Co to jest prawo?
Jest to zespól normo postepowania.Do prawa zalicza sie normy generalne,takie ktorych adresaci sa wskazani rodzajowo a nie indywidualnie.Prawo jakiegos panstwa to zespol ogolnych norm postepowania ustanowionych lub uznanych przez panstwo.W wyniku stanowienia powstaja normy ktorych poprzednio nie bylo.Panstwo stanowi prawo za posrdenictwem organów.Akt uznania składa sie z aprobaty danych norm i przyjęcia ich do zespolu norm prawnych.Prawo jest uwarunkowane historycznie i kojarzy sie z czyms sprawiedliwym.Wprowadza do zycia spolecznego porzadek,poczucie bezpieczenstwa(tym co przestrzegaja prawa),jest wyrazem i srodkiem realizacji polityki panstwa.
2.Rozne podejscia do badania prawa:
-egzegetyczne(dogmatyczne)-zaglebienie jezykowej tresci norm,objasnienie znaczenia slow.
-polityczne-Normy rozpatruje sie jako srodek do osiagania okreslonych celow.Wysuwa sie wnioski jakie powinno byc prawo\ "de lege ferenda-dla ustawodawcy; de lega lata-dla organow i osob realizujacych normy.
-socjologiczne-normy rozpatruje sie z punktu widzenia ich zwiazku z zyciem spoleczenstwa.
-psychologiczne-uwaga na przezycia psychiczne zwiazane z prawem
-prawnoporownawcze-porowanie norm prawnych jednego panstwa z normami prawnymi drugiego panstwa.
-prawnohistoryczne-badanie jak w przeszlosci w danym kraju regulowano interesujace nas zagadnienia
3.Rodzaje norm postepowania.
Norma postepowania to pewien wzorzec,w oparciu o ktory wszystkie zachowania mozna podzielic na zgodne lub nie zgodne.
-autonomiczna-adresat i normodawca jest ta sama osoba.
heteronomiczna-inna osoba jest adresat inna normodawca.
-indywidualna-reguluje zachowania imienne wyznaczonej osoby
-generalna-do adresata ktory jest w sytuacji jednorazowej lub powtarzajacej sie
-bezwzglednie obowiazujaca-wsazkuje okreslopne postepowanie w danych okolicznosciach
-wzglednie-norma zakladajaca wyjatki.
4.budowa normy prawnej i rodzaje norm prawnych.
Norma prawna to wypowiedz jak okreslone osoby maja sie zachowac w okreslonych okolicznosciach.Sa zawarte w aktach prawotworczych,wydawane przez organy panstwowe.
-hipoteza(kto?kiedy?)-wskazuje adresatow i okolicznosci.
dyspozycja(co czynic powinien?)-wskazuje ona sposob postepowania jakiego od adresata sie oczekuje.
-sankcja-jak zareaguje panstwo na niezastosowanie sie przez adresata do norm.
Normy maja dwoch adresatów-podmiot i panstwo.
Rodzaje norm:
-moc prawna-w jakim akcie prawotworczym jest ona zawarta.
-zasieg terytorialny-wydane przez centralne i terenowe organy.
-stosunej spoleczny-normy prawa karnego cywilnego pracy..
Wg stopnia postepowania:
-wyznaczajace obowiazek-jeden sposob postepowania dla adresata-brak wyboru
-nadajace uprawnienie-mozliwosc dla adresata wyboru zachowania.
-wolnosciowe-przyznaja adresatowi swobode dzialania.
Wg.stopnia obowiazywania:
-bezwzgledne-reguly postepowania bezposrednio dotyczace adresata.
-wzglednie-adresat lub ktos trzeci nie uregulowali danego zachowania sie inaczej
Wg.stopnia konkretnosci:
-norma konkretna-zawiera pelny opis zachowania
-norma odsylajaca-sama nie reguluje zachowania adresata,wskazuje jedynie inne normy.
-norma blankietowa-nie okresla pozadanego postepowania i nie odsyla do innych norm.
5.Reakcja na nie przestrzeganie norm prawnych
-kara-wymierzona przez panstwo osobie za dzialania spolecznie niebezpieczne.zadanie tej osobie pewnej przykrosci,wiekszej niz gdyby stosowala sie ona do obowiazujacej sie normy.
-egzekucja-panstwo zmusza adresata normy do realizowania takiego stanu rzeczy jaki powinien powstac w wyniku przestrzegania normy
-niewaznosc-jezeli dzialaniu skonsturowanego przez normy prawa nie nadaje sie znaczenia prawnego.
6.Prawo miedzynarodowe prywatne:
okresla jakiego panstwa prawo nalezy stosowac do stosunkow osobistych i majatkowych w zakresie prawa cywilnego,rodzinnego,i opiekunczego.
7.Kodyfikacja i inkorporacja:
inkorporacja-jest to prosta systematyzacja prawa.polega na zebraniu w jedna calosc obowiazujacych w danej dziedzinie norm prawnych i uporzadkowaniu wedlug tresci.prawo nie ulega zmianie.
-kodyfikacja-w jej wyniku powstaje kodeks i moze byc wykonywane przez panstwo.
kodeks-akt prawotworczy,reguluje w spoosb pelny okreslona sfere stosunkow spolecznych.
8.kworum wiekszosc zwykl,bezwzgledna i kwalifikowana:
kworum-minimalna liczba czlonkow ciala zbiorowego.obecnosc na prawidlowo zwolanym posiedzeniu jest konieczna.
wiekszosc zwykla-do przyjecia ustawy wystarczy by opowiedzialo sie wiecej poslow,senatorow niz przeciw.nie bierze sie pod uwage tych co wstrzymali sie .
wiekszosc bezwzgledna-by za projektem ustawy opowiedziala sie przynajmniej polowa + 1 z glosujacych.istosne znaczenia tych co byli przeciw.
kwalifikowana-mamy do czynienia z ta wiekszoscia gdy do podjecia dezycji jest niezbedne aby opowiedzialo sie za danym projektem wiecej glosujacych niz jest to wymagane.
9.moc wykladni prawa:
wykladnia wiazaca wszystkichadresatow danych przepisow oraz wszystkie organy panstwowe.
wykladnia wiazaca pewna grupe adresatow i organow.
wykladnia wiazaca organy panstwowe.
10Luki i analogie:
Luki pozorne-gdy z braku dostatecznej znajomosci prawa i techniki poslugiwania sie nim komus sie wydaje,ze jakies materie nie sa prawnie uregulowane.
luki rzeczywiste-gdy przepisy konstruujace jakas instysujce prawna nie normuja jej niezbednych elementow.
analogia z prawa-wystepuja wtedy gdy rostrzyga sie jakas sprawe nie uregulowana prawnie nie na podtsawie okreslonych norm prawa lecz na podstawie zasad systemu prawa.