Przedmiot praw pokrewnych

Przedmiot praw pokrewnych obejmuje szeroki zakres dóbr niematerialnych, takich jak: artystyczne wykonanie, fonogramy i wideogramy, nadania i pierwsze wydania programów radiowych i telewizyjnych, wydania krytyczne lub naukowe.

Artystyczne wykonanie:

• w swym charakterze najbardziej zbliżone do utworu (np. recytatorzy, wokaliści)

• pozostaje pod ochroną niezależnie od jego: wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażania

• wykonanie, któremu nie towarzyszy jednoczesne utrwalanie

• przedmiotem ochrony jest utwór, który jest wykonywany, również wykonanie dzieł sztuki ludowej

• „wolne świadczenia"- występy artystów cyrkowych jeśli odtwarza utwór

• nie ma w tym przypadku znaczenia czy utwór wykonywany korzysta z prawa autorskiego (wykonanie podlega ochronie, sam utwór już nie musi).

 

Co podlega ochronie:

1. jeżeli artystycznie wykonanie zostanie wykonanie przez obywatela RP albo osobę zamieszkałą na terenie RP, UE, Europejskiego porozumienia o wolnym handlu

2. artystyczne wykonanie, które zostało ustalone po raz pierwszy na terenie RP

3. artystyczne wykonanie chronione na podstawie umów międzynarodowych

 

Fonogramy i wideogramy:

• nie chodzi o materialny nośnik

• konkretny fonogram i wideogram jest jeden, a istnieje wiele jego kopii

• fonogram - pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu lub innych zjawisk akustycznych

• wideogram -pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów z dźwiękiem lub bez

• prawo do publicznego udostępniania fono- lub wideogramu tak, aby do niego dostęp w dowolnym miejscu i czasie gaśnie z upływem lat 50-ciu. od roku kiedy został on sporządzony.

• producentem fono- lub wideogramy jest osoba, pod której nazwiskiem lub firmą został po raz pierwszy sporządzony fonogram lub wideogram. Ma on prawo do korzystania i rozporządzania nimi.

 

Nadanie i pierwsze wydanie programów radiowych i telewizyjnych:

• są nastawione na rozpowszechnianie

• tworzenie i emisja wymaga korzystania z nowoczesnych technologii przekazu

• konieczne jest uzyskanie prawa do emisji

• ustawodawca przyznał organizacjom radiowo-telewizyjnym wyłączne prawo do rozpowszechniania i wykorzystywania swoich programów w zakresie ich utrwalania, zwielokrotniania, nadawania, reemitowania, wprowadzania do obrotu, odtwarzania, udostępniania

• ochroną objęty jest cały program przygotowany przez konkretnego nadawcę niezależnie od tego, czy stanowi przejaw działalności twórczej czy artystycznej

• przedmiotem ochrony nie jest sam program, ale jego nadanie

• rozpowszechnianie może mieć miejsce za pomocą audycji, czyli części programu RTV stanowiącej odrębną całość ze względu na treści, formę i przeznaczenie

• prawo o którym mowa gaśnie w upływem 50 lat od pierwszego nadania programu.

 

Pierwsze wydanie - jeżeli wydawca jako pierwszy w sposób zgodny z prawem opublikuje lub w inny sposób rozpowszechni utwór, którego czas ochrony już wygasł, a egzemplarz utworu nie był jeszcze publikowany, udostępniany publicznie, to takiemu wydawcy przysługuje prawo do rozporządzania i korzystania z tego utworu na wszystkich polach eksploatacji. Przysługuje przez pierwsze 25 lat od pierwszej publikacji lub rozpowszechnienia.

 

Wydanie krytyczne i naukowe

• jeżeli po upływie okresu ochrony prawa autorskiego do utworu przygotujemy jego wydanie krytyczne lub naukowe (nie będące utworem) to mamy prawo do wyłącznego rozporządzania takim wydaniem krytycznym lub naukowym przez okres 30 lat od czasu jego publikacji.