Klasyczne teorie socjologiczne

1. Socjologiczne wątki w pracach wybranych filozofów starożytnych.

• Platon (przejście od analizy jednostki do myślenia społecznego, początki metafory organicystycznej, koncepcja podziałów społecznych, wizja społeczeństwa idealnego)

• Arystoteles (społeczna natura człowieka, wielowymiarowa wizja stratyfikacji społecznej)

1. Myśl społeczna oświecenia (Jean-Jacques Rousseau, Charles Louis de Montesquieu).

2. Socjologiczny pozytywizm Augusta Comte'a.

• główne założenia pozytywizmu

• podział na statykę i dynamikę społeczną

• miejsce socjologii w klasyfikacji nauk

• metodologia:

• zagadnienie proporcji teorii i doświadczenia w postępowaniu naukowym

• podstawowe metody badawcze

1. Socjologiczne odniesienia w myśli Johna Stuarta Milla.

• krytyka ekonomii politycznej

• propozycja ekonomi społecznej

• socjologia jako uzupełnienie psychologii

1. Socjologia historyczna Alexisa de Tocqueville'a.

• holistyczne rozumienie społeczeństwa

• deterministyczna wizja człowieka

• klasyfikacja społeczeństw (arystokracja a demokracja)

1. Ewolucjonizm w socjologii.

• socjologia Herberta Spencera

• ogólna teoria ewolucji

• koncepcja stałych potrzeb funkcjonalnych

• etapy ewolucji społecznej (model klasyfikacyjny i typologiczny)

• rodzaje instytucji (domowe, obrzędowe, polityczne, zawodowe, przemysłowe)

• zadania i metodologia socjologii

• ewolucjonistyczna antropologia Lewisa Henry'ego Morgana

• ekonomiczne i technologiczne podstawy ewolucji społecznej

1. Socjologiczne wątki systemu Karola Marksa.

• dialektyka jako mechanizm funkcjonowania i rozwoju świata społecznego

• humanistyczna koncepcja natury ludzkiej

• materialistyczna koncepcja rozwoju społecznego

• stratyfikacja społeczna oparta na zróżnicowaniu ekonomicznym

• klasowa teoria państwa

• krytyka kapitalizmu

• Marksowska teoria konfliktu

• reakcje socjologii akademickiej na marksizm (M.Weber, G. Simmel, V. Pareto, E. Durkheim)

1. Socjologia Emila Durkheima.

• pojęcie socjologizmu

• materialne i niematerialne fakty społeczne

• społeczeństwo jako rzeczywistość sui generis

• kwestia solidarności społecznej

• anomia

• wyobrażenia zbiorowe

• analiza religii

1. Socjologizm Ludwika Gumplowicza.

• pojęcie naturalizmu

• koncepcja ras

• teoria konfliktu

• zadania socjologii

1. Psychologizm a socjologia - Vilfredo Pareto.

• pojęcie psychologizmu

• działania pozalogiczne w życiu społecznym

• koncepcja systemu społecznego

1. Socjologiczne implikacje psychoanalizy Zygmunta Freuda.

• trzyelementowy model osobowości

• Freudowska koncepcja kultury

1. Historyzm i formalizm.

• pojęcie historyzmu

• koncepcja rozumu historycznego Wilhelma Diltheya

• nauka o kulturze Wilhelma Windelbanda i Heinricha Rickerta

1. Socjologia humanistyczna Ferdinanda Tönniesa.

• koncepcja Gemeinschaft i Gesellschaft

• dwa typy więzi społecznej

• program socjologii

1. Socjologia formalna Georga Simmla.

• pojęcie formy społecznej

• wzory interakcji społecznej

• wkład do rozwoju teorii konfliktu

• koncepcja socjologii

1. Socjologia rozumiejąca Maxa Webera.

• pojęcie "verstehen"

• typy idealne

• koncepcja stratyfikacji społecznej

• typy panowania

• racjonalność i racjonalizacja

• wpływ idei na powstanie kapitalizmu

1. Socjologia humanistyczna Floriana Znanieckiego.

• koncepcja socjologii jako nauki o kulturze

• pojęcie systemu

• współczynnik humanistyczny

1. Amerykańska socjologia opisowa.

• działalność szkoły chicagowskiej

• koncepcje Roberta Parka

• community i society

• interakcje

• psychologia społeczna

• projekt badawczy "Middletown".

1. Teoretyczne propozycje Thorsteina Veblena.

• teoria klasy próżniaczej

• problemy społeczeństwa przemysłowego

1. Pragmatyzm społeczny. Koncepcje Charlesa Hortona Cooley'a i George'a Herberta Meada.

• pojęcie pragmatyzmu społecznego

• behawioryzm społeczny

• problem wzajemnych oddziaływań jednostki i społeczeństwa

• modele osobowości i koncepcje jej rozwoju

• rola symboli i rozumu w tworzeniu świata społecznego

1. Socjologia fenomenologiczna Alfreda Schütza

• wykorzystanie dorobku Edmunda Husserla

• pojęcie świata przeżywanego

• wykorzystanie typów idealnych do analizy świata społecznego

• pojęcie intersubiektywności

• Umwelt, Mitwelt, Volgewelt i Vorwelt