Kilka słów o ocenie ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Każdy pracodawca jest zobowiązany poinformować o ryzyku zawodowym na stanowisku pracy każdego zatrudnionego na tym stanowisku pracownika. Oceny ryzyka winny być weryfikowane w odstępach czasu ustalonych przez zespół oceniający ryzyko. Ocena ryzyka winna zostać wykonana w sposób uwzględniający kompleksowo wszystkie zagrożenia występujące na stanowisku pracy a w przypadku gdy zagrożenia te stwarzają ryzyko wypadku lub choroby pracodawca powinien podjąć działania zmierzające do ograniczenia tego ryzyka. Ryzyko można rozpatrywać w dwóch kategoriach: ryzyka zawodowego ryzyka związanego ze stanowiskiem pracy

Metoda UNITEST - uniwersalna metoda oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy

Metoda opracowana przez mgr inż. Jana Pawełoszka pozwala w stosunkowo prosty sposób ocenić ryzyko zawodowe na stanowisku pracy. Przy opracowaniu metody autor wyszedł z założenia, iż winna ona nie tylko wykryć zagrożenia istniejące na stanowisku pracy, ale również pozwolić na ocenę ich poziomu, oraz pozostawać w zgodzie Polskimi Normami dotyczącymi `Systemów zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy” - PN - N - 18002 „Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego” , oraz PN - N - 18001 „Wymagania”.

W metodzie Unitest ocena ryzyka realizowana jest przez Zespół d/s Oceny Ryzyka w trzech etapach, które w uproszczeniu można opisać następująco:

W etapie I - Zespół dokonuje opisu stanowiska oraz wyposażenia w maszyny i urządzenia, narzędzia, instalacje, określa wymagania jakie winna spełniać jego obsługa i ocenia ich zgodność z aktualnie obowiązującymi przepisami.

W etapie II - Zespół metodą testu ankietowego ocenia trzy elementy decydujące o warunkach pracy na stanowisku:

- uciążliwość pracy,

- środowisko pracy,

- stan bezpieczeństwa.

Uśrednione wyniki oceny zapisane w skali 3 (lub 5) punktowej stanowią punkt wyjścia do oceny ryzyka i jego dopuszczalności.

W etapie III - Zespół zaleca termin następnej aktualizacji oceny ryzyka oraz proponuje działania zmierzające do ograniczenia ryzyka lub jego wzrostu do wartości niepożądanych.

W dokonanej powyższa metodą ocenie ryzyka w sposób bardzo prosty - przeglądając testy ankietowe można ustalić newralgiczne elementy ryzyka a w trakcie aktualizacji ocenić kierunek zmian jakie zachodzą na stanowisku i mają wpływ na dopuszczalność ryzyka. Ułatwia to podejmowanie szybkich i trafnych decyzji w organizowaniu pracy na stanowisku, a ocena ryzyka zaczyna mieć konkretny i wymierny sens, przestając być uciążliwym wymogiem formalnym, który trzeba spełnić.

Wybrane definicje przydatne w praktyce oceny ryzyka.

1. Stanowiskiem pracy poddanym ocenie ryzyka nazywamy przestrzeń pracy, w której znajdują się środki pracy oraz przedmioty pracy i w obrębie której pracownik wykonuje pracę.

A zatem poprawnie dobrana nazwa stanowiska to, np:

- klasopracownia fizyki, a nie nauczyciel fizyki,

- tokarka uniwersalna, a nie tokarz,

- frezarka obwiedniowa, a nie frezer,

- spawanie gazowe, a nie spawacz gazowy.

Częstym błędem popełnianym przy wyborze nazwy stanowiska jest określanie go nazwą stanowiska służbowego pracownika, który na nim pracuje. Można wtedy zadać sobie pytanie - jaką przestrzeń posiada nauczyciel fizyki czy tokarz oraz w jakie środki i przedmioty pracy jest wyposażony?

2. Identyfikacja zagrożenia to trzyetapowe działanie polegające na rozpoznaniu:

- czy zagrożenie istnieje,

- określeniu jakiego ono jest typu,

- określeniu jego charakterystyki.

3.Zagrożeniem nazywamy stan środowiska pracy mogący spowodować chorobę lub wypadek.

4. Ryzykiem nazywamy kombinację częstości lub prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia wywołującego zdarzenie i konsekwencji związanych z tym zdarzeniem.

5. Ryzykiem zawodowym nazywamy prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą - w szczególności wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych, w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy - których efektem mogą być straty w organizacji.

6. Oceną ryzyka nazywamy proces analizowania ryzyka i wyznaczania jego dopuszczalności.

Szacowanie ryzyka w metodzie UNITEST

Prawdopodobieństwo P=	Ciężkość następstw
	N = Mała	N = Średnia	N = Duża
Mało prawdopodobne	R = małe K = 1	R = małe K = 1	R = średnie K = 2
Prawdopodobne	R = małe K = 1	R = średnie K = 2	R = duże K = 3
Wysoce prawdopodobne	R = średnie K = 2	R = duże K = 3	R = duże K = 3

Określanie dopuszczalności ryzyka w metodzie UNITEST - zgodnie z zasadami określonym w PN - N - 18002.

---