Metody usuwania zbędnego owłosienia

Włosy to przydatki skóry pochodzenia naskórkowego. Owłosieniem są włosy na
skórze człowieka, pokrywające niemal całą j ej powierzchnię, z wyjątkiem dłoni,
podeszew, bocznych powierzchni i grzbietów ostatnich palców dłoni i stóp,
wewnętrznej powierzchni napletka, żołędzi, łechtaczki oraz czerwieni warg.

Pierwsze wykształcone włosy pojawiają się w skórze płodu ok. 5-6 miesiąca, tzw,
meszek włosowy (lanugo). Wypadają one do wód płodowych ok. 5-7 miesiąca, a na
to miejsce, pod koniec życia płodowego, powstają włosy ostateczne.

Powszechnie wyróżnia się:

włosy długie - włosy głowy, dołów pachowych, wzgórka łonowego i narządów

płciowych, brody i wąsów u mężczyzn,

włosy szczotkowe - brwi i rzęsy, meszek włosowy.

Dość często spotykanym defektem u kobiet i młodych dziewcząt jest nadmierne
owłosienie. Zaburzenie to występuje wówczas gdy w miejscach, na których
normalnie rośnie meszek, pojawiają się mocne i sztywne włosy, często o zmienionej
pigmentacji. Rozróżnia się nadmierne owłosienie ogólne i miejscowe.

Postać uogólniona nadmiernego owłosienia o charakterze wrodzonym dotyczy
całego ciała i występuje tuż po urodzeniu. Dochodzi wówczas do przerostu meszka
włosowego we włosy. Schorzenie to występuje bardzo rzadko i jest dziedziczne.

Postać ogólna nabyta nadmiernego owłosienia pojawia się później, a w okresie
dojrzewania znacznie się nasila. Schorzenie to jest wynikiem zaburzeń pracy
układów nerwowego i hormonalnego (hirsutyzm).

Owłosienie miejscowe występuje na ogół na twarzy w okolicach wąsów, brody,
pasa pod brodą, na klatce piersiowej w okolicach brodawek i linii ciągłej
brzucha. Szczególnie u młodych kobiet może pojawić się także na plecach, ramio-
nach, udach i łydkach.

Czynniki wpływające na nadmierne owłosienie dzieli się na: wewnętrzne, takie jak:

zaburzenia hormonalne (nadnerczy i jajników), choroby psychiczne, niektóre leki
lub środki antykoncepcyjne (w niektórych przypadkach środki antykoncepcyjne
powoduj ą cofnięcie nadmiernego owłosienia),

zewnętrzne, takie jak: nadmierne opalanie się,_golenie oraz drażnienie
" "''"mechaniczne.

W zależności od przyczyny występowania schorzeniom przeprowadza się leczenie
przyczynowe w specjalistycznych gabinetach lekarskich, bądź doraźnie - w

gabinetach kosmetycznych.

Depilacja to usuwanie zbędnego owłosienia na twarzy lub ciele za pomocą różnego

typu preparatów lub przyrządów (usuwa się łodygę włosa, a korzeń zostaje nie

naruszony).

Epilacja jest to proces usuwania zbędnego owłosienia, polegający na wyrywaniu

włosów razem z korzeniem, czyli cebulką, lub mszczenie mieszków włosowych przy

użyciu prądu elektrycznego (usuwanie zbędnego owłosienia za pomocą elektrolizy.

Do usuwania nadmiernego owłosienia stosuje się: środki chemiczne, woski ciepłe lub
zimne, depilatory mechaniczne, metody z użyciem prądu elektrycznego.

Depilatory chemiczne

Depilatory chemiczne (kremy depilujące) to grupa kosmetyków służących do
usuwania zbędnego, niepożądanego owłosienia. Na rynku występują dwa rodzaje
produktów:

• środki do depilacji czyli usuwania włosów razem z korzeniem włosa,

• depilatory właściwe, niszczące jedynie wystającą nad powierzchnię skóry
martwą część włosa.

Na dużych powierzchniach skóry najlepsze efekty uzyskuje się w wyniku użycia
chemicznych depilatorów, działających na zasadzie rozpuszczania keratyny włosa
pod wpływem czynników redukujących lub hydrolitycznych. Do niszczenia włosów
przez redukcję stosuje się siarczki nieorganiczne i merkaptany (siarczki
organiczne). Współcześnie w praktyce używa się preparatów działających na zasadzie
kombinacji obydwu sposobów, przypominające pod wieloma względami środki do
trwałej ondulacji, lecz o silniejszym działaniu. Wymagania stawiane współczesnym
depilatorom są bardzo wysokie i można je sformułować następująco:

• brak toksyczności i działania drażniącego na skórę w warunkach stosowania,

• duża efektywność, zdolność do pełnego usunięcia włosów w ciągu 4-^A6
minut,

• brak zapachu - w miarę możliwości, stabilność przy długotrwałym
przechowywaniu,

• możliwie elegancka forma, mieszcząca się w granicach norm przyjętych
dla nowoczesnych kosmetyków.

Rozjaśnianie włosów

Przed przystąpieniem do pierwszego zabiegu rozjaśniania włośow' należy wykonać
próbę uczuleniową. W tym celu rozjaśnianie przeprowadza się na małej
powierzchni i jeśli po 24 godzinach nie wystąpi podrażnienie skóry, można bez
obawy wykonać zabieg, do którego początkowo stosuje się 6-procentowy roztwór
wody utlenionej z amoniakiem (l łyżka wody utlenionej + 5 kropli amoniaku).

Rozjaśnianie włosów należy wykonywać 2 razy dziennie w ciągu 5 dni i po
każdym zabiegu skórę zakwasić. Przy kolejnych zabiegach zwiększa się stężenie
wody utlenionej (aż do 10%).

Włosy można również rozjaśniać specjalnymi kremami. Zestaw taki składa się z
kremu i proszku rozjaśniającego oraz płynu łagodzącego. Krem należy zmieszać z
proszkiem i nałożyć na powierzchnię, np. z góry na dół, a następnie odwrotnie tak,
aby dokładnie pokryć powierzchnię, z której chce się usunąć włosy.

Kremu nie wolno wcierać. Po 10 minutach należy dokładnie zmyć preparat i
przemyć skórę płynem łagodzącym. Jeżeli włosy były zbyt gęste i nie rozjaśniły się
dokładnie, zabieg powtarza się następnego dnia.

Depilatory mechaniczne

Wszystkie metody depilacji włosów, przy stosowaniu których włosy są usuwane przy
cebulkach, mogą prowadzić do ich wrastania lub powodować niewielkie uszkodzenia
skóry.

Schorzenia, w przypadku których depilator mechaniczny może być użyty wyłącznie
po uprzedniej konsultacji z lekarzem^;..,—.

• egzemy, rany, stany zapalne skóry, żylaki,

• zmiany pigmentacyjne, pieprzyła,

• zmniejszona odporność skóry (np. w czasie ciąży), cukrzyca, choroba
Raynauda.

• hemofilia, awitaminoza.

W miejscu wrastania włosa powstaje ognisko zapalne. Aby je zlikwidować konieczne
jest usunięcie wrastającego włosa. Wszystkie rany i skaleczenia powstałe w czasie
depilacji umożliwiają wnikanie balcterii. Dokładne czyszczenie depilatora znacznie
zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji.

Golenie

Do golenia stosuje się miękkie mydła o konsystencji pasty oraz preparaty w piance.
Mydło, pianka lub żel zmiękczają włosy, co ułatwia golenie i nie powoduje
podrażnień. Po goleniu skórę należy posmarować kremem nawilżającym. Golenie jest
niewskazane, gdyż wzmacnia włosy, które po usunięciu odrastają bujniejsze,
twardsze i bardziej widoczne.

Woski ciepłe i zimne

Plastry woskowe są stosowane do usuwania nadmiernego owłosienia, najczęściej
przez osoby wykonujące ten zabieg samodzielnie w domu.

Za pomocą plastrów depilacyjnych usuwa się zbędne owłosienie szczególnie z nóg,
rąk, karku itp. wraz z cebulkami włosów, co zapewnia długotrwały efekt zabiegu. Nie
podrażniają^ one skóry i są bezzapachowe. Po zakończeniu depilacji należy
posmarować skórę cienką warstwą tłustego kremu lub oliwką, w celu
zregenerowania i odświeżenia miejsc wydepilowanych. Niektóre firmy wraz z
plastrami depilacyjnymi sprzedają balsamy (do wykończenia zabiegu), które mają
opóźnić odrost włosów oraz powodują, że skóra staje się delikatna i miękka.

Duży wpływ na efekt depilacji ma temperatura. W przypadku, gdy temperatura
środowiska jest wysoka, nie ma potrzeby ogrzewania plastrów w dłoniach, wręcz
przeciwnie, wskazane jest przez krótki czas schładzanie ich w lodówce, a przed sa-
mym użyciem ocieplenie v/ dłoniach.

Do zmycia pozostałości wosku ze skóry nigdy nie należy używać wody i mydła.
Bezpośrednio po depilacji nie wolno także stosować dezodorantów.

UsuwanjiiJ^ednego owłosienia metodą ciepłego wos^ku'"'"""""

Woski używane w kosmetyce to przeważnie preparaty azulenowe, pszczele oraz
rozpuszczalne, na podstawie wody i oleju. Sa^ skutecznym sposobem usuwania
zbędnego owłosienia. Woskowanie nie jest zabiegiem jednorazowym, trzeba je po-
wtarzać. Po każdym zabiegu włosy odrastaj ą zdecydowanie słabsze i jest ich mniej,
ponieważ są. usuwane wraz z cebulką. Metodą woskowania można usunąć włosy z
każdej części ciała. W tym celu:

ciepły, rozgrzany wosk nakłada się na owłosione części ciała zgodnie z
kierunkiem wzrostu włosa; pory pod wpływem wosku rozszerzają się,

na wosk nakłada się paski materiału lub flizeliny, które zrywa się szybkim ruchem,
w kierunku przeciwnym do kierunku wzrostu włosa.
Zabieg wykonuje się co 6 tygodni. Wosk można nakładać szpatułką lub używać
do tego specjalnych wkładów. Wkład jest zbudowany z plastykowego
pojemnika, wewnątrz którego znajduje się wosk. Na pojemnik jest nakręcona
specjalna rolka, umożliwiająca równomierne rozprowadzanie wosku. W zależności
od przeznaczenia, są dostępne wkłady o różnej objętości i szerokości. Wkład wąski
służy do depilacji niewielkich partii skóry (wąsy, broda), wkład średni i duży - do
powierzchni większych.

-Do usuwanra włosów za pomocą wosku stosuje się paski wykonane z flizeliny lub
bawełny Mają one odpowiednią długość i szerokość umozliwiającą poprawne
wykonanie zabiegu.' Można je wykorzystać powtórnie, a także odpowiednio
dopasowywać do powierzchni ciała. W przypadku braku profesjonalnych pasków,
zastępczo można stosować paski wykonane z płótna.

Po zabiegu depilacji, w celu usunięcia wosku ze skóry stosuje się specjalne płyny na
bazie olejku mineralnego i lanoliny. Ułatwiają one usunięcie pozostałego wosku,
wpływają łagodząco na skórę, dzięki czemu staje się ona miękka i odżywiona. W
przypadku braku gotowych płynów można użyć zwykłej oliwki.

Technika wykonania zabiegu

1. Ułożenie pacjentki w odpowiedniej pozycji.

2. Sprawdzenie, czy nie ma przeciwwskazań do zabiegu.

3. Podgrzanie preparatu w woskownicy do odpowiedniej temperatury i sprawdzenie
temperatury wosku na wewnętrznej części nadgarstka.

4. Odtłuszczenie skóry (jeśli istnieje taka potrzeba) i posypanie jej talkiem.

5. Nałożenie wosku szpatułką (zamoczoną do połowy i otartą z wosku pod spodem)
zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów (szpatułką powinna być ustawiona pod
kątem 60°-90° w kierunku ciała pacjentki).

6. Nałożenie paska na wosk, potarcie go energicznie i zerwanie zdecydowanym
ruchem w kierunku przeciwnym do wzrostu włosów.

7.Posmarowanie skóry śmretanką i wykonanie delikatnego masażu rekreacyjnego po

zabiegu.

Przed wykonaniem zabiegu usuwania zbędnego owłosienia za pomocą wosku po raz
pierwszy należy przeprowadzić próbę uczuleniową. Jeśli na skórze nie pojawią się
oznaki uczulenia, wówczas należy sprawdzić stan skóry w miejscach, na których
będzie wykonywany zabieg. W przypadku stwierdzenia brodawek, świeżych ran i
blizn, obrzęków, żylaków, podrażnień, świeżej opalenizny, wrastających włosów -
nie wykonuje się zabiegu.

O możliwości przeprowadzenia zabiegu decyduje również długość włosa. Włosy w
miejscach przeznaczonych do depilacji powinny mieć długość:

na kończynach - 6 mm,

na linii bikini i pod pachami - 10 mm,

na twarzy - 4 mm.

Woskowanie twarzy. Przed przystąpieniem do zabiegu należy szczególnie uważnie
sprawdzić kierunek wzrostu włosa i temperaturę wosku. Przed zerwaniem paska
należy bardzo dokładnie przytrzymać skórę, gdyż na twarzy jest ona szczególnie
wrażliwa i delikatna. Zabieg należy wykonać szybko i pewnymi ruchami. Na
twarzy nie kładzie się wosku 2-krotnie w tym samym miejscu, aby nie dopuścić
podrażnienia lub oparzenia skóry.

Woskowanie pach i linii bikini. Przed przystąpieniem do zabiegu należy sprawdzić,
czy pachy i pachwiny nie są spocone. Zasada wykonania jest taka sama, jak w
pozostałych zabiegach. Konieczne jest ustalenie kierunku wzrostu włosa. Ponadto
jeśli włosy są zbyt długie, należy je przyciąć. Trzeba też pamiętać o silnym i
dokładnym naciągnięciu skóry, aby w miejscu wyrwanych włosów nie dopuścić do
wystąpienia krwawienia. Naciąganie skóry ułatwia wykonanie zabiegu i
zmniejsza ból. Na zakończenie pozostałości wosku usuwa się specjalnym płynem, a
jeśli klientka odczuwa niewielki ból - można zalecić zimny okład. Wydepilowaną
skórę należy pokryć zasypką łagodzącą.

Przyczyny nieprawidłowego wykonania zabiegu:

• nabieranie na szpatułkę zbyt dużej ilości wosku,

• nieodpowiednia temperatura wosku,
» niewłaściwy sposób nałożenia wosku,

- zrywanie paska prostopadle, a nie równolegle do skóry lub zbyt wolne
zrywanie,

• niedostateczne napięcie skóry,

• zbyt krótkie lub zbyt długie włosy,

• przeprowadzenie zabiegu bezpośrednio po kąpieli.

Przeciwwskazania do zabiegu woskowania:

• cukrzyca,

• zapalenie żył,

• żylaki,

• stany zapalne i ropne skóry,

- choroby skóry (łuszczyca) i zmiany skórne (obrzęki, blizny),

- zaawansowana ciąża,

• epilepsja,

• ubytki naskórka i rany na skórze,

» słaba krzepliwość krwi,

• stany gorączkowe,

• zbyt krótkie włosy,

• stwierdzone uczulenie na wosk.

Usuwanie zbędnego owłosienia metodą zimnego wosku

Zimny wosk działa pod wpływem temperatury ciała i jest rozpuszczalny w wodzie.
Można go stosować do tych samych zabiegów, co wosk na gorąco, gdyż uzyskuje się
takie same efekty. —_

Technika wykonania zabiegu

1. Tubkę z woskiem należy włożyć do ciepłej wody na ok. 5 minut, aby uzyskał
konsystencję płynną,

2. Rozsmarowanie wosku szpatułkąna skórze, zgodnie z kierunkiem wzrostu
włosów.

3. Nałożenie specjalnego plastra na rozsmakowany wosk, dociśnięcie go i
ściągnięcie w kierunku przeciwnym do ułożenia włosów.

4. Zmycie powierzchni skóry po zabiegu letnią wodą.

Zawiązki włosa rozwijają się z naskórka. Pierwsze, powstają w trzecim
miesiącu życia płodowego na łukach brwiowych oraz wargach jamy ustnej. Najpierw
powstają małe czopy komórkowe, które wnikają do skóry właściwej. Początkowo
ułożone są pionowo, wkrótce przyjmują ustawienie ukośne. Wydłużają się ku dołowi i
na swym dolnym końcu grubieją, tworząc zawiązek opuszki włosa. Z tkanki łącznej
otaczającej zawiązek wytwarza się brodawka, która wnika w opuszkę- włosa i
spłaszcza się od dołu. W czwartym miesiącu życia płodowego pojawia się zawiązek
mięśnia przywłosowego. Część wewnętrzna tego zawiązku różnicuje się na włos
właściwy i pochewkę wewnętrzną włosa. Komórki środkowe wydłużają się,
wypełniają barwnikiem i rogowacieją. Powstaje z nich korzeń włosa, który wzrastając
wzdhiz pier\yotn.ega--czopa komórkowego rozsuwa jego elementy tworząc kanał,
którego ściany stanowi tzw. wewnętrzny mieszek nabłonkowy: Otaczająca go tkanka
tworzy zewnętrzny mieszek łącznotkankowy. W wewnętrznej pochewce rozróżniamy
warstwy Heniego i Huxleya i powłoczkę pochewki włosa. Równocześnie tworzą się
naczynia włosowate, które przenikają do brodawki włosa. W połowie piątego miesiąca
życia płodowego rozwijają się przywłosowe gruczoły łojowe na głowie, później
również w innych okolicach skóry. Ich zawiązki stanowią granicę między częścią
górną włosa- (szyjką mieszka włosowego), oraz częścią dolną- (korzeniem włosa).
Pierwsze wykształcone włosy nazywane są meszkiem włosowym i wypadają one do
wód płodowych ok. 6-7 miesiąca, a na to miejsce pod koniec życia płodowego
powstają włosy ostateczne.

Pod względem anatomicznym, włosy są nitkowatymi tworami rogowymi.
Cechują się:

*giętkością,
*sprężystością,
*higroskopijnością,
*zdołnością do wchłaniania gazów

Pokrywaja niemal calą powierzchnie skóry za wyjatkiem dłoni, podeszew, bocznych
powierzchni i grzbietów, ostatnich paliczków palców dłoni i stóp, czerwieni warg.

Włos

jest zbudowany

1) z ciał nieorganicznych ( wg Desaux to: części spopielone, azot, siarka, fosfor, sód,
potas, wapń, magnez, żelazo, mangan i miedź)

2) z ciał organicznych- głównie to keratyna i melanina, oraz tłuszcze i węglowodany
KERATYNA należy do białek z grupy skleroproteidów, które charakteryzują się
dużą zawartością siarki i azotu, odpornością na działanie kwasów, zasad i fermentów.
MELANINA nadaje barwę włosom. Barwa zależna jest od rozmieszczenia, rodzaju,
liczby i rozmiarów ziarenek melaniny w warstwie korowej włosa.

Barwę włosom nadają głównie dwa rodzaje barwnika:

* brązowo czarny (eumelanina)

*żółtoczerwony (feomelanina).
Utlenienie melaniny powoduje odbarwienie włosa. Na tym procesie chemicznym
polega działanie środków chemicznych używanych do odbarwienia włosów.

We włosie wyróżnia się trzy części:

l) korzeń włosa- część tkwiącą w skórze. Korzeń włosa mieści się w pochwowatym
wpukleniu naskórka, otoczonym łącznotkankową torebką, zw. mieszkiem włosowym.
2) trzon lub łodygę włosa- część wystającą ze skóry
3) koniec włosa- część szczytową włosa, ostro zakończoną, istniejącą we włosach

nie strzyżonych, (ale nie spotykaną w pewnych włosach np. włosy pachowe)

Wg Danfortha u ludzi po okresie pokwitania,
można wyróżnić trzy grupy włosów:

a) włosy wspólne obu płciom, niezależnie od wpływu hormonów płciowych

np. brwi, rzęsy, meszek włosowy

b) włosy wspólne obu płciom, które pojawiają się w okresie dojrzewania

np. włosy pachowe, narządów płciowych

c) włosy, które można uznać za prawdziwą cechę drugorzędną płci ową
np. wąsy, broda, oraz włosy długie tułowia i kończyn u mężczyzn

RÓŻNICE

Oprócz różnic płciowych, występują również różnice rasowe,
osobnicze w rozmieszczeniu i liczbie grup włosów.
Dużą rolę odgrywa czynnik dziedziczenia.

Powszechnie rozróżnia się włosy:

-długie- włosy głowy, dołów pachowych, wzgórka łonowego i narządów płciowych, oeaz brody i wasów u meżczyzn

-szczątkowe-włosy brwi i rzęs

-meszek włosowy

Liczba włosów waha się nieraz nieznacznie w zależności od okolicy skóry, ich barwy_praz wieku człowieka. Liczbę wszystkich mieszków włosowych u dojrzałego człowieka ocenia się na 5 milionów. Wraz ze starzeniem się człowieka następuje zanik mieszków włosowych. Włosy tworzą małe kępki, złożone z dwóch do pięciu włosów jednakowej lub różnej grubości, oddzielone od siebie tkanką łączną. Zdarza się, że kilka włosów na głowie, meszek płodowy lub meszek włosowy tkwią w jednym, rozgałęzionym mieszku.

Długość włosów waha się w zależności od rasy, płci, okolicy skóry oraz wieku.

Grubość włosów jest różna w zależności od okolicy, z której pochodzą od rasy i wieku, różna może być również na poziomach jednego włosa. Istnieje również związek pomiędzy grubością a liczbą włosów: im cieńsze, tym jest ich więcej.

Włosy, z wyjątkiem włosów głowy są ustawione ukośnie do powierzchni skóry.

Kąt, który włos tworzy z powierzchnią skóry waha się w zależności od okolicy skóry np. na skórze owłosionej głowy jest prostopadły. Włosy całego ciała są ułożone szeregowo, w niektórych okolicach ciała przybierają postać krzywych o różnym kierunku zwanych prądami i wirami.

Wyróżnia się prądy:

• zbieżne - włosy układają się końcami w kierunku wiru
np. w okolicy kości ogonowej, pępka oraz grzbietu nosa

• Rozbieżne - włosy układaja się końcami odwrotnie do wiru

np. na szczycie głowy, w fałdach pachwinowych, na grzbietach stóp

Skala barw włosów jest niezwykle bogata.
W zależności od składników barwnikowych włosa,
wyróżnia się trzy grupy barw:

-melanizm: włosy lekko szaro-popielate, wyraźnie szaro-popielate, szatynowe,
ciemnoszatynowe, ciemnobrunatne i czarne

-ksantyzm: bardzo jasny blond, złocisty blond, jaskrawo-żółte

-erytryzm: blado-rude, jasno rude, rude, ognisto-rude

U człowieka podobnie jak u większości zwierząt, włos rośnie okresowo. Po fazie wzrostu następuje faza spoczynku mieszka włosowego, w której włos przestaje właściwie rosnąć. Okres od początku tworzenia się nowego włosa, poprzez jego wzrost i stan spoczynku, do chwili uformowania się nowego włosa (w tym samym mieszku}, nazywa, .się cyklem-włosowym..U ludzi kazdy włos ma niezależny cykl włosowy. Czyli sąsiednie włosy znajdują się w różnych fazach cyklu. Ten sam
mieszek włosowy przez lata przechodzi wiele cyklów rozwojowych o podobnej długości trwania. Cykl włosowy dzielimy na okresy: anagenu, katagenu i telogenu.Po tym ostatnim okresie rozpoczyna się kolejny cykl. Długość tych okresów bywa różna, zależnie od okolicy dała.

Wg Flesha np., cykl rozwojowy włosów na głowie trwa od 16 miesięcy u mężczyzn do 20 miesięcy u kobiet. Cykl włosowy brwi i rzęs trwa 150 dni (w tym anagen 30, katagen 15, a telogen 105 dni).

Szybkość wzrostu włosów zależy od okolicy skóry, płci oraz wieku. Przeciętna szybkość wzrostu włosa waha się od ok. 0,21 mm dziennie na udzie kobiety do 0,38 mm dziennie na brodzie u mężczyzny. Na szczycie głowy przeciętnie ok. 0.35 mm i nieco mniej na jej brzegach. Włosy u dzieci rosną szybciej niż u dorosłych. Stwierdzono również wahania szybkości wzrostu włosów zależnie od pory roku - szybszy wzrost w porze letniej niż zimowej. Liczbę włosów wypadających ocenie się w granicach fizjologicznych na 90-100 na dobę. Wzrasta ona nieraz bardzo znacznie w
warunkach patologicznych.

Cykl rozwoju włosa składa się z trzech okresów: anagenu, katagenu i telogenu. Anagen jest fazą
wzrostu włosa i u człowieka trwa 3-6 lat. W tym okresie znajduje się większość włosów skóry głowy.
Katagen to faza inwolucji (zaniku fizjologicznego) mieszka trwająca od kilku dni do 2 tygodni. Telogen jest okresem spoczynku i trwa zwykle 2-4 miesiące. W poszczególnych fazach cyklu rozwojowego mieszki włosowe i włosy wykazują charakterystyczne cechy dla danego stadium

Włosy skóry owłosionej głowy;

Liczba zależy od barwy, wieku oraz właściwości osobniczych człowieka. Najliczniejsze są włosy na głowie. Przeciętnie przypada ok, 300 włosów na cm kwadratowy. Im włosy jaśniejsze, tym są liczniejsze.

Wyróżnia się włosy: proste, lekko faliste, faliste, faliste z kędziorami, kędzierzawe i włosy skręcone. Włosy proste występują u większej części rasy białej oraz mongolskiej. Dość często występują u rasy białej włosy faliste, rzadziej kędzierzawe, które skręcają się w zwoje wokół osi podłużnej, począwszy od korzenia włosa. Od kształtu włosa zależy jego przekrój. Przekrój okrągły mają włosy proste rasy mongolskiej, owalny maja włosy proste rasy białej i lekko faliste. Przekrój owalny lub nerkowaty mają włosy faliste i kędzierzawe. Natomiast kształt nerkowaty lub fasoli mają włosy skręcone. Włosy na głowie rosną w małych kępkach, które układają się spiralnie i rozchodzą się promieniście.

Włosy twarzy pojawiają się w okresie dojrzewania. Ich liczba i rozmieszczenie zależą od rasy, właściwości osobniczych, wieku oraz barwy włosów. U kobiet, włosy na twarzy i bródce powstają w związku z zaburzeniami hormonalnymi, często po okresie przekwitania.

Włosy pach pojawiają się u obu płci w okresie dojrzewania. Na ogół jaśniejsze, czasami ciemniejsze niż włosy głowy. Na ich liczbę ma wpływ rasa oraz różnice indywidualne. Niekiedy włosy w dołach pachowych są nieliczne, zdarza się, że zupełnie nie występują.

Włosy wzgórka łonowego i narządów płciowych pojawiają się równocześnie z

włosami pachowymi, a u mężczyzn z włosami twarzy. Są skręcone, o powierzchni chropowatej.

Włosy narządów zmysłowych:

l /zmysł powonienia: w przedsionku nosa znajduje się kilkanaście włosów twardych ikrótkich. Spełniają czynność ochronną, zapobiegając wnikaniu zanieczyszczeń z powietrza do układu oddechowego;

2/zmysł wzroku: wśród włosów tego zmysłu wyróżnia się trzy grupy: brwi, rzęsy oraz włosy mięska łzowego.

BRWI tworzą włosy twarde lub miękkie, barwy włosów głowy. Wyróżniamy w nich części przyśrodkową, środkową i boczną. Włosy brwi są grubsze u mężczyzn u niektórych, około 50 roku życia powstaja w brwiach dodatkowo włosy grube tzw. „dzikie” co nadaje brwiom krzaczastą postać.

RZĘSY są usadowione w przednich krawędziach obu powiek w jednym, dwóch lub trzech rzędach, W powiece górnej ocenia się ich liczbę na 100-150, a długość na 11-13 mm. W powiece dolnej jest ich od 60-70 o długości 7-8 mm. U mężczyzn włosy rzęs są cieńsze niż u kobiet. Również mięsko łzowe jest pokryte przez kilkanaście bardzo
małych włosków, ledwo dostrzegalnych przez lupę.

3/narząd słuchu; na małżowinie usznej i w przewodzie słuchowym zewnętrznym

występuje meszek włosowy. Pojedyncze włosy znajdują się u wejścia do tego
przewodu.

Włosy powierzchni skóry

składają się z rzeczywistych włosów i meszku włosowego

U mężczyzn włosy rzeczywiste rozwijają się w okresie dojrzewania płciowego, u niektórych w późniejszym czasie. Zajmują one klatkę piersiową, brzuch, pośladki, uda, podudzia, ramiona, przedramiona, grzbiety dłoni i stóp, rzacłzief pojawiają się na plecach. Tego typu owłosienie spotykane u kobiet uważane jest za nadmierne owłosienie. Włosy klatki piersiowej odznaczają się podobieństwem do włosów w dołach pachowych, ale są od nich krótsze. Powierzchnia skóry nie zajęta przez włosy rzeczywiste, pokryta jest przez meszek włosowy.

Gruczoły łojowe przywłosowe-- ich liczbę ocenia się na 0,5 -1 miliona. 90% wszystkich tych gruczołów stanowią gruczoły przywłosowe. Ich rozmieszczenie jest niejednolite i odpowiada rozmieszczeniu włosów i meszku włosowego. W gruczole łojowym wyróżnia się część wydzielniczą gruczołu i przewód wyprowadzający. Część wydzielnicza ma budowę pęcherzykową i jest rozgałęziona, a czasem pojedyncza. Każdy włos ma jeden gruczoł łojowy. Niekiedy z jednym włosem łączą się dwa gruczoły łojowe, które wtedy znajdują się po przeciwległych stronach mieszka
włosowego, a przewody ich uchodzą ukośnie na jednym poziomie do mieszka włosowego.

---