Koncepcja filozoficzna wg. Froma
Zdaniem Froma natura ludzka nie jest stała i niezmienna. Jest ona wytworem ewolucji ludzkiego gatunku.
Według niego człowiek dąży do zaspokajana pięciu potrzeb:
- afiliacji(przezwyciężanie samotności}
- Transcendencji (istnienia na zewnątrz)
- Zakorzenienia (realizacja postawy braterstwa)
- tożsamość ( zachowanie własnej odrębności)
- układ odniesienia i czci( tę role spełnia głownie religia)
Według Froma warunkiem rozwoju jest wolność aby jednostka była aktywna i odpowiedzialna.
Lorenz natomiast twierdzi ze agresja jest właściwością wrodzoną i jest siła na pędzająca.
Koncepcja Lorenza człowieka współczesnego
Nowoczesna etnologia- bada teorie , instynkt , motywacje, proces uczenia się , zachowania agresywne i altruistyczne, w tym altruizm odwzajemniony, a także zachowania z zajmowanym terytorium.
Etnologiczna teoria instynktu Lorenza. Według Lorenza wszystkie instynkty zwierzęce pojawiają się u człowieka.
Instynkt składa się z 3 etapów:
- pojawienie się poglądu z jakiejś potrzeby
- zachowania apetytywne
- zachowania spełniające czyli wrodzone
Wg. Erika Froma – natura ludzka nie jest stała i niezmienna , jest ona wytworem ewolucji ludzkiego gatunku.
Człowiek dorosły jako istota rozwijająca się ; W 19 wieku istniał pogląd, że człowiek może rozwijać się fizycznie i psychicznie do 21 roku życia
Mocny model – rozwój uosabia rozwój psychiczny i fizyczny
Cechy zmian rozwojowych w mocnym modelu
- powszechne ( zachodzą u każdego)
- konieczne (musza nastąpic )- nieodwracalne, przewidywalne( z góry określony poziom rozwoju)
Rozwój psychiczny wykazuje podobieństwo i różnice do mocnego modelu rozwojowego.
Cechy zmian rozwojowych w słabym modelu
- nie muszą być powszechne
………………………….byc konieczne
-……………………nieodwracalne
Nie muszą być przewidywalne
- nie jest z góry określony poziom rozwoju człowieka
- dotyczy różnych sfer osobowości człowieka
- nie ma jednolitego rozwoju psychicznego
Definicje cząstkowe
Bronfenbrenner ; przez rozwój rozumie wzrost zdolności rozumienia przez jednostkę swego otoczenia i ustosunkowania sie do niego przez podtrzymywanie lub zmieniania dotychczasowych właściwości tego otoczenia.
Levinson –Uważa, że rozwój polega na wielokrotnych przemianach struktury życia od wczesnego dzieciństwa po wiek starczy .
Gould- twierdzi ze zmiany rozwojowe to nie tylko procesy progresywne ale tez mogą być regresywne, które polegają na redukcji
Do ważnych przejawów rozwoju człowieka dorosłego zalicza się wyzbycie się niektórych nastawień.
Pietrasiński- rozwój psychiczny –to względnie trwałe zmiany zachowań człowieka, które sprzyjają rozwiązywaniu wyłaniających się przez daną osobę zadań w sposób korzystny.
Przejawy rozwoju w sferze zachowania
Gotman prowadząc badania nad Indianami odkrył że mężczyźni i kobiety po 50ce przechodzą zmiany rozwojowe w innych kierunkach.
Kobiety przed 50 r. ży. Są podporządkowane rządzącym mężczyznom, a po 50 kobiety zaczynają okazywać dużą agresję i dominacje są władcze i są mniej zainteresowane wspólnotą.
Młodzi mężczyźni są agresywni i dążą do władzy ,a po 50 r. ż. Są osobnikami którzy chcą korzystać z życia, wolą ognisko domowe, radzą a nie działają, są zmysłowi, wrażliwi na ból
Przejawy rozwoju w intelekcie
Inteligencja płynna –( wrodzona) pamięć mechaniczna ,szybkie myślenie i podejmowanie decyzji spada po 25 r. ż
Inteligencja skrystalizowana- czyli nasze doświadczenia ,zdobyta wiedza, umiejętności i nasze nawyki,
Czynniki wpływające na rozwój ;
. Biologiczne (nasz stan zdrowia, choroby)
-Społeczne 1.mikrospołeczne: takie z którymi spotykamy się na co dzień, szkoła dom ,rodzina
2. Mikrospołeczne – znaczące wydarzenia historyczne, wojny,
Aktywność własna jednostki; czyli jak wykorzystujemy swój potencjał
Aktywność zewnętrzna-sterujemy swój potencjał
Aktywność autonomiczna- podejmowanie własnej woli
Fazy życia dorosłego człowieka wg. Szewczuka
Etap stabilizacji planów życiowych 18- 27 r.ż
-planowanie
- Cel życiowy ( RODZINA ,EDUKACJA ,ZAWÓD)
2. Progresywna ekspansja –największa aktywność życiowa człowieka 27 -44 r. ż,
3. Regresywna ekspansja – 45-55r. ż.. Jak będziemy się w tym okresie życia realizować, pojawiają się elementy starzenia, zależy to od sytuacji i możliwości życiowych człowieka.
4 Starość – przejście na emeryturę, bilansowanie tego co się osiągnęło przez cały okres naszego funkcjonowania w społeczeństwie. Czyli bilans zysków i strat.
PODZIAŁ REZERW
Rezerwy ukryte- reprezentują nasz niewykorzystany potencjał rozwoju, które można uruchomić w wyniku odpowiedniego zainteresowania czasu i energii.
Rezerwy aktualne- decydują o obserwowanym w danym czasie , poziomie sprawności działania.
ERY i FAZY W ŻYCIU MĘŻCZYZNY WG. Levinsona
Ery:
Dzieciństwo i dorastanie ( do 17r.ż)
Wczesna dorosłość od 17 -20r. ż
Wiek średni 40-60
Starość ( późna dorosłość po wyżej 60 r. ż)
Fazy:
Wkraczanie we czesną dorosłość 17-22
Druga Faza przejściowa , debiut w świecie dorosłych 22-28
Trzecia faza przejściowa( wkraczanie w wiek średni 40- 45)
Czwarta faza przejściowa ( wkraczanie w późną dorosłość 60 -65
Zadania rozwojowe starości – akceptacja ludzkiej osobowości i własnego życia dzięki mądremu zrozumieniu jego wieku. Brak takiej akceptacji i poczucie zmarnowania życia prowadzi do rozpaczy.
Rozwój psychiczny inaczej zwany behawioralny człowieka – to trwałe zmiany jego zachowania, które sprzyjają rozwiązywaniu wyłaniających się przed daną osobą zadań w sposób korzystny nie tylko doraźnie ale z także z punktu widzenia pomyślnego przebiegu jego dalszego życia jako wielowymiarowej całości .
Wg. Baltesa Mądrość to system i wiedzy eksperymentalnej w dziedzinie podstawowej pragmatyki życia . Pozwalającej na wyjątkowy wgląd oraz wyjątkowo trafne sądy i rady dotyczące spraw ludzkich.
WIEDZA EKSPERTALNA –wiedza szczególnie zaawansowana w określonej dziedzinie
Podział wiedzy wg. Baltesa
Wiedza deklaratywna inaczej faktoryczna , dzięki tej wiedzy wiem że
Wiedza proceduralna dzięki której wiem jak
Mądrość przypiszemy człowiekowi ,którego charakteryzuje :
Obszerna wiedza dla rozumienia i rozstrzygania ważnych spraw życiowych, nabyta pośrednio jak i w wyniku osobistych doświadczeń i refleksji.
Umiejętność wczesnego dostrzegania i trafnego rozwiązywania istotnych problemów życiowych