angielski (4)


SYLLABUS

z języka angielskiego

2002

WARSZAWA 2000


Publikację przygotowały Okręgowe Komisje Egzaminacyjne w Jaworznie, Łodzi, Krakowie, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu.

Prace koordynowała Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie

w porozumieniu z Centralną Komisją Egzaminacyjną w Warszawie.

ISBN 83-88564-44-7


SPIS TREŚCI

Wstęp 5

CZĘŚĆ PIERWSZA - Informacje ogólne

  1. Podstawy prawne egzaminu 9

1. Akty prawne 9

2. Podstawa programowa 9

3. Standardy wymagań egzaminacyjnych 12

  1. Matura 2002 w pytaniach uczniów 17

  2. Cele egzaminu maturalnego 23

  3. Inne informacje 24

CZĘŚĆ DRUGA - Poziom podstawowy i rozszerzony

  1. Struktura i forma egzaminu 27

1. Opis egzaminu wewnętrznego 30

2. Opis egzaminu zewnętrznego 33

  1. Wymagania egzaminacyjne 37

1. Zakres treści 37

1.1. Katalog tematów 37

1.2. Zakres struktur gramatycznych - poziom podstawowy i rozszerzony 39

  1. Opis umiejętności szczegółowych 46

2.1. Egzamin wewnętrzny: mówienie 46

2.2. Egzamin zewnętrzny: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstu

czytanego, wypowiedź pisemna 47

  1. Przykładowe zestawy na egzamin wewnętrzny i kryteria oceniania 53

  1. Przykładowe zestawy na poziom podstawowy 54

  2. Propozycje tematów na poziom rozszerzony 70

  3. Kryteria oceniania egzaminu wewnętrznego 71

  1. Przykładowe arkusze na egzamin zewnętrzny, modele odpowiedzi

oraz schematy oceniania 75

  1. Arkusz egzaminacyjny I 77

  2. Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza I 81

  3. Arkusz egzaminacyjny II 85

  4. Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza II 93

  5. Arkusz egzaminacyjny III 95

  6. Kryteria oceniania arkusza III 99

  7. Arkusz egzaminacyjny IV 101

  8. Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza IV 105

  9. Arkusz egzaminacyjny V 109

  10. Model odpowiedzi i schemat oceniania arkusza V 117

  11. Arkusz egzaminacyjny VI 119

  12. Kryteria oceniania arkusza VI 121

CZĘŚĆ TRZECIA - Klasy dwujęzyczne

  1. Struktura i forma egzaminu dla absolwentów klas dwujęzycznych 125

1. Egzamin wewnętrzny 127

2. Egzamin zewnętrzny 129

II. Wymagania egzaminacyjne 133

1. Zakres treści 133

1.1. Katalog tematów 133

1.2. Zakres struktur gramatycznych 135

2. Opis umiejętności szczegółowych: 140

2.1. Egzamin wewnętrzny: mówienie, 140

2.2. Egzamin zewnętrzny: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstu

czytanego i test leksykalno-gramatyczny, wypowiedź pisemna 141

3. Standardy egzaminacyjne sprawdzane na egzaminie wewnętrznym

i zewnętrznym 144

  1. Przykładowe zestawy na egzamin wewnętrzny i kryteria oceniania 147

1. Przykładowe zestawy egzaminacyjne 148

2. Propozycje tematów 156

3. Kryteria oceniania egzaminu wewnętrznego 157

IV. Przykładowe arkusze na egzamin zewnętrzny, modele odpowiedzi

oraz schematy oceniania 161

1. Arkusz egzaminacyjny I 163

2. Model odpowiedzi i schemat oceniania do arkusza I 169

3. Arkusz egzaminacyjny II 175

4. Model odpowiedzi i schemat oceniania do arkusza II 185

5. Arkusz egzaminacyjny III 187

6. Kryteria oceniania do arkusza III 191

V. Aneks - przykłady rozwiązań arkuszy egzaminacyjnych 193

1. Arkusz III (poziom podstawowy i rozszerzony)

2. Arkusz VI (poziom rozszerzony)

3. Arkusz III (klasy dwujęzyczne)

WSTĘP

Szanowni Państwo,

W 2002 roku maturzyści przystąpią po raz pierwszy do zewnętrznie organizowanego i przeprowadzanego egzaminu maturalnego. Wobec różnorodności programów szkolnych i podręczników nowa matura odwołuje się do tego, co wspólne w edukacji polskich uczniów i co zostało określone w Podstawie programowej kształcenia ogólnego, a ukonkretnione w  Standardach wymagań egzaminacyjnych opracowanych przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.

Celem egzaminu maturalnego jest ocena poziomu wykształcenia ogólnego. Matura przeprowadzona według jednakowych, obowiązujących w całym kraju standardów, umożliwi zobiektywizowaną i porównywalną ocenę osiągnięć zdających. Ma szansę stać się egzaminem obiektywnym, rzetelnym i trafnym, dającym wiarygodną informację maturzystom, ich rodzicom, szkołom, a także uczelniom i pracodawcom.

Przekazujemy Państwu informator, (syllabus), opisujący wymagania, formę egzaminu i zasady jego przeprowadzania. W zeszycie tym zamieszczono również przykładowe arkusze egzaminacyjne i arkusze rozwiązane przez uczniów klas czwartych. Informatory zostały opracowane oddzielnie dla każdego przedmiotu egzaminacyjnego. Aby ułatwić czytelnikom korzystanie z nich, nadano im taki sam układ.

Najważniejszym zadaniem informatora jest pomoc uczniom przygotowującym się do czekającego ich egzaminu maturalnego.

Egzamin maturalny, poczynając od 2002 roku będzie inny niż obecnie. Wynika to z konieczności dostosowania matury do zmieniających się wymagań, stawianych przez rynek pracy i wyższe uczelnie absolwentom szkół średnich. Nowy egzamin maturalny będzie sprawdzać nie tylko to, co zdający umie, ale również jak potrafi pracować nad dostarczoną informacją, tekstem czy ilustracją. Lawinowo rosnącej wiedzy nie sposób jest opanować i odtworzyć w odpowiednim porządku. Istotniejsza od jej pamięciowego opanowania jest umiejętność wykorzystania informacji, ich przetwarzania, wyciągania właściwych wniosków, analizy i syntezy posiadanych danych. Dlatego też w zaproponowanej koncepcji egzaminu maturalnego została uwzględniona ta konieczność podyktowana przez samo życie. Forma egzaminu dostosowana została przede wszystkim do potrzeb sprawdzania wiedzy funkcjonalnej. Z żadnego przedmiotu nie będzie kilkugodzinnego wypracowania. Zostaną one zastąpione krótszymi formami, sprawdzającymi różne elementy wiadomości i umiejętności w czasie zbliżonym do dotychczas obowiązującego.

Istotną nowością jest wprowadzenie czterech obowiązkowych przedmiotów maturalnych. Przedmiotów, które są niezbędne w komunikacji we współczesnym świecie. Pierwszym jest język ojczysty, którego bardzo dobra znajomość będzie jeszcze istotniejsza niż obecnie, wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Następnym przedmiotem obowiązkowym będzie język obcy nowożytny, bez znajomości którego funkcjonowanie we współczesnym świecie staje się coraz bardziej utrudnione. Trzecim obowiązkowym przedmiotem jest matematyka, uniwersalny język, bez którego znajomości nie sposób poruszać się w życiu codziennym - w banku, w sklepie, pisząc zeznanie podatkowe czy obliczając odpisy na ubezpieczenie. Czwartym obowiązkowym egzaminem jest egzamin z przedmiotu wybranego, który jest zgodny z zainteresowaniami zdającego.

Nowością będzie wprowadzenie dwóch poziomów egzaminów z języka polskiego, obcego i matematyki. Każdy ze zdających musi zdać wymienione trzy przedmioty na poziomie podstawowym. Kto jest szczególnie zainteresowany danym przedmiotem i te zainteresowania rozwinął, będzie mógł zdawać egzamin z przedmiotów obowiązkowych na poziomie rozszerzonym i zostanie to odnotowane na świadectwie maturalnym.

Każdy zdający będzie musiał również zdać egzamin z wybranego przedmiotu. Jeżeli zdecyduje się zdawać więcej niż jeden przedmiot wybrany, to będzie miał taką możliwość.

Następną nowością będzie zmiana kolejności i sposobu zdawania egzaminu. Jako pierwsze będą zdawane egzaminy ustne, wyłącznie z języka ojczystego i języków obcych nowożytnych. Dopiero w drugiej kolejności będą zdawane egzaminy pisemne z języków i z pozostałych przedmiotów, z których egzaminów ustnych już się nie przewiduje.

Ostatnią zmianą, chyba najważniejszą, jest wprowadzenie jasnego opisu wymagań i jednolitych kryteriów oceniania prac maturalnych w całym kraju. Pozwoli to uczniom na lepsze przygotowanie się do egzaminu, a egzaminatorom na zobiektywizowanie stawianych ocen. Natomiast wyższym uczelniom umożliwi rozważenie rezygnacji z powtarzania egzaminów z poszczególnych przedmiotów oraz wykorzystania wyników egzaminów maturalnych jako podstawy do rekrutacji kandydatów na wyższe uczelnie. Oczywiście, będzie to narzucało konieczność wyboru na maturze takich przedmiotów, jakie wskaże uczelnia lub wydział.

Mamy nadzieję, że syllabus, który obecnie Państwo otrzymują spełni wszystkie pokładane w nim nadzieje i przyczyni się do uzyskania satysfakcjonujących wyników z egzaminu maturalnego.

Życzymy powodzenia!

CZĘŚĆ PIERWSZA

Informacje ogólne

I. PODSTAWY PRAWNE EGZAMINU

1. AKTY PRAWNE

(DzU z 1996 r. Nr 67, poz. 329 i Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 28, poz. 153 i Nr 141, poz. 943 i z 1998 r. Nr 117, poz. 759 i Nr 162, poz. 1126 oraz Nr 12, poz. 136).

2. PODSTAWA PROGRAMOWA

Cele edukacyjne

  1. Osiągnięcie poziomu opanowania języka zapewniającego w miarę sprawną
    komunikację językową we wszystkich sytuacjach życia codziennego.

  2. Lepsze poznanie kultury i spraw życia codziennego kraju języka nauczanego w celu
    interpretowania opisanych wydarzeń kulturowych w porównaniu z własną kulturą.

  3. Umiejętność właściwego nawiązywania i podtrzymywania kontaktów
    z cudzoziemcami dzięki świadomości istnienia różnic kulturowych.

Zadania szkoły

  1. Rozwijanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz wiary we własne możliwości
    językowe, między innymi przez pozytywną informację zwrotną dotyczącą
    indywidualnych umiejętności lingwistycznych.

  2. Zapewnienie w miarę możliwości dostępu do stosowanych materiałów
    autentycznych.

  1. Zapewnienie uczniom maksimum kontaktu z językiem obcym między innymi przez
    wymianę ze szkołami w innych krajach lub uczestnictwo w programach
    międzynarodowych.

  2. Stopniowe przygotowanie ucznia do samodzielności w procesie uczenia się języka
    obcego.

  3. Zapewnienie uczniom możliwości stosowania języka jako narzędzia przy
    wykonywaniu zespołowych projektów, zwłaszcza interdyscyplinarnych.

  4. Rozwijanie w uczniach postawy ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych
    kultur.

  5. Pogłębianie poczucia własnej tożsamości kulturowej u ucznia.

Treści

  1. Dalsze rozwijanie sprawności rozumienia ze słuchu i mówienia.

  2. Dalsze rozwijanie sprawności czytania i pisania.

  3. Poszerzenie repertuaru funkcji językowych umożliwiających posługiwanie się
    językiem obcym w sytuacjach życia codziennego.

  4. Opanowanie bardziej rozwiniętych struktur gramatycznych stosowanych do
    wyrażania teraźniejszości, przeszłości i przyszłości.

  5. Wzbogacenie słownictwa dotyczącego życia codziennego, ze szczególnym
    uwzględnieniem realiów kraju ojczystego oraz kraju/obszaru języka docelowego
    w oparciu o autentyczne materiały językowe.

  6. Rozszerzenie komponentu kulturowo-cywilizacyjnego, z ukierunkowaniem na styl
    życia i zachowania w kraju języka docelowego.

  7. Rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu języka.

  8. Korzystanie z technik kompensacyjnych.

  9. Rozwój indywidualnych strategii uczenia się.

Osiągnięcia

  1. Sprawność rozumienia ze słuchu:

  1. Sprawność mówienia:

  1. Sprawność czytania:

  1. Sprawność pisania:

  1. Inne umiejętności:

3. STANDARDY WYMAGAŃ EGZAMINACYJNYCH

JĘZYKI OBCE NOWOŻYTNE

Egzamin maturalny sprawdza wiadomości i umiejętności pozwalające zdającemu:

1. Wykazać się znajomością:

Poziom podstawowy

Poziom rozszerzony

  1. prostych środków językowych, umożliwiających formułowanie wypowiedzi poprawnych pod względem fonetycznym, ortograficznym, morfosyntaktycznym
    i leksykalnym,

  2. rutynowych zachowań językowych w sytuacjach życia codziennego,

  3. zasad konstruowania różnych form prostych wypowiedzi,

  1. podstawowych realiów socjokulturowych danego obszaru językowego.

  1. różnorodnych środków językowych, umożliwiających formułowanie wypowiedzi poprawnych pod względem fonetycznym, ortograficznym, morfosyntaktycznym
    i leksykalnym,

  1. rutynowych zachowań językowych
    w szerokim kontekście sytuacyjnym,

  2. zasad konstruowania różnych form wypowiedzi i zastosowania odpowiednich środków stylistycznych dla osiągnięcia danego celu komunikacyjnego,

  3. różnych realiów socjokulturowych danego obszaru językowego z elementami np. tradycji i zwyczajów, literatury.

2. Stosować posiadaną wiedzę w celu:

Poziom podstawowy

Poziom rozszerzony

  1. zrozumienia ogólnego sensu i głównych punktów prostego tekstu autentycznego czytanego lub słuchanego,

  1. wyszukania w prostym autentycznym tekście czytanym szczegółowych informacji,

  1. posługiwania się podstawowymi strukturami leksykalno-gramatycznymi, pozwalającymi na osiągnięcie wskazanych celów komunikacyjnych,

  2. nadania właściwej formy budowanej przez siebie wypowiedzi.

  1. zrozumienia ogólnego sensu i głównych punktów autentycznego tekstu, zawierającego słownictwo lub struktury gramatyczne na poziomie zaawansowanym, rozróżniania poszczególnych jego części i rozpoznawania związków między nimi,

  1. wyszukania szczegółowych informacji
    w autentycznym tekście zawierającym słownictwo lub struktury gramatyczne
    na poziomie zaawansowanym,

  1. posługiwania się zróżnicowanymi strukturami leksykalno-gramatycznymi, pozwalającymi na osiągnięcie wskazanych celów komunikacyjnych,

  2. nadania właściwej formy budowanej przez siebie wypowiedzi z uwzględnieniem rejestru językowego, stylu formalnego i nieformalnego.

3. Wykorzystując posiadaną wiedzę, wykazać się umiejętnością:

Poziom podstawowy

Poziom rozszerzony

a) przedstawienia ogólnych i szczegółowych informacji zawartych w prostym autentycznym tekście przeczytanym oraz ogólnych informacji zawartych w prostym autentycznym tekście usłyszanym,

  1. prowadzenia rozmowy z zastosowaniem prostych środków językowych odpowiednio
    do funkcji komunikacyjnych,

c) budowania spójnych wypowiedzi
z zastosowaniem odpowiednich form językowych.

a) przedstawienia ogólnych i szczegółowych informacji i intencji zawartych
w autentycznym tekście przeczytanym
lub usłyszanym,

  1. prowadzenia rozmowy z zastosowaniem zróżnicowanych środków językowych odpowiednio do funkcji komunikacyjnych,

  2. budowania spójnych wypowiedzi z zastosowaniem odpowiednich
    i różnorodnych form językowych,

  3. analizowania i przetwarzania dostarczonych informacji stosownie do celu komunikacyjnego (np.: zmiana formy ustnej na pisemną, stylu formalnego
    na nieformalny itp.).

  1. Wykazać się umiejętnością wykorzystania własnych doświadczeń i przeżyć w różnych zadaniach komunikacyjnych, a w szczególności do:

Poziom podstawowy

Poziom rozszerzony

  1. formułowania i uzasadniania własnych opinii,

b) prowadzenia prostych negocjacji
w sytuacjach życia codziennego.

  1. formułowania, uzasadniania i obrony własnych opinii,

b) prowadzenia prostych negocjacji
w sytuacjach życia codziennego,

c) wykorzystania wiedzy o krajach danego obszaru językowego oraz o kraju ojczystym w sytuacjach komunikacyjnych,

d) wykorzystania tekstu lub swoich doświadczeń do tworzenia spójnej
i uargumentowanej wypowiedzi.

Na poziomie podstawowym standardy zapisane w punkcie pierwszym są sprawdzane przez zadania badające umiejętności, czyli podporządkowane punktom 2, 3, 4. Na poziomie rozszerzonym standardy z punktu 1 mogą być sprawdzane przez osobne zadania.

Osoby niesłyszące zdają egzamin maturalny z języka obcego według osobnego standardu.

JĘZYKI OBCE NOWOŻYTNE - dla klas dwujęzycznych

Egzamin maturalny z języków obcych sprawdza poziom kompetencji komunikacyjnej, który wyznaczają osiągnięcia w zakresie zintegrowanych sprawności językowych, stosowanej wiedzy językowej oraz znajomości realiów cywilizacyjnych i kulturowych, określonych przez Podstawę programową.

Egzamin maturalny sprawdza wiadomości i umiejętności pozwalające zdającemu:

  1. wykazać się znajomością:

  1. odpowiednich środków językowych umożliwiających formułowanie wypowiedzi poprawnych pod względem fonetycznym, ortograficznym, morfosyntaktycznym i leksykalnym,

  2. rutynowych zachowań językowych,

  3. zasad konstruowania różnych, w tym bardziej złożonych, form wypowiedzi ustnych
    i pisemnych,

  4. realiów socjokulturowych krajów danego obszaru językowego z uwzględnieniem elementów nauki, historii, geografii, literatury itd.

  1. stosować posiadaną wiedzę tak, aby:

  1. zrozumieć ogólny sens różnorodnych tekstów autentycznych, umieć rozróżniać poszczególne ich części i rozpoznawać związki między nimi,

  2. umieć wyszukiwać w autentycznym tekście szczegółowe informacje,

  3. posługiwać się zróżnicowanymi strukturami leksykalno-gramatycznymi i odpowiednimi strategiami komunikacyjnymi tak, aby osiągnąć wskazane w zadaniu cele,

  4. nadać właściwą formę budowanej przez siebie wypowiedzi.

  1. wykorzystać posiadaną wiedzę tak, aby:

  1. przedstawić ogólne lub szczegółowe informacje i intencje zawarte w tekście autentycznym,

  2. prowadzić rozmowę z zastosowaniem zróżnicowanych środków językowych odpowiednich do funkcji komunikacyjnych,

  3. budować spójne wypowiedzi (pisemne i ustne) z zastosowaniem odpowiednich form językowych,

  4. analizować i przetwarzać dostarczone informacje stosownie do celu komunikacyjnego (na przykład zmiana formy pisemnej na ustną, stylu formalnego na nieformalny itp.).

  1. stosować posiadaną wiedzę tak, aby rozwiązywać różnorodne zadania z wykorzystaniem własnych doświadczeń i przeżyć, a w szczególności:

  1. formułować, uzasadniać i bronić własnych opinii,

  2. wykorzystywać tekst i/lub swoje doświadczenia do tworzenia uargumentowanych
    i spójnych wypowiedzi,

  3. negocjować,

  4. wykorzystywać wiedzę o krajach danego obszaru językowego oraz o kraju ojczystym w sytuacjach komunikacyjnych.

II. MATURA 2002 W PYTANIACH UCZNIÓW

  1. Jakie są podstawowe zasady egzaminu maturalnego w roku 2002?

  1. Egzamin maturalny komisyjnie sprawdza poziom wykształcenia ogólnego zdających z zakresu przedmiotów określonych Standardami wymagań egzaminacyjnych.

  2. Do egzaminu maturalnego mogą przystąpić absolwenci szkół ponadpodstawowych posiadający świadectwo ukończenia szkoły, dającej prawo zdawania egzaminu maturalnego.

  3. Egzamin jest obowiązkowy dla kandydatów na studia wyższe.

  4. Postępowanie egzaminacyjne rozpoczyna opublikowanie syllabusa, a kończy wydanie świadectwa dojrzałości.

  5. Harmonogram postępowania egzaminacyjnego ustala Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE).

  6. Egzamin będzie organizowany dwa razy w roku: w maju - po zakończeniu zajęć w programowo najwyższej klasie szkół dających uprawnienia do przystąpienia do egzaminu maturalnego, począwszy od maja 2002 r. - i w styczniu - począwszy od stycznia roku 2003.

  7. Egzamin składa się z części wewnętrznej - ustnej i z części zewnętrznej - pisemnej.

  1. Z jakich przedmiotów trzeba i można zdawać maturę?

  1. Egzamin zdawany jest obowiązkowo z czterech przedmiotów:

  1. języka polskiego - w części wewnętrznej i zewnętrznej,

  2. języka obcego nowożytnego - w części wewnętrznej
    i zewnętrznej,

  3. matematyki - w części zewnętrznej,

  4. przedmiotu wybranego przez ucznia - w części zewnętrznej, z wyjątkiem innego niż obowiązkowy języka obcego nowożytnego, który jest zdawany w części wewnętrznej i zewnętrznej.

  1. Zdający z grup mniejszości narodowych zdają obowiązkowo przedmioty wymienione w punkcie 1 oraz język ojczysty danej mniejszości narodowej.

  2. Zdający ma prawo wybrać dodatkowo więcej niż jeden przedmiot. Nie ma to wpływu na liczbę i wybór przedmiotów zdawanych obowiązkowo.

  1. Na jakim poziomie będzie można zdawać poszczególne przedmioty?

  1. Egzamin z przedmiotów obowiązkowych - języka polskiego, języka ojczystego mniejszości narodowej, języka obcego nowożytnego i matematyki - może być zdawany na dwóch poziomach - podstawowym lub rozszerzonym.

  2. Rozróżnienie poziomów egzaminu z języka polskiego, języka ojczystego mniejszości narodowej i matematyki wprowadza się w części pisemnej egzaminu, a z języka obcego nowożytnego w części ustnej i pisemnej.

  1. Absolwent klasy z językiem obcym wykładowym lub klasy dwujęzycznej uzyskuje na świadectwie adnotację o ukończeniu tego typu klasy, jeżeli zda egzamin z danego języka według specjalnie przygotowanych arkuszy egzaminacyjnych dla absolwentów tego typu szkół oraz przedmioty dodatkowe według zasad określonych
    w dwustronnych porozumieniach międzynarodowych.

  2. Inny, niż zdawany jako obowiązkowy, język obcy nowożytny jako przedmiot wybrany, zdawany jest, w części ustnej
    i pisemnej, na poziome rozszerzonym.

  1. Kiedy należy wybrać przedmiot i poziom zdawania przedmiotu na egzaminie?

  1. Zdający deklaruje, na początku ostatniego roku nauki w szkole dającej uprawnienia do przystąpienia do egzaminu maturalnego zgodnie z procedurą obowiązującą w okręgowej komisji egzaminacyjnej, wybór:

  • przedmiotu (przedmiotów) na egzamin,

  • poziomu egzaminu z przedmiotów obowiązkowych,

  • okresu z historii,

  • typu komputera, środowiska komputerowego i programów komputerowych z informatyki,

  • tematu z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym, tematu z języka polskiego, języka ojczystego mniejszości narodowej w części wewnętrznej egzaminu z list tematów, przygotowanych przez nauczycieli danego przedmiotu w szkole.

  1. Wybór przedmiotu (przedmiotów) na egzamin nie zależy od profilu nauczania szkoły (oddziału), do której uczęszczał absolwent, ani od języków nauczanych w szkole.
    W przypadku braku w szkole egzaminatora z wybranego przedmiotu zdający zostanie skierowany na egzamin do innej szkoły.

  2. W wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, jednak nie później niż cztery miesiące przed terminem egzaminu maturalnego, zdający może dokonać zmian w deklarowanych wyborach z zastrzeżeniem, że w przypadku języka ojczystego wszelkie czynności związane z wyborem i doprecyzowaniem tematu kończy pierwsza konsultacja, która powinna się odbyć najpóźniej 31 października.

  3. Zdający nie może w trakcie egzaminu zmieniać wybranego okresu z historii i środowiska komputerowego z informatyki.

  4. Zdający może w trakcie egzaminu zrezygnować ze zdawania egzaminu na poziomie rozszerzonym.

E. Jaka będzie matura uczniów szkół
z ojczystym językiem mniejszości narodowych i uczniów klas dwujęzycznych?

Absolwenci szkół lub oddziałów z ojczystym językiem

nauczania mniejszości narodowych i grup etnicznych oraz

absolwenci klas dwujęzycznych mogą zdawać na egzaminie

przedmiot lub przedmioty w języku polskim lub odpowiednio

w języku danej mniejszości narodowej lub grupy etnicznej albo w danym języku obcym. Wyboru języka, w którym będzie zdawany przedmiot, absolwent dokonuje wraz z deklaracją wyboru przedmiotu, o której mowa w pytaniu D.

F. Gdzie można zdawać maturę?

  1. Część zewnętrzną egzaminu organizuje i przeprowadza komisja okręgowa w wyznaczonych szkołach lub placówkach, posiadających odpowiednie warunki lokalowe i techniczne zapewniające prawidłowy przebieg egzaminu.

  2. Zdający, którzy ukończyli szkołę w latach poprzednich lub wyrazili wolę zdawania egzaminu w szkole innej niż ukończona, są kierowani do szkoły wyznaczonej przez komisję okręgową.

G. Jakie warunki muszą być zapewnione w sali egzaminacyjnej?

  1. Pomieszczenie szkolne, w którym jest przeprowadzany egzamin, musi spełniać warunki określone w przepisach BHP.

  2. Odległość między piszącymi nie może być mniejsza niż
    1,5 metra z każdej strony.

  3. Przy stoliku może siedzieć wyłącznie jeden zdający.

  4. Na stolikach w czasie egzaminu mogą znajdować się jedynie przybory pomocnicze dopuszczone przez syllabus z danego przedmiotu oraz arkusze egzaminacyjne.

  5. Zdający chory lub niepełnosprawny w trakcie egzaminu może mieć na stoliku leki i inne pomoce medyczne przepisane przez lekarza lub konieczne ze względu na chorobę lub niepełnosprawność.

  6. Posiłki dla zdających i egzaminatorów mogą być dostępne jedynie na zewnątrz sali egzaminacyjnej poza czasem przeznaczonym na egzamin, z wyjątkiem przypadków, których mowa w punkcie 5.

H. Jak powinien być zorganizowany egzamin?

  1. W skład zespołu nadzorującego przebieg egzaminu w danym pomieszczeniu wchodzi co najmniej trzech nauczycieli. Przewodniczącym zespołu nadzorującego przebieg egzaminu może być jedynie nauczyciel wpisany do ewidencji egzaminatorów. Co najmniej jeden członek zespołu powinien być zatrudniony w innej szkole. W skład zespołu nie mogą wchodzić nauczyciele danego przedmiotu oraz wychowawca klasy zdających.

  2. Egzamin pisemny przebiega zgodnie z harmonogramem określonym przez CKE. Szczegóły przebiegu egzaminu określa każdorazowo instrukcja zawarta w arkuszu egzaminacyjnym. Czas egzaminu liczy się od przekazania zdającym arkuszy egzaminacyjnych.

  1. W czasie egzaminu pisemnego w sali egzaminacyjnej przebywają co najmniej trzej członkowie zespołu, w tym jeden pełniący funkcję przewodniczącego.

  1. W czasie egzaminu zdający nie powinni opuszczać sali egzaminacyjnej. Przewodniczący zespołu może zezwolić
    w szczególnie uzasadnionej sytuacji na opuszczenie sali, po zapewnieniu warunków wykluczających możliwość kontaktowania się zdającego z innymi osobami, z wyjątkiem osób udzielających pomocy medycznej.

  2. Członkowie zespołu nadzorującego przebieg egzaminu nie mogą udzielać żadnych wyjaśnień, komentarzy dotyczących zadań egzaminacyjnych.

  3. W przypadku stwierdzenia niesamodzielnego rozwiązywania zadań egzaminacyjnych, przewodniczący zespołu lub dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej unieważnia egzaminy ze wszystkich przedmiotów danego zdającego.

  4. Do sali egzaminacyjnej można wnosić jedynie materiały
    i środki dydaktyczne określone w syllabusie.

  5. Arkusze egzaminacyjne są zbierane po zakończeniu każdej części egzaminu.

I. Ile dni trwa egzamin?

  1. Egzamin zewnętrzny z danego przedmiotu odbywa się jednego dnia i polega na rozwiązaniu zadań zawartych w arkuszach egzaminacyjnych, odrębnych dla każdej części egzaminu.

  2. Między poszczególnymi częściami egzaminu następować będą przerwy.

J. Jak sprawdzane są prace?

  1. Poszczególne arkusze egzaminacyjne z każdej części egzaminu z danego przedmiotu są sprawdzane i oceniane przez różnych egzaminatorów zewnętrznych, przeszkolonych przez okręgowe komisje egzaminacyjne i wpisanych do rejestru CKE.

  2. Wynik egzaminu jest wyrażony w procentach.

  3. Negatywny wynik egzaminu z wybranego dodatkowo przedmiotu, o którym mowa w  pytaniu B pkt 3, nie ma wpływu na końcowy wynik egzaminu i nie odnotowuje się go na świadectwie dojrzałości.

  4. Komisja okręgowa ustala listę osób, które zdały egzamin.

K. Czy można powtarzać niezdany egzamin ?

  1. Absolwent, który nie zdał egzaminu z określonego przedmiotu, może przystąpić ponownie do egzaminu z tego przedmiotu w kolejnych sesjach egzaminacyjnych, przez okres pięciu lat.

  2. Po upływie pięciu lat od daty pierwszego egzaminu absolwent, o którym mowa w punkcie 1., zdaje powtórny egzamin w pełnym zakresie.

  3. Przy powtórnym egzaminie z przedmiotu wybranego absolwent może wybrać inny przedmiot, z zachowaniem zasad opisanych w pytaniu D pkt. 1.

L. Czy można poprawiać wynik uzyskany na egzaminie?

Absolwent, który chce podwyższyć wynik egzaminu w części zewnętrznej z jednego lub kilku przedmiotów, ma prawo przystąpić ponownie do egzaminu w kolejnej sesji.

M. Kiedy można powtórnie przystąpić do egzaminu, jeśli został on przerwany?

Absolwent, który nie przystąpił do egzaminu lub przerwał egzamin, ma prawo przystąpić do egzaminu w kolejnych sesjach egzaminacyjnych, w styczniu lub w maju każdego roku.

N. Kto może być zwolniony z egzaminu?

  1. Laureaci olimpiad przedmiotowych są zwolnieni z egzaminu
    z danego przedmiotu, na zasadach określonych w przepisach w sprawie organizacji konkursów i olimpiad przedmiotowych.

  2. Laureatom olimpiad uprawnienia wymienione w punkcie 1. przysługują także wtedy, gdy przedmiot nie był objęty szkolnym planem nauczania danej szkoły.

  3. Zwolnienie z egzaminu z danego przedmiotu jest równoznaczne z uzyskaniem z tego przedmiotu najwyższego wyniku, a w przypadku przedmiotów obowiązkowych, równoznaczne z uzyskaniem najwyższego wyniku na poziomie rozszerzonym.

O. Na jakich zasadach zdają egzamin absolwenci niepełnosprawni?

  1. Absolwenci niepełnosprawni lub niesprawni czasowo przystępują do egzaminu w powszechnie obowiązujących terminach i według obowiązujących wymagań egzaminacyjnych, przy kryteriach dostosowanych do rodzaju niesprawności.

  2. Komisja okręgowa zobowiązana jest do sprawdzenia czy zostały zapewnione warunki i formy przeprowadzania egzaminu odpowiednie do możliwości zdających
    o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

P. W jakich sytuacjach można złożyć odwołanie od egzaminu?

  1. Jeżeli w trakcie wewnętrznej części egzaminu nie były przestrzegane przepisy dotyczące przebiegu egzaminu, absolwent może w terminie dwóch dni od zaistnienia nieprawidłowości złożyć odwołanie do przewodniczącego zespołu szkolnego.

  2. Przewodniczący zespołu szkolnego rozpatruje odwołanie
    w terminie trzech dni od jego otrzymania.

  3. Od rozstrzygnięcia przewodniczącego zespołu szkolnego absolwent może odwołać się do dyrektora komisji okręgowej w terminie trzech dni od otrzymania rozstrzygnięcia.

  4. Dyrektor komisji okręgowej rozpatruje odwołanie w terminie czternastu dni od jego otrzymania. Rozstrzygnięcie dyrektora komisji okręgowej jest ostateczne.

  5. Jeżeli w trakcie zewnętrznej części egzaminu nie były przestrzegane przepisy dotyczące przebiegu egzaminu absolwent może w terminie dwóch dni roboczych od dnia egzaminu złożyć odwołanie do dyrektora komisji okręgowej.

  6. Dyrektor komisji okręgowej rozpatruje odwołanie w terminie pięciu dni roboczych od jego otrzymania.

  7. Od rozstrzygnięcia dyrektora komisji okręgowej absolwent może odwołać się do dyrektora Komisji Centralnej,
    w terminie siedmiu dni roboczych od jego otrzymania.

  8. Dyrektor Komisji Centralnej rozpatruje odwołanie w terminie siedmiu dni roboczych od jego otrzymania. Rozstrzygnięcie dyrektora Komisji Centralnej jest ostateczne.

III. CELE EGZAMINU MATURALNEGO

Egzamin maturalny z języka obcego nowożytnego ma na celu:

  1. Określenie poziomu osiągnięć absolwenta, czyli stopnia opanowania wymagań egzaminacyjnych z języków obcych nowożytnych w zakresie określonym w Standardach egzaminacyjnych.

2. Poinformowanie rodziców, nauczycieli, władz oświatowych i samorządowych, wyższych uczelni i pracodawców o poziomie osiągnięć absolwentów, aby umożliwić:

Celem części wewnętrznej egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego jest określenie i ocena poziomu opanowania umiejętności komunikacji werbalnej absolwentów.

Celem części zewnętrznej egzaminu maturalnego z języka obcego nowożytnego jest określenie stopnia opanowania języka w zakresie sprawności rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu czytanego oraz pisania.

IV. INNE INFORMACJE

Zreformowane egzaminy maturalne po raz pierwszy będą zdawane przez absolwentów szkół ponadpodstawowych, którzy urodzili się w 1983 roku, czyli dla absolwentów szkół i klas czteroletnich będzie to maj 2002 roku, dla absolwentów szkół i klas pięcioletnich maj 2003. Oprócz sesji majowych przewidziane jest wprowadzenie od stycznia 2003 roku sesji styczniowej, równoważnej z sesją majową. Każdy kto nie przystąpił do egzaminu w maju, albo nie zdał egzaminu z jednego lub wszystkich przedmiotów, lub postanowił poprawić ocenę z jednego lub kilku przedmiotów - będzie mógł przystąpić do egzaminu ponownie już w styczniu.

Sesja egzaminacyjna będzie trwała około półtora miesiąca, każdego dnia będzie zdawany inny przedmiot, a nie jak obecnie wszystkie dodatkowe przedmioty jednego dnia. Podobnie języki obce będą zdawane w różnych dniach, a nie jednego dnia wszystkie.

Pierwsze egzaminy pisemne rozpoczną się więc około 5-6 maja i zakończą około 10 czerwca. Wyniki będą ogłoszone na przełomie czerwca i lipca.

Egzaminy ustne, które mają poprzedzać egzaminy pisemne, będą organizowane już w kwietniu. Będą one musiały być zakończone do 20 kwietnia, więc zależnie od liczby zdających w danej szkole początek ich należy zaplanować na pierwszy lub drugi tydzień miesiąca.

Generalnie, każdy zdający będzie pisał egzamin maturalny w szkole, którą ukończył. Odstępstwa od tej zasady będą w czterech przypadkach:

Egzaminy będą organizowane i sprawdzane przez okręgowe komisje egzaminacyjne właściwe dla obszaru zamieszkania zdającego (w przypadku uczęszczania do szkoły poza obrębem województwa, będzie możliwość zdawania egzaminu w swojej szkole).

Mapa na wewnętrznej stronie okładki obrazuje zasięg terytorialny poszczególnych komisji, natomiast adresy zamieszczone są na okładce zeszytu.

CZĘŚĆ DRUGA

Poziom podstawowy i rozszerzony

I. STRUKTURA I FORMA EGZAMINU

  1. Egzamin maturalny z języka obcego nowożytnego może być zdawany na poziomie podstawowym, obowiązkowym dla wszystkich zdających oraz dodatkowo na poziomie rozszerzonym dla tych zdających, którzy zadeklarowali chęć zdawania na tym poziomie.

  2. Egzamin składa się z dwóch części:

  1. Część wewnętrzna i zewnętrzna egzaminu nie musi być zdawana na tym samym poziomie.

  2. Na świadectwie dojrzałości wynik części wewnętrznej i zewnętrznej egzaminu jest zapisywany oddzielnie.

  3. Wynik części wewnętrznej egzaminu nie ma wpływu na możliwość przystąpienia zdającego do części zewnętrznej egzaminu z tego przedmiotu.

  4. Eksperci, autorzy przykładowych zestawów i arkuszy egzaminacyjnych zamieszczonych w syllabusie, zaproponowali następujący czas potrzebny do przeprowadzenia każdej części egzaminu.

  5. Egzamin wewnętrzny składa się z dwóch części:

a) część pierwsza egzaminu trwa 15 minut i obowiązuje wszystkich zdających. Zdający ma dodatkowo 5 minut na zapoznanie się z treścią zestawu zadań.

b) część druga egzaminu trwa 15 minut i przeznaczona jest wyłącznie dla zdających
na poziomie rozszerzonym. W tej części nie przewiduje się czasu na przygotowanie odpowiedzi.

  1. Egzamin zewnętrzny trwa 5 godzin zegarowych i składa się z sześciu części odbywających się jednego dnia:

0x08 graphic
a) część pierwsza egzaminu trwa 20 minut

b) część druga egzaminu trwa 50 minut

c) część trzecia egzaminu trwa 60 minut

0x08 graphic
d) część czwarta egzaminu trwa 20 minut

e) część piąta egzaminu trwa 60 minut

f) część szósta egzaminu trwa 90 minut

  1. Poszczególne części egzaminu oddzielone są przerwami.

  2. W każdej części egzaminu zewnętrznego zdający otrzymuje jeden arkusz egzaminacyjny. Arkusze do pierwszej, drugiej i trzeciej części egzaminu zawierają zadania dla poziomu podstawowego i rozszerzonego, natomiast arkusze do części czwartej, piątej i szóstej zawierają zadania dla poziomu rozszerzonego.

  1. Opis egzaminu:

  1. Egzamin wewnętrzny na obu poziomach sprawdza przede wszystkim sprawność mówienia:

  1. Egzamin zewnętrzny - pisemny, składa się z sześciu części i sprawdza sprawności rozumienia ze słuchu, rozumienia tekstu czytanego i pisania. Egzamin na poziomie rozszerzonym wymaga wykonania dodatkowych zadań umieszczonych w arkuszach egzaminacyjnych, odpowiadających wymaganiom dla tego poziomu:

  1. Egzamin na poziomie rozszerzonym różni się od egzaminu na poziomie podstawowym zakresem sprawdzanych umiejętności, stopniem trudności tekstów, rodzajem zadań oraz kryteriami oceny.

  2. Do sprawdzenia sprawności rozumienia ze słuchu wykorzystywane są nagrania tekstów.

  3. Podczas egzaminu wewnętrznego i zewnętrznego zdający nie może korzystać ze słowników.

  1. Ocenianie - propozycja:

Egzamin wewnętrzny

Zdający może otrzymać:

Egzamin zewnętrzny

Zdający może otrzymać:

czyli za poprawne rozwiązanie zadań na poziomie podstawowym zdający otrzymuje 50% wszystkich punktów. Pozostałe 50% punktów może uzyskać za poprawne rozwiązanie zadań na poziomie rozszerzonym.

  1. Egzamin z drugiego języka obcego nowożytnego, jako przedmiotu wybranego, zdawany jest w części ustnej i pisemnej na poziomie rozszerzonym.

  2. W części zewnętrznej, język obcy nowożytny jako przedmiot wybrany, zdawany jest w tym samym dniu i na podstawie identycznych arkuszy, jak ten sam język jako przedmiot obowiązkowy.

STRUKTURA EGZAMINU WEWNĘTRZNEGO Z JĘZYKÓW OBCYCH

(propozycja)

Poziom podstawowy

Poziom rozszerzony

% pkt.

Czas: 15 minut
Przygotowanie: 5 minut

Zad. 1 trzy rozmowy sterowane:
- uzyskiwanie i udzielanie informacji i wskazówek,
- relacjonowanie wydarzeń,
- negocjowanie,

30

Zad. 2 jedna rozmowa na podstawie materiału stymulującego,

40

Czas: 15 minut

Zad. 3 Prezentacja tematu wybranego
z katalogu na rok przed egzaminem oraz dyskusja
z egzaminatorem na temat prezentowanych zagadnień.

30

1. OPIS EGZAMINU WEWNĘTRZNEGO

Egzamin wewnętrzny jest egzaminem ustnym. Można go zdawać na poziomie podstawowym lub rozszerzonym.

na poziomie podstawowym: 15 min.,

na poziomie rozszerzonym: 30 min.

Poziom podstawowy:

Dwa zadania:

  1. trzy rozmowy sterowane symulujące autentyczne sytuacje komunikacyjne,

  2. rozmowa na podstawie materiału stymulującego, który zawiera różnorodne elementy, np. ilustracje, fragmenty tekstu, nagłówki, tytuły, komiksy, diagramy, wykresy, tabele.

Poziom rozszerzony:

Trzy zadania:

0x01 graphic
takie jak dla poziomu podstawowego.

  1. rozmowa na temat wybrany wcześniej z katalogu, przygotowany przez zdającego przed egzaminem.

- zapoznać się z treścią rozmów sterowanych,

STRUKTURA EGZAMINU ZEWNĘTRZNEGO Z JĘZYKÓW OBCYCH

(propozycja)

  • POZIOM PODSTAWOWY

  • POZIOM ROZSZERZONY

% pkt.

Czas trwania egzaminu na poziomie podstawowym: 130 minut (2h 10 min.)

ARKUSZ I - Rozumienie ze słuchu

(na poziomie podstawowym)

Czas: 20 min.

15

10 MINUT PRZERWY

ARKUSZ II - Rozumienie tekstu czytanego

(na poziomie podstawowym)

Czas: 50 min

20

10 MINUT PRZERWY

ARKUSZ III - Wypowiedź pisemna

(na poziomie podstawowym)

Czas: 60 min.

15

Koniec egzaminu na poziomie podstawowym

(zdający na poziomie rozszerzonym kontynuują egzamin)

30 MINUT PRZERWY

Czas trwania egzaminu na poziomie rozszerzonym: 170 minut (2h 50min.)

ARKUSZ IV

Rozumienie ze słuchu

(na poziomie rozszerzonym)

Czas:

20 min

15

10 MINUT PRZERWY

ARKUSZ V

Rozumienie tekstu czytanego

(na poziomie rozszerzonym)

Czas:

60 min

17

10 MINUT PRZERWY

ARKUSZ VI

Wypowiedź pisemna

(na poziomie rozszerzonym)

Czas:

90 min

18

Koniec egzaminu na poziomie rozszerzonym

Maksymalny % punktów na poziomie podstawowym: 50

Maksymalny % punktów na poziomie rozszerzonym: 50

Wszyscy zdający przystępują do egzaminu na poziomie podstawowym.

2. OPIS EGZAMINU ZEWNĘTRZNEGO

Rozumienie ze słuchu - Arkusz I i IV

POZIOM PODSTAWOWY

POZIOM ROZSZERZONY

  • Długość tekstów i punktacja:

ARKUSZ I

ARKUSZ I

  • teksty o łącznym czasie trwania ok. 6 min.

punktacja: 1 pkt. za zadanie

  • Rodzaje tekstów:

  • wywiady,

    • rozmowy telefoniczne, nagrania na automatyczną sekretarkę,

    • rozmowy,

    • zapowiedzi, komunikaty (np. na dworcu, lotnisku),

    • zapowiedzi i informacje (np. o programach telewizyjnych, radiowych),

    • instrukcje (np. zachowania w określonych sytuacjach), porady (np. kulinarne),

    • informacje o pogodzie,

    • wiadomości, relacje, sprawozdania,

    • reklamy i ogłoszenia.

  • teksty o łącznym czasie trwania ok.6 min.

punktacja: 1 pkt. za zadanie

ARKUSZ IV

  • teksty o łącznym czasie trwania ok. 6 min.

punktacja: 1 pkt. za zadanie

  • wywiady,

    • rozmowy telefoniczne, nagrania na automatyczną sekretarkę,

    • rozmowy,

    • zapowiedzi, komunikaty (np. na dworcu, lotnisku),

    • zapowiedzi i informacje (np. o programach telewizyjnych, radiowych),

    • instrukcje (np. zachowania w określonych sytuacjach), porady (np. kulinarne),

    • informacje o pogodzie,

    • wiadomości, relacje, sprawozdania,

    • reklamy i ogłoszenia,

Tylko na poziomie rozszerzonym:

    • słuchowiska radiowe (np. fragmenty literatury),

    • debaty, dyskusje, wykłady,

    • przemówienia, wystąpienia,

    • teksty narracyjne (np. wspomnienia, monologi).