Rozdzieli IX - Elementy prawa administracyjnego 171

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa). Różnią się one od w/w urzędów cen­tralnych swymi zadaniami. Istotne jest jednak to, że posiadają też kompe­tencje charakterystyczne dla centralnych organów administracji rządowej. Wyraża się to np. w upoważnieniu niektórych spośród nich do stanowienia określonego rodzaju aktów normatywnych, wydawania decyzji administra­cyjnych itp. Podlegają one (podobnie jak urzędy centralne) naczelnym orga­nom administracji rządowej.

Organy naczelne, którym urzędy centralne są podporządkowane, spra­wują nad tymi urzędami nadzór i mają kompetencje do powoływania i odwoływania ich kierowników (szefów). Takie usytuowanie sprawia, że kierownicy ci nie ponoszą politycznej odpowiedzialności przed Sejmem, ani konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu.

6.4. Terenowe organy administracji rządowej

Z przepisów ustawy z 5. 06. 1998 r. o administracji rządowej w woje­wództwie wynika, że w skład terenowych organów administracji rządo­wej wchodzą: wojewoda, inne organy administracji zespolonej oraz or­gany administracji niezespolonej.

6.4.1. Wojewoda

Najważniejszym organem terenowej administracji rządowej jest wo­jewoda. Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wnio­sek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. W świetle usta­wy z 5.06. l 998 r. o administracji rządowej w województwie (art. 7) woje­woda jest:

• przedstawicielem Rady Ministrów w województwie,

• zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej,

• organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego,

• organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postępo­waniu administracyjnym,

• reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach okre­ślonych w odrębnych ustawach.

Kompetencje wojewody obejmują wszystkie sprawy z zakresu admini­stracji rządowej w województwie nie zastrzeżone na rzecz innych organów tej administracji.

Wojewoda jako przedstawiciel Rady Ministrów odpowiada za wykony­wanie polityki rządu na obszarze województwa. W tym zakresie wojewoda przede wszystkim dostosowuje do miejscowych warunków szczegółowe cele polityki rządu, kontroluje wykonywanie przez podmioty administracji pu­blicznej zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych. Zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządo­wej i samorządowej na obszarze województwa w zakresie zapobiegania nad­zwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków. Wyko­nuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw. Pełny wykaz kompetencji w omawianym zakresie zawiera art. 15 w/w ustawy.

Wojewoda jako zwierzchnik zespolonej administracji rządowej kieru­je nią i koordynuje jej działalność, zapewnia warunki do skutecznego jej działania oraz ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej prac.

Do kompetencji wojewody należy sprawowanie nadzoru nad samo­rządem gminy, powiatu i województwa. Nadzór ten wykonywany jest na zasadach określonych w ustawach.

Wojewoda reprezentuje Skarb Państwa w odniesieniu do mienia po­wierzonego mu w celu wykonywania jego zadań.

Swoje zadania wojewoda wykonuje przy pomocy wice wojewodów, kie­rowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich, dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego oraz dyrektorów wydziałów tego urzę­du. Nadzór nad działalnością wojewody sprawuje Prezes Rady Ministrów, który zarazem dokonuje okresowej oceny jego pracy. Prezes Rady Mini­strów kieruje działalnością wojewody, wydając w tym zakresie zarządzenia i polecenia (także z inicjatywy właściwych ministrów) oraz sprawuje kontro­lę nad ich wykonaniem.

W przypadku dymisji Rady Ministrów, dymisję składają też wojewo­dowie i wice wojewodowie.

6.4.2. Zespolona administracja rządowa

Organem zespolonej administracji rządowej w województwie jest woje­woda, a w przypadkach określonych w ustawach (w szczególności w zakre­sie wydawania indywidualnych aktów administracyjnych) są oprócz woje­wodów- kierownicy zespolonej służby, inspekcji lub straży wojewódz­kiej. Organizacja zespolonej administracji określona jest w statucie urzędu wojewódzkiego nadanym przez wojewodę.

Kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich powo­łuje i odwołuje wojewoda, z wyjątkiem komendanta wojewódzkiego Policji i komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej. Komendantów tych powołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek odpo­wiednio - Komendanta Głównego Policji i Komendanta Głównego Straży Pożarnej. Jednakże w obu wypadkach, w procedurze powoływania wyma­gana jest zgoda wojewody.

Obok w/w komendantów wojewódzkich Policji i Straży Pożarnej, do organów administracji zespolonej w województwie należą też m.in.:

• wojewódzki inspektor inspekcji handlowej jako kierownik woje­wódzkiej Inspekcji Handlowej,

• wojewódzki konserwator zabytków jako kierownik wojewódzkiej Służby Ochrony Zabytków,

• wojewódzki lekarz weterynarii jako kierownik wojewódzkiej In­spekcji Weterynaryjnej.

W sumie organów administracji zespolonej w województwie jest trzynaście. Szczegółowy wykaz jednostek organizacyjnych podporząd­kowanych wojewodzie dołączony jest do statutu urzędu wojewódzkiego.

6.4.3. Organy administracji nie zespolonej

Organami administracji nie zespolonej są terenowe organy administracji rządowej podporządkowane właściwemu ministrowi, a także kierownicy państwowych osób prawnych i kierownicy innych państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej na obszarze województwa. Organy te tworzone są wyłącznie w drodze ustawy, jeżeli jest to uzasadnione ogólnopaństwowym charakterem wykonywanych zadań lub terytorialnym zasięgiem działania przekraczającym obszar jedne­go województwa.

, Wykaz organów administracji nie zespolonej zawiera załącznik do ustawy z 5. 06. 1998 r. o administracji rządowej w województwie. Katalog tych organów obejmuje 15 pozycji. Należą do nich m.in.:

• dowódcy okręgów wojskowych, szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, wojskowi komendanci uzupełnień,

• dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urzędów skarbowych, in­spektorzy kontroli skarbowej,

• dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych i specjalistycznych urzędów górniczych.

Powoływanie i odwoływanie organów administracji nie zespolonej nastę­puje przez właściwego ministra na wniosek właściwego miejscowo wojewo­dy albo po uzyskaniu uprzednio jego zgody, chyba że ustawa stanowi ina­czej . Spory na tle obsady personalnej tych organów rozstrzyga Prezes Rady Ministrów.

Organy administracji nie zespolonej działające na obszarze województwa zobowiązane są do uzgadniania z wojewodą projektów stanowionych przez siebie aktów prawa miejscowego, zapewnienia zgodności swoich działań z poleceniami wojewody oraz do składania wojewodzie rocznych informacji o swojej działalności.

---