ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE 13.04.2000

Temat: Geneza zarządzania strategicznego

Rozwój koncepcji zarządzania przedsiębiorstwem w związku z rozwojem jego otoczenia

/całość w wersji do ściągnięcia/

OTOCZENIE PRZESZKADZAJĄCO-ODDZIAŁUJĄCE ORIENTACJA RYNKOWA ZARZĄDZANIE MARKETINGOWE Malejąca autonomia przedsiębiorstwa coraz silniej ograniczana przez różnicujące się rynki w kraju i na świecie KIEROWNIK GENERALISTA Lata 1930-1970	OTOCZENIE "BURZLIWE POLE" ORIENTACJA GLOBALNA ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE Ograniczona autonomia przedsiębiorstwa wyznaczona przez globalną konkurencję państwa i społeczeństwa SUPERBOSS-GENERALISTA/SPECJALISTA Lata 1970 - ?
OTOCZENIE SPOKOJNE - ZESTRUKTURALIZOWANE ORIENTACJA PRODUKCYJNA ZARZĄDZANIE FUNKCJONALNE Duża autonomia przedsiębiorstwa ograniczona głównie przez konkurencję cenową KIEROWNIK SPECJALISTA Lata 1880 - 1930	OTOCZENIE SPOKOJNE - PRZYPADKOWE ORIENTACJA PRZEDSIĘBIORSTWA ZARZĄDZANIE PRZEZ DOŚWIADCZENIE I INTUICJĘ KIEROWNICZĄ Bardzo duża autonomia przedsiębiorstwa, które uważa się za główny instrument postępu społecznego PRZEDSIĘBIORSTWO - WŁAŚCICIEL Lata 1820 - 1880

Duża, mała = dynamika otoczenia

OKRES I

1820 - 1880

Jest to okres ukształtowanej już gospodarki wolnorynkowej wersji konkurencyjnej. W tym czasie państwo odchodzi od reglamentacji i kontroli życia gospodarczego i preferuje zasady wolności gospodarczej, popiera wszelkie formy przedsiębiorczości, akceptuje ryzyko działań, inicjatywę, kreatywność. Formą powszechnie funkcjonującą staje się przedsiębiorstwo, które jest równoznaczne z przedsiębiorcą i jego przedsiębiorczością. Pierwszą zorganizowaną formą w której uprawiano działalność gospodarczą była manufaktura przekształcona wraz z rewolucją naukowo-techniczną w fabrykę a to wraz z właścicielem środków produkcji przekształciło się w przedsiębiorstwo.

W tym pierwszym okresie przedsiębiorstwa poszukujące źródeł sukcesu wykorzystywały zgromadzony w przeszłości zasób doświadczeń (intuicja), wprowadzały pierwsze próby rachunkowości, księgowości a ważnym instrumentem zarządzania była kontrola kierownicza sprawowana przez właściciela.

OKRES II

1880 - 1930

Jest to okres, w którym konstytuuje się era produkcji masowej. Preferuje się wyroby standardowe a rynek traktuje się jako mało zróżnicowaną całość. Era produkcji masowej spowodowała, że zmieniają się sposoby zarządzania firmą. Następuje koncentracja kapitału. Powstaje jeden z największych wynalazków XX wieku - spółka akcyjna. Zmienia się system zarządzania spółką. Właściciel ceduje swoje uprawnienia i powstaje w ten sposób kadra kierownicza w przedsiębiorstwie i ma miejsce podział pracy i jego skutek czyli specjalizacja.

Top management = najwyższe kierownictwo

Zmiana systemu zarządzania spowodowała rozkwit przedsiębiorstw zwłaszcza spółek akcyjnych na początku XX wieku czyli tzw. "rozkwit managerów". Powszechne stosowanie osiągnięć rewolucji naukowo-technicznej doprowadzało do zintensyfikowania wydajności pracy. Produkty na rynku stają się coraz tańsze.

OKRES III

1930 - 1970

Okres, w którym przedsiębiorstwa tracą swoją dogodną pozycję rynkową. Rynek wobec nich staje się coraz bardziej wymagający. Zwraca się uwagę na jakość, niezawodność dostaw, dostosowanie wytwórczości do indywidualnych potrzeb klientów. W tym okresie bardziej aktywne staje się państwo, które poprzez przedsiębiorstwa stara się realizować swoje cele polityczne. W tym okresie aktywne staje się społeczeństwo, które w zorganizowanych, zinstytucjonalizowanych formach domaga się zapewnienia mu warunków bezpiecznego życia. Wraz ze wzrostem znaczenia rynku jako istotnej siły, która kształtuje losy przedsiębiorstwa dwie funkcje szczególnie zyskują na znaczeniu:

• Sprzedaż w postaci marketingu

• Sfera badania i rozwoju

Następuje przekształcenie w sferze zarządzania firmą. Zarządzanie uwzględnia już planowanie długookresowe, badania rynku, spłaszczenie struktury organizacyjnej i wszystkiego co jest związane z rynkiem, lokowanie jak najbliżej rynku po to żeby ten rynek jak najbardziej rozszerzyć (z punktu widzenia firmy).

OKRES IV

1970 - ?

Koniec lat 70 bardzo skomplikował otoczenie funkcjonowania firm. Wzrosła jego zmienność, złożoność, intensywność oddziaływania. Zaczyna pojawiać się w otoczeniu element którego firmy wcześniej nie znały. Świat staje się wspólnym rynkiem. Zaczynają pojawiać się korporacje międzynarodowe, firmy rozszerzają obszary swojego funkcjonowania a ludzie niezależnie od miejsca swojego zamieszkania dążą do podobnej jakości życia i stabilizowania tych tendencji. W tych warunkach powstają globalne rynki na standardowe produkty. Konkurencja jest doprowadzona do szaleństwa. Zmienia się filozofia i system zarządzania firmą. Źródła sukcesu są zlokalizowane poza firmą w jej otoczeniu. Należy się nauczyć poznawać, odczytywać to otoczenie, trendy i tendencje które się tam pojawiają i do nich dostosować swoje zachowania. Jest to okres, w którym sfera polityczna i ekonomiczna jest bardzo mocno skorelowana, nie da się ich oddzielić.

	Podstawowy problem firm	Wartość, która przesądzała o sukcesie
1820-1880	Jak utrzymać się na rynku ?	Wygrywa silniejszy i bardziej bezwzględny
1880-1930	Jak zapewnić tani produkt ?	Wygrywa wydajniejszy
1930-1970	Jak rozszerzyć rynki ?	Wygrywa bardziej konkurencyjny
1970 →	Jak uczynić wiedzę ludzką bardziej produktywną ?	Wygrywa mądrzejszy i szybszy

D

U

Ż

A

M

A

Ł

A

Wysoki Niski

Stopień zestrukturalizowania relacji organizacja - otoczenie

Przedsiębiorstwo

Właściciel środków produkcji

Przedsię -biorca

Organizator procesów wytwórczych

Zarządzał

Top management

Przedsię-biorca bierny

Przedsię-biorca czynny

Ciała kierownicze

---