warszawskie stanowi jedną z najbardziej tragicznych, lecz zarazem najpiękniejszych kart w historii Narodu Polskiego. Była to walka wyjątkowa w dziejach Polski i historii wojen. Powstańcy wykazali się niezwykłym bohaterstwem, bezprzykładnym poświęceniem, i to nie tylko jednostek, lecz całej zbiorowości. Zdumiewa przede wszystkim odwaga, godność i hart ducha ludności cywilnej. Dzięki bezmiarowi przelanej krwi, ogromowi cierpień i poświęcenia, Powstanie Warszawskie stanowi świętość narodową