WSTĘPNA ANALIZA ZMIAN STRUKTURALNYCH Z WYKORZYSTANIEM INFORMACJI Z BILANSU

PASYWA ( zasada wzrastającej wymagalności )

kapitał własny :

I kapitał podstawowy – odpowiada wartości tytułów własnościowych objętych przez właścicieli ( spółka z.o.o to udziały, spółka akcyjna to wartość akcji ustalona wg ich wartości nominalnej ),

II należne wpłaty na kapitał podstawowy – wartość akcji objętych przez właścicieli, ale dotąd jeszcze niezapłacona,

III udziały własne,

IV kapitał zapasowy – przeznaczony w przedsiębiorstwie na pokrycie ewentualnych strat bilansowych, jest obowiązkowy w spółkach akcyjnych i jego minimalna wysokość to 1/3 kapitału podstawowego. Tworzony jest z : części zysku netto, dopłat właścicieli czy różnicy między faktyczną ceną sprzedaży akcji, a jej wartością nominalną ( spółka akcyjna ) ,

V kapitał z aktualizacji wyceny,

VI kapitał rezerwowy – zakładany na poczet szczególnych strat,

VII zysk (strata) z lat ubiegłych,

VIII zysk (strata) netto,

zobowiązania i rezerwy na zobowiązania:

I rezerwy na zobowiązania – tworzone są na przyszłe i prawdopodobne zobowiązania, emerytalnych), rezerwy te są wpisane w koszty i zmniejszają wynik finansowy,

II zobowiązania,

Zobowiązania przedsiębiorstwa dla celów analizy finansowej można podzielić na 2 grupy :

1. wg terminu wymagalności :

• długoterminowe,

• krótkoterminowe,

1. wg charakteru zobowiązań :

• kredyty i pożyczki – zobowiązania wynikające z indywidualnych umów kredytowych czy pożyczkowych z wybranym kredytodawcą/pożyczkodawcą,

• emisja dłużnych papierów wartościowych (krótkoterminowe-obligacje, długoterminowe-bony emisyjne),

• zobowiązania związane z trybem rozliczeń finansowych – które wynikają z przesuwania terminu płatności zobowiązań ( np. wobec dostawców ).

AKTYWA ( zasada wzrastającej płynności finansowej )

aktywa trwałe :

I wartości niematerialne i prawne – nabyte przez przedsiębiorstwo dla celów gospodarczych, są to szczególne prawa majątkowe,

II rzeczowe aktywa trwałe – środki trwałe ( przedsiębiorstwo jest właścicielem, współwłaścicielem lub w ramach umowy leasingu ma prawo użytkowania i amortyzacji), środki trwałe w budowie ( niezakończone, nie wykorzystane jeszcze w przedsiębiorstwie),

Amortyzacja pełni w przedsiębiorstwie 3 podstawowe funkcje :

1. ewidencyjna ( umorzeniowa ) – wiąże się z rejestrowaniem spadającej wartości środków trwałych i WNiP, wskazuje różnice między wartością początkową, a wartością netto,

2. kosztowa – amortyzacja jest kosztem stałym uwzględnionym w rachunku zysków i strat,

3. finansowa – jest narzędziem gromadzenia środków pieniężnych z przeznaczeniem na finansowanie inwestycji odtworzeniowych.

III inwestycje długoterminowe – są konsekwencją lokowania kapitału na rynku nieruchomości i na rynku finansowym

aktywa obrotowe:

I zapasy

II należności krótkoterminowe – są to niezrealizowane przychody ze sprzedaży z uwzględnieniem podatku Vat, czyli ustalone wg ceny faktycznej. Ich poziom wskazuje na różnice między przychodami ze sprzedaży, a faktycznymi wpływami pieniężnymi z tej sprzedaży.

Należności wskazują na politykę przedsiębiorstwa w zakresie ustalenia odbiorcom kredytu handlowego. Podlegają również okresowej aktualizacji, która dotyczy : należności kwestionowanych, należności przedsiębiorstw w stanie upadłości czy likwidacji, należności przeterminowanych ( będą wliczone w pozostałe koszty operacyjne).
III inwestycje krótkoterminowe, wraz ze środkami pieniężnymi ( które mają związek z ustaleniem salda przepływów pieniężnych )

Zgodnie z zasadą równowagi bilansowej wyróżnia się 4 grupy zdarzeń gospodarczych ( operacji-O ) wpływających na zmiany aktywów i pasywów :

1. A + O – O = P zmiana struktury aktywów (sprzedaż zapasów-wzrost środków pieniężnych),

2. A = P + O – O zmiana struktury pasywów (emisja akcji-spłata zobowiązań wobec banku),

3. A + O = P + O wzrost sumy aktywów i pasywów (zaciągnięcie kredytu-kupno środka trw),

4. A – O = P – O spadek sumy aktywów i pasywów (sprzedaż środka trw-spłata zobowiązania).

Bilans zmian

AKTYWA PASYWA

A wzrost/zmniejszenie A P wzrost/zmniejszenie P

Bilans ruchu ( w okresie t-t) – uwzględnia kierunki zmian pozycji aktywów i pasywów, pozwala na ich uporządkowanie z uwzględnieniem 2 kryteriów ich podziału :

1. wykorzystanie środków

• zwiększenie aktywów,

• zmniejszenie pasywów,

1. pochodzenie środków

• przyrost pasywów,

• zmniejszenie aktywów.

wykorzystanie środków

I zwiększenie aktywów :

1. wzrost aktywów trwałych :

• wartości niematerialnych i prawnych,

• rzeczowych aktywów trwałych,

• należności długoterminowych,

• inwestycji długoterminowych,

1. wzrost aktywów obrotowych :

• zapasów,

• należności,

• inwestycji krótkoterminowych, w tym środków pieniężnych ( co oznacza, że saldo rachunku przepływów pieniężnych ma saldo dodatnie ),

II zmniejszenie pasywów :

• zmniejszenie kapitału własnego (np. pokrycie straty bilansowej, wypłaty dywidend, wykup własnych akcji),

• zmniejszenie rezerw,

• zmniejszenie zadłużenia ( długo i krótko terminowego).

pochodzenie środków

I przyrost pasywów

1. zwiększenie kapitału własnego :

• finansowanie zewnętrzne (zysk zatrzymany),

• finansowanie wewnętrzne (emisja akcji),

1. zwiększenie rezerw,

2. zwiększenie zadłużenia ( długo i krótkoterminowego).

II zmniejszenie aktywów

1. zmniejszenie aktywów trwałych :

• wartości niematerialnych i prawnych,

• rzeczowych aktywów trwałych,

• należności długoterminowych,

• inwestycji długoterminowych,

1. zmniejszenie aktywów obrotowych :

• zapasów,

• należności,

• inwestycji krótkoterminowych, w tym środków pieniężnych (saldo przepływów pieniężnych ujemne).

SZCZEGÓŁOWA ANALIZA ZMIAN STRUKTURALNYCH W OPARCIU O BILANS

z uwzględnieniem wpływu na dochodowość, płynność i ryzyko

Analiza sytuacji majątkowej w przedsiębiorstwie pozwala ocenić głównie :

1. zmiany w strukturze majątku, w rozumieniu relacji aktywa trwałe – aktywa obrotowe, wskazujące na zmiany w potencjale produkcyjnym,

2. zmiany stopnia elastyczności przedsiębiorstwa decydujące o zdolności adaptacji do zmiennych warunków otoczenia,

3. zmiany w stopniu zużycia aktywów trwałych, na podstawie relacji funduszu amortyzacji przedsiębiorstwa do wartości początkowej środków trwałych,

4. efektywność wykorzystania aktywów obrotowych i związanych z tym cykli obrotu, a w konsekwencji cyklu konwersji gotówki,

5. kierunki polityki kredytowej przedsiębiorstwa wpływające na zmiany poziomu i struktury należności.

Interpretacja ekonomiczna cyklu obrotu (konwersji) w przedsiębiorstwie :

cykl zapasów =

Pozwala ocenić :

• na ile dni sprzedaży wystarczy zapasów,

• przez ile dni kapitał jest zamrożony w zapasach.

cykl należności =

Pozwala ocenić :

• po ilu dniach klienci faktycznie regulują swoje zobowiązania wobec firmy,

• przez ile dni kapitał jest zamrożony w należnościach,

• przez ile dni firma kredytuje swoich odbiorców.

cykl zobowiązań bieżących =

Pozwala ocenić :

• po ilu dniach firma faktycznie reguluje swoje zobowiązania wobec dostawców oraz innych wierzycieli,

• przez ile dni firma jest kredytowana przez swoich dostawców i wierzycieli.

cykl konwersji gotówki = cykl zapasów + cykl należności – cykl zobowiązań bieżących

Pozwala ocenić :

• przez ile dni kapitał jest zamrożony w zapasach i należnościach przy uwzględnieniu finansowania firmy przez dostawców i ewentualnie innych wierzycieli operacyjnych.

wskaźnik polityki kredytowej =

Informuje w jakim stopniu cykl należności osiągnięty przez przedsiębiorstwo odbiega od terminu płatności bieżących zobowiązań.

Co powoduje zmiany cyklu konwersji gotówki ?

- zmiany zapasów,

- wydłużenie lub skrócenie czasu płatności zobowiązań,

- wydłużenie lub skrócenie czasu płatności należności.