SERCE - elektrofizjologia i biomechanika

Potencjał czynnościowy mięśnia sercowego

• Powstaje fizjologicznie w komórkach rozrusznikowych węzła zatokowego

• Rozprzestrzenia się do mięśnia przedsionków i komór przez układ bodźcoprzewodzący

• Ma odmienny przebieg w komórkach szybkich (większość) i wolnych (komórki rozrusznikowe węzła zatokowo-przedsionkowego, przedsionkowo-komorowego, włókien Purkiniego)

Potencjał czynnościowy komórek szybkich

• Faza 0 - depolaryzacja (do 2 ms): szybki dokomórkowy prąd sodowy

• Faza 1 - wstępnej repolaryzacji do ok. 0mV (zamknięcie kanałów sodowych, wzrost przepuszczalności dla K+, Ca2+)

• Faza 2 - plateau (kilkadziesiąt do kilkuset MS na poziomie ok. 0mV)

• wolny prąd wapniowy do komórki

• właściwości prostownicze kanału potasowego m. sercowego, proporcjonalne do gradientu el.

• Faza 3 - końcowej repolaryzacji

• zmniejszenie dokomórkowego prądu wapniowego

• wzrost odkomórkowego prądu potasowego

• Faza 4 - potencjał spoczynkowy (od -60 do -90 mV)

Potencjał czynnościowy mięśni poprzecznie prążkowanych

Potencjał czynnościowy komórek rozrusznikowych

• Faza 0 - depolaryzacja wolniejsza i głównie dzięki dokomórkowemu prądowi wapniowemu

• Brak zaznaczonych faz 1 i 2

• W fazie 4 - powolna depolaryzacja spoczynkowa (tzw. potencjał rozrusznika) wywołana wolnym napływem Na+ i Ca2+, aż zostanie osiągnięty potencjał progowy i wyzwolony potencjał czynnościowy

(automatyzm serca)

Przewodzenie stanu czynnego

1. Sąsiednie włókna mięśniowe połączone są poprzez:

• wstawki (koniec do końca)

• ścisłe złącza (bok do boku)

• Wszystkie włókna każdego przedziału m. sercowego tworzą syncytium czynnościowe - odpowiedź „wszystko albo nic”

Dwa syncytia czynnościowe

• Komorowe i przedsionkowe

• Odizolowane elektrycznie przez pierścień włóknisty zastawek

• Fizjologiczne połączenie (węzeł przedsionkowo-komorowy) przewodzi jednokierunkowo

Pobudliwość mięśnia sercowego

---