Opis techniczny
Jazy należą do grupy budowli hydrotechnicznych służących do piętrzenia wody.
Ze względu na konstrukcję rozróżniamy;
-jazy stałe
- jazy ruchome.
Jazy stałe to budowle korekcyjne-regulujące spadek koryta rzeki. O wysokości piętrzenia w jazach stałych decyduje wysokość progu i natężenie przepływu (w danej chwili).Jazy stałe budowane są w terenach trudnodostępnych, tam gdzie manewrowanie zamknięciami byłoby trudne, w miejscach gdzie wezbrania są gwałtowne i krótkotrwałe(np. potoki górskie).
Jazy ruchome ze względu na wysokość progu dzielimy na;
-jazy ruchome o niskich progach
- jazy ruchome o wysokich progach
O wysokości piętrzenia w tych obiektach decyduje otwarcie zamknięć.
Zaprojektowany obiekt to budowla trój-światłowa z zamknięciami klapowymi
Na jego konstrukcję składają się elementy:
-płyta-stanowiąca fundament budowli
-próg jazu-jako najwyższa część płyty fundamentowej o którą opierają się zamknięcia
-filary-elementy konstrukcyjne przejmujące i przenoszące na płytę obciążenia wywołane parciem wody i wiatru na zamknięcia
-przyczółki- mające podobne funkcję jak filary, ale dodatkowo zapewniające bezpieczne połączenie konstrukcji z obustronnymi nasypani ziemi lub brzegami
-skrzydła-jako elementy pełniące rolę murów oporowych podpierające nasypy i łączące główny korpus jazu z tymi nasypami, oprócz tego skrzydła stanowią rodzaj kierownicy dla strug wody i formują warunki napływu wody na jaz
-umocnienia-chroniące przed rozmyciem i zabezpieczające fundament jazu. Konieczność umocnienia wynika dna i skarp wynika ze zwiększonej prędkości i turbulencji przepływu spowodowanych zmianą kierunków przepływu i zwiększoną, a nie całkowicie rozproszoną energią wody spadającej ze stanowiska górnego do dolnego.
Zakres projektu jazu
Ustalenie warunków na jakich jaz ma pracować i wymagań jakie ma spełniać
-rzędne NPP, dopuszczalną rzędną WD, ustalenie przepływów, co wiąże się z ustaleniem klasy jazu, opracowanie hydrologii rzeki-stany, przepływy, rumowisko, lód.
Wybór lokalizacji jazu
Obliczenia światła i zdolności przepustowej jazu
Obliczenia rozpraszania energii strumienia wody wpływającego w dolne stanowisko jazu-zaprojektowanie rodzaju, wymiarowanie urządzeń do rozpraszania energii.
Sporządzenie ogólnego szkicu korpusu budowli.
Obliczenie filtracji pod i obok budowli mające doprowadzić do doboru fundamentu i środków chroniących podłoże jazu.
Obliczenia stateczności jazu;
-przyjęcie wielkości i układu obciążeń zasadniczego korpusu jazu( płyta, przyczółki, filary )
- sprawdzenie warunków stateczności na przesunięcie, obrót i wypłynięcie,
-obliczenie jednostkowych obciążeń gruntu pod płytą jazu i ich rozkład.
8.) Opracowanie ostatecznego rozwiązania konstrukcji jazu-głównych
elementów(przyczółki, płyta) oraz wykonanie obliczeń wytrzymałościowych i statycznych tych elementów.
9.) Opracowanie koryt i obliczenia statyczne wybranych drugorzędnych elementów
jazu(skrzydła, kładki, umocnienia).
10.) Opracowanie konstrukcji zamknięć.
11.) Ukształtowanie terenu wokół obiektu.