Wydział Budowy Maszyn Bielsko - Biała dn. 05.06.2000

Kierunek - mechanika

Studia dzienne magisterskie

Rok 1 semestr 2

SPRAWOZDANIE NR. 7

TEMAT : STALE.

Stopy o zawartości węgla poniżej 1,8% są kowalne i noszą nazwę stali. Stal o zawartości 0,1 − 0,9% węgla odlana w formy nosi nazwę stali lanej czyli staliwa.

Zależnie od składu chemicznego stale dzielimy na : węglowe i stopowe.

Stalami węglowymi nazywamy stale, których głównym składnikiem wpływającym na własności jest węgiel. Pozostałe składniki występują tylko w niewielkich ilościach pochodzących z procesów metalurgicznych, związanych z otrzymywaniem stali; należą do nich : mangan, krzem, nikiel, chrom oraz siarka i fosfor.

Stalami stopowymi nazywamy stale, które oprócz węgla zawierają inne składniki dodawane celem otrzymywania pewnych określonych własności, a mianowicie :

• Uzyskanie wyższych właściwości wytrzymałościowych;

• Zwiększenie hartowności;

• Nadanie specjalnych własności fizycznych i chemicznych.

Do najczęściej stosowanych składników stopowych należą : nikiel, chrom, mangan, wolfram, molibden, wanad, kobalt i krzem.

Zależnie od przeznaczenia dzielimy stale na konstrukcyjne, narzędziowe i specjalne.

Stalami konstrukcyjnymi nazywamy stale używane w budowie maszyn i urządzeń.

Stale konstrukcyjne dzielimy na :

• Stal pospolitej jakości;

• Stal normalnej jakości;

• Stal wyższej jakości.

Stale narzędziowe − stale służące w głównej mierze do wyrobu wszelkiego rodzaju narzędzi oraz na bardzo odpowiedzialne części przyrządów pomiarowych, uchwytów itd. Zasadniczymi cechami stali narzędziowych są ; duża twardość po zahartowaniu, odporność na ścieranie, zdolność skrawania, ciągliwość.

Stale narzędziowe ze względu na skład chemiczny dzielimy na :

• Stale narzędziowe węglowe;

• Stale narzędziowe stopowe.

Stale specjalne − są to stale które dzielimy na trzy grupy :

• Stale nierdzewne;

• Stale kwasoodporne;

• 
  
  Stale ognioodporne.

MATERIAŁ : stal

STAN : wyżarzona

SKŁAD CHEMICZNY : C − 0,47%

Mn − 0,62%

S − 0,036%

Si − 0,21%

P − 0,031%

Cr − 0,024%

Ni − 0,22%

Cu − 0,21%

OPIS STRUKTURY : jasne ziarna ferrytu i ciemne perlitu; trawiono odczynnikiem „Nital” o składzie 4 ml HNO₃ ( 1,42 )

96 ml C₂H₅OH.

MATERIAŁ : stal 25 wg norm PN/H−84019

STAN : wyżarzona

SKŁAD CHEMICZNY : C − 0,26%

Mn − 0,32%

S − 0,036%

Si − 0,28%

P − 0,032%

Cr − 0,22%

Ni − 0,24%

Cu − 0,2%

OPIS STRUKTURY : jasne ziarna ferrytu i ciemne perlitu; trawiono odczynnikiem „Nital” o składzie 4 ml HNO₃ ( 1,42 )

96 ml C₂H₅OH.

MATERIAŁ : stal

STAN : wyżarzona

SKŁAD CHEMICZNY : C − 0,01%

Mn − 0,03%

S − 0,015%

Si − 0,02%

P − 0,001%

O₂ − 0,012%

Fe − reszta

OPIS STRUKTURY : ziarna ferrytu i ciemne wtrącenia tlenków; trawiono odczynnikiem „Nital” o składzie 4 ml HNO₃ ( 1,42 ) i 96 ml C₂H₅OH.

---