Kuchnia holenderska

Kuchnia holenderska nie jest tak wykwintna jak francuska czy włoska a swe źródła ma raczej w prostych oraz treściwych potrawach rybaków i chłopów. Podstawą tradycyjnego jadłospisu Holendrów są steki, kurczaki, ryby, owoce morza, sycące zupy oraz potrawy duszone (tzw. jednogarnkowe), zwykle podawane w ogromnych ilościach. W kuchni holenderskiej jest mało wyrafinowania, widać jednak wpływ morza i zamiłowanie do łączenia rodzimych potraw z potrawami innych kuchni świata.

Do najbardziej charakterystycznych potraw tradycyjnej kuchni holenderskiej możemy zaliczyć:

• Erwtensoep - bardzo gęsta zupa z zielonego, łuskanego grochu gotowana zazwyczaj zimą,

• Hutspot - typowa potrawa „jednogarnkowa”; tłuczone ziemniaki z warzywami i wołowiną,

• Poffertjes - małe racuszki podawanych z masłem i cukrem pudrem,

• Waterzooi - wywodząca się z kuchni flamandzkiej zaciągana zupa rybna z warzywami.

 

Ryby i owoce morza

Ze względu na swoje historyczne związki i bliskość morza w kuchni holenderskiej bardzo popularne są ryb (przede wszystkim: śledzie, makrele, węgorze) oraz owoce morza. Potrawy z nich przyrządzane to między innymi: rolmopsy, zielone śledzie jadane na surowo z cebulką (maatjes haring), makrele w bułce (broodje makreel) czy też wędzone węgorze (gerookte paling). Ryby stanowią również podstawę bardziej wyszukanych dań głównych.

Ciastka i desery

Holendrzy nie wyobrażają sobie życia bez deserów i ciast, które podawane po obiedzie bardzo często niewiele różnią się zawartością kalorii od głównych dań. Oto kilka najpopularniejszych:

• Appelgebak - placek z jabłkami i cynamonem, podawany na gorąco, często z bitą śmietaną,

• Speculaas - kruche ciastka cynamonowe, przypominające z wyglądu pierniki,

• Stroopwafels - najczęściej okrągłe wafle przełożone gęstym syropem (obowiązkowy słodki podarunek z Holandii)

• Amandelkoek - kruche ciastka nadziewane masą migdałową.

Sery

Holandia to również bogactwo i niezwykła różnorodność serów. Do najbardziej charakterystycznych należą:

• Edam (edamer) - najbardziej znany holenderski ser, którego nazwa pochodzi od miasta w północnej Holandii. Produkowany jest z pasteryzowanego mleka krowiego, całkowicie lub częściowo odtłuszczonego i zazwyczaj ma kulistą formę. Charakteryzuje się łagodnym smakiem i nieco korzennym aromatem. Ze względu na niską zawartość tłuszczu często polecany jest przez dietetyków.

• Gouda - nazwa sera pochodzi od miasta położonego w zachodniej Holandii, w okolicach której miejscowi nadal wytwarzają ten tradycyjny specjał. Jest to ser podpuszczkowy, dojrzewający, produkowanym z pasteryzowanego mleka krowiego. Gouda dojrzewa bardzo długo, czasami nawet ponad 12 miesięcy. Ze względu na wiek, ser można podzielić na: najmłodszy Gouda jong, wyróżnia się delikatnością, średni belegen ma już wyraźniejszy smak, a najstarszy oud jest najostrzejszy i ma lekko korzenny posmak.

• Maasdam (maasdamer) - młody, tłusty ser charakteryzujący się ostrym smakiem i dużymi dziurami.

• Leerdammer - pół twardy ser dojrzewający, produkowany z krowiego mleka. W konsystencji raczej kremowy, a w smaku podobny do szwajcarskiego emmentalera, choć nieco mniej wyrazisty.

Alkohole

Piwo

Jest zdecydowanie najpopularniejszym alkoholem w Holandii a jej mieszkańcy przez setki lat stali się mistrzami w jego ważeniu. Najpopularniejsze holenderskie marki piwa; Heineken, Amstel, Oranjeboom czy Grolsch są rozpoznawane i sprzedawane na całym świecie. Uwaga - w pubach i klubach piwo sprzedawane jest zazwyczaj w małych kuflach - 0,2-0,3 l.

Jenever

Ten rodzaj ginu o gęstej konsystencji i posmaku jałowcówki, uznawany jest za narodowy trunek Holendrów. Wytwarzany jest z melasy i przyprawiany owocami jałowca. Pije się go przeważnie małymi łyczkami, delektując się niezwykłym bogactwem smaku i aromatu.

Przepisy kuchni holenderskiej

Erwtensoep

Składniki (porcja dla 6 osób):

• 1 szklanka łuskanego zielonego groszku

• 500 g łopatki wieprzowej

• 500 g tłustej szynki lub wędzonej, tłustej kiełbasy

• 3 litry wody

• 3 cienko pokrojone cebule

• 1 posiekana łodyga selera naciowego

• 3 obrane i pokrojone w kostkę ziemniaki

• 1 natka selera

• 1 łyżeczka soli

Groszek zalać wodą i pozostawić na 8 - 10 godzin pod przykryciem. Odsączyć i razem z wieprzowiną włożyć do garnka z osoloną wodą. Gotować na małym ogniu przez około 3 godziny. Następnie dodać cebulę, łodygę i nać selera i mieszając od czasu do czasu, gotować przez kolejne pół godziny. Na koniec dodać szynkę lub kiełbasę i gotować jeszcze 10 minut. Wyjąć szynkę lub kiełbasę i pokroić w plastry. Pokrojoną wrzucić z powrotem do zupy. Podawać w głębokim talerzy najlepiej z ciemnym pieczywem.

Poffertjes

Składniki (porcja dla 6 - 8 osób):

• 200 g mąki

• 350 ml mleka

• 40 g masła

• 8 g drożdży

• 1 łyżeczka soli

Podgrzać mleko do temperatury pokojowej. Wymieszać mąkę z solą i zrobić wgłębienie, do którego wlać drożdże wymieszane z odrobiną mleka, a następnie 2/3 pozostałego mleka. Mieszać do uzyskania zawiesistej, rzadkiej masy. Dodać resztę mleka, cały czas mieszając. Ciasto przykryte wilgotną szmatką odstawić na godzinę w ciepłe miejsce. Specjalną patelnię do poffertjes wysmarować dokładnie masłem. We wgłębienia patelni wlać ciasto i smażyć raczuszki z obu stron, aż będą złocistobrązowe. Podawać gorące, polane masłem i posypane cukrem pudrem.

Hutspot - wiejski garnek

Składniki na 4 porcje

• 20 dag chudej wołowiny

• 3 ziemniaki

• 75 dag marchwi

• 3 duże cebule

• 3 łyżki masła

• 1/2 szklanki mleka

• sól, pieprz, gałka muszkatołowa

Mięso opłukać, zalać osoloną wodą, gotować ok. 1 godziny.
Ziemniaki i marchew obrać, pokroić na kawałki. Cebule obrać, pokroić na ćwiartki. Warzywa dodać do mięsa, gotować 30 min.
Wołowinę wyjąć. Warzywa osączyć, zmiksować. Do puree dodać masło i mleko, przyprawić gałką muszkatołową, solą i pieprzem.
Puree wyłożyć na półmisek, na wierzchu ułożyć pokrojone w plastry mięso.