Trzy definicje DIALOGU MOTYWUJĄCEGO

 

Definicja dla niespecjalistów

DM to styl komunikacji oparty na współpracy, aby wzmocnić osobistą motywację i zobowiązanie do zmiany.

 

Definicja dla praktyków

DM styl poradnictwa/prowadzenia rozmowy skoncentrowany na kliencie odnoszący się do powszechnego problemu ambiwalencji wobec zmiany.

 

Definicja techniczna

DM to oparty na współpracy i zorientowany na cel styl komunikacji szczególnie zwracający uwagę na język zmiany. Stworzony, aby wzmacniać osobistą/indywidualną motywację i zobowiązanie do konkretnego celu poprzez wydobywanie i badanie osobistych powodów do zmiany w atmosferze akceptacji i współczucia.

Filozofia DM

 

  PARTNERSTWO partnership – równa relacja, współpraca, raczej odkrywanie, badanie niż upominanie oraz zainteresowanie i wsparcie, zamiast perswazji i sporu, unikanie pułapki bycia ekspertem.

 

  AKCEPTACJA acceptance – całkowita akceptacja osoby, co nie jest jednoznaczne z poparciem dla zachowania, rozumienie akceptacji jak u Rogersa: wspieranie autonomii, uznanie bezwzględnej wartość osoby, empatia, dowartościowanie.

 

  WSPÓŁCZUCIE compation – aktywne wspieranie, działanie dla czyjegoś dobra, okazywanie troski, odpowiedź na potrzeby innej osoby.

 

 WYDOBYWANIE evocation – odkrywanie zasobów, mocnych stron, zamiast skupienia na deficytach i brakach, aby „naprawić” klienta.

 

Zatem:

• DM jest skoncentrowanym na kliencie stylem komunikacji odnoszącym się do częstego problemu ambiwalencji względem zmiany.

•  DM znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie osoba ma problemy z motywacją, jest ambiwalentna wobec zmiany i prosi o pomoc w tej sprawie, czyli w oświacie, opiece zdrowotnej, pomocy społecznej, resocjalizacji i psychoterapii.

• DM może być stosowany w psychoterapii, ale sam w sobie DM nie daje kompetencji terapeutycznych.

•  DM może służyć zwiększeniu zaangażowania w terapię, motywowania do zmian, rozwijania ambiwalencji typowej dla danego psychologicznego problemu, np. w depresji „nie chcę już żyć-chcę żyć z mniejszym cierpieniem” „wstydzę się i boję ludzi – czuję się samotny, chcę być z ludźmi”

•  Fundamentem DM jest jego filozofia: partnerstwo, akceptacja, współczucie, wydobywanie.

ZASADY:

1. empatyczne reagowanie

2. rozwijanie rozbieżności

3. podążanie za oporem

4. wspieranie sprawczości

 
W II edycji MI przedstawiano dwa etapy w DM:

 1.  budowanie motywacji

 2.  wzmacnianie zobowiązania

 
 w III edycji podręcznika opisano cztery podstawowe procesy, które zawiera DM:

 

1. zaangażowanie

2. ukierunkowanie

3. wydobywanie

4. planowanie

 METODY PRACY:

 

ODZWIERCIEDLENIA

 

Zawsze są stwierdzeniami, a nie pytaniami. Ważna jest intonacja głosu.

 

„Było fajnie, ale coś się musi zmienić. Po prostu nie może tak dalej być.”

 

1. Dobrze się bawiłeś.

2. Martwisz się tym, co może się stać.

3. Czas już, żeby coś zmienić.

 

PYTANIA OTWARTE 

Pytania wymagające rozwiniętej odpowiedzi.
Przeciwieństwem są pytania zamknięte, na które odpowiedź jest tak lub nie, czy podanie informacji. Pytania zamknięte są konieczne do ustalenia faktów.

 

•         “W czym mogę pomóc?”

•         “O czym dzisiaj chcesz rozmawiać?”

•         “Co chciałbyś, żeby się zmieniło?”

•         “Co dobrego dla Ciebie z tego wynika i co ci przeszkadza?”

•         “Co stracisz, jeśli wprowadzisz zmianę?”

•         “Co już próbowałeś robić?”

•         “Co chcesz teraz zrobić?”

 

DOWARTOŚCIOWANIA

•         Stwierdzenia mówiące o mocnych stronach osoby.

•         Pomagają budować wiarę we własne możliwości do zmiany.

•         Mają być konkretne i autentyczne.

 

„Pomimo całej tej trudnej sytuacji udaje się pani prowadzić dom, zadbać o ciepłe posiłki dla dzieci, organizować im zajęcia, nie pozwala pani, żeby siedziały przed tv.”

 

 

PODSUMOWANIA

ü  Szczególne zastosowanie umiejętności aktywnego słuchania

ü  Pomaga uporządkować rozmowę i podkreślić najważniejsze informacje

ü  Podsumowując podejmujemy decyzję o tym, co uwzględniamy, co pomijamy i jak przedstawiamy informacje. Podsumowania są wybiórcze.

ü  Skupiamy się na tych elementach, które pozwalają klientowi przesunąć się naprzód.

ü  Najlepiej sprawdzają się zwięzłe podsumowania.

 

 

„Chciałaby Pani, żeby mieć święty spokój, a jednocześnie nie jest Pani gotowa nic zrobić w tym kierunku, żeby ten upragniony spokój sobie zapewnić. Boi się Pani samotności, reakcji rodziny, nie wierzy Pani, że sobie poradzi.”

 

Ukazały się publikacje naukowe dotyczące DM na temat:

 

ü  Uzależnienie od alkoholu/narkotyków

ü  Astmy/przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

ü  Urazów mózgu

ü  Choroby układu krążenia/nadciśnienia

ü  Stomatologii

ü  Cukrzycy

ü  Odżywiania się

ü  Przemocy domowej

ü  Zdrowia psychicznego

ü  Przestępstw/wykroczeń

ü  Bólu

ü  Młodzieży i młodych dorosłych

ü  Rodziny/relacji międzyludzkich

ü  Podwójnej diagnozy (nadużywania substancji psychoaktywnych i choroby psychicznej)

ü  Zaburzeń odżywiania/otyłości

ü  Oddziału ratownictwa medycznego/traumatologii/zapobiegania urazom

ü  Hazardu

ü  Promocji zdrowia/aktywności fizycznej

ü  HIV/AIDS

ü  Dyscypliny leczenia

ü  Zachowań seksualnych

ü  Terapii logopedycznej/foniatrycznej

ü  Nałogu tytoniowego

 

 

Ogólnie: CZYM JEST Dialog Motywujący ?

 

DM jest skoncentrowanym na kliencie stylem komunikacji odnoszącym się do częstego problemu ambiwalencji względem zmiany.

 

DM znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie osoba przejawia trudności z motywacją, jest ambiwalentna wobec zmiany i prosi o pomoc w tej sprawie, czyli w oświacie, opiece zdrowotnej, pomocy społecznej, resocjalizacji i psychoterapii.

 

DM może być stosowany w psychoterapii, ale sam w sobie DM nie daje kompetencji terapeutycznych, ani psychoterapeutycznych.

 

DM może służyć zwiększeniu zaangażowania w terapię, motywowania do zmian, rozwijania ambiwalencji typowej dla danego psychologicznego problemu, np. w depresji „nie chcę już żyć-chcę żyć z mniejszym cierpieniem” „wstydzę się i boję ludzi – czuję się samotny, chcę być z ludźmi”

  

Fundamentem DM jest jego filozofia odnocząca się do: partnerstwa, akceptacji, współodczuwania i wywoływania gotowości do zmiany.