Temat 6: Kalkulacja dochodowości produktów bankowych:
Przedstaw metodę bilansu warstwowego.
Głównym założeniem jest tu podział bilansu na warstwy i określenie dla nich średnio ważonego oprocentowania. Warstwy bilansu można tworzyć stosując różne kryteria. Zastosowanie kryterium podziału zależy od potrzeb analitycznych i co najistotniejsze - bezpośrednio wpływa na wynik kalkulacji. Warstwy najczęściej tworzy się stosując kryterium wysokości oprocentowania (rentowności). Stąd najwyżej oprocentowana pozycja pasywów finansuje najwyżej oprocentowaną pozycję aktywów.
Podstawową wadą tradycyjnych metod oceny efektywności produktów odsetkowych jest fakt, że nie uwzględniają one tego, czy transakcja przeprowadzona z klientem była korzystna, czy nie - w porównaniu z alternatywną transakcją, którą bank mógłby przeprowadzić na rynku.
Przedstaw metodę odsetek rynkowych
Metoda odsetek rynkowych opiera się na założeniu, że dla każdej operacji dokonanej przez bank z klientem możliwe jest przeprowadzenie alternatywnej transakcji na rynku finansowym. W metodzie tej ocena efektywności produktów odsetkowych składa się z trzech elementów:
- sprawdza się, czy warunki transakcji przeprowadzonej przez bank były korzystniejsze, czy też mniej korzystne niż rynkowe,
- ocenia się korzyści bądź straty z tytułu transformacji terminów,
- ocenia się, czy bardziej opłacalne byłoby dokonanie transakcji w walucie krajowej czy obcej.
Metoda odsetek rynkowych umożliwia nie tylko analizę efektywności pojedynczych transakcji, ale pozwala również ocenić produkty, klientów czy też jednostki organizacyjne. Wadą tej metody może być sytuacja niemożliwości generowania przez controlling na bieżąco uaktualnianych informacji o kształtowaniu się rynkowych stóp procentowych.
3. Przedstaw metodę poolu.
W metodzie tej przyjmuje się założenie, że zarówno aktywa, jak i pasywa tworzą wspólną "masę". W "masie" aktywów lokowane są poszczególne pasywa, z "masy" pasywów stopniowo finansowane są poszczególne aktywa. Marżę odsetkową tworzy różnica pomiędzy średnim ważonym oprocentowaniem aktywów i pasywów. Zaletą metody poolu jest prosty sposób wyznaczania efektywności poszczególnych produktów oraz możliwości oceny efektywności każdego z nich. Dyskusyjne jest natomiast założenie, że marża odsetkowa wypracowana przez bank powinna być dzielona w jednakowych proporcjach pomiędzy aktywną i pasywną stronę bilansu.